به گزارش گروه جامعه ایرنا؛ قانون حمایت از خانواده و جوانی جمعیت، بر اساس اصل هشتاد و پنجم قانون اساسی، در یک کمیسیون مشترک بررسی شد و پس از موافقت مجلس با اجرای آزمایشی آن به مدت هفت سال، در دهم آبان ۱۴۰۰ به تأیید شورای نگهبان رسید. بر اساس ماده نخست این قانون، ستاد ملی جمعیت به ریاست رئیس جمهور نیز تشکیل و بر این اساس موضوع جوانی جمعیت با همکاری دستگاه‌های مختلف به جدیت دنبال می‌شود تا جایی که این قانون به مرجع اصلی سیاستگذاری در امور جمعیتی و خانواده در کشور تبدیل شده است؛ با وجود قانون مترقی در این حوزه اما نمی توان از نقش گروه‌های مردمی و کنشگران اجتماعی در ترویج فرهنگ فرزندآوری چشم پوشی کرد.
آنچه مسلم است مردم ایران اسلامی از دیرباز فرهنگ کمک و یاری رساندن به یکدیگر، همسایه، دوست و خانواده را به همراه داشته اند و چه نیکوست که از این ویژگی برای تلاش و رغبت خانواده ها به داشتن فرزند بهره گیرند.
این موضوع و نقش کنشگران محله‌ای طی نشستی در بیست و چهارمین نمایشگاه رسانه های ایران در مصلی امام خمینی(ره) با حضور کارشناسان بررسی شد.
تقبیح چندفرزندی هنوز در جامعه وجود دارد
صبورا امین فر استاد حوزه و دانشگاه در این خصوص به آسیب‌های کاهش فرزندآوری در کشور و ضرورت افزایش فرزندآوری در کشور و خلاهای فرهنگی در این حوزه و تاثیر کنشگری محله ای در این حوزه پرداخت.
وی اظهار داشت: بحث فرزندآوری چند مانع اساسی دارد که یکی از مهم‌ترین آنها نگرش افراد جامعه ما نسبت به داشتن فرزندان زیاد است که لازم است برای تغییر این نگرش در جامعه کار جدی انجام شود.
وی تاکید کرد: وقتی یک مادر دغدغه‌اش این است که تمام نیازهای فرزند خود را برطرف کند و بتواند جوابگوی تمام نیازهای فرزند خود باشد و خود را متولی سعادت دنیا و آخرت فرزندش بداند، احساس می‌کند که توان داشتن چند فرزند و تربیت و به سعادت رساندن چند فرزند را ندارد.
امین‌فر خاطر نشان کرد: خانواده ها در موضوع تربیت فرزندان به توان خود نگاه می‌کنند در حالی که تربیت و سعادت انسانها دست خداست چه در جنبه‌های مادی و چه در جنبه‌های معنوی و تربیتی؛ همه این‌ها دست خداوند است و الزاماً خوشبختی به معنی داشته‌های مادی و اقتصادی انسان نیست.
او، جمع بودن و داشتن خانواده گسترده با حضور تعداد فرزندان بالا و چندین خواهر و برادر را کمک کننده عنوان کرد و اظهار داشت: در چنین خانواده هایی، فرزندان احساس شادی و خوشبختی بیشتری دارند.
این کارشناس خانواده و استاد حوزه و دانشگاه یکی از مسائل و مشکلات در راه فرزندآوری را نوع نگاه فرهنگی و فرهنگ عام جامعه عنوان کرد و گفت: موانع زیادی در کشور داریم از جمله اینکه فردگرا شده‌ایم و هر فردی مسئول برداشتن همه بارهای خود به تنهایی شده است؛ این فردگرایی موجب می‌شود که ما به عنوان یک مادر محدودیت‌هایی داشته باشیم؛ کارها را به تنهایی راحت تر انجام می دهیم و وقتی تعداد افراد خانواده زیاد می‌شود چون فردگرا هستیم بسیاری از کارها را نمی‌توانیم انجام دهیم.
این استاد حوزه و دانشگاه تاکید کرد که در این شرایط تعداد افراد خانواده که بیشتر باشد؛ به نظر می آیند یک فرد که به فردگرایی عادت دارد، مجبور است تمام مسئولیت ها را به تنهایی به دوش بکشد در حالیکه فرزندآوری یک حُسن و کمک کننده است.
به گفته وی، وقتی مادری با چند فرزند وارد یک مکان عمومی مانند فروشگاه می‌شود به جای اینکه آن نگاه کمک کننده حمایتگر که در دهه ۶۰ وجود داشت، وجود داشته باشد، نگاه دیگری وجود دارد که این نوع رفتار مادر را به داشتن یک فرزند به جای داشتن فرزندان بیشتر ترغیب می کند.
استاد امین‌فر با بیان اینکه اکنون همه جامعه ما و همه زیرساخت‌ها به نظر می‌رسد برای حضور یک فرد تنها برنامه‌ریزی شده است نه اینکه برای یک خانواده و نه برای حضور یک مادر با چند فرزند در سنین مختلف، تاکید کرد: یکی از چالش ها در راه فرزندآوری همین نوع نگاه و تقبیح چند فرزندی است.
نگران تبدیل بحران پیری جمعیت به ابربحران هستیم
فاطمه کلالی مسئول طرح مواسات مادری نیز در این نشست که در بیست و چهارمین نمایشگاه رسانه های ایران برگزار شد، اظهار داشت: خانواده‌ها موضوع فرزندآوری را در دست اقدام دارند در در این مسیر خیلی تنها هستند و شرایط برای فرزندپروری خیلی سخت شده است.
