به گزارش خبرنگار قضایی ایرنا، حسن بابایی روز چهارشنبه در نشست خبری مشترک با مسعود ستایشی سخنگوی قوه قضاییه در پاسخ به سوالی درباره انتزاع سازمان ثبت اسناد و الحاق آن به دولت و وزارت دادگستری افزود: در سال‌های گذشته به‌خصوص در ۲۰ سال اخیر، تاکنون سه مرتبه موضوع انتزاع سازمان ثبت اسناد در مجلس شورای اسلامی مطرح شده اما در شورای نگهبان رد شده است.
وی ادامه داد: آنچه مطرح شده است توسط یکی از نمایندگان در کمیسیون تلفیق بود که این موضوع در کمیسیون رأی آورد و در صحن علنی هم مطرح و تصویب شد اما در شورای نگهبان با ایراد جدی مواجه شد.
بابایی با تاکید بر اینکه الحاق سازمان ثبت اسناد به وزارت دادگستری مغایر با موازین قانون اساسی است، افزود: اکنون با اصرار مجلس پرونده در مجمع تشخیص مصلحت نظام مطرح است و یک جلسه کارشناسی برگزار شده اما هنوز جلسات تصمیم‌گیری در این باره برگزار نشده است.
رئیس سازمان ثبت اسناد و املاک کشور تصریح کرد: پهنه کشور ۱۶۴ میلیون هکتار مساحت دارد که ۸۵ درصد آن ملی است و بسیاری از پرونده‌ها در کمیسیون ها و هیات های مختلف اختلافاتی میان مردم و دولت است.
وی ادامه داد: اعتقاد داریم دولت که در این موضوع ذی نفع است، اگر قرار باشد به این موضوعات رسیدگی کند از بی طرفی خارج شده است و در واقع وحدت ذینفع و حاکم منجر می‌شود و با حقوق مردم مغایرت خواهد داشت.
بابایی با اشاره به سخنان رئیس قوه قضائیه افزود: همانگونه که حجت‌الاسلام والمسلمین محسنی اژه‌ای اشاره داشت، هویت دولت در امور ثبتی به معنای وحدت ذی نفع و حاکم است که این امر از عدالت به دور است.
معاون رئیس قوه قضاییه خاطرنشان کرد: بسیاری از زمین ها وجود دارد که مردم در آن زراعت کردند، در بسیاری از مواقع کمیسیون های سازمان ثبت به نفع مردم رأی می‌دهند زیرا این کمیسیون ها متشکل از قضات دیوان عالی کشور و قضات تجدید نظر هستند که این امر بیانگر اهمیت موضوع است که ادله را بررسی کند و البته بررسی این ادله کار قضایی است.
رئیس سازمان ثبت اسناد و املاک کشور با اشاره به مطالعات تطبیقی در این زمینه گفت: در مطالعه تطبیقی صورت گرفته، در هیچ کشوری موضوع اسناد و تولیت املاک ذیل دولت قرار نگرفته است.
وی تصریح کرد: اجازه بدهیم سازمان ثبت اسناد و املاک کشور ذیل قوه قضاییه از حقوق مردم دفاع کند و مطابق نظرسنجی اخیر، ۷۹ درصد شرکت کنندگان در این نظرسنجی از عملکرد سازمان ثبت اسناد و املاک کشور رضایت داشتند.
بابایی افزود: نمایندگان مجلس به جای مسئله انتزاع یک سازمان، موضوع اسناد رسمی، توسعه سند رسمی، تثبیت مالکیت‌ها که محل ورود پرونده‌ها به قوه قضاییه است را رسیدگی کنند که سازمان ثبت اسناد و املاک کشور بتواند به نحوه شایسته خدمت‌رسانی کند.
آخرین وضعیت طرح الزام به تنظیم سند رسمی
رئیس سازمان ثبت اسناد و املاک کشور در پاسخ به سوالی درباره آخرین وضعیت طرح الزام به تنظیم سند رسمی در معاملات اموال غیرمنقول گفت: با این طرح ثبت سند رسمی را دنبال می‌کنیم و هدف غایی این است که نقل و انتقال اموال غیرمنقول در قالب سند رسمی تنظیم شود و سند عادی از بین برود و اینکه در چه فرصتی این کار انجام می شود، دارای ابهام است.
