اصفهان- ایرنا- کوه «صُفه» یکی از مکان‌های ورزشی و تفریحی اصفهانی‌هاست که برخی افراد هنگام صعود به آن بر اثر بی‌مبالاتی و بی‌احتیاطی دچار خطرات جبران ناپذیری می‌شوند که جان باختگان پنج شهروند در طول یک سال، نمونه‌ای از این مدعاست.

به گزارش ایرنا، کوه صُفه به مثابه بخشی از رشته‌ کوه زاگرس با مساحت یکصد هکتار و ارتفاع ۲ هزار و ۲۵۷ متر واقع در بخش جنوبی این کلانشهر به «بام اصفهان» معروف است.

این کوه درواقع ۲ قله شمالی و جنوبی دارد که ارتفاع قله جنوبی از قله شمالی بیشتر است.

کوه و پارک صُفه از بهترین نقاط اصفهان برای پیاده‌روی، ورزش و کوهنوردی است و همواره افراد بسیاری، خود را به آن می‌رسانند تا از فراز این نقطه مُشرف به نصف جهان، مناظر چشمنواز شهر گُنبدهای فیروزه‌ای را نظاره کنند اما صعود به این مکان، کار چندان راحتی هم نیست و هر کس بسهولت نمی‌تواند خود را به قُله آن برساند زیرا این کار به تجهیزات و توانایی جسمی بالایی نیاز دارد.

در سالیان گذشته، با رونق گردشگری و محبوبیت کوه صُفه در بین گردشگران، مسیرهای اختصاصی برای کوهنوردی و پیاده‌روی شهروندان در این منطقه احداث شده و وجود تمهیدات و تجهیزات ایمنی در طول مسیر، صعود به آن را برای بسیاری از مردم، راحت‌تر از قبل کرده است.

البته برخی افراد با وجود مسیرهای مشخص شده برای رسیدن به قُله صفه؛ بازهم مسیرهای غیرمجاز را برای رسیدن به آن برمی‌گزینند و با این کار مُخاطرات و حوادث جبران‌ ناپذیری را برای خود رقم می‌زنند.

کوه و پارک صُفه در اصل جزو بزرگترین و شلوغ‌ترین منطقه تفریحی اصفهان محسوب می‌شود و در روزهای پایانی هفته‌، معمولاً جای سوزن انداختن ندارد.

کوه صُفه ۱۴ غار و چندین چشمه دارد که دسترسی به آنها راحت نیست؛ زیرا تمام آنها در جاهای سخت‌گذر واقع شده‌ است و هر کس نمی‌تواند وارد آنها شود زیرا این کار نیاز به مهارت غارنوردی و صخره‌نوردی دارد و امکانات و تجهیزات مختلفی برای این کار لازم است. با این حال برخی شهروندان از این مسیرهای سخت گذر و خطرآفرین برای رسیدن به غارها عبور می‌کنند و با این کار سلامت خود را به خطر می‌اندازند.

سالانه در کوه صُفه اصفهان حوادث مُتعددی بر اثر ناشیگری برخی از مردم هنگام کوهنوردی رُخ می‌دهد که نیاز به کمک‌رسانی عاجل سازمان آتش‌نشانی دارد.

به گفته رئیس اداره برنامه‌ریزی و توسعه سازمان آتش‌نشانی و خدمات ایمنی شهرداری اصفهان، در سال ۱۴۰۱ پنج نفر در جریان کوهنوردی به کوه صُفه، جان خود را از دست دادند.

امید باقری افزود: در سال ۱۴۰۲ نیز ۱۰۲ عملیات ویژه توسط عوامل آتش‌نشانی برای امداد و نجات افراد در معرض خطر صورت‌ گرفت و ۱۲۶ نفر از دام حوادث کوه صفه نجات یافتند.

