کاظم جلالی این سخنان را در گفت و گو با ایرنا و در آستانه نشست کمیته‌های تخصصی هفدهمین کمیسیون دائمی همکاری‌های اقتصادی و بازرگانی جمهوری اسلامی ایران و فدراسیون روسیه بیان کرد؛ نشستی که قرار است امروز و فردا (دوشنبه و سه‌شنبه هفتم و هشتم اسفندماه ۱۴۰۲) برگزار شود و پیشنهادهای این کمیته‌ها روز چهارشنبه نهم اسفندماه به نشست رؤسا و اعضای کمیسیون مشترک دو کشور ارائه شود.
وی با بیان اینکه مستندات آمار اعلامی صادرات بیش از دو میلیارد دلاری، اعلام شفاهی مسئولان گمرک روسیه است، گفت: اختلاف آماری بین گمرکات ایران و روسیه در صادرات محصولات ایرانی وجود دارد که دلایل فنی دارد، البته هنوز روس‌ها آمار رسمی و نهایی سال ۲۰۲۳ را اعلام نکرده‌اند اما بنا بر گفت‌وگوهایی که با مسئولان روس داشته‌ایم، میزان صادرات ما افزایش قابل توجهی داشته است.
سفیر ایران در مسکو گفت: آمار واقعی صادرات محصولات ایرانی به روسیه می‌تواند از این رقم هم بیشتر باشد چرا که بخشی از محصولات ایرانی از طریق کشورهای عضو اتحادیه اقتصادی اوراسیا مانند قزاقستان به روسیه وارد می‌شود.
دلیل کاهش صادرات روسیه به ایران
جلالی همچنین گفت: در سال ۲۰۲۳ میلادی، صادرات محصولات روسیه به ایران نسبت به سال قبل کاهش یافت که این کاهش به علت آن بود که وضعیت تولید گندم در ایران خوب بود، از این رو، میزان کمتری گندم از روسیه خریداری کردیم و به همین دلیل، رقم صادرات این کشور به کشور ما کاهش یافت.
پارلمان‌ها سریعتر موافقت‌نامه تجارت آزاد را تصویب کنند
سفیر ایران در روسیه در ادامه امضای موافقت‌نامه تجارت آزاد جمهوری اسلامی ایران و پنج کشور عضو اتحادیه اقتصادی اوراسیا را موفقیتی بزرگ توصیف کرد و گفت: در این راستا، دولت، پیگیری‌ها و مذاکراتی را در دو سال گذشته انجام داد و در نهایت، دی‌ماه ۱۴۰۲ این توافقنامه در سن‌پترزبورگ به امضای وزیر صمت ایران و مقامات کشورهای عضو اتحادیه اوراسیا رسید.
وی اظهار داشت: پس از امضای این موافقت‌نامه، منتظر هستیم که دولت‌های هر ۶ کشور (ایران و پنج کشور عضو اتحادیه اوراسیا: روسیه، بلاروس، ارمنستان، قزاقستان و قرقیزستان)، آن را به شکل لایحه به پارلمان‌ها ارائه کنند تا پس از تصویب در مجالس، لازم الاجرا شود.
جلالی با بیان‌اینکه تعرفه گمرکی افزون بر ۹۰ درصد کالاها در مبادلات تجاری ایران و اتحادیه اوراسیا با اجرایی شدن این موافقت‌نامه، صفر خواهد شد، گفت:انتظار بر این است که این موافقت‌نامه هر چه سریعتر به تصویب مجالس کشورهای طرف قرارداد برسد، چرا که در رشد مبادلات تجاری نقش مهمی خواهد داشت.
وی با اشاره رهنمودهای مقام معظم رهبری در سیاست‌های اقتصاد مقاومتی، تحقق هدف اقتصاد درون‌زای برون‌گرا را در توسعه صادرات دانست و ابراز امیدواری کرد که با اجرایی شدن توافقنامه تجارت آزاد با اتحادیه اوراسیا، صادرات محصولات ایرانی به کشورهای عضو این اتحادیه ارتقای چشمگیری داشته باشد که قطعا بخشی از این رشد مبادلات در ارتباط با کشور روسیه خواهد بود.
مقامات ارشد جمهوری اسلامی ایران و کشورهای عضو اتحادیه اوراسیا شامل بلاروس، قزاقستان، قرقیزستان، روسیه و ارمنستان روز دوشنبه چهارم دی‌ماه ۱۴۰۲ در آیینی در سن‌پترزبورگ موافقت‌نامه تجارت آزاد امضا کردند. جزئیات بیشتر درباره این موافقت‌نامه را اینجا بخوانید.
همکاری‌های پولی و بانکی ایران و روسیه در حال گسترش است
سخنان اخیر الکساندر نوواک معاون نخست‌وزیر روسیه و رئیس طرف روسی کمیسیون مشترک همکاری‌های اقتصادی با ایران مبنی بر اینکه روسیه و ایران تقریبا به طور کامل از ارزهای ملی و سیستم‌های بانکی خود در تجارت دوجانبه استفاده می‌کنند، موضوع پرسش دیگر خبرنگار ایرنا از سفیر ایران در مسکو بود.
جلالی در پاسخ گفت: تمام تلاش مسئولان دو کشور بر روی این امر متمرکز است که ما از ارزهای ملی در مبادلات استفاده کنیم و مبادلات بر اساس روبل و ریال باشد.
وی ادامه داد: تمام تلاش‌های تهران – مسکو در حوزه پولی و بانکی بر این است که حجم مبادلات بر اساس ارزهای ملی افزایش یابد و این موضوع، رویکرد جدی دو کشور است.
