به گزارش خبرنگار موسیقی ایرنا، حوزه موسیقی سال ۱۴۰۲، رویدادهای مختلف و متفاوتی را برای هنرمندان و علاقه‌مندان این هنر رقم زد. برخی از هنرمندان و آهنگسازان به صورت مستقل در مسابقات و جشنواره‌های جهانی شرکت کردند و جوایز ارزشمندی را کسب کردند.
کنسرت‌های متعددی در داخل و خارج از کشور برگزار شد، استاد مجید انتظامی پس از یازده سال رهبری ارکستر را برعهده گرفت و با اجرای گزیده آثارش امکان شنیدن دوباره این آثار خاطره‌انگیز را برای مخاطبان فراهم کرد.
همچنین در سال ۱۴۰۲، سند ملی موسیقی پس از ۴۵ سال تصویب و ابلاغ شد، بعضی از جشنواره‌ها و رویدادهای موسیقایی پس از چند سال وقفه برگزار شدند و رویدادها و نمایشگاه‌هایی نیز برای نخستین بار آغاز به کار کردند که در این گزارش به آنها می‌پردازیم.
کنسرت رایگان خوانندگان در نوروز ۱۴۰۲
ویژه برنامه «بهار ایران» فروردین ماه به مناسبت نوروز ۱۴۰۲ و ماه مبارک رمضان با بخش‌های مختلف فرهنگی و هنری همچون اجرای کنسرت، سرود، شعرخوانی به صورت رایگان در برج میلاد برگزار شد، در این برنامه خوانندگانی همچون گروه سون، امیر تاجیک، بهنام صفاریان، مهراج محمدی، فریدون آسرایی، امید جهان و سالار عقیلی به روی صحنه رفتند.
همچنین در ویژه برنامه همنشینی و دورهمی «شب‌های لبخند» همزمان با عیدهای فطر، غدیرخم، کنسرت‌های خوانندگانی همچون حمید عسکری، امیر تاجیک، علی عبدالمالکی، سینا درخشنده، محسن میرزاده، سالار عقیلی و شهرام شکوهی در بوستان آب و آتش برگزار شد. کنسرت آیینی «چهارپایه عشق» با اجرای ویژه مصطفی راغب همزمان با ماه صفر در مرکز همایش‌های برج میلاد برگزار شد.
نخستین کنسرت برگزیده «عصر جدید» و مجوز محمد شهنواز
نخستین کنسرت رسمی احسان یاسین خواننده برگزیده برنامه استعدادیابی «عصر جدید» با همراهی ارکستر «ایستگاه» به سرپرستی مهدی نوروزی ۱۶ فروردین ماه همزمان با ماه مبارک رمضان در تالار وحدت برگزار شد. محتوای اشعار کنسرت یاسین بیشتر عرفانی، الهی و اسلامی بود که به زبان‌های انگلیسی، انگلیسی و عربی اجرا شد.
محمد شهنواز خواننده برگزیده مسابقه استعدادیابی «عصر جدید» مجوز فعالیت رسمی خود را دریافت کرد.
معرفی چهره سال هنر انقلاب اسلامی در موسیقی
نشست شب تئاتر، موسیقی، عکس، معماری، پژوهش و ترجمه نهمین دوره هفته هنر انقلاب اسلامی، هنر متعهد به حقیقت، ۲۵ فروردین با حضور چهره‌های سرشناس هنر، مدیران حوزه هنری و فرهنگ و هنر کشور همراه با ضیافت افطاری ماه مبارک رمضان در حوزه هنری برگزار شد و در این آیین، محمدمهدی سیار به خاطر تولید آثار شاخص در زمینه تصنیف و ترانه و جریان‌سازی حوزه موسیقی کشور در بخش موسیقی و ترانه به عنوان چهره سال انقلاب معرفی و تجلیلی شد. همچنین سیار در آیین اختتامیه نهمین دوره هفته هنر انقلاب اسلامی به عنوان چهره برگزیده سال هنر انقلاب ۱۴۰۱ معرفی و تجلیل شد.
راه‌اندازی سامانه «درس آهنگ»
سامانه آموزش آنلاین موسیقی با عنوان «درس آهنگ» به همت خانه موسیقی ایران آغاز به کار کرد و طی نشست خبری با حضور حمیدرضا نوربخش مدیرعامل، داریوش پیرنیاکان آهنگساز، نوازنده، مدرس تار و سه‌تار و رئیس هیات مدیره، مسعود شعاری آهنگساز، نوازنده، مدرس سه‌تار و عضو هیات مدیره خانه موسیقی ایران، جواد محرابیان مدیرعامل پلتفرم «اس تیچ»(student teach)، حسین پرهیزکار و حسن پیربازاری از اعضای هیات مدیره این سکو عملکرد آن تشریح شد.
آزمون نوازندگی بنیاد رودکی
بنیاد رودکی در راستای شناسایی و جذب نوازندگان توانمند که علاقه‌مند به همکاری با ارکستر سمفونیک تهران هستند، فراخوان آزمون نوازندگی منتشر کرد. آزمون این دوره شامل سازهای سازهای زهی (ویولن، ویولا، ویولنسل، کنترباس)، سازهای بادی چوبی (فلوت، ابوا، کلارینت، فاگوت)، سازهای بادی برنجی (هورن، ترومپت، ترومبون، توبا) و سازهای کوبه‌ای و تیمپانی می‌شود.
