به گزارش روز سهشنبه ایرنا از نشریه اکونومیست، شروع جنگ بین روسیه و اوکراین، تلنگری به دموکراسیهای شرق آسیا از جمله تایوان، کرهجنوبی و ژاپن که همگی متحد آمریکا هستند، وارد کرد. جنگ در اوکراین درحالی وارد سومین سال خود شد که پیامدهای آن برای سیاستگذاران شرق آسیا سختتر میشود.
در اروپا صحبت از این است که آیا اوکراین با وجود حمایت مالی متزلزل آمریکا و احتمال به ریاست جمهوری رسیدن ترامپ، میتواند جبهه جنگ را حفظ کند یا خیر. به نوشته این نشریه، اگر اوکراین شکست بخورد، پیامدها برای صلح در آسیا ویران کننده خواهد بود. یک پیروزی برای روسیه ممکن است چین را به تغییر نظم منطقهای با شرایط خود ترغیب کند.
این گزارش، پیامدهای این مساله برای تایوان را «بیشتر» از سایر کشورها میداند و میافزاید چین میخواهد در صورت لزوم با زور، دوباره با تایوان متحد شود. برای تایوانیها تشابهات بین آنچه ولادیمیر پوتین در قبال اوکراین انجام میدهد و آنچه شی جینپینگ ممکن است در مورد تایوان انجام دهد، ناخوشایند است به ویژه در حالیکه این دو به دنبال دوستی «بدون محدودیت» هستند.
برپایه این گزارش، چین سرعت فعالیتهای نظامی خود را با نفوذ به حریم هوایی و دریایی تایوان افزایش داده است. در پاسخ، در ماه اوت (مرداد/ شهریور) دولت تایوان از یک بودجه دفاعی بیسابقه معادل ۲.۶ درصد از تولید ناخالص داخلی خود رونمایی کرد که برای بازداشتن چین کافی نیست اما از بیشتر نقاط اروپا بیشتر است.
ویلیام لای چینگ-ته رئیس جمهور جدید تایوان وعده بودجه بیشتر را داده است. جوزف وو وزیر خارجه تایوان تاکید میکند که حمایت آمریکا از اوکراین برای آسیا حیاتی است و نشان میدهد که آمریکا از تایوان نیز حمایت خواهد کرد.
اکونومیست معتقد است «این احساس فولادی از واقع گرایی» در دیگر بخشهای آسیا نیز دیده میشود؛ پس از جنگ اوکراین، فومیو کیشیدا نخست وزیر ژاپن سیاست نزدیک شدن به روسیه را کنار گذاشت و از تحریمهای غرب علیه مسکو استقبال کرد. ژاپن نیز قصد دارد هزینه دفاعی خود را طی ۵ سال دو برابر کند.
برغم اینکه ژاپن به طور رسمی صلحطلب است، بیش از همیشه به کمک به آمریکا برای دفاع از تایوان متعهد شده است. روابط نظامی بین آمریکا، کرهجنوبی و ژاپن در حال افزایش است. یون سوک یول رئیس جمهور کرهجنوبی به ارسال مهمات به اوکراین تمایلی ندارد تا خود باعث نزدیکی روسیه و کرهشمالی نشود. اما امروز که گفته میشود کرهشمالی، گلولههای توپخانه به روسیه ارسال میکند، برخی در سئول بر اتخاذ موضعی قویتر در طرفداری از اوکراین تاکید دارند.
این نشریه در تشریح دو احتمال نوشت: یک تهدید این است که کنگره در کمک مالی به اوکراین شکست بخورد و اروپا در مدیریت چنین شرایطی ناکام بماند. این میتواند به شکست اوکراین منجر شود و اعتبار بازدارندگی آمریکایی در آسیا را تضعیف کند.
سناریو دیگر این است که دونالد ترامپ نامزد حزب جمهوریخواه که منکر تضمینهای ایالات متحده به ناتو شده است، در آمریکا رئیس جمهور شود. او پوتین را تحسین میکند، از اوکراین متنفر است و اهمیت اندکی به تایوان میدهد.
دو احتمال وجود دارد. قویترین سناریو این است که ترامپ به عنوان رئیس جمهور احتمالی در آینده تضمینهای امنیتی به متحدان آسیایی آمریکا را کنار بگذارد. در واکنش، متحدان آمریکا با اتکا به خود امنیتشان را تقویت میکنند.
اکونومیست نوشت: اگرچه هزینه دفاعی در حال افزایش است، اما شانس کمی وجود دارد که آنها بدون آمریکا قادر به مقابله با آنچه که «تهدید نظامی چین» خوانده میشود، باشند. در عوض آنها ممکن است در میان مدت بمنظور بازدارندگی در مقابل چین، به دنبال دستیابی سلاحهای هستهای باشند.
در کرهجنوبی، یون سوک یول به طور علنی درباره دستیابی به سلاحهای هستهای صحبت کرده اما پس از تنشهای اخیر در شبه جزیره کره صحبت در اینباره را متوقف کرده است.
پس از اینکه ترامپ آنها را کنار بگذارد، متحدان آسیایی دموکراتیک آمریکا میتوانند تصمیم بگیرند که چارهای جز پیگیری یک توافق با چین، پایان دادن به هفت دهه نظم امنیتی تحت رهبری آمریکا در منطقه و ایجاد حوزه نفوذ چین، ندارند.
احتمال دوم این است که سیاستمداران آسیایی به امید اینکه دولت ترامپ متعهد به امنیت کشورهای آسیایی باقی بماند، حتی به واشنگتن نزدیکتر شوند. نمونه بارز آن شینزو آبه نخست وزیر سابق ژاپن (از ۲۰۱۲ تا ۲۰۲۰) بود که به خوبی با ترامپ کار کرد؛ اولین رهبر خارجی که با ترامپ در سال ۲۰۱۶ دیدار داشت و همچنین به او یک چوب گلف طلایی هدیه داد. آبه در خاطرات خود آورده است که به ترامپ تاکید کرده بود قدرت نظامی آمریکا در آسیا چقدر مهم است.
این گزارش با اشاره به اینکه «برخی از جناح راست ترامپ در آمریکا معتقدند اوکراین یک عامل منحرف کننده از تهدید واقعی یعنی چین است»، جمعبندی کرد: متحدان اصلی آمریکا در آسیا ممکن است به دنبال تمسک جستن به طرز فکر «عظمت را دوباره به آمریکا بازگردانیم» (MAGA) باشند و همچنین هزینههای دفاعی را بیشتر کنند تا اتهام سواری دادن رایگان را از خود دور نمایند. به این ترتیب آنچه در آن سوی خشکی وسیع اوراسیا اتفاق میافتد، محاسبات را در سوی دیگر شکل میدهد.