تاریخ انتشار: ۱۱ اسفند ۱۴۰۲ - ۱۳:۵۲

قزوین - ایرنا - هر چند حضور در انتخابات در برهه های تاریخی کشورمان به عنوان حق مشارکت سیاسی شهروندان در قانون اساسی ذکر شده اما بودند افراد گمنام و ناشناخته ای که در گذشته های دور با سختی و مشقات زیاد تلاش کردند تا در این راه حقی از شهروندی، حتی در دورترین نقاط میهن اسلامی ما ضایع نشود.

به گزارش ایرنا، ۲۵ خردادماه سال ۵۸ بود که امام راحل در یکی از سخنرانی هایشان فرمودند "میزان رای ملت است" که این جمله تاریخی ایشان امروز و پس از گذشت ۴۵ سال از تاریخ جمهوری اسلامی همچنان سرلوحه تمامی انتخابات باقی مانده است.

انتخابات در قالب رای گیری همواره در طول تاریخ پربرکت نظام مقدس اسلامی ما از اهمیت و ویژگی خاص و زیادی برخوردار بوده تا جایی که از همان ابتدای پیروزی انقلاب اسلامی حتی یک رای هم برای حکومت مهم قلمداد شده است.

۱۱ اسفندماه سال ۱۴۰۲، باز هم شاهد برگزاری ۲ رویداد تاریخی در کشورمان، یعنی انتخابات خبرگان رهبری و مجلس شورای اسلامی آن هم به صورت الکترونیکی، هستیم و این در حالی است که در دهه های گذشته و در نبود بسیاری از امکانات ارتباطی و دسترسی ها، تنها شوق مشارکت و روحیه انقلابیگری بود که باعث می شد همه دست به دست هم بدهند تا تمام افراد واجد شرایط بتوانند در انتخابات شرکت کنند.

آن طور که بزرگترهایمان به خاطر دارند، حتی در سال های آغازین جنگ نیز با وجود امکانات کم، اما عده ای صندوق های رای را تا مناطق دور دست حمل می کردند تا حتی یک رای از صندوق ها جا نماند و حقی ضایع نشود، در این گزارش خاطره یکی از این ماموریت ها را در روستاهای دوردست طارم سفلی، یکی از بخش های مرکزی شهرستان قزوین را نقل خواهیم کرد.

راه های صعب و جوانان پر شور

منوچهر کلهر که در تابستان سال ۶۰ جوان ۲۴ ساله ای بود که بعد از تحصیل در دانشسرا و در منطقه طارم سفلی استان قزوین مشغول به کار معلمی شده بود، در بازگویی از یک خاطره انتخاباتی به خبرنگار ایرنا گفت: تابستان سال ۶۰ دومین دوره ای بود که انتخابات ریاست جمهوری پس از انقلاب در کشور برگزار می شد، در آن روزها جوانان شور و اشتیاق وصف ناشدنی را برای مشارکت در امر برگزاری انتخابات داشتند، این در حالی بود که یکی از مجریان هر حوزه انتخاباتی را نیز از بین معلمان انتخاب می کردند، همین‌ها دلایلی بود که من در انتخابات آن دوره حضوری فعال داشته باشم.

وی با یادآوری اولین دوره انتخابات ریاست جمهوری در ایران، افزود: بنده به عنوان نماینده فرماندار باید همراه با چند نفر دیگر در حوزه روستای حصار صارمی و چند روستای اطراف آن حضور پیدا می کردیم تا آرای ساکنان روستاها را جمع می کردیم.

کلهری ادامه داد: روستای حصار صارمی در منطقه طارم سفلی واقع شده و امروز این روستا سه راه ارتباطی ماشین‌رو دارد، اما تا دهه ۶۰ به غیر از روستاهای بزرگ، بیشتر روستاها راه ماشین‌رو نداشتند، به همین جهت ما برای رسیدن به این روستا بایستی از مرکز بخش طارم سفلی به قزوین می آمدیم و از مسیر خرمدره در استان زنجان به این روستا می رسیدیم، مسیری که طی کردنش چندین ساعت طول می کشید.

