گروه جامعه ایرنا - چهارشنبه‌سوری یکی از کهن‌ترین آیین‌های ایرانی است تا در روزهای پایانی سال که کوله بار سنگین زندگی را به سلامت به سر برده‌ایم؛ برای عبور از خستگی خانه تکانی و دوان دوان کردن های تدارک مقدمات سال نو، لحظاتی خوش را در کنار خانواده سپری کنیم و به بهانه گرامیداشت آخرین چهارشنبه سال دور هم باشیم و با شادی و سلامتی روزهای سال کهنه را به سلامتی و دلخوشی در روزهای امیدوار کننده پیوند دهیم.
آنچه در گرامیداشت فرهنگ و آداب و سنن ایرانیان در چهارشنبه سوری نسل به نسل منتقل شده است، مراسمی مانند قاشق‌زنی، کوزه شکستن و خوردن آجیل و پریدن از آتشی ملایم که با بوته‌های خشکیده فراهم شده بود و خوردن آش رشته دریک دورهمی خودمانی بود که متاسفانه چند دهه است که به دلیل ترکیب زندگی ماشینی و رسوخ برخی از رسوم دیگر فرهنگ ها در چهارشنبه سوری، موجب شده است که آیین کهن ایرانیان رنگ باخته شود و کم کم جای خود را به حرکات خشن مانند استفاده مواد محترقه و بر افروختن آتش‌هایی با مواد آتش زا که می تواند بسیار خطر ناک باشد، داده است.
چند سالی است که خانواده ها در چهارشنبه آخر سال به جای اینکه مقدمات یک دورهمی شاد و خانوادگی را فراهم کنند، برنامه‌ریزی می‌کنند که غروب چهارشنبه در خانه بمانند و به هیچ وجه در کوچه و خیابان نباشند تا خطری آنها و فرزندانشان را تهدید نکند. گویی حالا نشاط و شادمانی چهارشنبه سوری در یک غفلت همگانی جایش را به ترس و دلهره داده است و در این شب منتظر انفجار و آتش سوزی هستند و برخی از مناطق شهر بیشتر شبیه جنگی تمام عیار است و اینگونه بی احتیاطی ها می‌تواند آسیب‌های بسیاری را به دنبال داشته باشد.
هر سال نیز نهادهای امدادی از جمله اورژانس و آتش نشانی درباره حوادث چهارشنبه آخر سال به خانواده‌ها به‌ویژه نوجوانان هشدار می دهند تا از اقدامات خطرآفرین پرهیز کنند اما در عمل همواره در اسفند هر سال شاهد اخبار ناگواری در این زمینه هستیم.
۲۸ فوتی نتیجه بی‌احتیاطی در چهارشنبه سوری پارسال
رییس گروه بررسی صحنه جرم سازمان پزشکی قانونی کشور در گفت گو با خبرنگار ایرنا گفت : در چهارشنبه سوری (۱۴۰۱) ۲۸ نفر از هموطنان (۲۰مرد و ۸ زن) جان باختند که تهران با ۱۲ فوتی شامل سه زن و ۹ مرد دارای بیشترین فوتی و آذربایجان شرقی با هفت فوتی (۴زن و ۳مرد)، آذربایجان غربی با سه فوتی (یک زن و ۲مرد) در رتبه بعدی قرار داشت.
علی ضیایی افزود : همچنین چهارشنبه سوری (۱۴۰۰) ۱۹ نفر از هموطنان (۱۸ مرد و یک زن) جان باختند که در آذربایجان شرقی ۶ نفر، قم پنج نفر، تهران، مرکزی و همدان هرکدام دو نفر و البرز و خراسان رضوی هر کدام یک نفر فوت کرده‌اند.
وی ادامه داد: بر اساس آمار، پزشکی قانونی در چهارشنبه سوری سال ۱۳۹۹ هم ۱۲ نفر در حوادث این شب فوت کردند که ۱۱ نفر مرد و یک نفر هم زن بودند، که در آذربایجان های شرقی و غربی، البرز، فارس، گیلان، مرکزی و همدان هر کدام یک نفر، در تهران دو نفر و کردستان سه نفر فوت کردند.
ضیایی افزود: همچنین از سال ۱۳۹۵ تا ۱۳۹۹ در حوادث چهارشنبه آخر سال در مجموع ۳۹ نفر جان باختند که در سال ۹۵ این حوادث ۱۶ کشته (۱۵مردو یک زن)، سال ۹۶ و ۹۷ هر کدام سال سه فوتی (همگی مرد) داشتند. در سال ۹۸ نیز پنج نفر در حوادث چهارشنبه آخر سال جان خود را از دست دادند که چهار نفر از آنها مرد و یک زن بودند.
نوجوانان؛ بیشترین افراد فوتی یا مصدومان حوادث چهارشنبه آخر سال
رییس گروه بررسی صحنه جرم سازمان پزشکی قانونی گفت: بیشتر افراد فوتی یا مصدومان حوادث چهارشنبه آخر سال در سنین نوجوانی قرار دارند و عمدتا به دلیل بکارگیری و استفاده از وسایل خطرناک و مواد محترقه جان خود را از دست داده یا دچار مصدومیت‌های شدید می‌شوند.
وی درباره صدمات و آسیب های ناشی از حوادث چهارشنبه آخر سال هشدار داد و تاکید کرد: افراد در تماس با مواد محترقه و منفجره به شکل های متعددی دچار آسیب می شوند که این آسیب ها می تواند ناشی از برخورد ترکش ماده انفجاری تا سوختگی حرارتی و یا شیمیایی باشد.
نابینایی و قطع عضو نتیجه بی‌احتیاطی و قرار گرفتن در معرض موج انفجار
ضیایی خاطر نشان کرد: همچنین قرار گرفتن در معرض موج انفجار و ریزش ساختمان عوارض متعددی مانند نابینایی، قطع عضو، جوشگاه های دائمی روی صورت و بدن، ناشنوایی و دیگر آسیب ها را به دنبال دارد.
رییس گروه بررسی صحنه جرم سازمان پزشکی قانونی با تاکید دوباره براینکه بیشتر افراد فوتی یا مصدوم حوادث چهارشنبه آخر سال در سنین نوجوانی قرار دارند، تصریح کرد: افرادی که در حوادث چهارشنبه سوری سال قبل جان خود را از دست دادند زیر ۲۰ سال بودند و فقط یک نفر از آنان ۴۰ ساله بود.
ضیایی افزود: سازمان پزشکی قانونی کشور با تاکید بر افزایش تلفات چهارشنبه سوری در سال گذشته، در خصوص حوادث این شب که عمدتا ناشی از بکارگیری وسایل خطرناک و مواد محترقه است، برای چهارشنبه آخر سال پیش رو نیز هشدار می دهد.
وی اعلام کرد: : از هموطنان درخواست می کنیم با توجه به خطرات استفاده از این مواد، از هرگونه تجمیع و البته استفاده از وسایل و ابزار خطرآفرین و غیراستاندارد خودداری کنند.
رییس گروه بررسی صحنه جرم سازمان پزشکی قانونی با بیان اینکه آسیب‌های روانی ناشی از استرس وارده به افراد یکی دیگر از این نوع صدمات است؛ ابراز امیدواری کرد امسال با رعایت حقوق یکدیگر و اجتناب از رفتارهای پرمخاطره، شاهد چهارشنبه پایان سالی آرام، ایمن و بسیار کم خطرتر نسبت به سال‌های گذشته باشیم.