به گزارش گروه سیاست خارجی ایرنا؛ روابط ایران و ارمنستان بر ارتباط فرهنگی، سیاسی و تاریخی دیرینه دو کشور همسایه و اشتراک معنوی و فکری دو ملت استوار است. پس از اعلام استقلال جمهوری ارمنستان در ۲۱ سپتامبر ۱۹۹۱، جمهوری اسلامی ایران از نخستین کشورهای جهان بود که استقلال ارمنستان را به رسمیت شناخت و دو کشور روابط همه‌جانبه سیاسی، دیپلماسی، فرهنگی و اقتصادی برقرار کردند. غیر از عوامل استراتژیکی و اقتصادی، مناسبات دوستی دو ملت نیز یکی از عوامل مهم در توسعه روابط حسن همجواری کشورهای ایران و ارمنستان به‌شمار می‌رود.
در این خصوص با «لیلیت گالتیان» نماینده مجلس ارمنستان گفتگو کرده ایم:
دو کشور ایران و ارمنستان همواره روابط خوبی با هم داشته‌اند، با توجه به سیاست‌های دولت جدید ایران که توسعه روابط با کشورهای همسایه را یکی از اولویت‌های سیاست خارجی خود قرار داده، روابط دو کشور را چطور ارزیابی می‌کنید و چگونه می‌توان آن را توسعه داد؟
روابط ایران و ارمنستان در طول تاریخ همواره یک رابطه متقابل و قابل احترام بوده، خصوصا اینکه ما در ایران جامعه بزرگی از ارمنی‌ها رو داریم. پس از استقلال جمهوری ارمنستان این روابط حسنه و احترام متقابل ادامه پیدا کرده و در طول این سال‌ها شاهد روابط سیاسی بسیار دوستانه‌ای بین دو کشور بوده‌ایم. در طول این سال ها بیش از ۳۰ تفاهم نامه همکاری بین ایران و ارمنستان به امضا رسیده که بخشی از این تفاهم نامه‌ها الان درحال اجرایی شدن است.
این همکاری‌ها بیشتر در زمینه‌های اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی است. روابط اقتصادی دو کشور رشد چشمگیری نسبت به گذشته دارد. روابط اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی اهمیت زیادی دارد ولی متاسفانه در حال حاضر به دلیل اوضاع داخلی ارمنستان و فشارهای خارجی که به ارمنستان تحمیل می‌شود، مهم‌ترین و نخستین اولویت ارمنستان حفظ امنیت و حاکمیت خود است.
فراموش نکنیم بعد از جنگ ۴۴ روزه در سال ۲۰۲۰، توازن قوا در «قفقاز جنوبی» به هم خورد. آذربایجان حدود ۲۴۰ کیلومتر از مرز رسمی ارمنستان را در اشغال خودش دارد و با وجود اینکه کشورهای بسیاری طی ۳-۲ سال اخیر درمورد حق حاکمیت و تمامیت ارضی ارمنستان صحبت کرده‌اند ولی به جرات می‌گویم که از نظر مردم ارمنستان اظهارتی که از سوی رهبر جمهوری اسلامی ایران در خصوص حفظ امنیت مردم و تغییر ناپذیری مرزها بارها اعلام شده، از لحاظ روحی اهمیت بیشتری برای مردم ارمنستان داشته است. ماه گذشته یک نظرسنجی رسمی در ارمنستان برگزار شد که از مردم پرسیده شده بود، شما چه کشورهایی را دوست ارمنستان می دانید. شاید برای شما جالب باشد که در این نظرسنجی سه کشور اول، ایران، آمریکا و فرانسه بودند.
اخیرا هجدهمین اجلاس کمیسیون مشترک اقتصادی بین ایران و ارمنستان در ایران برگزار شده و معاون نخست وزیر ارمنستان به همراه هیئت اقتصادی به ایران آمد. ایشان در صحبتی عنوان کرد، امضای سند کمیسیون مشترک می‌تواند تاثیر عمیقی بر روابط اقتصادی بین دو کشور داشته باشد؛ در این‌باره توضیح دهید.
همکاری ایران و ارمنستان ظرفیت‌های بیشتری نسبت به وضعیت فعلی دارد و امکان گسترش آن نیز وجود دارد. طبیعتا مناسبات اقتصادی بسیار اهمیت دارد ولی در حال حاضر بزرگترین مشکل ما امنیت داخلی است زیرا امنیت ما با خطر جدی مواجه است.
ایران، ارمنستان و کشورهای منطقه چطور می‌توانند برای ایجاد ثبات و توسعه اقتصادی این امنیت را برقرار کنند؟
طبیعی است که باید از طریق گفت‌وگو و نه درگیری نظامی مسائل خودمان را حل کنیم. ارمنستان همیشه از دولت‌هایی که خواهان میانجی‌گری بودند استقبال کرده است به شرطی که این کشورها حاکمیت و استقلال ما رو به خطر نیاندازند.
حضور کشورهای خارجی مانند آمریکا چه برای میانجی‌گری و چه در مشارکت برای تحریک طرفین در جنگ و ایجاد بحران چقدر تاثیر می‌گذارد، خروج این کشورها از منطقه چقدر به کاهش بحران کمک می‌کند؟
حضور کشورهای خارجی نمی‌تواند کمکی به بحران منطقه بکند. آمریکا طبق فرمت گروه مینسک که با کشورهای فرانسه و روسیه در حل بحران قره باغ به عنوان میانجی سال‌ها حضور داشته است اما درخواستی که از آمریکا داریم این است که از استانداردهای دوگانه پرهیز کند.
برای مثال در جریان جنگ ۴۴ روزه قره باغ آمریکا و غرب در بسیاری از جهات سکوت کرده بودند در صورتی که طبق مفاد کنوانسیون هلسینکی باید واکنش نشان می‌دادند ولی غرب تنها به دادن اعلامیه بسنده کرد.