پس از انتشار فراخوان آزمون نوازندگی ارکستر سمفونیک تهران، ۹۷ نفر در آن ثبت نام کردند که ۸۳ نفر در روزهای برگزاری در تالار رودکی حاضر شدند؛ از این میان ۲۸ نفر در آزمون سازهای بادی و ۵۵ نفر در سازهای زهی شرکت کردند.
جوایز و افتخارات بین‌المللی هنرمندان موسیقی
محمدرضا اژدری آهنگساز و نوازنده پیانو با قطعه «دختر پاییزی» در بخش بی‌کلام مسابقات جهانی Global music awards ۲۰۲۳، موفق به کسب مدال نقره در این مسابقات شد. همچنین اژدری با آهنگ «دختر پاییزی» در بخش بی‌کلامِ مسابقات جهانی Hollywood independent music awards ۲۰۲۳ شرکت کرده و با طی کردن مراحل مختلف داوری، توانست نام خود و کشورمان را در میان ۶ برگزیده نهایی این مسابقات جهانی قرار دهد. «دختر پاییزی» توانست تا فینال مسابقه جهانی موسیقی فیلم ۲۰۲۳ پیش برود.
امیررضا اوجاقی هنرمند نوجوان ۱۷ ساله با ساخت و ارائه اثر «دلبسته» در سبک سونات (Sonata)، مدال برنز جشنواره بین‌المللی موسیقی «Global Music Awards» را دریافت کرد. قطعه «هیچ آشنا» به آهنگسازی رضا علی‌آبادی برنده جایزه بین‌المللی موسیقی آکادمیا در بخش موسیقی جهانی (World Music) از کشور آمریکا شد.
پژمان بلورچی آهنگساز و نوازنده سنتور برای موزیک ویدئو «رقص طبیعت» جایزه بین‌المللی آکادمیا آمریکا را دریافت کرد. «رقص طبیعت» در همکاری با بهروز شیری نوازنده رباب، کوروش کشاورز نوازنده ویولنسل و آریان رضایی نوازنده دف شکل گرفته است. این قطعه مدال طلا جایزه world best musicians competition را نیز دریافت کرد. همچنین بلورچی برای قطعه «تامل» (اثری برای ساز سنتور) مدال برنز جایزه جهانی گلوبال موزیک آمریکا را در بخش آهنگسازی و موزیک جهانی از آن خود کرد. این آهنگساز و نوازنده سنتور برای قطعه «تامل» جایزه اول فستیوال بهترین نوازندگان جهان (World’s Best Musicians Competition) را دریافت کرد.
رامین حسین‌پور نویسنده، کارگردان و آهنگساز ویدئوآرت «صورتگر» برنده جایزه بهترین موزیک ویدئو تلفیقی و تجربی شانزدهمین جشنواره بین‌المللی فیلم هنری برلین شد و نشان افتخار بهترین کارگردانی هفتمین جشنواره بین‌المللی جوایز موزیک ویدیو لندن را کسب کرد. حسین‌پور آبان ماه امسال پنجاه و یکمین جایزه بین‌المللی خود را از جشنواره فیلم ستاره طلایی نیوجرسی آمریکا دریافت کرد. همچنین این آهنگساز برنده جایزه از فستیوال بین‌المللی سنت‌پترزبورگ روسیه شد.
قطعه «وطنم» با همکاری ۲۷ نوازنده از کشورهای مختلف موفق به دریافت مدال برنز در رقابت بین المللی «گلوبال موزیک اواردز» در بخش نیوایج و سازبندی شد. «نوستالژی» اثری از «ارکستر تک نفره» مهدی عطاریان آهنگساز، خواننده موفق به کسب مدال بُرنز در مسابقات بین‌المللی موسیقی «گلوبال موزیک اِواردز» شد و آلبوم موسیقی «تار و تاریخ» نیز با آهنگسازی مدیا فرج‌نژاد دو جایزه؛ مدال طلا در بخش بهترین نوازندگی و بهترین موسیقی فولک معاصر را از رویداد بین‌المللی گلوبال موزیک اواردز از آن خود کرد.
آیدین کاظمی‌زاد جایزه موسیقی فستیوال «Akademia music awards» آمریکا را برای آلبوم «هاجستم و واجستم» دریافت کرد. علی قمصری آهنگساز و نوازنده تار تندیس طلا جایزه جهانی «براوو» کشور روسیه را در بخش بهترین نوازنده از آن خود کرد.
«انتظار» محمد معتمدی با «رامبراند تریو»،«آوای جادویی» و عارف قزوینی
محمد معتمدی خواننده موسیقی سنتی با همراهی گروه «رامبراند تریو» از اصلی‌ترین گروه‌های جَز در هلند، آلبوم موسیقی «انتظار» را منتشر کرده است. رامبرانت فرایش (پیانو)، تونی اورواتر (کنترباس) و وینسنت پلژر (سازهای کوبه‌ای) اعضای گروه «رامبراند تریو» هستند. این آلبوم از سوی نشریه «nrc» به عنوان بهترین آلبوم سال ۲۰۲۳ کشور هلند معرفی شد.
