به گزارش خبرنگار ایرنا، جشن نوروز که از زمان ساسانیان تا تشرف ایرانیان به دین اسلام به حیات خود ادامه داده است، نشان از یک جهان تجربه، فکر، هستی شناسی و معرفت شناسی دارد که به ما می آموزد هیچ رسم و آیینی در خلا به وجود نیامده بلکه با ادارک، احساس و تجربه فرهنگی در زیست جهانی انسان ها نهفته شده است.
حفظ و عزت نهادن بر رسوم و آیین نوروزی کم کم در پستوی خانه های ایرانیان نفوذ کرده و با پیام پاکیزه داشتن طبیعت همچنان بر صحنه فرهنگ و زندگی مردم جاری است.
ایرانیان فرا رسیدن بهار را جشن می گیرند و برای آن آداب و رسوم خاصی قایل هستند، چرا که این فصلِ رویش و زایش، برای آنها اهمیت خاصی دارد و یک جشن ملی محسوب می شود، در عین حال برگزاری جشن نوروز در هر نقطه از این کشور پهناور از رسوم خاصی برخوردار است و اقوام مختلف ایرانی با توجه به شرایط جغرافیایی و فرهنگی خود این رسوم کهن را ادامه می دهند و به شیوه های متفاوتی نوروز را برگزار می کنند.
استان قزوین نیز اگر چه با دیگر نقاط کشور در برگزاری آیین و رسوم نوروزی مشابهت هایی دارد اما باز هم جلوه ها و جزییات دیگری از رسوم نوروزی را می توان در آیین این شهر مشاهده کرد.
پیش از آغاز نوروز، رسم بر این بوده که خانه تکانی صورت بگیرد یعنی گرد و غبار باید از تمامی اسباب و وسایل خانه از بین می رفت و فرش و قالیچه های خانه یا شسته و یا از جایی آویزان می شد تا با ضربه هایی که با چوب های چند متری بر فرش ها می زدند، غبار فرش ها از بین برود.
نوروز نوسال باشد مبارک
همچنین از رسوم دیگری که پیش از عید نوروز توسط مردم قزوین صورت می گرفت، سمنو پزان و شیرینی پزی بود که خانم های قزوینی دور هم جمع می شدند و با محصولات باغستان سنتی قزوین، شیرینی های مختلفی از جمله نان برنجی و زعفرانی، نخودی، قندی، چرخی، نان چایی و باقلوا می پختند و در حین پختن نان قندی (یکی از شیرینی های سنتی قزوین) به یکدیگر می گفتند "بخندید تا نان قندی ها ترک بخورد".
نوروزخوانی از دیگر رسومی بود که توسط سه گروه حاجی فیروز، کوسه گلین و نوروز نو سال در محلات و خیابان های این شهر برگزار می شد که چند درویش جلوی در خانه ها چادر می زدند و با خواندن ترانه های شاد از جمله: "نوروز نوسال باشد مبارک، شما را امسال باشد مبارک"، "ای خانم باجی از ما نرنجی، برای ما بیار نان برنجی"، "ای خانم باجی از بالا خانه برای ما بیار کشمش بیدانه" از مردم عیدی و هدایایی مثل شیرینی و مواد غذایی دریافت می کردند.
خرید کوزه نو برای سال نو
در ادامه این مراسمات به چهارشنبه سوری می رسیم که قزوینی ها با خرید مخلفات، شب بیداری اهل منزل و پخت غذایی همانند رشته پلو با ماهی دودی آیین این شب را اجرا می کردند.
"سال نو کوزه نو" یکی از رسوم قدیم قزوینی ها بود که بعد از پایان چهارشنبه سوری کوزه‌های قدیمی ترک‌دار را به زمین می‌زدند و کوزه‌های نو می‌خریدند، چرا که اعتقاد داشتند خوردن غذا و آب در ظرف ترک‌دار ناخوشایند است.
همچنین در شب چهارشنبه سوری اهالی منزل با ریختن اسپند برروی ورگ (نوعی بوته بیابانی)، از روی آتش می پریدند و به شادی می پرداختند یا مراسم بخت گشایی دختران را به جا می آوردند که اهل خانه با پارو دختران را زده و از خانه بیرون می کردند، چون اعتقاد بر این بود که شانس ازدواج دختر افزایش می یابد.
اتاق مهمان و سفره هفت سین
زمانی که عید فرا می رسید، سفره هفت سین زیبایی در اتاق مهمان هر خانه ای پهن و میوه و آجیل و شکلات نیز در آن قرار داده و دید و بازدید ها در ایام نوروز آغاز می شد و مردم تا دوازدهم فروردین به خانه های اقوام و آشنایان خود سر می زدند اما در روز سیزده فروردین از راه دادن میهمان به خانه های جلوگیری می کردند چرا که اعتقاد داشتند نحسی به وجود می آید.
روز ۱۳ فروردین نیز اکثر خانواده ها به باغ های خود می رفتند و الک دولک، هفت سنگ و بازی هایی از این دست می کردند و قیچی کردن و گره زدن سبزه، انداختن سبزه عید در آب و پرتاب هفت سنگ در داخل رودخانه ها نیز از جمله مراسماتی بود که در این روز انجام می شد.
گرچه آیین و رسوم نوروزی در ادوار گذشته قزوین پرمایه تر از روزگار امروز این شهر برگزار می شد اما آنچه مهم به نظر می رسد این است که حفظ آیین نوروزی که از تحولات تاریخی گذر کرده، استمرار داشته و هر مرتبه با سیما و معنای تازه ای بر صحنه فرهنگ و زندگی ما ایرانیان جاری و پر اهمیت جلوه می کند و پیام آور صلح، آشتی و پاکی طبیعت بوده و همانند یک میراث فرهنگی در تاریخ جهان به ثبت رسیده و جنبه هویتی، فرهنگی و اجتماعی بالایی دارد بر همه ایرانیان در سرتاسر جهان مهم است.