بابایی افزود: طرح اکنون در مجمع تشخیص مصلحت نهایی نشده است؛ حتی در مورد برخی مواد تصویب شده هم ابهاماتی مطرح می‌شود و بعد به کمیسیون برمی‌گردد.
وی با بیان اینکه پیش‌بینی می‌شود که حدود ۵۰ میلیون اسناد عادی وجود داشته باشد، افزود: مردم نگران نباشند زیرا دارندگان اسناد عادی مطابق قانون مهلت برای بارگذاری اسناد عادی در سامانه برای دریافت سند رسمی را خواهند داشت و این اقدام پس از دریافت استعلام‌های لازم انجام خواهد شد.
بابایی درباره این سوال که اگر طرح دعوا کنیم ممکن است سالیان سال طول بکشد و تکلیف چیست؟ گفت: ساز و کارها پیش بینی شده است؛ اکنون بسیاری از پرونده‌های قضایی ناشی از سند عادی است و باید تلاش کنیم این اسناد از اعتبار بیفتند.
وی ادامه داد: سامانه‌های مختلفی در سازمان ثبت اسناد و املاک کشور طراحی شده است و ۴۹۳ واحد ثبتی آموزش‌های لازم را خواهند دید.
وصول ۴۷ هزار میلیارد تومان وصول معوقات بانکی
رئیس سازمان ثبت اسناد و املاک کشور در پاسخ به سوالی درباره اقدامات این سازمان در زمینه وصول معوقات بانکی گفت: از ابتدای امسال تا پایان بهمن تقریبا ۴۷ هزار میلیارد تومان وصول معوقات بانکی انجام شده است که در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته که ۳۴ هزار میلیارد تومان معوقات بانکی وصول شده است، شاهد ۳۸ درصد افزایش در وصول معوقات بانکی هستیم.
وی ادامه داد: در سال جاری ۱۲ هزار و ۷۰۴ که در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته که ۹ هزار و ۸۴۰ مزایده برگزار شده بود شاهد رشد ۲۹ درصدی در برگزاری این مزایده‌ها بوده‌ایم.
بابایی تصریح کرد: اکنون وصول معوقات بانکی در کمترین زمان ممکن انجام می‌شود که بانک‌ها و سایر دستگاه‌ها رضایتمندی خوبی از این رویه دارند.
هیچ گونه فرار مالیاتی در حین تنظیم سند وجود ندارد
رئیس سازمان ثبت اسناد و املاک کشور درباره وصول مالیات اظهار داشت: اکنون باتوجه به سازوکارهای طراحی شده در دفاتر اسناد رسمی، نخستین اقدام در زمان تنظیم سند، عدم وجود معوقات مالیاتی است و با توجه به ارتباط سامانه‌های دفاتر اسناد رسمی و سازمان امور مالیاتی کشور، اکنون هیچ گونه فرار مالیاتی در حین تنظیم سند وجود ندارد.
انجام حدنگاری ۱۳۴ میلیون و ۵۰۰ هزار هکتار از اراضی
رئیس سازمان ثبت اسناد و املاک کشور در پاسخ به سوالی درباره اجرای طرح کاداستر و اقدامات در این زمینه گفت: مساحت کل کشور ۱۶۴ میلیون و ۸۱۹ هزار و ۵۰۰ هکتار است که نزدیک به ۱۳۶ میلیون هکتار عرصه‌های ملی و منابع طبیعی هستند.
وی ادامه داد: تا به امروز ۱۳۴ میلیون و ۵۰۰ هزار هکتار معادل ۹۹.۷ درصد حدنگاری و اسناد آن صادر و به متولیان تحویل داده شده است.
