کاظم جلالی در گفت و گو با خبرنگار ایرنا در مسکو گفت: کمیسیون مشترک همکاری‌های اقتصادی جمهوری اسلامی ایران و فدراسیون روسیه هر سال در یک نوبت تشکیل می‌شود که البته در زمان شیوع کرونا، با مقداری وقفه نیز همراه بود.
وی یادآور شد: در سال ۱۴۰۱، نشست این کمیسیون در گروزنی روسیه برگزار شد و چهارشنبه نهم اسفندماه جاری نیز هفدهمین نشست این کمیسیون در تهران برگزار خواهد شد.
جلالی همچنین گفت: جواد اوجی وزیر نفت جمهوری اسلامی ایران و الکساندر نوواک معاون نخست‌وزیر روسیه، رؤسای کمیسیون مشترک همکاری‌های اقتصادی دو کشور، این جلسات را مدیریت خواهند کرد.
برگزاری جلسات کمیته‌های کمیسیون مشترک در هفتم و هشتم اسفند
سفیر ایران در مسکو گفت: سازمان‌های مرتبط هر دو کشور در موضوعات مورد بررسی در نشست‌های این کمیسیون، طی چندماه گذشته کار تخصصی، گفت‌وگو و مذاکره داشته‌اند و در نهایت، در روزهای دوشنبه و سه‌شنبه (هفتم و هشتم اسفندماه ۱۴۰۲)، جلسات کمیته‌ها تشکیل و تصمیمات نهایی اتخاذ می‌شود و در نهایت، پیشنهادهای کمیته‌ها به رؤسا و اعضای کمیسیون مشترک ارائه خواهد شد.
وی ادامه داد: هیات روسی، هیأت بزرگی متشکل از حدود ۱۶۰ تا ۱۷۰ نفر از مدیران و کارشناسان مجموعه وزارت‌خانه‌ها و سازمان‌های دولتی و نیز نهادهایی از بخش خصوصی روسیه است که به همین منظور به تهران سفر خواهند کرد.
همه موضوعات اقتصادی دوجانبه روز میز مذاکرات
جلالی گفت: در جلسات کمیسیون، همه موضوعات اقتصادی مورد بحث قرار می‌گیرد. همه همکاری‌های اقتصادی در حوزه‌های نفت، گاز و انرژی، صنعت،معدن و تجارت، کشاورزی، فناوری، صنعتی و ... بررسی می‌شود که امیدوار هستیم تصمیمات خوبی برای توسعه مناسبات دوجانبه اتخاذ شود.
امیدواری به حل مسائل باقیمانده راه‌آهن رشت- آستارا
سفیر جمهوری اسلامی ایران در فدراسیون روسیه در بخش دیگری از این گفت و گو در پاسخ به پرسش خبرنگار ایرنا درباره احتمال امضای موافقتنامه اجرایی ساخت راه‌آهن رشت- آستارا همزمان با برگزاری کمیسیون مشترک دو کشور در تهران، نسبت به تحقق این امر ابراز امیدواری کرد.
وی با اشاره به امضای توافقنامه ساخت راه آهن رشت – آستارا در اواخر اردیبهشت‌ماه ۱۴۰۲ در حضور رئیس‌جمهوری اسلامی ایران و حضور ویدیوکنفرانسی رئیس‌جمهوری روسیه گفت: اجرای این طرح که مسیر ریلی بخش غربی کریدور شمال – جنوب را تکمیل می‌کند، برای روسیه و ایران مهم است و دو کشور در سطوح رهبران، به صورت مستمر روند اجرایی شدن این طرح را رصد می‌کنند.
جلالی اظهار داشت: پیش از آن زمان زیادی صرف مقدمات موافقتنامه ساخت راه آهن رشت – آستارا شده بود و تقریبا حدود یکسال، در این زمینه پیگیری‌های لازم انجام شد.