رئیس اداره برنامه‌ریزی و توسعه سازمان آتش‌نشانی و خدمات ایمنی شهرداری اصفهان تصریح کرد: بیشترین دلیل وقوع این حوادث، آشنا نبودن افراد به مسیر و فنون کوهنوردی است.

وی با اشاره به اقدامات و تجهیزات آتش‌نشانی برای نجات افراد گرفتار در کوه صُفه گفت: سازمان ما با درنظرگرفتن ایستگاه تخصصی امداد و نجات کوهستان و خودروها و گروه مجهز تخصصی و تجهیزات مورد نیاز(ایستگاه شماره ۱۲) خود، در مواقع بروز حوادث در کوه صفه به یاری گرفتاران می‌شتابد.

باقری گفت: در همین راستا آتش‌ نشانی اقدام به ساخت و تجهیز ایستگاه موقت در کوه صُفه و استقرار خودرو و گروه مجهز تخصصی امداد و نجات برای پوشش ایمنی در روزهای پُرتردد در آن محل کرده است.

رئیس اداره برنامه‌ریزی و توسعه سازمان آتش‌نشانی و خدمات ایمنی شهرداری اصفهان اضافه کرد: تجهیز این سازمان به پهپاد کاوشگر به‌منظور یافتن محل افراد آسیب‌دیده و نیازمند امدادرسانی توسط دوربین‌های حرارتی پهپاد و تشخیص دقیق محل فرد آسیب‌ دیده از دیگر اقدامات این سازمان برای حفظ ایمنی کوهنوردان این دیار بوده است.

افزایش ۴۰ درصدی نجات‌ یافتگان در کوه صُفه

وی با اشاره به طراحی نرم‌افزار سه‌ بُعدی کوه صُفه در ستاد فرماندهی سازمان یاد شده بیان داشت: کارکنان این ستاد با توجه ‌به موقعیت فرد امدادجو می‌توانند مسافت او را تا نزدیکترین کارگاه عملیاتی رصد و مسیرهای دسترسی را بررسی و سپس نسبت به هدایت گروه امداد و نجات به محل حادثه اقدام کنند.

باقری اضافه کرد: در حال حاضر طراحی جامع و کاملی برای ایمن‌سازی کوه صُفه توسط کارشناسان سازمان با جانمایی مناطق موردنیاز برای کابل‌کشی، ایجاد کارگاه و پلاک‌گذاری توسط شهرداری صورت‌ گرفته و بعنوان مثال مسیرهای مهم این کوه از جمله تخت سیاووش، شاه دژ، گل زرد و مرعشی با کابل و نرده ایمن‌سازی شده‌ است.

وی افزود: نصب و ایجاد بیش از ۳۰ کارگاه عملیاتی و شماره‌گذاری مسیرها و تهیه نقشه موقعیت‌ها و نصب تابلوهای شماره‌دار جهت‌نما به‌منظور شناسایی و معرفی مسیرهای اصلی کوه و نصب تابلوهای هشدار در مناطق حادثه‌خیز و پرتگاهی نیز توسط سازمان آتش‌نشانی اصفهان انجام شده است.

وی خاطرنشان کرد: سال گذشته با وجود تمایل بیشتر شهروندان یزاس زفتن به صُفه، تعداد نجات‌یافتگان نیز نسبت به سال قبل از آن۴۰ درصد افزایش‌ یافت و بطورکلی با تهیه تجهیزات و اقدامات صورت پذیرفته و عملکرد سریع تیم امداد نجات کوهستان، تعداد فوتی‌ها در حوادث کوهستان صُفه نسبت به قبل ۲۹ درصد کاهش‌ یافت.

رئیس اداره برنامه‌ریزی و توسعه سازمان آتش‌نشانی و خدمات ایمنی شهرداری اصفهان افزود: یکی دیگر از اقدامات برای پوشش ایمنی کوهستان، خرید تجهیزات به‌روز در حوزه امداد و نجات با هزینه بیش از یکصد میلیارد ریال است.