بابایی درباره اراضی کشاورزی گفت: این زمین‌ها معادل ۱۶ میلیون و ۴۶۱ هزار و ۵۴۸ هکتار است و تا به امروز برای هفت میلیون و ۷۶۹ هکتار معادل ۴۷ درصد از اراضی کشاورزی سند صادر شده است که معادل ۷۲۵ هزار و ۱۸۹ قطعه است.
رئیس سازمان ثبت اسناد و املاک کشور اضافه کرد: یکی از پهنه‌های مهم مورد تعرض و تشکیل پرونده، املاک موقوفه است که توانستیم برای اراضی متصرفان و منفعتی موقوفه برای بیش از ۸۶ درصد سند صادر کنیم.
بابایی افزود: در حوزه نیروهای مسلح برای بیش از ۹۶ درصد از پهنه پادگان‌ها و اراضی نیروهای مسلح سند صادر شده است و با این حرکت شتابان در صدور سند برای اراضی و املاکی که محل اختلاف و مطالبه مردم و دستگاه‌ها بوده کارهای بسیار خوبی انجام شده است.
بابایی درباره سند جزایر سه گانه خلیج فارس افزود: در استان هرمزگان از ۱۴ جزیره مشمول، برای ۱۱ جزیره سند صادر شده است همچنین ۱۲ جزیره در حوزه استان بوشهر است که برای ۲ جزیره سند صادر شده است و ۱۰ جزیره فاقد سند در این استان صرفا نظامی یا فاقد سکنه یا مربوط به محیط زیست هستند که این موضوع در دستور کار است تا با همکاری سایر دستگاه‌ها اسناد را صادر کنیم.
وی با اشاره به سفر رئیس قوه قضاییه به استان بوشهر گفت: موفق شدیم برای عسلویه و شهرستان آبخش در استان فارس و اراضی املاک موقوفه شاهچراخ با مساحت ۲۶ هزار هکتار امروز صدور سند برای این عرصه‌ها انجام شده است.
بابایی ابراز امیدواری کرد در تثبیت مالکیت‌ها در حوزه اراضی کشاورزی و همکاری سازنده دستگاه‌های متولی زمین از جمله امور اراضی تا یک سال آینده، تثبیت مالکیت‌ها در حوزه اراضی کشاورزی به اتمام برسد.
رئیس سازمان ثبت اسناد و املاک کشور درباره صدور سند کشت و صنعت مغان که سالیان سال مورد مطالبه مردم بوده است، گفت: سال گذشته ۷۲ هزار هکتار از اراضی کشت و صنعت مغان صاحب سند شد.
رشد ۴۵ درصدی صدور اسناد مالکیت اراضی دولتی
رئیس سازمان ثبت اسناد و املاک کشور در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه پیش از این سازمان ثبت اعلام کرده بود که آمادگی کامل در تثبیت اراضی دولتی دارد اما برخی نهادهای دولتی در مستندسازی که به نوعی ترک فعل محسوب می‌شود؛ همکاری نداشتند؛ کدام نهاد ها همکاری های لازم را نداشتند، گفت: در بحث صدور اسناد برای املاک و اراضی دولتی از مرحله تشکیل پرونده، مستندسازی و تهیه نقشه هیچ هزینه‌ای از دستگاه‌های دولتی دریافت نمی‌کنیم.
وی ادامه داد: در ۱۱ ماهه سال گذشته بیش از ۱۵۱ هزار سند مالکیت دولتی صادر شده همچنین بیش از ۲۲۰ هزار سند مالکیت دولتی در ۱۱ ماهه امسال صادر شده است.
بابایی با اشاره به رشد ۴۵ درصدی صدور اسناد مالکیت اراضی دولتی در سال جاری نسبت به سال گذشته گفت: بسیاری از وزارتخانه‌ها اقدامات خوبی در تثبیت حدنگاری داشتند که از جمله می‌توان به اقدامات وزارت آموزش و پرورش و وزارت نفت اشاره کرد البته برخی دستگاه‌ها هم اقدام خوب و شایسته‌ای انجام نداده‌اند.