وی ادامه داد: از زمان امضای این موافقتنامه تاکنون نیز مذاکرات فشرده‌ای بین طرف‌های ایرانی و روسی با هدف آماده کردن موافقتنامه اجرایی صورت گرفته است که این مذاکرات اول اسفندماه ۱۴۰۲ نیز به صورت وبیناری و به میزبانی سفارت ایران در مسکو، بین طرف‌های ایرانی و روسی انجام شد.
سفیر ایران در مسکو گفت: تقریبا همه موضوعات به جز یک نکته در موافقتنامه اجرایی طرح ساخت راه‌آهن رشت – آستارا نهایی شده است که امیدوار هستیم تا زمان برگزاری نشست کمیسیون مشترک دو کشور این موضوع نیز حل و فصل شود و شاهد امضای این موافقت نامه اجرایی در تهران باشیم.
وی تأکید کرد: امضای موافقتنامه اجرایی ساخت راه‌آهن رشت – آستارا، مطالبه، تقاضا و تلاش ما است و امیدوار هستیم مذاکرات میان وزارت راه و شهرسازی و وزارت حمل و نقل روسیه به تفاهم درباره یک موضوع باقیمانده منجر شود.
جلالی گفت: شخصا خیلی امیدوار هستم که موافقتنامه اجرایی ساخت راه آهن رشت - آستارا همزمان با نشست کمیسیون مشترک نهایی شود.
به گزارش ایرنا، موافقتنامه ساخت راه‌آهن رشت – آستارا ۲۷ اردیبهشت ۱۴۰۲ و پس از سخنرانی آیت الله «سیدابراهیم رئیسی» رئیس جمهوری اسلامی ایران و سخنرانی ویدیوکنفرانسی «ولادیمیر پوتین» رئیس جمهوری فدراسیون روسیه بین نمایندگان دو کشور در تهران به امضا رسید.
مسیر غربی کریدور شمال – جنوب که کشورهای روسیه، جمهوری اسلامی ایران و جمهوری آذربایجان را شامل می‌شود، در بخش ریلی دارای حلقه مفقوده‌ای به مسافت ۱۶۲ کیلومتر بین رشت و آستارا است که با امضای این توافق و احداث این مسیر ریلی تکمیل و عملاً جنوب آسیا از طریق ارتباط ریلی بین سن پترزبورگ و خلیج فارس به شمال اروپا متصل خواهد شد.
کریدور شمال – جنوب که در آغاز راه، محصول اراده و عزم روسیه، ایران و هند در سال ۲۰۰۰ میلادی برای ایجاد گذرگاه حمل و نقل بار بود، در طول سال های بعد، شاهد پیوستن شمار دیگری از کشورها به این مسیر ترانزیتی بود.
آنچه برای این کشورها در پیوستن به این مسیر ترانزیتی انگیزه بخش بود این بود که مسیرهای متداول برای ارسال کالا از هند به سمت سن پترزبورگ روسیه که از کانال سوئز عبور می‌کند، حدود ۱۴ هزار و ۵۰۰ کیلومتر طول دارد اما کریدور ایران در این مسیر تنها هفت هزار و ۲۰۰ کیلومتر است که بهره گیری از این ظرفیت، ۴۰ درصد زمان ترانزیت و ۳۰ درصد هزینه های حمل و نقل را کاهش می دهد.
پیش از این، ازبروف معاون وزیر حمل و نقل فدراسیون روسیه ۲۰ مرداد ۱۴۰۲ در دیدار با سفیر ایران در مسکو ابراز امیدواری کرده بود که عملیات ساخت راه‌آهن رشت-آستارا تا پایان سال ۲۰۲۳ میلادی (اوایل دی ۱۴۰۲) آغاز شود.
الکسی اورچوک معاون نخست وزیر روسیه نیز چهارم آبان ۱۴۰۲ با اشاره به مذاکرات میخائیل میشوستین نخست وزیر روسیه و محمد مخبر معاون اول رئیس جمهوری اسلامی ایران درباره تکمیل حلقه مفقوده ریلی کریدور شمال – جنوب گفته بود: اپراتور روسی خط راه آهن رشت - آستارا در ایران، کارهای مقدماتی برای اجرای این پروژه را آغاز کرده است.
