به گزارش ایرنا، ماه رمضان امسال مهمان نوروز است و به حرمت این ماه مبارک، گردشگری شبانه در اصفهان و بعد از افطار بیش از هر زمانی پُرشور است و چه فرصتی بهتر از این که شب را مهمان شب‌نشینی ماه و مهرازی در این شهرموزه باشید.
شب یک ویژگی منحصر به فرد دارد و اینکه در دل سیاهیِ آن، هر نوری می‌تواند با درآمیختن در مهرازیِ بناها و جلوه‌های طبیعت، ابعاد پنهان زیبایی‌ها را پررنگ کند. به واقع نور در دل بوم شب به هر اثری چه طبیعی و چه تاریخی، بُعد می‌بخشد و تابلویی بی‌بدیل خلق می‌کند که دیدار شبانه این آثار را جذاب‌تر و دلنشین‌تر می‌کند.
آنچه به گردشگری شبانه در اصفهان شور و حالِ دیگری می بخشد، این است که وقتی پیشانی و سردر بناهای تاریخی، رواق‌ها و لچکی‌ها، طاق‌های ضربی و جلوخان‌ها که بیشترین عناصر معماری بیرونی بناهای تاریخی هستند با نور آذین می شوند، چشم انداز بی‌نظیری از معماری شهرِ اصفهان را به نمایش می‌گذارند.
گردشگران می‌توانند برای اوقات شبانه خود در اصفهان، بویژه در نوروز که هوا به یُمنِ آمدن بهار دلپذیرتر شده و همزمان با ساعت های بعد از افطار به گونه ای برنامه‌ریزی کنند که فرصتِ دیدارِ برخی بناهای تاریخی یا میراث طبیعی شهر را به شب بسپارند؛ دیدار از مکان‌هایی که بدون خرید بلیط، امکان بازدید دارند و فرصت خوبی است که از ظرفیت مکان‌ها و بناهای تاریخی و شهریِ اصفهان استفاده کرد و صدالبته جلوه‌های بی‌بدیل‌تری از آنها را دید.
شب‌های اصفهان از عرشه پل‌های تاریخی
بدون تردید دیدار پل‌های تاریخی اصفهان را برای شب بگذارید، بویژه اگر زاینده‌رود جاری باشد که شیرینی این دیدار تمام‌عیارتر می شود. پل‌ها زیبایی بی حد و حصری به شب‌های اصفهان می دهند. روشنایی‌ها بر تارک طاق‌های ضربی به نمایش تمام زوایای پل‌ها در پناه سایه‌ها و تو رفتگی‌ها و برون آمدگی‌ها می‌پردازند و چون انگشتری مطلا بر دستِ زاینده‌رود جلوه می‌کنند.
از این میان، پل «خواجو» با کاشیکاریِ لچکیِ رواق‌ها و نقاشی‌های عنابی اتاقِ «بیگلربیگی»، دیدنی‌تر و دلنشین‌تر است. این پل ۲۴ دهانه دارد و در طراحی آن از تقارنِ انعکاسی و تناسب استفاده شده است. پل جزییاتی دارد که با آهنگ منظمی تکرار شده و همین موضوع زیبایی آن را دوچندان کرده است.
خواجو یک جذابیت دیگر هم دارد که آوازخوانی زیر این پل است؛ شب‌های خواجو در حالی‌که آوازخوانان، صدایشان را زیر طاق‌ها رها می‌کنند بدون شک یکی از جاذبه‌های دلنشین و دیدنی‌های اصفهان است.
این معبر، دارای ۲ طبقه و هر ۲ طبقه هم مسیر عبور عابرانی است که قصد گذر از رودخانه یا تماشای منظرِ زاینده‌رود را دارند.
از میان پل‌های تاریخی اصفهان «سی و سه پل» طولانی‌ترین پل و حتی بزرگترین بنای روی آب در ایران شمرده می شود. این پل خیابان‌های چهارباغ بالا و پایین را به هم متصل می‌کند. عددِ ۳۳ تعداد طاق‌هایی است که طبقه اول پل را تشکیل می‌دهند و طبقه دوم دارای مسیر عابر پیاده با دیوارها و رواق‌هایی است که گاه و بی‌گاه به فضای باز گشوده می‌شوند.