همچنین معتمدی در مسابقه استعدادیابی خوانندگی «آوای جادویی» به تهیه کنندگی محمد طهرانی در کنار محمد اصفهانی، رضا صادقی و رضا یزدانی به عنوان مربی و داور حضور داشت و در کنسرت نمایش «کُلنل» به کارگردانی امیر بشیری در نقش عارف قزوینی ایفای نقش کرد.
انتشار «آواز مه» پس از ۲۱ سال، «کلاه پهلوی» پس از ۱۱ سال و «آخرین سلام» پس از ۹ سال
آلبوم موسیقی متن سریال «آواز مه» به نویسندگی و کارگردانی حسینعلی فلاح لیالستانی با آهنگسازی مجید انتظامی پس از ۲۱ سال و آلبوم موسیقی متن مجموعه تلویزیونی «کلاه پهلوی» به کارگردانی زنده‌یاد سید ضیاءالدین دری، آهنگسازی مجید انتظامی و خوانندگی سالار عقیلی پس از ۱۱ سال به صورت دیجیتال منتشر شدند.
آلبوم موسیقی «آخرین سلام» با آهنگسازی مجتبی مصری، امید حجت، نیاوش و خوانندگی فریدون آسرایی پس از ۹ سال منتشر شد.
انتشار نت‌های «سنتوری» پس از ۱۷ سال، «شیوه کمانچه‌نوازی» و «خاطرات جوانیم»
کتاب «موسیقی فیلم سنتوری» به آهنگسازی استاد اردوان کامکار آهنگساز، مدرس و نوازنده سنتور؛ نت‌های اصلی موسیقی فیلم سنتوری، آثار ارکسترال و تکنوازی‌ها همراه با نمونه‌های صوتی برای اجرای همزمان با موسیقی فیلم پس از ۱۷ سال منتشر شد. فیلم «سنتوری» به کارگردانی زنده یاد داریوش مهرجویی و نویسندگی زنده یاد وحیده محمدی‌فر و داریوش مهرجویی محصول سال ۱۳۸۵ است.
دومین جلد کتاب «شیوه کمانچه‌نوازی» اردشیر کامکار آهنگساز، نوازنده و مدرس کمانچه به کوشش سعید قربانی و امیرمحمد رضایی با ۱۲۶ درس منتشر شد. نخستین جلد این کتاب سال ۱۳۹۹ به کوشش امیرناصر رنجبر منتشر شد.
آلبوم موسیقی «خاطرات جوانیم» با آهنگسازی و تنظیم هوشنگ کامکار هنرمند پیشکسوت موسیقی ایرانی منتشر شد، این آلبوم شامل ۶ قطعه؛ خاطرات جوانی‌ام (برای تار و کمانچه و ارکستر سمفونیک)، نه به جنگ، هزار دوزخ، در عمق کارون، شوخی با بهاران و واریاسیون نوایی است که برای ارکستر سمفونیک و سازهای ایرانی نوشته شده است.
تعدد آثار وحید تاج در یک ماه
وحید تاج خواننده موسیقی سنتی تیرماه ۱۴۰۲ روزهای پرکاری را تجربه کرد. وی در این ماه سه آلبوم موسیقی؛ «قراری نماند»، «ترنم خیال»، «رقص گل» و سه تک‌آهنگ؛ «نقاش»، «ماه دلخواه» و «گل بُوسونی» را منتشر و کنسرت‌هایی را در بعضی از شهرهای کشور برگزار کرد. تور کنسرت اروپایی گروه «ماه» با عنوان «به یاد استاد» با ادای دینی به زند ه یاد استاد محمدرضا شجریان خسرو آواز ایران به سرپرستی و آهنگسازی استاد مجید درخشانی و خوانندگی وحید تاج ۲۸ جولای تا ششم آگوست (ششم تا ۱۵ مرداد) برگزار شد.
کنسرت‌های بین‌المللی خوانندگان؛ همایون شجریان تا کیوان ساکت
برخی از خوانندگان موسیقی پاپ و سنتی؛ علی یاسینی، رضا صادقی، رضا بهرام، احسان خواجه امیری، سهراب پورناظری و گروه «لیان» به سرپرستی محسن شریفیان، علیرضا طلیسچی و همایون شجریان سال ۱۴۰۲ کنسرت‌هایی را در خارج از کشور؛ دبی، ترکیه، استرالیا، کشورهای اروپایی، آمریکایی برگزار کردند.
سهراب پاکزاد و امید حاجیلی و برخی از خواننده‌های دیگر پاپ نیز در بعضی از شهرهای کانادا کنسرت‌هایی را برگزار کردند. کنسرت مسعود صادقلو خواننده پاپ نیز در هفت شهر اروپا برگزار شد و به عنوان نخستین خواننده پاپ ایرانی در شهر پاریس روی صحنه رفت.
