به گزارش خبرنگار گروه علم و آموزش ایرنا، سومین نشست علمی مشارکت حداکثری در انتخابات، فرصت‌ها و چالش‌ها امروز چهارشنبه به همت کانون بسیج اساتید دانشگاه علامه طباطبائی و همکاری بسیج اساتید دانشکده علوم اجتماعی با حضور صاحب‌نظران، اعضای هیات علمی و استادان در دانشکده علوم اجتماعی با موضوع انتخابات دوازدهمین دوره مجلس شورای اسلامی و ششمین دوره مجلس خبرگان رهبری (۱۱ اسفند) برگزار شد.
قدرت مهم جمهوری اسلامی، حضور مردم است
رییس دانشگاه علامه‌طباطبائی در این نشست با بیان اینکه دانشگاهیان اعم از دانشجویان و استادان، در جامعه مرجعیت دارند، افزود: مشارکت در هر امری یک خاصیت مشابه دارد و آن این است که مشارکت زمینه رشد افراد مشارکت کننده را فراهم می‌کند.
عبدالله معتمدی ادامه داد: تشکیل مجلس شورای اسلامی قوی که ناشی از مشارکت بالا باشد، کنشگری متفاوتی خواهد داشت. مشارکت عمومی ما به لحاظ سیاسی، موضوع مهمی است چراکه پایه قدرت مهم جمهوری اسلامی، مردم است.
وی تاکید کرد: آنچه جمهوری اسلامی را شکست‌ناپذیر کرده، پشتوانه مردمی آن و تجلی خواست مردمی در انتخابات است. دنیا نسبت به مشارکت مردم حساس است و این موضوع برای ما نیز بسیار اهمیت دارد. نمایندگان مجلس هرچه با مشارکت بالایی انتخاب شوند، در موضوع‌گیری و اثرگذاری آنان موثر است تا بتوانند با اعتماد به نفس بالاتری به وظایف خود عمل کنند.
معتمدی با بیان نقش استادان در آگاهی‌بخشی عمومی و جلب مشارکت بیشتر، بر لزوم استفاده از ظرفیت کلاس‌های دانشگاهی در این روزها تاکید و ابراز امیدواری کرد تا شاهد یک انتخابات باشکوه باشیم که نتیجه آن رشد و پیشرفت نظام جمهوری اسلامی است.
سیاست‌گذاری‌های اجتماعی از عوامل موثر بر گفتمان‌سازی است
رییس بسیج اساتید دانشگاه علامه طباطبائی در این نشست با تاکید بر اینکه انقلاب اسلامی توسط مشارکت مردم شکل گرفته است، گفت: امام خمینی (ره) با حضور و پشتوانه مردم انقلاب کرد و تا به امروز بدون شک با حضور میدانی مردم، این انقلاب به اینجا رسیده است.
ابواقاسم فاتحی، ادامه داد: انتخابات مجلس شورای اسلامی، یک رخداد سیاسی، اجتماعی است. در شرایط کنونی ما با دو مساله روبه‌رو هستیم؛ مساله نخست تشویق مردم به انتخاب اصلح و مساله دوم نیز اصل مشارکت است که باید آن‌ها را جدی تلقی کنیم. همه کسانی که واجد شرایط هستند باید در انتخابات شرکت کنند و به هر شخصی که تمایل دارند، رای دهند. دانشگاهیان هر چقدر بتوانند نظام معنایی مورد اجماع جامعه را که هم ناظر بر باورها و اعتقادات دیرین مردم باشد و هم ناظر بر نیازها و مساله جامعه، توسعه دهند، به گفتمان‌سازی بهتری می‌رسیم.
وی با بیان اینکه سیاست‌گذاری‌های اجتماعی از دیگر عوامل موثر بر گفتمان‌سازی است، افزود: الگوهای اجتماعی در سطح کلان نیز باید بر اساس نیازها و فرهنگ ما و به خصوص تغییرات و مناسبات اجتماعی و همچنین در تعامل با آنچه در دنیا می‌گذرد، باشد تا فرآیند گفتمان‌سازی اتفاق بیفتد.
