به گزارش ایرنا، این پل که بر روی رودخانه بشار ساخته شده شاهدانی از غنای فرهنگی و معماری تاریخی این خطه از کشورمان محسوب می شود که بنا به گفته باستان شناسان در دوره ساسانیان بنا شده است.
از آنجا که سلسله ساسانیان در فاصله سال های ۲۳۷ تا ۴۴۷ میلادی در کشورمان حاکمیت داشته اند می توان گفت که مجموعه تاریخی پاتاوه دستکم ۱۶ قرن پیش به دست هنرمندان ایرانی بنا شده است.
پل پاتاوه که با نام های پل تخت شاه نشین و پایه پل نیز شهرت دارد در روستای «پاتاوه» از توابع شهرستان دنا قرار گرفته است این سازه باشکوه به صورت ۶ ضلعی ساخته شده و نمای آن از سنگ سفید تراشیده شده است که علامت سنگ تراشان بر روی آن مشاهده می‌شود.
استان کهگیلویه و بویراحمد به دلیل موقعیت جغرافیایی، بهره مندی از مواهب بی نظیر طبیعی و جاری شدن آبشارها و رودخانه های همیشه خروشان همواره در طول تاریخ به عنوان یکی از مهمترین گذرگاه های شمال به جنوب کشور مورد بوده که وجود ۱۳ پل تاریخی مذکور جلوه هایی از آن این آثار است.
در دوره‌های بعد، پل‌های دیگری در کنار پل شاه نشین ساخته شده، که از جمله آنان پل بزرگ پاتاوه است که اکنون چند چشمه آن باقی مانده و با توجه به قوس‌های جناغی، مربوط به دوره صفوی است.
این اثر که پایه‌ای از سنگ‌های حجاری شده دارد، با آثار دوران هخامنشی واقع در مسیر جاده قدیمی بین خوزستان و فارس (بهبهان به دهدشت و پاتاوه) شباهت زیادی داشته و قابل مقایسه با آنان است.
در روایات محلی گفته می‌شود که گذشته های دور در کنار تخت شاه نشین درختان بزرگی بوده که خنکی سایه درختان و تماشای رودخانه، تخت شاه‌نشین را به مکانی زیبا تبدیل کرده بود.
کاربرد مجموعه تاریخی پاتاوه
یک باستان شناس می گوید:مجموعه تاریخی پاتاوه افزون بر اینکه به عنوان گذرگاهی برای تسهیل عبور و مرور انسان و دام کاربرد داشته به عنوان ابزار نظامی هم استفاده می شد به طوری که گاهی برای پیشگیری از حمله نظامی این پل ها تخریب می شد.
حسین سپیدنامه تاکید کرد: پل های پاتاوه به علت برفگیر بودن منطقه احتمالا در دوره صفوی برای پیشگیری از حمله افغان ها بخش هایی از آن تخریب شده است.
وی تصریح کرد: پل های تاریخی دارای بند یا کانال از جمله پل تاریخی پاتاوه احتمالا برای هدایت آب کشاورزی هم استفاده می شده است.
سپیدنامه تصریح کرد:اپل همچنین به عنوان جداگانه مناطق و سکونتگاه های ساکنان آن دوران هم کاربرد داشته است.
وی با اشاره به وجود اتاقک هایی در نزدیکی مجموعه تاریخی پاتاوه تاکید کرد: این سازه ها به منظور استراحت ماموران اخذ مالیات و کاروان های این مسیر استفاده می شده است.
یک باستانشناس دیگر می گوید:در مورد سابقه این پل اختلاف نظر وجود دارد،برخی کارشناسان «پاتاوه» را بازمانده‌ای از دوره ساسانی می‌دانند و شمار دیگری از کارشناسان این اثر را قدیمی‌تر از دوره ساسانی دانسته و براین عقیده‌اند که پل مذکور یادگار دوران هخامنشیان است.
زینب رضایی تل زالی افزود:قدیمی‌ترین بخش از مجموعه پل‌های تاریخی «پاتاوه» که همچنان باقی مانده پل تخت شاه نشین مربوط به دوره ساسانی است و این پل به صورت ۶ ضلعی ساخته شده و نمای آن از سنگ سفید تراشیده شده است که علامت سنگ تراشان بر روی آن مشاهده می‌شود و قابل مقایسه با علامت حجاری‌های تخت جمشید در فارس است.
وی بیان کرد:این اثر که پایه‌ای از سنگ‌های حجاری شده دارد، با آثار دوران هخامنشی واقع در مسیر جاده قدیمی بین خوزستان و فارس (بهبهان به دهدشت و پاتاوه) شباهت زیادی داشته و قابل مقایسه با آنان است.
برنامه های دولت برای احیای پل های پاتاوه
رئیس اداره میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی شهرستان دنا گفت:مجموعه پنج پل تاریخی «پاتاوه»مهمترین بنای تاریخی این شهرستان است که در سال ۱۳۵۲ به ثبت ملی رسیده و اواخر دهه ۷۰ کار مرمت و احیای آن آغاز شد.
افشین بهمنی افزود:پل های پاتاوه در سال ۱۳۹۹ تاکنون سه بار مرمت شده است که آخرین دوره مرمت آن امسال بوده است.
وی ابراز کرد:طرح مرمت و استحکام بخشی پل «پاتاوه» امسال با ۱۰ میلیارد ریال اعتبار انجام گرفته است اما این یادگار تاریخی با توجه به آسیب های عوامل طبیعی مانند باد،باران وبرف نیازمند اعتبارات بیشتری برای مرمت و بقاست.
جای خالی پیوند گردشگری با مجموعه تاریخی پاتاوه
بازدید از سازه های تاریخی که برگی از شکوه و تمدن ایرانی در دوران ایران باستان را به تصویر می کشد یکی از جذاب ترین انواع گردشگری محسوب میود که افزون بر هموطنان در برخی نقاط کشورمان توانسته جهانگردان زیادی را به سوی خود جلب کند اما در سازه های تاریخی کهگیلویه و بویراحمد به جز چند مورد پیوندی بین این سازه ها و گردشگری ایجاد نشده است.
وجود طبیعت زیبای رودخانه بشار در کنار مجموعه تاریخی پاتاوه یکی از بهترین مقاصد جاذبه های ایرانگردی به ویژه در فصول بهار و تابستان را فراهم کرده که میتوان با ایجاد زیرساخت های گردشگری این موقعیت را تقویت کرد.
کهگیلویه و بویراحمد به سرزمین آریوبرزن شهرت دارد او از سرداران بزرگ تاریخ ایران در زمان هخامنشیان آریوبرزن بود که در زمان حمله اسکندر مقدونی به ایران از سرزمین خود (کهگیلویه و بویراحمد) با شجاعت دفاع کرد و در این راه کشته شد.
وی که آخرین مدافع داریوش چهارم هخامنشی بود در یکی از تنگه های این استان کوهستانی، راه را بر سپاه اسکندر مقدونی بست و دلیرانه در برابر وی مقاومت کرد به همین دلیل استان کهگیلویه و بویراحمد را آریوبرزن می خوانند که این واژه هم نماد تاریخ کهن و هم شجاعت مردم کهگیلویه و بویراحمد است.
سالانه بیش از یک هزار گردشگر خارجی و چند میلیون گردشگر ایرانی از جاذبه های این استان دیدن می کردند.
کهگیلویه و بویراحمد با مساحتی حدود ۱۶ هزار کیلومتر مربع وسعت بین استان‌های فارس، بوشهر، چهارمحال و بختیاری، اصفهان و خوزستان واقع شده است.
.