کیوان ساکت نوازنده پیشکسوت تار و سه‌تار به همراه تسوموزی نوازنده جوان و مشهور ژاپنی و سیاوش ساکت در ایبراهال سالن شهرداری توکیو به روی صحنه رفت.
تور کنسرت قربانی و کنسرت‌های مشترک
تور کنسرت‌های علیرضا قربانی در فصل اول از نیمه اردیبهشت ماه تا پیش از آغاز ماه محرم در شهرهای تبریز، رشت، گرگان، کرمان، یزد، شیراز، تهران و جزیره کیش تدارک دیده شد. کنسرت این خواننده همچنین از ۲۳ خردادماه تا ۲۶ تیرماه در مجموعه فرهنگی‌تاریخی سعدآباد برگزار شد. قربانی کنسرت‌هایی را در خارج از کشور برگزار کرد و فصل دوم تور کنسرت‌های خود را از مهرماه در یزد آغاز کرد، هر چند که برای اجرای کنسرت قربانی در اصفهان مشکلاتی ایجاد شد اما در نهایت با مدیریت وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی این مشکلاتی حل شد و امکان برگزاری کنسرت در این شهر فراهم شد.
این خواننده از هفتم تا ۲۲ دی ماه بار دیگر در تهران به روی صحنه رفت. همچنین کنسرت قربانی از ۲۳ تا ۲۹ اسفندماه در تهران برگزار شد، این خواننده سال ۱۴۰۲ آمار قابل توجهی از برگزاری کنسرت‌ها را به خود اختصاص داد.
کنسرت مشترک خواننده‌های موسیقی پاپ؛ حمید هیراد و مصطفی راغب ۲۷ اردیبهشت در سالن وزارت کشور برگزار شد. کنسرت مشترک سهراب پورناظری و علی قمصری پس از ۱۵ سال با عنوان «در هوای بی‌چگونگی» خردادماه در ایوان عطار کاخ سعدآباد برگزار شد.
معرفی برگزیدگان «عاشیقلار» و «دانشنامه هنر عاشیقلار»
فراخوان نخستین دوره مسابقه عاشیق‌های جوان ایران با عنوان «عاشیقلار» با دبیری عاشیق سلجوق شهبازی دی ماه سال ۱۴۰۱ توسط خانه عاشیق‌های ایران در سایت این نهاد و شبکه‌های اجتماعی منتشر شد. ۲۳۵ اثر به دبیرخانه این مسابقه ارسال شد و پس از داوری آثار توسط هیات داوران؛ محمد فرزانگان، بهبود نظری افشار، نوروز چمنی، علیخان بابایی، ستار بابایی، اکتای زمانی، حسین صیامی و فرامرز گلزاری، ۲۵ گروه به عنوان منتخب به مرحله نهایی راه یافتند. دور نهایی مسابقه عاشیق‌های جوان ایران هشتم خرداد با حضور گروه‌های منتخب برگزار و نهم خرداد برگزیدگان این مسابقه معرفی شدند.
مجموعه ۶ جلدی «دانشنامه هنر عاشیقلار» نوشته علی پولاد دی ماه امسال با گردهمایی عاشیق‌های نواحی ایران و هنرمندان موسیقی در فرهنگسرای بهمن رونمایی شد.
ارکسترهای ملی و سمفونیک، معرفی رهبران دائمی ارکسترها و «سوگ شفق»
ارکستر ملی ایران سال ۱۴۰۲، در داخل و خارج از کشور، فعالیت‌های قابل توجهی داشت، دومین اجرای ویژه ارکستر موسیقی ملی ایران با شعار «صلح و بشردوستی» به مناسبت روز جهانی هلال احمر با رهبری همایون رحیمیان ۱۷ اردیبهشت ماه در تالار وحدت برگزار شد. این ارکستر یکم تیرماه به رهبری آرش امینی به عنوان رهبر میهمان با اجرای آثاری از بزرگان موسیقی ایران همچون مرتضی حنانه، جواد معروفی، حسن کسایی، فرهاد فخرالدینی و بهزاد عبدی و رونمایی از قطعه «کنسرتو برای ویلن و ارکستر» آخرین ساخته استاد فرهاد فخرالدینی موسیقیدان و آهنگساز در تالار وحدت به روی صحنه رفت.
اجرای مشترک ارکستر ملی ایران و ارکستر ملی جوانان روسیه به رهبری آرش امینی و خوانندگی امیرحسین سمیعی در هفته فرهنگی ایران در روسیه طی دو اجرا، اجرای پوئم سمفونی «وداع» به رهبری همایون رحیمیان، خوانندگی سیدحسام‌الدین سراج و روایت ساعد باقری شاعر و پژوهشگر پیشکسوت به مناسبت اربعین حسینی از دیگر برنامه‌های این ارکستر است.
مهدی سالم مدیرعامل وقت بنیاد رودکی مهرماه طی حکمی علی (همایون) رحیمیان را به عنوان رهبر دائم ارکستر ملی ایران معرفی کرد. نخستین کنسرت پاییزه ارکستر ملی ایران ۲۰ مهرماه با عنوان «پاییزان» به رهبری رحیمیان با اجرای قطعه‌هایی ماندگار از آهنگسازان فقید به روی صحنه رفت. این ارکستر ۱۳ آبان با عنوان «فصل با باران ما» به رهبری رحیمیان و تک‌نوازی تار مسیح تحویلداری به روی صحنه رفت.