آغاز داستان با شروع تاریکی شب

وی، آغاز این ماموریت را از مرکز بخش، یعنی روستای سیردان اعلام کرد و توضیح داد: وقتی سازه خام صندوق رای را از بخشداری طارم سفلی تحویل گرفتیم آسمان هنوز تاریک بود، من همراه یک سرباز به عنوان محافظ و فردی هم به عنوان ناظر به همراه یک خودرو و راننده به سمت روستاهای منطقه مشخص شده حرکت کردیم.

وی با اشاره به اینکه منطقه دارای جاده های خاکی با سربالایی های زیاد و پیچ های تند بود، خاطرنشان کرد: حتی در قسمت هایی از مسیر هم با ماشین از رودخانه های پر آب عبور کردیم و گذر کردن از این مسیر با دست اندازهای زیاد بسیار مشکل و طاقت فرسا بود.

آنطور که کلهر به خاطر می آورد، راننده مسیحی همراه گروه هر از گاهی در طول مسیر دستش را روی شانه چپ و راست و سپس پیشانی و پایین قفسه سینه حرکت می داد و دعا می خواند، نگران بود که نکند حادثه ای پیش بیاید و نتوانند صندوق را به موقع به بخشداری برگردانند.

وی با اشاره به اینکه تقریبا همه واجدین شرایط در آن سال ها در انتخابات شرکت می کردند، افزود: آن زمان مثل حالا نه تبلیغاتی بود و نه حزب یا دسته و گروهی، فضا، فضای انقلاب بود و از طرفی کارشکنی های مخالفان و ترور و بمب گذاری ها و از طرفی دیگر سختی و مرارت های جنگ تحمیلی همبستگی مردم را بسیار تقویت کرده بود.

کلهر اضافه کرد: مردم حتی مطالبه خاصی هم از مسوولان نداشتند و تنها بر حسب وظیفه می خواستند در انتخابات شرکت کنند.

مردم بدون حق الزحمه برای انتخابات فعالیت می کردند

وی ضمن تاکید بر اینکه حتی معلمان و ناظران هم بدون هیچ حق الزحمه و حقوقی و حتی نهار و شامی در این کار شرکت می کردند، وقایع روز انتخابات را در مرداد ماه سال ۶۰ اینگونه ادامه داد: در بزرگترین روستای منطقه طارم سفلی از نظر جمعیت، یعنی همان حصار صارمی مستقر شدیم و عوامل صندوق را هم مشخص کردیم.

وی افزود: یک کارتن، تکه ای پارچه سفید، لاک و مهر همراه با تعرفه های رای و چند خودکار آبی و استامپ، ابزاری بودند که در حضور عوامل اجرایی روستا، یعنی رییس صندوق که معمولا از معتمدین محل انتخاب می شد و یک منشی که آرا را می نوشت، آماده کردیم.

این مدرس بازنشسته دانشگاه فرهنگیان درباره آماده کردن صندوق رای، توضیح داد: ابتدا کارتن را با پارچه سفید پوشاندیم‌ و با نخ و سوزن آن را دوختیم، پس از آن لاک ها را آب کرده و با مهر انتخابات از چند قسمت صندوق را لاک و مهر کردیم. سپس در محل رای گیری، یعنی مسجد روستا محل حاضر شدیم، تقریباً همه ساکنان واجد شرایط رای دادن در روستا ظرف مدت کوتاهی، در محل رای گیری حاضر شده و رای خود را به صندوق انداختند.

کلهر ضمن یادآوری این نکته که صندوق این گروه، یک صندوق سیار بود، ادامه داد: پس از اتمام رای گیری در روستای اول، به سمت روستاهای کم جمعیت اطراف حرکت کردیم، باید مسیر یک روستای ۱۰ خانواری که جاده ای هم نداشت را پیاده می رفتیم، من صندوق را زیر بغل زدم و همراه با ناظر صندوق و سرباز به راه افتادیم، در مسیر، رودخانه پر آبی بود که برای عبور از آن یک پل چوبی ساخته بودند که از ۲ چوب بلند به هم چسبیده، ساخته شده بود، به هر زحمتی بود از روی آن پل عبور کردیم و پس از حدود ۲ ساعت پیاده روی صندوق را به روستا رساندیم.

