اگر چه نخستین نشست دوحه در ادیبهشت سال جاری به میزبانی سازمان ملل درباره افغانستان خروجی چندان ملموسی برای مردم و نیز برای حکومت افغانستان بدنبال نداشت، با این وجود، مردم افغانستان از یک سو و مقامات حکومت طالبان به عنوان دولت سرپرست این کشور از سوی دیگر، خواسته ها و مطالبات جداگانه خود را از نشست قریب الوقوع دوحه انتظار دارند.
از طرفی هم جامعه بین الملل به ویژه سازمان ملل و کشورهای شرکت کننده در نشست آتی دوحه، انتظارات و نتایج مورد نظر خود را از این نشست دنبال خواهند کرد.
قرار است جمهوری اسلامی ایران نیز در سطح نماینده ویژه رئیس جمهوری در امور افغانستان (حسن کاظمی قمی) در نشست پیش رو در دوحه شرکت کند.
هنوز حضور یا عدم حضور نماینده ای از حکومت طالبان در نشست پیش رو در دوحه در هاله ای از ابهام قرار دارد و خبر رسمی مبنی دعوت یا عدم دعوت از نماینده افغانستان برای شرکت در این نشست منتشر نشده است. با این وجود ذبیح الله مجاهد، سخنگوی حکومت طالبان راجع به برگزاری نشست دوحه و حضور هیات حکومت سرپرست در این نشست به رسانه ها گفته که مواضع کابل برای شرکت در نشست دوحه هنوز نهایی نشده است.
رزا اوتنبایوا، رییس دفتر هیأت معاونت سازمان ملل در افغانستان (یوناما) به تازگی در دیدار با امیرخان متقی سرپرست وزارت امور خارجه افغانستان، در مورد نشست دوحه توضیحاتی را ارائه کرده و خواستار حضور هیاتی از افغانستان در این نشست شده است.
وزارت امور خارجه افغانستان هم گفته است که حکومت این کشور بعد از دریافت اطلاعات کامل و دقیق مربوط به دستور کار نشست دوحه، در خصوص مشارکت یا عدم مشارکت در این نشست تصمیم خواهد گرفت.
حالا، به نظر می رسد که در روزهای آتی و در فاصله کمتر از یک هفته مانده به برگزاری اجلاس دوحه، تصمیمات جدیدی از سوی حکومت طالبان درخصوص حضور یا عدم حضور در این نشست اعلام خواهد شد.
به هر روی، مقامات طالبان در گذشته بارها و بارها بر ضرورت حضور نماینده از سوی این حکومت در نشست های منطقه ای و بین المللی با موضوع افغانستان تاکید کرده و گفته اند که هرگونه نشستی درباره افغانستان بدون حضور معنا دار نماینده حکومت سرپرست این کشور، نمی تواند نتیجه و خروجی موثری بدنبال داشته باشد.
طبق آنچه استفان دوجاریک سخنگوی دبیرکل سازمان ملل به تازگی در یک کنفرانس خبری اعلام کرده است، هدف اصلی نشست روزهای ۲۹ و ۳۰ بهمن در دوحه که به ریاست آنتونیو گوترش دبیرکل سازمان ملل برگزار خواهد شد، بررسی این موضوع است که در شرایط روند تعامل افزایشی و صعودی جامعه بین الملل با افغانستان، چگونه باید با این مهم روبرو شد و کشورهای جهان چه نوع راهبردی را باید در قبال افغانستان امروزی در پیش بگیرند .
همچنین سازمان ملل بدنبال آن است تا انتصاب یک نماینده رسمی این سازمان در امور افغانستان را با ماموریت هماهنگی های تعامل بین المللی با طالبان، در نشست دوحه با جدیت دنبال کند؛ موضوعی که مورد استقبال آمریکا و اروپاست اما حکومت طالبان با چنین انتصابی مخالف است و آن را ضروری نمی داند. حکومت طالبان می گوید با توجه به وجود دفتر هیأت معاونت سازمان ملل در افغانستان (یوناما)، دیگر نیازی به انتصاب نماینده جدید سازمان ملل در مور افغانستان نیست و بجای این کار، بهتر است سازمان ملل کرسی افغانستان در این سازمان را تحویل طالبان دهد.
بسیاری از کشورهایی که خواهان یک افغانستان با ثبات و آرام هستند، خواستار تشکیل یک دولت فراگیر در افغانستان با مشارکت اقوام و گروه های مختلف و توجه به حقوق زنان و دختران به ویژه بازگرداندن حق تحصیل و اشتغال به دختران و زنان افغانستان هستند. همچنین پایبندی حکومت طالبان به قراردادها و پیمان نامه های رسمی افغانستان با سایر کشور، از جمله خواسته های کشورهای منطقه از جمله کشورهای همسایه افغانستان است.
اما نخستین و مهم ترین خواسته ای که حکومت افغانستان از نشست دوحه در قطر انتظار دارد، دیده شدن نشانه های مثبت از این نشست مبنی بر به رسمیت شناخته شدن این حکومت از سوی جامعه جهانی است. اگر چه طبق گفته مقامات طالبان، سفارتخانه های افغانستان هم اکنون در دست کم ۳۸ کشور جهان فعال هستند و تعداد قابل توجهی از کشورها هم سفارتخانه های خود را در افغانستان فعال نگه داشته و یا در ماه های اخیر فعالسازی کرده اند و نیز با وجود این که تعداد قابل توجهی از کشورهای منطقه و جهان با افغانستان مراودات سیاسی، تجاری و اقتصادی دارند و هیات های زیادی رد و بدل می کنند، اما هنوز هیچ یک از کشورهای جهان حکومت کنونی افغانستان را به عنوان یک دولت رسمی، به رسمیت نشناخته است.
طالبان همچنین خواستار تحویل داده شدن کرسی افغانستان در سازمان ملل به نماینده این حکومت است.
حکومت طالبان اگرچه در ظاهر رغبت چندانی به مشارکت در نشست دوحه نشان نداده و هرگونه مشارکت خود را منوط به روشن شدن اطلاعات دقیق مربوط به دستور کار این نشست دانسته است، اما تردیدی نیست که مقامات این حکومت شاید این گونه نشست های مهم بین المللی را با دست پس بزنند، اما آن را با پا پیش می کشند زیرا بخوبی نسبت به اهمیت حضور و مشارکت معنادار خود در این گونه فرصت های کمیاب، واقف اند.
از سوی دیگر، اکثریت مردم افغانستان در عین حال که خواستار بهبود شرایط اقتصادی و معیشتی خود هستند، یکصدا خواهان رفع محدودیت های اعمال شده از سوی حکومت طالبان درخصوص تحصیل و اشتغال دختران و زنان به عنوان بخشی از اصلی ترین و ابتدایی ترین حقوق این قشر از مردم هستند.
در همین راستا، در آستانه نشست دوحه، گروهی از فعالان حقوق زنان در نامه ای به دبیرکل سازمان ملل از او خواسته اند که در نشست پیش رو، موضوع رسیدگی به حقوق زنان و دختران در افغانستان، باید به عنوان یکی از اولویت ها در دستور کار این نشست قرار داشته باشد.
اکنون،هم نگاه های جهانی و منطقه ای و هم نگاه های مردم و حکومت افغانستان، هرکدام از زاویه خواسته ها، اهداف و مطالبات خود به دوحه دوخته شده و منتظرند ببینند آیا دومین نشست دوحه به میزبانی سازمان ملل درباره افغانستان در یک سال اخیر، چه نتیجه یا نتایجی به دنبال خواهد داشت.