کنسرت آیینی ارکستر موسیقی ملی ایران با اجرای پوئم سمفونی «بانوی آب و آینه» همزمان با سالروز وفات حضرت ام‌البنین (س) به رهبری همایون رحیمیان و خوانندگی امیرحسین سمیعی و با اجرای آثاری از آهنگسازان پیشکسوت ششم دی ماه برگزار شد. این ارکستر به رهبری رحیمیان و خوانندگی محمد معتمدی و با همراهی گروه کُر بنیاد رودکی به رهبری رازمیک اوحانیان در سی و نهمین جشنواره بین‌المللی موسیقی فجر به روی صحنه رفت. ارکستر موسیقی ملی ایران ۲۴ اسفندماه در آخرین اجرای سال ۱۴۰۲ به رهبری مازیار ظهیرالدینی به عنوان رهبر میهمان با اجرای قطعه‌های «نوستالژی‌ها» اثر مهران روحانی و «دیوِرتیمِنتو» اثر احمد پژمان در تالار وحدت به روی صحنه رفت.
ارکستر سمفونیک تهران سال ۱۴۰۲ نیز سال پرکاری را تجربه کرد؛ ۲۱ تیرماه سمفونی «خط شکنان» ساخته بهزاد عبدی را به رهبری منوچهر صهبائی با همراهی گروه کُر بنیاد رودکی به رهبری رازمیک اوحانیان اجرا کرد. این سمفونی با هدف بزرگداشت یاد و خاطره دلاور مردان لشگر ۱۷ علی بن ابیطالب(ع) قم و ابلاغ پیام و تبیین راه و هدف شهدای بزرگوار دوران دفاع مقدس از مسیر فاخر هنر، ساخته و اجرا شد.
ارکستر سمفونیک تهران مهرماه به رهبری منوچهر صهبائی در نخستین برنامه پاییزی خود با اجرای سمفونی شماره هفت بتهوون و «رقص در بارگاه شاه سمنگان» اثر زنده‌یاد حسین ناصحی در تالار وحدت به روی صحنه رفت. مهدی سالم مدیرعامل وقت بنیاد رودکی مهرماه طی حکمی منوچهر صهبائی را به عنوان رهبر دائم ارکستر سمفونیک تهران معرفی کرد. این ارکستر در مهرماه ۶ اجرا داشت.
کنسرت ارکستر سمفونیک تهران، آبان ماه با اجرای آثاری از جواکینو روسینی، فرانتس شوبرت، حسین ناصحی، دمیتری شوستاکُویچ، یوهان اشتراوس، یوهانِس برامس برگزار شد. این ارکستر ۲۵ آبان ماه با اجرای آثاری از آهنگسازان فقید و بنام ایران و جهان و یادی از کودکان غزه به روی صحنه رفت.
ارکستر سمفونیک تهران یکم دی ماه بعد از برگزاری ۱۰ اجرا در پاییز در نخستین اجرای فصل زمستان خود، با آثار آهنگسازان دوره رمانتیک؛ لودویگ فلیکس مندلسون بارتولدی و ژرژ بیزه به روی صحنه رفت. این ارکستر چهارم بهمن ماه- در دومین اجرای زمستانه خود، «سمفونی شماره پنج» اثر پیوتر ایلیچ چایکوفسکی، «اورتور هزاردستان» اثر مرتضی حنانه و «سوییت کوچک» اثر کلود دبوسی را اجرا کرد.
ارکستر سمفونیک تهران ۲۷ بهمن ماه با رهبری منوچهر صهبائی و با همراهی گروه کُر بنیاد رودکی به رهبری رازمیک اوحانیان با اجرای قطعاتی از آهنگسازان ایرانی و آهنگسازان مطرح دنیا، پایان بخش اجراهای جشنواره سی و نهم موسیقی فجر در تالار وحدت تهران بود. این ارکستر ۱۷ اسفندماه کنسرت «فلوت سحرآمیز» را در تالار وحدت برگزار کرد.
سال گذشته به مناسبت اربعین حسینی ویژه برنامه موسیقایی مذهبی «سوگ شفق» با آهنگسازی میلاد آقایی، همراهی ارکستر و رهبری عرفان وکیلی به مدت سه شب (۱۶، ۱۷ و ۱۹ شهریور) در مرکز همایش‌های برج میلاد تهران برگزار شد. این برنامه، حماسه کربلا را در پنج پرده؛ تقابل خیر و شر، صبح عاشورا، بازگشت جناب حُر، شهادت حضرت عباس(ع) و شهادت امام حسین(ع) با همراهی نوازندگان منتخب، گروه کُر به رهبری سرژیک میرزائیان و خوانندگان؛ مجتبی عسگری در نقش امام حسین (ع)، هادی فیض‌آبادی در نقش حضرت عباس(ع)، سیدمحسن حسینی در نقش جناب حُر، امیرحسین سمیعی در نقش عمر بن سعد، محمدرضا صفی در نقش شمر و ستار روزبه در نقش ابلیس روایت کرد.