رئیس سازمان ثبت در مورد تبدیل اسناد دفترچه‌ای دستگاه‌ها به تک برگ نیز گفت: ۸۳ درصد اسناد دفترچه‌ای دستگاه‌ها به تک برگ تبدیل شده است که اقدام بسیار خوبی بوده است. برخی از این اراضی حدی بودند یعنی نیازمند این بود که همکار ثبتی ما در محل حضور پیدا کرده، نقشه برداری کند. امیدواریم هیچ ملک دولتی بدون سند نباشد و بانک اطلاعات املاک و اراضی دولت بتواند اراضی مربوط به خود را شناسایی کنند که این امر راه موثری در مقابله با تجاوز و تصرف به املاک دولتی است.
بابایی در مورد دستگاه‌های پیش رو در این زمینه گفت: جهش را در برخی وزارت خانه‌ها شامل آموزش و پرورش، ورزش و جوانان، نفت شاهد هستیم و همچنین می‌توانیم بگوییم برخی هیچ زمین قولنامه‌ای نداشته باشند، اما برخی از دستگاه‌ها آنطور که انتظار داریم اقدامات شایسته انجام نداده اند.
وی افزود: در جلسه‌ای با معاونت حقوقی دولت داشتیم و این موضوع را مطرح کردیم و قرار شد که به وزارتخانه‌ها ابلاغ شود که به هیچ عنوان ملک دولتی فاقد سند را نداشته باشیم.
رئیس سازمان ثبت در مورد بازه زمانی اعلام شده به دستگاه‌ها گفت: در مصوبه‌ای که در کمیسیون اصل ۹۰ این مهلت تمام شده است، در تاریخ ۲۰دی ۱۴۰۱ موضوع ماده ۹ قانون جامع حدنگار تمامی دستگاه‌های موضوع ماده ۹ قانون حدنگار مکلف شده اند ظرف مهلت مقرر نسبت به ارائه مستندات و مدارم ملک و اراضی خود ظرف مهلت ۶ماه از ابلاغ صورتجلسه اقدام کنندکه این مهلت هم سپری شده است اگر دستگاهی در این زمینه اقدام نکرده باشد عذری از آن پذیرفته نیست.
رئیس سازمان ثبت اسناد و املاک کشور در توضیح اقدامات عمرانی انجام شده در سازمان ثبت اسناد و املاک کشور و گفت: یکی از معضلات و مشکلات موجود در سازمان ثبت بحث واحدهای استیجاری و ساختمان‌هایی است که در ارائه خدمت برای همکاران و مردم مشکل ایجاد کرده است که احداث پروژه‌های عمرانی در برخی استان‌ها در دستور کار قرار گرفته است.
وی اضافه کرد: در مجموع ۷۳ پروژه عمرانی با زیر بنای ۶۹ هزار و ۸۱۷ مترمربع در ۲۸ ماه اخیر افتتاح شده است؛ همچنین ۱۲ پروژه عمرانی در تیرماه ۱۴۰۰، ۲۲ پروژه در بهمن ۱۴۰۱، ۱۲ پروژه به مساحت ۹ هزار و ۶۴۰ متر در تیرماه ۱۴۰۲ با حضور رئیس قوه قضاییه افتتاح شد.
بابایی با اشاره به سفر اخیر رئیس قوه قضاییه به استان سیستان و بلوچستان گفت: بازدید میدانی صورت گرفته نشان داد فاصله بین واحدهای ثبتی بسیار زیاد است و خیلی از شهرستان‌ها فاقد واحد ثبتی است و افراد برای مراجعه به ثبت باید به شهرستان‌های مجاور مراجعه کنند در همین زمینه ۷ پروژه عمرانی در این استان تعریف شد و در شهریور ۱۴۰۲ این پروژه‌ها افتتاح شد و تعداد پنج طرح در دست احداث در سیستان و بلوچستان وجود دارد که در کل ۸۲ پروژه در حال احداث وجود دارد.