آجرهای زردرنگِ این پلِ تاریخی اصفهان در نورِ چراغ‌هایی که شبانه بر پیکرش نورافشانی می کنند، جلوه دوچندانی پیدا می‌کند.
پل «جوبی» از دیگر پل‌های زیبا و تاریخی شهر اصفهان شمرده می‌شود که دلیل نامگذاری آن، جوی آبِ روان از میان عرشه پل است. این سازه ۲۱ دهانه و یک برج ۶ گوشه در میانه دارد و در میان پل خواجو و سی و سه پل واقع شده است. از عرشه این پل‌می‌توان چشم انداز وسیع‌تری از زاینده رود درحالی که پل خواجو در جانبِ شرقِ آن خودنمایی می‌کند، تماشا کرد.
سه پلِ خواجو، سی و سه پل و جوبی با فاصله کمی از یکدیگر قرار دارند اما پل «مارنان» در فاصله دورتری از آن‌هاست. این پل با ۱۷ دهانه، جلوه ساده‌تری نسبت به پل‌های دیگر دارد و گفته می شود منطقه ای که پل مارنان در آن واقع شده به نام بلوک مهربین مشهور بوده و به علت نزدیکی این پل به آن به ماربین شهرت پیدا می‌کند و بعدها به مارنان تبدیل می شود.
همه این پل‌ها از دوران صفوی هستند اما پل «شهرستان» کهن‌ترین سازه بر روی زاینده رود و متعلق به دوران ساسانیان است. برای دیدار از این پل باید از کرانه زاینده رود و جانب شرقِ پل خواجو راه بسپارید. پل ۱۱ دهانه و بر روی عرشه آن در قسمت ورودی، یک ساختمان نواقلی زیبا (بنای ورودی پل) دارد که بیش از سایر عناصر معماری آن در نورپردازی شب خودنمایی می‌کند.
شور تماشای «میدان نقش جهان» در شب
میدان امام (نقش جهان) که بعد از «تیان آن من چین»، بزرگترین میدان تاریخی جهان است در شب جلوه زیبایی دارد. گرچه دیدار از فضای داخلی ِچهار اثر تاریخی و بی بدیل این میدان را باید به روشنایی روز وعده داد اما بدون شک کالبد میدان در شب دیدنی است و نباید آن را از دست داد.
حجره‌های ۲ طبقه هر چهار ضلع میدان به همراه گنبدهای فیروزه ای و یگانه مسجدهای «امام» (جامع عباسی) و «شیخ لطف الله»، همچنین ایوان باشکوه کاخ «عالی قاپو» و سر در بلند و باشکوهِ بازار «قیصریه» در نورِ چراغ‌ها و روشنایی‌ها، اثری مطلا می‌شود که مخاطب را دعوت به ساعت‌ها تماشای این قابِ بی‌نظیر می‌کند.
در این میان، دهلیزهای بازارِ صنایع دستی از هر چهار طرفِ میدان، شما را به دیدار از آفرینش‌های هنریِ هنرمندان اصفهان در راسته‌ها دعوت می‌کند و اگر بخت با شما یار و حجره‌های آن باز باشد، می‌توانید جلوه نصف جهان را در میناها، قلمزنی‌ها و نگارگری‌ها ببینید.
شبگردی در «چهارباغ»
پیشنهاد می شود که شب‌های چهارباغ را از دست ندهید چراکه در دلِ تاریکی شب و در نورافشانی چراغ‌ها بر پیکر بناهای تاریخی و معاصرِ آن، همه چیز خیره کننده و دلنشین‌تر به نظر می‌رسد.
مغازه‌های رنگارنگ چهارباغ را احاطه کرده اند و حجره‌های قدیمی‌تر، صنایع دستی می فروشند. در گذر از این معبر تاریخی، عمارت‌هایی از دوران گذشته در نورپردازی شب خودنمایی می کنند. سردر عمارت «هشت بهشت»، «بازارچه بلند» یا همان «بازار هنر»، نمای ساختمان «هتل جهان»( در حالِ مرمت)، جلوخان بی بدیل مدرسه «چهارباغ» و همین طور رواق‌های بلندِ متعلق به این مدرسه از این جمله اند.
