محمود قربان زاده روز سه شنبه در گفت و گو با خبرنگار ایرنا با بیان توضیحاتی در خصوص وضعیت کنونی این شیر نر موسوم به «ریشا» افزود: طی چند روز اخیر این شیر دوباره بی اشتها شده است و حال نامساعدی دارد که موجب شد تیم درمانی کلینیک دامپزشکی طرف قرارداد باغ وحش مشهد در محل حاضر شود و شرایط را بررسی کند.
وی با اشاره به سختی کار درمان حیوانات وحشی اضافه کرد : انجام اقدامات درمانی و نمونه گیری از این حیوانات نیاز به بیهوشی حیوان دارد که به دلیل ریسک بالا و خطر مرگ احتمالی حیوان وحشی در صورت بیهوشی تا کنون تصمیمی برای بیهوش کردن ریشا گرفته نشده است در نتیجه دامپزشکان در شرایط سخت، کارهای درمانی از جمله سرم درمانی را بدون انجام بیهوشی برای حیوان انجام می دهند.
قربان زاده در خصوص علت حال نامساعد ریشا اظهار کرد:بیماری عفونی یا سرطان غدد لنفاوی ۲ تشخیص اولیه دامپزشکان متخصص برای شیر نر ۹ ساله باغ وحش مشهد است که تشخیص قطعی مستلزم بیهوشی است که این اقدام نیز با خطر مرگ شیر همراه است .
وی ادامه داد: فعلا با انجام درمانهای حمایتی سعی در حفظ این گونه ارزشمند باغ وحش مشهد داریم.
اواخر بهمن ماه امسال بود که تصویری از شیر نر ۹ ساله لاغر اندام و دراز کشیده ای در قفس باغ وحش مشهد در شبکه های اجتماعی دست به دست شد و گمانه زنی فعالان فضای مجازی در خصوص سوء تغذیه این حیوان را موجب شد تا بدانجا که معاون رییس جمهور و رییس سازمان حفاظت محیط زیست نیز به قضیه ورود و بر پیگیری قصور احتمالی در نگهداری از این حیوان تاکید کرد.
در همان زمان تیم متخصصی با حضور ۹ دامپزشک این شیر را بیهوش کرد بررسی دامپزشکان متخصص نشان داد که میزان گلبولهای سفید کروی شکل در بدن این گونه، اندکی زیاد است که نشان دهنده وجود عفونت بود ضمن این که در زمان انجام معاینات، شیر دچار دفع مدفوع روان (اسهال) بود.
طبق اعلام مسوولان اداره کل دامپزشکی خراسان رضوی در همان زمان ، بر اساس نتایج حاصل از معاینات تخصصی، درمان آنتی بیوتیکی، استفاده از پروبیوتیکها، استفاده از او.آر. اس به همراه غذای کنترل شده برای این حیوان لحاظ شد و این روند تا واپسین روزهای اسفند ماه جاری ادامه داشت.
«ارس» بار دیگر تشنج کرد
معاون اداره کل دامپزشکی خراسان رضوی در خصوص وضعیت سلامت تنها پلنگ باغ وحش مشهد نیز گفت : چند روز پیش بار دیگر ارس که مبتلا به بیماری عصبی پیش رونده است دچار تشنج شد که ناشی از بیماری این گونه است .
قربان زاده افزود : در جریان این تشنج یکی از دست های ارس نیز آسیب دیده که درمان آن در حال انجام است .
وی با بیان این که ارس یک پلنگ پیر محسوب میشود و خوشبختانه تا کنون با تلاشهای موثر دامپزشکان متخصص موفق به حفظ آن شده ایم اظهار کرد : دامپزشکان تمام تلاش خود را برای حفظ و بازگرداندن سلامت این ۲ گونه ارزشمند به کار بسته اند.
او تاکید کرد : آماده هر گونه همکاری با اداره کل محیط زیست در خصوص روند درمان این ۲ گونه هستیم و پذیرای پیشنهادات سازنده و تعامل در این زمینه خواهیم بود .
"ارس" توله پلنگ ایرانی است که در سال ۱۳۹۱ از متخلفان شکار و صید زندهگیری شد و در سالهای ۱۳۹۶ و ۱۳۹۷ بود که این گونه ارزشمند که همچنان تنها پلنگ باغ وحش مشهد است، به دلایل نامشخص دچار حملات تشنجی و عصبی شد.
در سال ۱۳۹۷ برای نخستین بار در کشور به روی ارس پلنگ باغ وحش مشهد که به تازگی از شکارچیان کشف شده بود، مراحل MRI انجام پذیرفت که مشخص شد این گونه ارزشمند دچار بیماری عصبی شده است.این گونه پنج سال و نیم است که سیر درمانش زیر نظر جدی دامپزشکان متخصص و دانشکده دامپزشکی دانشگاه فردوسی مشهد در جریان است.
ابهام در پرونده پزشکی این پلنگ جوان در باغ وحش مشهد، شرایط، محیط نگهداری و فضای زندگی گونههای جانوری در این مجموعه، مشکلات و ضعفهای تغذیه و بهداشت محیط زیست جانوران در کنار غیراستاندارد بودن فضا و ضعف جدی مدیریت و کنترل سلامت گونه های مختلف بخشی از مشکلات مورد تاکید اساتید صاحبنظر و متخصصان حیات وحش در سال ۱۳۹۷ بود.
گفتنی است پلنگ ایرانی هم اکنون در لیست قرمز اتحادیه بین المللی حفاظت از طبیعت(red list ) طبقهبندی شده و در کنار اردک سرسفید جزء گونههای در معرض خطر یا (ENDANGERED) به شمار میروند.
باغ وحش مشهد سال ۱۳۳۹ در محدوده خواجه ربیع تاسیس و با ایجاد شرکت باغ وحش وکیل آباد در سال ۱۳۵۶ در ورودی پارک جنگلی وکیل آباد مستقر شد.
این مکان به عنوان بزرگترین باغ وحش ایران دارای بیشترین گونههای جانوری است که از آن جمله میتوان به شیر، ببر، خرس، خوک، گراز، گربه وحشی، انواع پرندگان، چهار نوع گوزن، شامپانزه و جانوران دیگر اشاره کرد.