ایلام- ایرنا- آیین‌ها و مناسبت‌های ویژه در هر فرهنگ، محله و منطقه‌ای خالی از لطف و صفای خاص نیست، بی گمان برای برپایی و ماندگاری هر سنتی، آداب و رسوم خاصی همراه است که اگر به درستی به جا آورده شود، علاوه بر شوق و ذوق اجرایش، لذت حضور در کنار هم و شادی دسته جمعی، بر شعف آن آیین بیشتر می‌افزاید.

به گزارش خبرنگار ایرنا، "چهارشنبه‌سوری" به عنوان یکی از آیین‌های کُهن مرز و بوم ایران‌زمین از گذشته‌های دور تا کنون وجود داشته و در دهه‌های اخیر به دلیل برخی بی‌احتیاطی ها و خودخواهی‌های بچگانه بیشتر به مردم آزاری و سنتی نامیمون مبدل شده است.

همه ساله در روزهای منتهی به چهارشنبه‌ آخر سال، خبرهای ناگواری از انفجار، قطع عضو و کور شدن بسیاری از افراد که ترقه و مواد آتش‌زا را برای این مناسبت استفاده می‌کنند، به گوش می‌رسد، این در حالی است که اگر این سنت به نکویی آیین گذشتگان برگزار شود نه تنها همراه سوز و گُذار نخواهد بود بلکه سور و شادمانی و لحظات به یاد ماندنی را در ذهن‌ها ثبت می‌کند.

چهارشنبه‌سوری در فرهنگ مردم ایلام

از گذشته‌های دور تاکنون یکی از سنت‌های ماندگاری است که در بسیاری از مناطق استان ایلام رنگ و بوی آن هنوز در روستاها، مناطق ایلیاتی و عشایری به چشم می‌خورد.

این آیین‌دارای جلوه‌های خاص و زیبایی بوده است که همواره در آخرین چهارشنبه سال همزمان با غروب آفتاب با بر افروختن آتش برگزار می‌شد.

جشن شب چهارشنبه‌سوری در میان مردم شهرها، روستاها و عشایر این استان مانند سایر نقاط کشور مورد توجه است و به گونه‌های مختلفی برگزار می‌شود زیرا که هنوز هم مردم اعتقاد دارند این آیین به جای مانده از نیاکان رسمی ماندگار برای تفریح و شادمانی است.

مهم‌ترین آیین چهارشنبه آخر سال در بین ایلات و عشایر ایلامی، دورهمی‌های خانوادگی با چاشنی گرمای آتش افروخته در آخرین روزهای زمستان، شیرینی‌های محلی(بژی برساق) و مشاعره اشعار محلی(چهل سرو) و گَپ‌های صمیمی میان بزرگان و خُردان، زنان و مردان مجلس است که در جوار گرمای آتش" آگِر" ( در زبان محلی) چهارشنبه آخر سال، گرمای محبت و مهر را در خانه‌های دل همنشینان بذرافشانی می‌کند.

در غروب آخرین چهارشنبه سال، ایلامی‌ها مانند همه مردم کشور جشن چهارشنبه‌سوری را با افروختن آتش برگزار می‌کنند و در مناطق عشایری و روستایی معمولا با روشن‌کردن آتشی بزرگ فامیل و اقوام دور آن جمع می‌شوند و با فروکش کردن زبانه‌های آتش، از روی آن می‌پرند.

حتی این رسم دیرینه در سال‌های جنگ و دوران دفاع مقدس که مردم مرزنشین ایلام در کوه‌های اطراف شهر و زیر چادر بودند، برگزار می‌شد اما کمترین حادثه‌ای در این میان رخ می‌داد چرا که آتش و گرمایش، بهانه‌ای برای دورهمی در سرمای آخرین روزهای زمستان بود.

چندین آتش کوچک و بزرگ در یک محوطه خالی با هیزم درست می‌کردند و افراد جوان و کودکان از روی آتش‌ها می‌پریدند و شعر «زردی من از تو ، سرخی تو از من» می‌خواندند و حضور بزرگترها در کنار آنان اوقات خوشی را برای همگان رقم می‌زد، بزرگان خوشحال از شادی کِهتران و کودکان و خردسالان شادمان از همنشینی با بزرگان و بی‌هیچ حادثه‌ای این سنت دیرین به پایان می رسید تا در روزهای مانده به عید، با خانه تکانی منزل و دل، آماده ورود به سال نو شوند.

امروز هرچند که به واسطه اطلاع رسانی‌های گسترده و آگاهی‌بخشی به خانواده‌ها به دنبال اتفاقات ناگواری در چهارشنبه سوری‌های سال‌های اخیر در یکی دو سال گذشته والدین با احساس مسئولیت بیشتر مواظب فرزندان و جوانان خود هستند، تا حادثه‌ای رخ ندهد و خوشبختانه چهارشنبه سوری آرامی را شاهد هستیم اما در برخی مناطق هنوز بعضی افراد فرصت طلب با فروش مواد محترقه و بمب‌های دست‌ساز خطرناکی علاوه بر ایجاد رعب و وحشت و مردم آزادی و سر و صدای زیاد موجب آسیب رساندن جانی و خسارت‌های مالی زیاد می‌شوند.

استفاده از مواد محترقه پر سر و صدا و انفجار انواع بمب‌های دست ساز در مسیر تردد افراد در خیابان‌ها و همچنین اتفاقات ناخوشایند آتش‌سوزی، این روز زیبای توام با سور را به چهارشنبه سوزی مبدل می‌کند که رنج و گُداز حوادث آن را بسیاری از قربانی‌های سال‌های قبل این اتفاق‌ها که برای همیشه بینایی خود را از دست داده یا قطع عضو شده‌اند، به خوبی‌ می‌توانند بیان کنند.

کاش فرهنگ‌ها، سنت‌ها و آیین نیاکان‌مان را به درستی در بستر زمان به نسل‌ها آموزش می‌دادند تا ماندگاری و حفظ آن به عنوان یکی از میراث فرهنگی پاس داشته شود.

به امید اینکه چهارشنبه سوری توأم با شادی و سپر در انتظار همه باشد و شاهد هیچ حادثه و اتفاق ناگواری در این زمینه نباشیم.