چهارباغ یک معبر میانی ویژه رهگذران دارد که می توانند بر نیمکت‌های آن بنشینند و نفسی تازه کنند. دو سوی خیابان درختان قد علم کرده اند و در میانه چهارباغ ۲ ردیف از درختان با شاخه سارهای خود بر پهنای آن سقف بسته اند. در جداره‌های خیابان، تراس‌های برخی خانه‌ها و عمارت‌ها به کافه تبدیل شده‌اند و از فراز آنها چهارباغِ تاریخی تماشایی‌تر است.
بنای ایواندارِ مشهور به «ساختمان شهرداری» با برج ساعتی که در جانب شمال آن قرار دارد در انتهای همین گذرِ چهارباغ واقع شده است. این بنا یکی از یادگارهای معماری دوران معاصر محسوب می‌شود که با نورپردازی مناسب در شب، شکوه دوچندانی به میدانگاهِ منتهی به چهارباغ، موسوم به میدان امام حسین(ع) یا «دروازه دولت» می‌بخشد.
همچنین ساختمان «شرکت بیمه» با تلفیق معماری مدرن و تزیینات ایرانی از نخستین اداره‌های دولتی است که در خیابان چهارباغ و در دهه ۲۰ تا ۳۰ شمسی بنا شد. سقف بلند و صاف و استفاده از کاشی‌های فیروزه‌ای متناسب با ذائقه معماریِ ایرانی در تزیینات سقف از ویژگی های بارز این بنا محسوب می‌شود.
دیدار شبانه «هشت بهشت» در «باغ بلبل»
باغ بلبل و کوشک هشت بهشت یکی دیگر از اماکن دیدنی در شب‌های اصفهان است که گرچه فضای داخلی کوشکِ آن را باید در روشنایی روز دید اما شبِ این باغ ایرانی که حالا به پارکی مشهور به «شهید رجایی» تبدیل شده دیدنی و آرامش بخش است. برای دیدار این باغ دلنشین که همیشه به روی عابران و گردشگران گشوده است باید از سردر هشت بهشت و در چهارباغ عباسی وارد شوید.
میدانگاه «عباسی»
حوالی میدان نقش جهان و چهارباغ عباسی از گذری شُهره به «آمادگاه» می‌توانید به میدانگاه یا مجتمع عباسی برسید، این میدانگاه در مقابل «هتل عباسیِ» اصفهان که به‌عنوان قدیمی‌ترین هتلِ ایران مشهور است، قرار دارد . دیدار شبانه و مقداری استراحت و تنفس در میدانگاه عباسی یا نوشیدن یک قهوه خالی از لطف نیست.
این میدانگاه با یک گودال باغچه مرکزی ۵۰ سال پیش در پیوند با هتلی که از دل کاروانسرای صفویِ مادرشاه بازآفرینی شده، ساخته شده است. فضای باز و ساختمان مجموعه عباسی با معماری ایرانی اسلامی، چشم‌اندازی برای هتل عباسی و پیشخوانی برای خدمات پذیرایی، فرهنگی و فروش صنایع دستی به گردشگران است. این میدانگاه به‌دلیل شیوه معماری معاصرش در فهرست آثار ملی قرار دارد و استفاده متداولِ نمای آجر سه سانتی‌متری در بسیاری از خانه‌ها و بناهای اصفهان از نمای بیرونی همین مجموعه ساختمانِ موجود در میدانگاه عباسی صادر شده است.
مناره‌هایی که در شب مُطلا می‌شوند
اگر به گردش در بافت قدیمی شهرها علاقه‌مند هستید بهتر است به محله «جویباره» اصفهان بروید اما آنچه در بافت تاریخی این محله تاریخی شما را میخکوب می‌کند، مناره‌ها هستند. این سازه‌های برافراشته، همراه با نورهایی که برپیکرشان افشانده می شود، شبِ بافتِ تاریخی را آذین می‌بندند.