سفیر ایران در روسیه خاطرنشان کرد: همکاری‌های پولی و بانکی در حال گسترش است و توافقات خوبی در سفر اخیر آقای فرزین، رئیس کل بانک مرکزی به مسکو و دیدار وی با مقامات بانک مرکزی روسیه شکل گرفت که با اجرایی شدن این توافقات، بسیاری ازموانع پولی و بانکی برداشته می‌شود.
جلالی ابراز امیدواری کرد که مبادلات پولی و بانکی تهران - مسکو در سال ۱۴۰۳ به صورت روان‌تر انجام شود.
وی یادآور شد: مهمترین مقوله‌ای که در ارتقای پایدار تجارت داریم، مسأله تسویه حساب‌ها است و اصولاً تجارت بر اساس یک تسویه حساب شفاف می تواند شکل گیرد و اینکه تجار بتوانند ارتباطات خود را بهتر برقرار کنند؛ این همان موضوعی است که نظامات بانکی دو کشور در حال فراهم کردن بسترهای آن است.
خط اعتباری برای حمایت از صادرات محصولات ایرانی هم ایجاد شود
خبرنگار ایرنا در ادامه این گفت و گو با اشاره به ایجاد یک خط اعتباری در بانک نخست کشور روسیه برای حمایت از صادرات محصولات این کشور به ایران، امکان اقدام مشابه برای حمایت از محصولات ایرانی را جویا شد.
سفیر ایران در پاسخ گفت: بله، این گرایش در مجموعه مقامات کشور وجود دارد که این اتفاق بیافتد؛ عملا باید به صادرکنندگان کشور کمک کنیم.
وی با اشاره به جلسات خود با تولیدکنندگان و صادرکنندگان ایرانی که به منظور شرکت در نمایشگاه‌های کشور روسیه به مسکو سفر می‌کنند، گفت: آنها علاقه‌مند به فعالیت در بازار روسیه هستند، از طرفی، همگی درک کرده‌اند که بازار روسیه، بازار بسیار بزرگی است و از سوی دیگر، ایران هم با توجه به بهره‌مندی از زیرساخت‌ها و توانمندی‌های بسیار خوب، می‌تواند سهم مناسبی را از بازار روسیه به خود اختصاص دهد.
جلالی با اشاره به تلاش‌ها برای حل مشکلات در حوزه ترانزیت، لجستیک، پولی و بانکی، گمرکی و حوزه شناخت با هدف توسعه مناسبات ایران و روسیه گفت: معتقد هستم که ما نیز باید برای صادرکنندگان ایرانی تسهیلاتی همچون خط اعتباری را ایجاد کنیم تا آنها به صادرات کالاهای خود به روسیه تشویق شوند.
دی‌ماه ۱۴۰۲ رئیس کل بانک مرکزی به دعوت همتای روس خود برای افزایش همکاری‌های پولی و بانکی با این کشور و همچنین تقویت مناسبات در چارچوب توافقنامه تجارت آزاد میان ایران و اتحادیه اقتصادی اوراسیا به مسکو سفر کرد که در این سفر جلسه‌ای میان مدیران بانکی ازبر بانک روسیه و بانک ملی ایران برگزار شد که طی آن، مدیران این بانک‌ها گشایش خط اعتباری ۶.۵ میلیارد روبلی میان ایران و روسیه را مورد تاکید قرار دادند. این خط اعتباری قرار است از طریق ازبر بانک روسیه و بانک ملی ایران جهت تامین مالی واردات کالاهای اساسی و مورد نیاز کشورمان انجام شود. خط اعتباری ۶.۵ میلیارد روبلی، پیرو توافقات و قراردادهای منعقد شده کارگزاری میان دو بانک به صورت حداقلی و به عنوان شروع عملیات بانکی است.
پیش از این، سفیر جمهوری اسلامی ایران در مسکو با اعلام خبر سفر روزهای آینده هیأت بزرگ اقتصادی روسی به تهران گفته بود: چهارشنبه نهم اسفندماه جاری هفدهمین نشست کمیسیون مشترک اقتصادی دو کشور در تهران برگزار خواهد شد.
به گفته وی، جواد اوجی وزیر نفت جمهوری اسلامی ایران و الکساندر نوواک معاون نخست‌وزیر روسیه، رؤسای کمیسیون مشترک همکاری‌های اقتصادی دو کشور، این جلسات را مدیریت خواهند کرد.
جلالی گفت: سازمان‌های مرتبط هر دو کشور در موضوعات مورد بررسی در نشست‌های این کمیسیون، طی چندماه گذشته کار تخصصی، گفت‌وگو و مذاکره داشته‌اند و در نهایت، در روزهای دوشنبه و سه‌شنبه (هفتم و هشتم اسفندماه ۱۴۰۲)، جلسات کمیته‌ها تشکیل و تصمیمات نهایی اتخاذ می‌شود و در نهایت، پیشنهادهای کمیته‌ها به رؤسا و اعضای کمیسیون مشترک ارائه خواهد شد.
وی ادامه داد: هیات روسی، هیأت بزرگی متشکل از حدود ۱۶۰ تا ۱۷۰ نفر از مدیران و کارشناسان مجموعه وزارت‌خانه‌ها و سازمان‌های دولتی و نیز نهادهایی از بخش خصوصی روسیه است که به همین منظور به تهران سفر خواهند کرد. جزئیات بیشتر را اینجا بخوانید.
شانزدهمین کمیسیون دائمی همکاری‌های اقتصادی و بازرگانی جمهوری اسلامی ایران و فدراسیون روسیه سال ۱۴۰۱ به میزبانی طرف روس در گروزنی مرکز جمهوری چچن روسیه برگزار شده بود.