جامعه ایران درحال عرضه الگوی مردم‌سالاری دینی است
رییس دانشکده علوم اجتماعی نیز در این نشست با بیان اینکه مشارکت مردم از زاویه‌های مختلف قابل مطالعه است، ادامه داد: ما باید بتوانیم جریان اصلی را از جریان‌های فرعی تشخیص دهیم. گاهی ما نسبت به جریان اصلی غافل هستیم و این نیز به دلیل تحولاتی است که در پیکربندی اجتماعی درحال رخ دادن است.
اردشیر انتظاری، ادامه داد: جهان به شدت در حال تغییر است و نیروهای تاثیرگذار بر جامعه ما و مناسبات اجتماعی بین مردم و مناسبات اجتماعی دولت با مردم، صرفا تحت تاثیر عوامل داخلی نیست. من معتقدم جریان اصلی که باید به آن پرداخته شود، موضوع جهانی‌شدن سیاسی یا به تعبیری فراملی شدن سیاسی یا قطبی‌شدن سیاسی است.
این استاد دانشگاه، جوهره اصلی جهانی شدن را، جهانی شدن سیاسی عنوان کرد و گفت: جهانی شدن فرهنگی و اقتصادی سازوکاری برای رسیدن به جهانی شدن سیاسی است. بنابراین چیزی که تحت عنوان جهانی شدن مطرح است، معطوف بر استقلال دولت ملت‌ها است و نمی‌توان این را متغیر فرعی درنظرگرفت و این نکته بسیار مهمی است.
وی تصریح کرد: مساله اصلی این است که غرب درحال اشاعه الگوی غربی بر جهان است و این را به عنوان الگویی بی‌بدیل توسعه و اشاعه می‌دهد. خاص بودن جامعه ایرانی حاصل از این نکته است که جامعه ایران درحال عرضه الگویی جدید با عنوان مردم‌سالاری دینی است.
رقابتی شدن رابطه بین مشارکت اجتماعی و کنش انتخاباتی را منعکس می‌کند
استاد تمام دانشکده علوم سیاسی دانشگاه تهران نیز در این نشست گفت: مهمترین مساله انتخابات در کشور، موضوع مربوط به رقابت است. نظریه‌پردازانی که در حوزه مشارکت و انتخابات کار کردند، می‌گویند هرچه فضای انتخاباتی در یک کشور رقابتی‌تر باشد، آن انتخابات با مشارکت و مشروعیت بیشتر و اثرپخشی بالاتر همراه است.
ابراهیم متقی ادامه داد: رقابتی شدن یکی از شاخص‌هایی است که رابطه بین مشارکت اجتماعی و کنش انتخاباتی را منعکس می‌کند، فضای رقابت در کشوری مانند ایران که کنش سیاسی آن ماهیت نهادینه شده کمتری دارد، بسیار سخت است.
وی افزود: ما با اینکه بیش از هزار حزب ثبت شده داریم، این حزب‌ها، ویژگی‌های حزب سازمان‌یافته فراگیر با تجارب تاریخی طلایی را ندارند؛ بنابراین باید از این قالب‌های حزبی بیرون بیاییم.
متقی با بیان این نکته از مقام معظم رهبری که زمانی مشارکت افزایش پیدا می‌کند که فضا رقابتی باشد، ادامه داد: فضای موجود رقابتی در این دوره بیشتر است و حدود دو برابر دوره قبل، کاندید تایید صلاحیت شده داریم که این امر زمینه را برای رقابت بیشتر می‌کند.
گفت‌وگوهای اجتماعی، توانمندسازی ما را در فضای مشارکت افزایش می‌دهد
عضو هیات علمی دانشکده علوم اجتماعی در ادامه نشست با بیان اینکه آنچه امروز برای ما ضرورت دارد فهم راه رسیدن به تکمیل حلقه حکمرانی است، گفت: سهم مردم و نقش آنان در تکمیل این حلقه، مشارکت در انتخابات است.
جعفر هزارجریبی‌دستکی، ادامه داد: گفت‌وگو اجتماعی، توانمندسازی ما را در فضای مشارکت، افزایش می‌دهد و از این طریق می‌توانیم در فرایند تصمیم‌گیری نیز اثرگذار باشیم و اگر ما به دنبال اعتماد اجتماعی فراگیر هستیم، از این طریق ممکن می‌شود.