کوهنوردی ورزش جدی و تکنیکی توأم با تفریح است

باقری در باره ضرورت رعایت نکات ایمنی حین کوهنوردی تاکید کرد: بسیاری از شهروندان متوجه تفاوت کوهنوردی با پیاده‌روی و تپه‌نوردی نیستند زیرا کوهنوردی تفریح صرف نیست؛ بلکه ورزشی کاملاً جدی و تکنیکی توأم با تفریح است از همین رو افراد باید وسایل، تجهیزات، لباس مناسب و استاندارد به همراه داشته باشند و هرگز نباید در مقام مسابقه و اجرای حرکات نمایشی و قهرمان‌بازی در صحنه صعود به کوهستان برآیند.

وی افزود: توصیه ما به شهروندان این است که همیشه بطور گروهی کوهنوردی کنند.

رئیس اداره برنامه‌ریزی و توسعه سازمان آتش‌نشانی و خدمات ایمنی شهرداری اصفهان هشدار داد: غفلت در کسب اطلاعات هواشناسی از مراجع صلاحیت‌دار یا مُتکی به تجارب شخصی عواقب بدی بدنبال دارد که توصیه می‌شود صعودکنندگان با توجه‌ به طول مسیر، مدت و نوع کوهنوردی، آذوقه، آب و پوشش کافی، کمک‌های اولیه و ابزار لازم به همراه خود داشته باشند.

وی خاطرنشان کرد: مردم در فصل زمستان باید احتیاط بیشتری کنند و لباس کافی، تجهیزات و امکانات تدافعی همراه داشته باشند و در عین حال از تجهیز خود به کمک‌های اولیه بویژه وسایل مربوط به شکستگی استخوان، گزیدگی جانوران، زخم و پارگی پوست، مُسکِن‌ها و کتاب کمک‌های اولیه غفلت نکرده و مراقب ریزش کوه، لغزندگی راه‌ها و سقوط سنگ بخصوص در فصول بارندگی باشند.

اجرای طرح کوه‌یار برای ارائه هشدارهای لازم به کوه‌نوردان

مسوول واحد نجات در ارتفاع و کوهستان سازمان آتش‌نشانی اصفهان نیز اظهار کرد: آتش‌نشانان برای امداد و نجات در کوه صُفه فعالند و این سازمان در ۱۰ سال اخیر طرح‌های مختلفی برای پیشگیری از وقوع حوادث به شهرداری ارائه کرده که در این راستا اقداماتی برای ایمن‌سازی نقاط حادثه‌خیز در کوه صُفه صورت گرفته است.

محمدرضا صفدریان با بیان افزایش تعداد آتش‌نشان‌های مستقر در پارک کوهستانی صفه افزود: این اقدامات موجب شده است تا حوادث در صُفه نسبت به سه سال گذشته کاهش چشمگیری داشته باشد، به‌گونه‌ای که طی سال‌های ۹۸، ۹۹ و ۱۴۰۰ به ترتیب شاهد ۸۵، ۹۰ و ۹۵ حادثه بودیم، اما در سال ۱۴۰۱ تنها ۶۵ حادثه رقم خورد.

مسوول واحد نجات در ارتفاع و کوهستان سازمان آتش‌نشانی اصفهان تصریح کرد: طرحی با عنوان «کوه‌یار»در چهار سال گذشته بصورت آزمایشی اجرا شد که در قالب آن، کوهنوردان فعال تحت عنوان «کوه‌یار» در نقاط حادثه‌خیز صُفه قرار می‌گیرند تا به شهروندانی که بدون در نظر گرفتن اصول ایمنی اقدام به صعود از نقاط ناایمن کوه می‌کنند، تذکر و هشدارهای ایمنی لازم را ارائه دهند.