رئیس سازمان ثبت اسناد و املاک کشور گفت:امیدواریم با احداث و اتمام این ۸۲ پروژه دیگر هیچ واحد استیجاری وجود نداشته باشد و عدالت در خدمات ثبتی را به نحو احسن برای مردم پیاده سازی و عملیاتی کنیم.
وی افزود:در برخی از بخش‌ها نیز علی رغم پهناور بودن و مساحت قابل توجه واحد ثبتی وجود ندارد که فعال شدن واحد ثبتی در بخش‌های پرجمعیت در اولویت قرار گرفت که بتوانیم علاوه بر ۴۹۱ واحد ثبتی موجود حداقل ۱۰۰ واحد دیگر نیز راه اندازی شود تا هزینه مردم کاهش پیدا کند و در هفته قوه قضاییه ۱۴۰۳ چهل طرح با حضور رئیس قوه قضاییه افتتاح کنیم.
آخرین وضعیت پذیرفته شدگان آزمون سردفتری
بابایی در پاسخ به سوالی درباره دریافت ابلاغیه پذیرفته شدگان آزمون سردفتری، اظهار داشت: در اجرای ماده ۳ قانون تسهیل صدور مجوزهای کسب و کار حدود ۹ هزار و ۵۳۴ نفر امتیاز علمی لازم را برای سردفتری کسب کردند، تعداد ۹ هزار ۳۰ نفر پس از استعلامات لازم تایید صلاحیت شدند و تا به امروز با وجودپیگیری‌ها و اطلاع رسانی‌ها ۶ هزار و ۶۵۵ نفر نسبت به بارگذاری مدارک اقدام کردند و تقریباً بیش از ۲ هزارو ۵۰۰ نفر منصرف شدند.
وی افزود: مراحل مصاحبه طی شده و پنج مرحله تحلیف نیز برگزار شده است و روز گذشته نیز پنجمین مراسم تحلیف را برای برگزیده شدگان برگزار کردیم. ۱۵۱ نفر نیز روز گذشته ابلاغیه‌های خود را دریافت کردند و حدود ۹۰۰ نفر پروانه اشتغال کسب کردند. در دو هفته آینده آخرین مراسم تحلیف در سال جاری برگزار خواهد شد.
رئیس سازمان ثبت اسناد و املاک کشور گفت: ۶ هزار و ۶۵۵ نفر از نظر سازمان ثبت پذیرفته شده هستند اما با توجه به میزان تسلط به سامانه‌ها و مصاحبه‌هایی که از این افراد صورت گرفته لازم است که دوره‌های کارآموزی برای سردفتران تعریف کنیم مگر آن دسته از قبول شدگانی که نیاز به کارآموزی ندارند. به ۹۰۰ نفری که پروانه ارائه کردیم غالباً دفتریار بودند و آشنایی لازم را با نوع کار داشتند و برای این افراد دوره کارآموزی تعریف نکردیم.
وی ادامه داد: دوره‌های کارآموزی ۳، ۶ و ۹ ماهه در نظر گرفته شده و به محض اینکه دوره کارآموزی به اتمام برسد پروانه‌ها را صادر خواهیم کرد تا پذیرفته شدگان به جمع سایر سردفتران ملحق شوند. برخی از پذیرفته شدگان معترضند که برخلاف قانون سازمان ثبت به ما پروانه کسب ارائه نمی‌کند، ولی با توجه به اینکه سردفتری یک حرفه بسیار فنی و تخصصی است و کسانی که تازه فارغ التحصیل دانشگاه شدند نمی‌توانیم آنی به آن‌ها پروانه ارائه کنیم و مستلزم دوره‌های کارآموزی است.
بابایی اضافه کرد: با توجه به اینکه سالیانه حدود ۱۸ میلیون سند در دفترخانه‌ها تنظیم می‌کنیم و اکنون هشت هزار و ۱۸ دفترخانه فعال داریم اما بعضی از دفترخانه‌ها و مناطق کشش لازم را در تنظیم اسناد ندارند و در ۱۱ ماهه سال جاری ۱۷۶ مورد استعفا سردفتری داشتیم.