زیبایی مناره‌ها در شب دوچندان می‌شود؛ نورافکن‌ها از پایین تا بالای مناره‌ها را در دل شب هویدا می کنند و آجرکاری‌ها و تزیینات آنها یکسره مطلا می‌شود.
منارهای «ساربان» و «چهل دختران» در محله جوباره، منار «علی» در میدان امام علی(ع) (عتیق) و منارهای «دارضیافه» در همان نزدیکی در خیابان کمال، شماری از منارهای اصفهانند که در شب به مدد نورپردازی‌ها، شور تماشای دیگری دارد.
اگر همچنان به گردش شبانه در بافت های قدیمی و تاریخی علاقه‌مند هستید، محله جلفای اصفهان یکی از گزینه هاست؛ در این محله خانه‌های تاریخیِ زیبایی وجود دارد که برخی از آنها به کافه و رستوران، تبدیل و به گونه‌ای با این تغییر کاربری، حفظ و باعث پویایی این بافت تاریخی شده‌اند.
در این محله ۲ میدانگاه کوچک یکی در مقابل کلیسای وانک قرار دارد و دیگری به نام میدان جلفا، در فاصله کمی با کلیسای وانک واقع شده است. قدم زدن در گذرِ کلیسای وانک و میدانگاهِ مقابل آن و راه سپردن از آن‌جا تا میدان جلفا گزینه خوبی برای شبگردی در اصفهان است.
هیبت ابوالهولِ اصفهان در شب
«کوه سفید» یا «کوه شیری» کوهی به شکل شیر نشسته و به ابوالهول اصفهان شناخته شده است. هیبت این کوه که به طور طبیعی بر اثر فرسایش به شکل شیرِ نشسته درآمده توجه بسیاری از گردشگران را در ورودی جنوب غربی اصفهان به خود جلب می‌کند.
این کوه یکی از نمادها و سرمایه‌های طبیعی شهر اصفهان محسوب می‌شود و بهتر است دیدارِ آن را به دم غروب، زمانی که هنوز روشنایی روز به تاریکی شب نرسیده است، بسپارید اما دیدار شبانه این اثر میراث طبیعی در حالی که به نورِ نورافکن‌ها آذین شده، جالب و دیدنی ست.
چشم‌انداز شب‌های اصفهان از فراز کوه «صفه»
اگر شب در اصفهان چرخی بزنید، در عبور از خیابان‌ها یا بزرگراه‌ها عظمت کوهی در جنوب شهر توجه شما را جلب خواهد کرد. این کوه صفه نام دارد و یکی از بزرگترین سرمایه‌های طبیعی اصفهان محسوب می‌شود.
صفه در شب در پیش زمینه شهر خودنمایی می‌کند و در عین حال اگر بتوانید به دامنه این کوهِ ستبر بروید، چشم انداز بی نظیری از شب‌های اصفهان، پیش رو خواهید داشت.
این کوه چشمه‌ها و البته قلعه‌ای ساسانی شهره با نام «شاه‌دژ» دارد که در شب از نظرها پنهان است اما امکانات گردشگری اعم از تله کابین بر دامنه و بخش‌هایی از پیکر این کوه عظیم می‌تواند ساعتی از شب را پر کند.
«آتشگاه» اصفهان بر سینه آسمان شب
بی شک وقتی نور به بنای مدورِ بالایِ کوه «آتشگاه» می‌رسد، شب به تابلویی بی‌نظیر از تاریخ اصفهان مبدل می‌شود. آتشگاه اثری کم‌نظیر از میراث فرهنگی، تاریخی و طبیعیِ شهر اصفهان در جانب غرب آن است که تاریخ نهفته‌ای در سینه دارد.
بنای آتشگاه به تعبیر برخی باستان‌شناسان قدمت یکهزار و ۵۰۰ ساله و به تعبیر برخی دیگر هفت هزار ساله دارد اما این بنا هرآنچه قدمت داشته باشد حالا از بالای بلندی کوه، بر سینه آسمانِ شب می درخشد.
دیدار از این بنای تاریخی بر گُرده کوهی ستبر که پیوند میراث فرهنگی، تاریخی و طبیعی اصفهان را نمایش می‌دهد در شب به یاد ماندنی خواهد بود.