وی با اشاره به چشم انتظاری مردم روستا و اشتیاقشان برای شرکت در انتخابات، خاطرنشان کرد: همه اهالی واجد شرایط در مدرسه روستا منتظر ما بودند، در عرض ۱۵ دقیقه ۴۳ نفر رای خود را به صندوق انداختند.

کلهر با بیان اینکه روستای بعدی نیز در ارتفاع بالاتری قرار داشت و تنها ۲ خانواده دامدار در آن ساکن بودند، ادامه داد: مسیر را تا بالای ارتفاع رفتیم و پس از نیم ساعت پیاده روی روستا از دور پیدا شد، از همان فاصله می شد شنید که سگ های گله با سرو صدایی زیاد رسیدنمان به روستاییان را خبر می دهند، بلافاصله مردی در ورودی روستا ظاهر شد و پس از ساکت کردن سگ ها ما را به منزلش راهنمایی کرد.

آن طور که او به خاطر می آورد، در آن روستا ۲ زن، ۲ مرد چوپان و یک پسر جوان واجد شرایط رای دادن بودند که هر ۵ نفر رای خود را به صندوق انداختند.

کلهر به یاد دارد که پس از آن، مسیر رفته را بازگشته و این مرتبه از روی همان پل چوبی اما با احتیاط بیشتر صندوق پر از رای را حمل کرده تا به روستای حصار صارمی، مرکز حوزه رای گیری برگردند، و ادامه داد: چند نفر که صبح از رای گیری جا مانده بودند، آنجا منتظرمان نشسته بودند، آن افراد هم رایشان را در صندوق انداختند و با جمع کردن آرای تمام افراد واجد شرایط هر سه روستا، در حضور معتمدین محل آرا را شمردیم و صورتجلسه را تکمیل کردیم، ساعت از ۱۰ شب هم گذشته بود و چون تاکید شده بود که صندوق ها باید بدون وقفه به بخشداری برسد، بلافاصله حرکت کردیم.

وی ادامه می دهد: هنوز راه زیادی نرفته بودیم که ماشین خراب شد، اما خوشبختانه اتومبیل یکی از صندوق های رای دیگر از راه رسید و به کمک آن راننده، اتومبیل ما تعمیر شد و دوباره به راه افتادیم، حدود ساعت یک بامداد بود که به بخشداری سیردان رسیدیم و صندوق را تحویل دادیم.

کلهر به خوبی به یاد دارد که در دهه ۶۰ آرا دستی و توسط منشی نوشته می شد و در برخی حوزه های رای گیری که در آنها تعداد زیادی برای رای دادن مراجعه می کردند، چند منشی حضور داشتند و شمارش آرا هم دستی بود، هر صندوقی که به مرکز بخش می رسید، تعداد آرایش صورتجلسه شده و وارد لیست شده و بلافاصله با تلفن به فرمانداری اعلام می شد.

طبق نتایج رای گیری دومین دوره از انتخابات ریاست جمهوری در مرداد ماه سال ۶۰، شهید محمدعلی رجایی با بیش از ۱۲ میلیون رای و با اختلاف بسیار زیاد از رقبایش رییس جمهور کشور اعلام شد ولی کمتر از یک ماه بعد به دلیل بمب گذاری در دفتر ریاست جمهوری به فیض شهادت نایل آمد.

این مدرس بازنشسته دانشگاه فرهنگیان خاطرنشان کرد: یک بار دیگر و در مهرماه همان سال انتخابات ریاست جمهوری به همت مسولان و تک تک داوطلبان برگزار شد و باز هم تلاش های زیادی به انجام رسید تا رای همه آحاد ملت، تا دورترین و صعب العبورترین روستاها اخذ و شمرده شود.