وی ادامه می‌دهد: بیشترین تعداد حوادث مربوط به گروه‌های چند نفره‌ای است که بصورت غیرقانونی از مسیرهای ناایمن و ریزشی اقدام به صعود می‌کنند که لازم است نیروی انتظامی با آنها برخورد کند، زیرا سازمان آتش‌نشانی و هیات کوه‌نوردی عامل بازدارنده قانونی نیستند تا بتواند با خاطیان برخورد کنند.

مسوول واحد نجات در ارتفاع و کوهستان سازمان آتش‌نشانی اصفهان با تاکید بر اینکه کمیته فرهنگ شهروندی و معاونت فرهنگی اجتماعی و دادگستری نیز باید با شهروندانی که بصورت ناایمن کوهنوردی می‌کنند، برخورد کنند، گفت: تاکنون هیچ تشویقی توسط مراجع قانونی یا اداره ورزش و جوانان و شهرداری نسبت به باشگاه‌هایی که بصورت مجاز این ورزش را انجام می‌دهند، انجام نشده است.

صفدریان اضافه می‌کند: اگر همه مراکز از جمله صدا و سیما، اداره کل ورزش و جوانان و نیروی انتظامی در این زمینه دست به دست هم دهند، ایمن‌سازی در کوه محقق می‌شود و در وقوع حوادث نیز کاهش چشمگیری رُخ می‌دهد.

مسوول پارک کوهستانی صفه اصفهان هم در این باره گفت: از مهمترین اقدامات در راه ایمن سازی کوه صُفه می‌توان به نصب تابلوهای راهنما و هشداردهنده در مسیرهای صعود برای آگاهی‌بخشی به شهروندان و انجام تعمیرات و نگهداری بهینه این تابلوها با صرف ۲ میلیارد ریال اعتبار اشاره کرد.

علی جعفری بیان داشت: ایمن‌سازی و تعریف مسیرهای عمومی کوهپیمایی و راهروهای ایمن با استفاده از بکسل‌کشی و ایجاد حفاظ استاندارد در مسیرهای پرتردد و محل‌های حادثه‌خیز و انجام تعمیرات مستمر و رفع موارد تخریب‌ شده یا آسیب‌دیده حفاظ‌ها و طناب‌های ایمنی با اعتبار پنج میلیارد ریال، نصب حفاظ‌های ایمنی و نرده‌گذاری در محل‌های حادثه‌خیز در تمام مسیرهای اصلی و ایستگاه‌های توقف و استراحت گردشگران با اعتبار ۳.۵ میلیارد ریال نیز انجام شده است.

وی ادامه داد: از اقدامات دیگر برای ایمن‌سازی پیاده‌روی در کوه صفه، احداث و ترمیم دیواره‌های حائل مجاور مسیرهای اصلی با هدف جلوگیری از رانش دیواره‌ها و سنگ‌های ریزشی با اعتبار پنج میلیارد ریال بوده است.

جعفری گفت: پیگیری احداث پد بالگرد اورژانس هوایی با نظر سازمان آتش‌نشانی و هوانیروز به‌ منظور امدادرسانی سریع در مواقع وقوع حوادث با اعتبار ۱۰ میلیارد ریال، ترمیم و بازسازی بعضی دیواره‌های قلعه باستانی شاه‌دژ با هدف ایمن‌سازی محوطه و مسیرهای اطراف با هماهنگی سازمان میراث فرهنگی و گردشگری و پیش‌بینی ۲۰ میلیارد ریال اعتبار برای اجرای فاز نخست این پروژه از دیگر اقدامات صورت گرفته است.

به گزارش ایرنا، کوهنوردی و سنگنوردی، ورزشی هیجانی است که برای پاسخ به نیاز جوانان قرار است با همکاری شهرداری، دیواره‌های سنگ‌نوردی مصنوعی در پایین کوه صُفه، حداکثر تا سال آینده ایجاد شود، این اقدام می‌تواند پاسخگوی نیاز هیجانی جوانان باشد تا در محیطی ایمن زیر نظر مربی بتوانند به فعالیت بپردازند.