همچنین «خلوتگه خورشید» مجموعه آثار ارکسترال و آوازی به مناسبت ماه صفر با روایتی موسیقایی از واقعه عاشورا به آهنگسازی و رهبری امین سالمی و خوانندگی مهیار شادروان با حمایت معاونت هنری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و همکاری انجمن موسیقی ایران طی ۶ شب به صورت سازمانی در تالارهای رودکی و وحدت روی صحنه رفت.
رهبری ارکستر مجید انتظامی پس از ۱۱ سال، اجرای ۱۰ شب و موسیقی «مجنون»
رویداد «همراه با خاطره‌ها» با اجرای برگزیده آثار استاد مجید انتظامی آهنگساز و رهبر ارکستر پیشکسوت با همراهی ارکستر ملی ایران و رهبری وی و همراهی گروه کُر بنیاد رودکی به رهبری رازمیک اوحانیان پس از ۱۱ سال دوری از صحنه با همکاری مشترک بنیاد رودکی، انجمن موسیقی ایران و دفتر موسیقی معاونت هنری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی ۱۴ آذرماه امسال در تالار وحدت به روی صحنه رفت. این رویداد قرار بود سال گذشته به مناسبت هفته دفاع مقدس در تالار وحدت به روی صحنه برود اما به دلیل شرایط نامناسب لغو شد و امسال شرایط اجرای رویداد «همراه با خاطره‌ها» فراهم شد.
رویداد موسیقایی «همراه با خاطره‌ها» آذر امسال در پنج شب (۱۴ تا ۱۸ آذر) در تالار وحدت اجرا شد که این رویداد با استقبال ویژه مخاطبان روبه‌رو شد و بلیت‌های همه این اجراها به صورت کامل به فروش رفت، «همراه با خاطره‌ها» برای نوبت دوم در دی ماه (۱۵ تا ۱۹دی ماه) تمدید شد و در نخستین شب اجرای نوبت دوم به شهدای حادثه تروریستی کرمان تقدیم شد.
انتظامی پس از ۱۰ سال، در تازه‌ترین فعالیت خود، موسیقی فیلم سینمایی «مجنون» را ساخت. این فیلم به نویسندگی علیرضا محصولی، کارگردانی مهدی شامحمدی و تهیه‌کنندگی عباس نادران در چهل و دومین جشنواره فیلم فجر حضور داشت و در بخش‌های موسیقی متن، بهترین بازیگر مکمل مرد، بهترین بازیگر مکمل زن و فیلم، سیمرغ بلورین این جشنواره را از آن خود کرد.
اجرای «پازل» پس از ۴ سال و بازگشت «دارکوب‌ها»
علی رهبری و آرین بهاری که سال‌هاست در قالب «پازل بند» فعالیت‌های خود را در موسیقی پاپ پیش بردند، پس از سکوتی چهار ساله، ۱۲ خردادماه در برج میلاد تهران روی صحنه رفتند. کنسرت گروه تلفیقی «دارکوب» به سرپرستی همایون نصیری و خوانندگی امیر سامان شیخ، پس از چند سال دوری از صحنه اسفندماه در برج میلاد برگزار شد.
اعلام بیماری هیراد، عمل جراحی لهراسبی و بیمه حنجره راغب
حمید هیراد خواننده موسیقی پاپ ۱۳ اردیبهشت ماه در نشست خبری کنسرت مشترک خود با مصطفی راغب درباره وضعیت سلامتی خود گفت: شروع بیماری من از سال ۱۳۹۵ بود. ذات بیماری من قابل درمان نیست. این بیماری پستی‌ها و بلندی های خودش را دارد. در دوره‌ای آرام است و در دوره‌ای فوران می‌کند. در حال درمان هستم اما چیزی نیست که درمان‌پذیر باشد اما عمر دست خداست.
علی لهراسبی خواننده موسیقی پاپ امسال به دلیل عارضه قلبی در بیمارستان بستری شد و تحت عمل قلب باز قرار گرفت که شرایط جسمی او پس از این عمل جراحی، خوب و مساعد است. حنجره و صدای مصطفی راغب خواننده موسیقی پاپ با پیشنهاد و پیگیری صندوق اعتباری هنر بیمه شد.
تفاهم‌نامه انجمن‌های موسیقی ایران و اهدای عضو ایرانیان
انجمن‌های موسیقی ایران و اهدای عضو ایرانیان در راستای مشارکت در فعالیت‌های مربوط به فرهنگسازی اهدای عضو و پیوند اعضا در کشور تفاهم‌نامه امضا کردند. لزوم معرفی و برگزاری جلسات متعدد با فعالان حوزه موسیقی در راستای ارتقای فرهنگ اهدای عضو و پیوند اعضا و کمک به نجات جان بیماران نیازمند به اعضای پیوندی، استفاده از ظرفیت اجراهای صحنه‌ای برای حضور خانواده‌های اهداکننده و بیماران لیست انتظار، کمک و حمایت از برگزاری جشنواره‌های موسیقی و سرود با موضوع اهدای عضو، برخی از موارد این تفاهم‌نامه است.