وی خاطرنشان کرد: کسانی که در بحث انتخابات مشارکت نمی‌کنند، خودشان را از حق اعتراض بعدی محروم می‌کنند و درمسیر تعهد جامعه قرار نمی‌دهند.
انتخابات، اصلی‌ترین گزینش سیاسی است
عضو هیات علمی دانشکده علوم ارتباطات نیز در ادامه نشست گفت: انتخابات در نظام‌های مردم‌سالار، اصلی‌ترین گزینش سیاسی است و نماد مهم مشارکت سیاسی به‌شمار می‌رود. رسانه‌ها در دنیای امروز حائز پنج نقش اساسی هستند، که دو نقش از این نقش‌آفرینی‌ها به طور مستقیم به حوزه مشارکت سیاسی و انتخابات مربوط می‌شود.
علیرضا عبداللهی‌نژاد، ادامه داد: اصلی‌ترین نقشی که رسانه‌ها دارند، با عنوان نظارت بر محیط یا نقش اطلاع‌رسانی و خبررسانی از آن یاد می‌شود. اکنون رسانه‌ها مهمترین منبع تولید، انتشار و انتقال اطلاعات و اخبار در هر عرصه‌ای از جمله انتخابات به‌شمار می‌روند.
وی با بیان اینکه رسانه نقش‌هایی همچون، ایجاد و توسعه همبستگی اجتماعی، راهنمایی و تفسیری، آموزشی و پژوهشی، انتقال میراث فرهنگی، سرگرم کنندگی، تبلیغاتی و بسیج سیاسی دارد، گفت: ما در عصری زندگی می‌کنیم که رسانه‌ها در آن از حاشیه به متن آمده‌اند و تمامی ساحت‌ها و وجوه زندگی ما انسان‌ها، در پرتو رسانه و تاثیر آن قرار گرفته است. رسانه‌ها اگر بخواهند، گفت‌وگوی اجتماعی، اعتماد اجتماعی فراگیر و مردمی‌سازی تصمیمات را تبیین کنند، باید از قدرت نمایندگی کردن همه گروه‌ها و افرادی که ذیل نظام تعریف و وارد کنشگری سیاسی می‌شوند، برخوردار باشد.
استاد دانشکده علوم ارتباطات خاطرنشان کرد: رسانه‌ها نقش بسیار اساسی در ترویج گفتمان‌ها در جامعه دارند و این گفت‌گوهای فراگیر باعث افزایش سطح مشارکت در انتخابات می‌شود.
بسترسازی عمومی، لازمه مشارکت حداکثری است
عضو هیات علمی دنشگاه علامه‌طباطبائی نیز با بیان اینکه انتخابات را می‌توان از دو منظر درونی و بیرونی پیگیری کنیم، گفت: ما باید فضای انتخاباتی را در جامعه ایجاد کنیم که بسترسازی عمومی لازمه مشارکت حداکثری است.
محمود مشفق گفت: اینکه مساله انتخابات در ایران به این میزان مورد هجمه رسانه‌های غربی است، بیان کننده شکل‌گیری یک حکومت توانمند و مستقل است. استمرار مشارکت سیاسی می‌تواند در مبانی و ارکان جمهوری اسلامی، قدرت گفتمانی و دیپلماسی نظام جمهوری اسلامی نقش داشته باشد.
پرداختن به مسائل اساسی، بیش از پیش در برانگیختگی مردم اثرگذار است
مهدی اصلان‌زاده، عضو هیات علمی دانشکده علوم اجتماعی نیز گفتمان‌سازی و پرداختن به مسائل اساسی و ریشه‌ای را عامل موثری در جلب نظر و مشارکت مردم دانست و گفت: پرداختن به مسائل اساسی، بیش از پیش در برانگیختگی مردم اثرگذار است. هرچقدر ما بتوانیم در گفتمان‌های خود، بیشتر از قبل مردم را مدنظر قرار دهیم، مشارکت و حس مسئولیت بیشتری نیز از جانب آنان دریافت خواهیم کرد.