نادر قشقایی در گفتوگو با خبرنگار کتاب ایرنا درباره مجسمه حکیم نظامی که ۲۱ اسفند ۱۴۰۲ در ضلع شمالی میدان ونک نصب شد، گفت: نخستین مساله که در حوزه مجسمه حکیم نظامی باید به آن اشاره کنم این است که این روند در همکاری با انجمن آثار و مفاخر فرهنگی و همچنین وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی شروع و تفاهمنامهای با سازمان زیباسازی و انجمن مفاخر منعقد شد.
مجسمهساز حکیم نظامی با اشاره به اینکه مجسمه حکیم نظامی در طول یک سال و نیم به مرحله ماکت رسید، ادامه داد: وزیر فرهنگ وارشاد اسلامی از نمونه اصلی سه و نیم متری برای مراسمی که در تالار وحدت برگزار شده بود، پردهبرداری کرد. در این روند به مهمانانی که از کشورهای مختلف در این آیین شرکت کرده بودند بر اهمیت مفاخر و مشاهیر ایران زمین مانند مولانا، سعدی، حکیم نظامی و فردوسی تاکید شد.
بخشی از هزینه ساخت مجسمه حکیم نظامی را از جیب پرداخت کردم
قشقایی با اعلام اینکه سازمان زیباسازی مبلغ محدودی برای این مجسمه پرداخت کرده است، افزود: جنس این مجسمه سهونیم متری بتن گلاسه با پتینه برنز است و قابلیت ماندگاری ۵۰ تا ۱۰۰ سال را دارد. مصالح مقاوم به کار رفته در این مجسمه همشانه برنز پیش میرود. اگر مانند اقدامات دیگری که در میدان فلسطین و مدرس انجام دادم این کار هم با ابعاد بزرگتر و با جنس برنز بود، برای سازمان زیباسازی و شهرداری ارزش افزوده داشت.
ابعاد سهونیم متری مجسمه حکیم نظامی برای مناسبات وسطی میدان مناسب نبود
به گفته این مجسمهساز، ابعاد سهونیم متری مجسمه حکیم نظامی برای مناسبات وسطی میدان مناسب نبود. نظر وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی این است که این مجسمه در ابعاد بزرگتر ساخته و وسط میدان ونک نصب شود، اما اتفاقهای جانبی برای این مجسمه پیش آمد. ابتدا قرار بود در میدان دیگری نصب شود، اما وزیر گفت اگر مجسمه در میدان ونک نصب شود، بازدیدکنندگانی که از کشورهای مختلف برای رفتن به کاخ سعدآباد از میدان ونک عبور میکنند، میتوانند با مشاهیر ایران آشنا شوند و از اهمیت آنها برای ایرانیان مطلع شوند.
او با اعلام اینکه بخشی از هزینه ساخت مجسمه حکیم نظامی را از جیب پرداخت کرده است، ادامه داد: بخش عمده هزینه مدل برداری، قالبگیری و اجرا و جلای نصب هزینههایی بود که از جیب خود تقبل کردم، هرچند سازمان زیباسازی هم سعی داشت، پرداختها به موقع انجام شود اما به دلیل تغییر مدیریت وقفهای برای پرداخت اتفاق افتاد، آنها نمیخواستند ضرر و زیانی به من وارد شود و قول پرداخت را داده اند.
لازم بود مجسمه پایه کوچکتری داشته باشد
مجسمه برنزی، لزوما فاخر نیست، بلکه باید به ملاکهای فرهنگی و آناتومی چهره پرداخته شودقشقایی با اشاره به معادلاتی که مجسمهسازها در طراحی آثار خود در نظر میگیرند، گفت: شرایط میدان ونک ایجاب می کرد که مجسمه پایه کوچکتری داشته باشد تا مردم بتوانند با چهره مجسمه ارتباط بهتری برقرار کنند، اینها یک سری موارد تخصصی است که من به عنوان رئیس شورای مجسمهسازها (سه دوره) میدانم.
این مجسمهساز با تاکید بر ضرورت توجه تخصصی به مجسمهها، توضیح داد: لازم است با حساسیت بیشتری با مجسمهها برخورد شود، مجسمهای که با برنز ساخته میشود، لزوما فاخر نیست، بلکه باید سعی شود به ملاکهای فرهنگی و آناتومی چهره پرداخته شود. باید سعی شود تا حداقلهایی رعایت شود تا زمانی که بازدیدکنندگان از کشورهای دیگر میآیند این مجسمهها آنطور که شایسته است نقش خود را ایفا کنند.
اطلاعات بر اساس آناتومی شخصیت در آن منطقه جغرافیایی است
قشقایی درباره منابع و اسنادی که برای طراحی آناتومی مجسمه حکیم نظامی استفاده کرده است، توضیح داد: منابع من بر اساس قواعد آناتومی حکیم نظامی در گنجه است زیرا گنجه بخشی از ایران عزیز ما بود که در دوران قاجار از ایران جدا شد. در نتیجه نوع بستن سربند، شالی که بر کمر دارند همه عناصر متعلق به ایران است و تمام این مسائل توسط همفکری متخصصانی که در انجمن مفاخر هستند، انجام شد. در تاریخچه حکیم نظامی این است که خود حکیم نظامی ایرانی و اشعار او فارسی بود.
این مجسمهساز با اشاره به قواعد فنی در طراحی جمجمه مجسمه، بیان کرد: همه اینها بر اساس قاعده فنی و شناسایی افراد انجام میشود اطلاعات بر اساس آناتومی شخصیت در آن منطقه جغرافیایی است. این تفاوتهای ظریف شناسایی میشود. حکیم نظامی مانند فردوسی نیست که حالت نظامی داشته باشد و بخواهد قدرتنمایی کند، حالت ایستاده و فاخر بودن او بر اساس قاعدهای شکل گرفته است.