تقدیم «یعنی تو رفتی..» به داریوش مهرجویی
قتل داریوش مهرجویی کارگردان سینمای ایران و همسرش وحیده محمدی‌فر در ۲۳ مهرماه واکنش‌های بسیاری را از سوی هنرمندان و آحاد مردم در پی داشت. رضا یزدانی خواننده و آهنگساز سبک راک و پاپ راک، تک‌آهنگ «یعنی تو رفتی..» را با با ترانه‌سرایی نیما پوتی، آهنگسازی اسحاق اسدبیگی منتشر و به زنده‌یاد مهرجویی تقدیم کرد.
برگزاری جشنواره‌ای ویژه سرود
فراخوان جشنواره ملی سرود فجر به دبیری حامد جلیلی با هدف توجه به دستاوردهای خلاقانه هنری و قابلیت‌های ویژه گروه‌های سرود و جمع‌خوانی، نمایش و معرفی نمونه‌هایی از برترین آثار، ایجاد فضای گفت‌وگو و تعامل هنری، ارتقای دانش شنیداری و هنری جامعه نسبت به سرود و جمع‌خوانی و ارتقای کیفیت آثار تولیدی و انتشار آن در قالبی ارزشمند در جامعه منتشر و طی نشست خبری چگونگی برگزاری این جشنواره اعلام شد.
«پاییز بعد از تو»، «تنها صداست که می‌ماند» و کنسرت خوانندگان پاپ دهه ۷۰
آلبوم موسیقی «پاییز بعد از تو» با ترانه‌سرایی سجاد عزیزی آرام، آهنگسازی محمدرضا چراغعلی و خوانندگی حمید غلامعلی خواننده پیشکسوت موسیقی پاپ به صورت دیجیتال منتشر شد و رایگان در اختیار مخاطبان قرار گرفت.
موزیک ویدیو و تک‌آهنگ «تنها صداست که می‌ماند» اثری از گروه «خاطره سازها» با ترانه‌ای از داود رحمت‌الهی، آهنگسازی و تنظیم محمدرضا چراغعلی و خوانندگی قاسم افشار، حمید غلامعلی، چنگیز حبیبیان و مهدی مقدم که در دهه ۷۰ پیشرو در آغاز موسیقی پاپ پس از انقلاب اسلامی در کشور بودند، منتشر شد.
کنسرت این گروه نیز با هدف ادای احترام و قدردانی از خوانندگان پیشکسوت موسیقی پاپ، ۲۵ مهرماه به رهبری علی فرهنگی و سرپرستی محمدرضا چراغعلی با یادی از زنده‌یاد داریوش مهرجویی در تالار وحدت برگزار شد. این کنسرت قرار بود ۲۶ مهرماه نیز برگزار شود که براساس اطلاعیه دفتر موسیقی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، با توجه به عزای عمومی و ابراز همدردی با مردم غزه اجراهای صحنه‌ای و کنسرت‌های موسیقی، برگزار نشد و کنسرت «خاطره‌سازها» به ۱۶ آبان ماه موکول شد.
رونمایی از «قدس شریف» و «به قدقامت یاران»
قطعه ارکسترال «قدس شریف» در بزرگداشت عملیات غرورانگیز طوفان‌الاقصی، با شعری از علیرضا قزوه، آهنگسازی زنده‌یاد استاد ناصری و رهبری حسین شریفی، چهارم آذرماه با حضور پیمان جبلی رئیس سازمان صدا و سیما و جمعی از مسئولان این سازمان توسط ارکستر سمفونیک رسانه ملی اجرا، رونمایی و تقدیم حماسه آفرینان غزه شد.
سمفونی سردار شهید قاسم سلیمانی با عنوان «به قدقامت یاران» با شعری از محمدمهدی سیار، آهنگسازی میلاد آقایی و امیرحسین سمیعی و خوانندگی سیدمحسن حسینی و امیرحسین سمیعی به رهبری نصیر حیدریان دی ماه به مناسبت چهارمین سالگرد شهادت سردار قاسم سلیمانی رونمایی شد.
پروژه‌های «سی ساز»، «غزل‌ساز»، «در پی آن آشنا»، بازگشت «چند شب» پس از ۴ سال
پروژه موسیقایی «سی ساز» در قالب یک رویداد پژوهشی - نمایشگاهی در حوزه موسیقی ایرانی و سازشناسی از ۲۹ اردیبهشت تا یکم خردادماه با حضور جمعی از هنرمندان و پژوهشگران حوزه موسیقی به میزبانی خانه هنر «گویه» برگزار شد. در این نمایشگاه مستقل پژوهشی - تجربی تعدادی از تارهای ساخته جعفر قسمتی و سه تارهای ساخته نعیم خاتونی با هدف ایجاد حرکتی مستقل برای معرفی، آشنایی عمیق‌تر و نگاهی جدی به ساختار سازهای تار و سه‌تار ارایه شد.