وی افزود: با توجه به اینکه بحران پیری جمعیت را در پیش‌رو داریم و ممکن است به ابر بحران و ابر چالش تبدیل شود، نیاز است که برای این قضیه یک کار عملیاتی اجرایی و جهادی در کشور صورت بگیرد.
وی با اشاره به پژوهش های انجام شده در این حوزه، تاکید کرد: طی پژوهشی برخی از مادران در پاسخ به این پرسش که چرا فرزندان بعدی را نمی‌آورید، اعلام کرده‌اند که یکی از مهم‌ترین دلایل این است که واقعاً شرایط فرزند پروری برای خانواده‌ها سخت شده است.
مسئول طرح مواسات مادری با بیان اینکه با الهام از احادیث تلاش کردیم موضوع مواسات را برای فرزندآوری اجرایی کنیم؛ خاطر نشان کرد: روایتی از زمان حیات حضرت امام محمد باقر علیه السلام وجود دارد که یاران ایشان به خدمت امام می‌رسند و از ایشان می‌خواهند که علیه حکومت طاغوت قیام کنند و امام نمی‌پرسند که تعدادتان چند نفر است و چه تجهیزاتی دارید بلکه می‌فرمایند شما مواساتتان با یکدیگر چگونه است؟ می‌فرمایند صمیمی و خوب هستیم؛ امام می‌فرمایند آیا مواساتتان به گونه‌ای هست که دست در جیب هم بکنید و نیازهایتان را رفع کنید؟ که یاران امام پاسخ منفی می‌دهند.
وی در ادامه توضیح این حدیث، می گوید: امام در ادامه این حدیث به وضعیت یاران امام مهدی در دروان غیبت اشاره می کنند و می فرمایند یاران امام زمان علیه السلام این ویژگی را دارند و با یکدیگر مواسات دارند.
کلالی ادامه داد: در طرح کمک در محله ها به موضوع مواسات رسیدیم و در شرایط بحرانی فرزندآوری که فرزندآوری یک جهاد به حساب می آید؛ مواسات را در صحنه وارد کردیم و بر این اساس در محله‌ها مادران به یکدیگر کمک کنند؛ من آن وقتی که برای خودم نیاز دارم را با همسایه، دوست و هم محله ای مواسات می کنم و خداوند هم به این امر برکت می‌دهد.
وی با اشاره به نمونه‌ای از اجرای طرح مواسات در محله ها، توضیح داد: ممکن است خانم بارداری در محله داشته باشید و بخواهید به او کمک کنید، چه اشکالی دارد که به اندازه یک نفر غذای بیشتری بپزید؛ این موضوع در زندگی فرد کمک کننده تاثیری ندارد اما برای مادر باردار بسیار کمک کننده است.
به گفته خانم کلالی این طرح در بسیاری از استان ها آغاز شده است اما در شهرهای شیراز، مشهد و تهران وضعیت بهتری وجود دارد و گروه‌های خاص‌تر با عنوان «مادر یار» تشکیل شده است که این گروه‌های مادریار تخصصی به کمک مادران باردار و شیرده می‌شتابند و به آنها کمک می‌کنند.
مسئول طرح مواسات مادری با یادآوری نمونه های موفقی از طرح مواسات مادری خاطر نشان کرد: مادر چهار فرزندی در این طرح از کمک ها استفاده کرده و اعلام کرد در حمایت‌هایی که از سوی محله انجام می شد، انگیزه ای مضاعف گرفت تا فرزند پنجم را نیز به دنیا بیاورد.
باید به فرهنگ اصیل ایرانی-اسلامی برگردیم
صبورا امین‌فر استاد حوزه و دانشگاه در ادامه این نشست، درباره اینکه چه میزان طرح مواسط مادری برای موضوع فرزندآوری می‌تواند موثر باشد، تاکید کرد: ما باید به فرهنگ اصیل ایرانی اسلامی خود برگردیم که در این فرهنگ ما خانواده گسترده داشتیم و پدربزرگ‌ها و مادربزرگ‌ها می‌توانستند در نگهداری از فرزندان به پدر و مادر کمک کنند.
به گفته وی، اکنون با توجه به رشد زندگی شهرنشینی و تغییر سبک زندگی، بسیاری از این حمایت‌ها کم شده است و نگاه مواسات می‌تواند کمک کننده و احیا کننده باشد؛ در توصیه‌های دینی هم کمک به خانواده و اطرافیان وجود دارد که همان طرح مواسات است و فرد می تواند از وقت خود برای کمک به فرزندآوری خانواده‌ها استفاده کند.
تشکیل ستاد مادران ایران
فاطمه کلالی مسئول طرح مواسات مادری نیز در این نشست، با بیان اینکه بانوان در این طرح، در سطح محلات به یکدیگر کمک می‌کنند و در کنار آن فعالیت‌های محله محور نیز دارند، خاطر نشان کرد: در حال حاضر ستاد مادران ایران در محله‌ها تشکیل شده است که کنشگری می‌کنند برای سایر مادران و آنها را به حضور در انتخابات دعوت می‌کنند.بزارک نقش کنشگران محله‌ای در ترویج فرزندآوری و افزایش نرخ رشد جمعیت تصویر