پس از آن شایعاتی درباره عقب نشینی روس ها از اجرای این پروژه مطرح شد که برخی مقامات دو کشور این موضوع را رد کردند. توضیحات سفیر ایران در روسیه در این باره را اینجا بخوانید.
جمعی از مدیران وزارت حمل و نقل فدراسیون روسیه نیز بیستم آذرماه ۱۴۰۲، در نشستی با سفیر ایران و استاندار گیلان، به ارائه نقشه مقدماتی راه‌آهن رشت- آستارا پرداختند و اعلام کردند که روسیه آماده اعزام کارشناسان به ایران برای آغاز مطالعات زمین‌شناسی این خط ریلی است.
ساپتکو مدیرکل همکاری‌های بین‌المللی وزارت حمل و نقل روسیه در آن نشست از اراده جدی این کشور برای اجرای تعهدات خود در ساخت راه‌آهن رشت – آستارا سخن گفته و تصریح کرده بود: اعزام کارشناسان روس به ایران برای انجام مطالعات زمین‌شناسی این خط ریلی در دستور کار است.
معاون اول رئیس شرکت راه‌آهن روسیه نیز در آن نشست با ارائه نقشه مقدماتی خط ریلی رشت – آستارا، تأکید کرد: با توجه به تأکید سران دو کشور بر اجرای سریعتر این خط ریلی، حق تعلل در این امر را نداریم.
پاولف در این راستا ابراز امیدواری کرد که زمین‌های مورد نیاز برای ساخت این خط ریلی، هر چه سریعتر تخصیص یابد تا عملیات ساخت آن پس از انجام مطالعات زمین‌شناسی آغاز شود.
معاون هماهنگی دیپلماسی اقتصادی وزارت امور خارجه که ۱۲ بهمن‌ماه ۱۴۰۲ برای شرکت در نخستین نشست نمایندگان کشورهای عضو بریکس در سال ۲۰۲۴ در مسکو سفر کرده بود، در دیدار با برخی مقامات روسیه، موضوع امضای قرارداد اجرایی موافقت نامه ساخت راه آهن رشت – آستارا را پیگیری کرد. مهدی صفری در دیدارهای جداگانه با ایگور لویتین دستیار رئیس‌جمهوری روسیه و دمیتری ازبروف معاون وزیر حمل و نقل این کشور با اشاره به تأکید روسای جمهوری ایران و روسیه بر شتاب بخشی آغاز عملیات اجرایی ساخت این خط ریلی، بر حل و فصل هر چه سریعتر مسائل باقیمانده در راستای امضای قرارداد اجرایی این موافقتنامه تأکید کرد.
همچنین اول اسفندماه ۱۴۰۲ نشستی وبیناری با هدف شتاب‌بخشی به تدوین پروتکل اجرایی موافقتنامه ساخت راه‌آهن رشت-آستارا برگزار شد و مقامات ایرانی و روس مرتبط با این طرح، آخرین وضعیت این سند را بررسی کردند.
پیش از این، جلالی سفیر جمهوری اسلامی ایران در مسکو اعلام کرد: هفدهمین کمیسیون دائمی همکاری‌های اقتصادی و بازرگانی جمهوری اسلامی ایران و فدراسیون روسیه در روز چهارشنبه نهم اسفندماه ۱۴۰۲ در تهران برگزار می‌شود.
الکساندر نوواک معاون نخست وزیر روسیه و رئیس طرف روسی کمیسیون همکاری مشترک نیز در سخنانی ابراز امیدوئاری کرده است که نشست آتی این کمیسیون در تهران و مذاکراتش با جواد اوجی وزیر نفت و رئیس طرف ایرانی کمیسیون مشترک، انرژی دوچندانی به روند همکاری‌های دو کشور ببخشد.
جواد اوجی وزیر نفت ۱۹ مهرماه ۱۴۰۲ در سفر به مسکو با نوواک معاون نخست‌وزیر روسیه در راستای توسعه مناسبات دوجانبه گفت و گو کرد.