نخستین دوره «غزل‌ساز» از ۱۳ تا ۱۵ تیرماه با ۶ اجرا با تمرکز بر بداهه نوازی و تک نوازی با هدف حفظ هویت موسیقی ردیف- دستگاهی با حضور نوازندگانی همچون پریچهر خواجه (قانون)، حسام اینانلو (کمانچه)، عیسی غفاری (سه‌تار)، بهاره فیاضی (تار)، زمان خیری (نی)، قاسم رحیم‌زاده (تار) و کامبیز گنجه‌ای (تنبک) به همت انجمن موسیقی ایران و با مشارکت بنیاد فرهنگی هنری رودکی «غزل‌ساز» برگزار شد.
پروژه موسیقایی «در پی آن آشنا» به مدیریت هنری حسام اینانلو و تهیه‌کنندگی انجمن موسیقی ایران با هدف کشف، پرورش استعدادها و حمایت از هنرمندان جوان عرصه موسیقی ایرانی به مدت دو شب، شانزدهم و هفدهم آذرماه برگزار شد. نخستین دوره خود را به معرفی نوازندگان جوان کمانچه اختصاص داده شد.
پروژه موسیقایی «چند شب» بعد از چهار سال توقف، فصل جدید فعالیت‌های خود را از ۲۰ تا ۲۲ دی ماه با برگزاری چند کنسرت از هنرمندان شاخص موسیقی ایرانی در تالار رودکی تهران برگزار کرد.
تغییر مدیرکل دفتر موسیقی وزارت فرهنگ
محمدمهدی اسماعیلی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی هفتم دی ماه در حکمی امیرحسین سمیعی را به عنوان مدیرکل دفتر موسیقی این وزارتخانه منصوب کرد. وزیر فرهنگ همچنین محمداله‌یاری فومنی مدیرکل سابق دفتر موسیقی این وزارتخان را به عنوان مدیرعامل بنیاد فرهنگی هنری رودکی منصوب کرد.
برگزاری «ماهور»، جشنواره موسیقی نواحی، جشنواره سی و نهم موسیقی فجر
جشنواره «ماهور» نخستین مسابقه «سحرخوانی ایرانیان» به مناسبت ماه مبارک رمضان با همکاری انجمن موسیقی ایران با هدف آشنایی و تقویت بخش مناجات‌خوانی در موسیقی مذهبی و آیینی در سه حوزه سحرخوانی، مناجات‌خوانی و نیایش در آیینه اقوام به دبیری سیدمحسن حسینی برگزار شد.
فراخوان هفتمین جشنواره موسیقی «کهن آواهای تنبور و موسیقی کُردی» تیرماه به همت موسسه فرهنگی هنری خانه تنبور دالاهو منتشر شد و آیین اختتامیه این جشنواره مهرماه امسال در روستای بان زلان شهرستان دالاهو برگزار و نفرات برتر در چهار رده سنی معرفی شدند.
هشتمین دوره فستیوال رقابتی «پیانو کلارا» پس از چهار سال وقفه و در پنج رده سنی به همت خانه موسیقی ایران، پروفسور کلارا بوکوچاوا و با همکاری شرکت طنین دنیای مهر در قالب پنج گروه سنی؛ «الف» (۶ تا ۹ سال)، «ب» (۹ تا ۱۳ سال)، «ج» (۱۳ تا ۱۶ سال)، «د» (۱۶ تا ۱۹ سال) و «ه» (۱۹ تا ۲۴ سال) برگزار شد.
دوره‌های چهارم و پنجم جشنواره سراسری موسیقی «امیرجاهد» به طور همزمان آبان ماه به همت خانه موسیقی ایران و خانه موزه دکتر معین و استاد امیرجاهد در برج آزادی تهران، خانه‌موزه دکتر معین و استاد امیرجاهد، و سرای ابوذر برگزار شد.
شانزدهمین جشنواره موسیقی نواحی ایران در راستای تمرکززدایی و تحقق عدالت فرهنگی به دبیری محمدعلی مرآتی در دو بخش برگزار شد؛ بخش اول آن به صورت منطقه‌ای طی روزهای ششم تا بیست و سوم تیرماه به همت دفتر موسیقی معاونت امور هنری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، انجمن موسیقی ایران و با همکاری ادارات کل فرهنگ و ارشاد استان‌های سراسر کشور به میزبانی پنج استان شامل گلستان(۶ تا ۸ تیر)، چهارمحال و بختیاری (۱۰ تا ۱۲ تیر)، آذربایجان شرقی (۱۴ تا ۱۶ تیر)، کرمانشاه (۱۷ تا ۱۹ تیر) و کرمان (۲۱ تا ۲۳ تیر) و بخش ملی آن نیز از ۱۶ تا ۱۸ دی ماه در تهران با مشارکت بنیاد رودکی به میزبانی تالار رودکی برگزار شد و آیین اختتامیه آن ۱۹ دی ماه با تجلیل از هنرمندان پیشکسوت برگزار شد.
سی و نهمین جشنواره بین‌المللی موسیقی فجر به همت دفتر موسیقی معاونت امور هنری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، توسط انجمن موسیقی ایران با همکاری بنیاد رودکی به دبیری رضا مهدوی ۲۳ تا ۲۸ بهمن ماه در بخش‌های رقابتی (جایزه باربَد) و غیررقابتی با حضور ۲۱۰۹ هنرمند همزمان در تهران و استان‌های آذربایجان شرقی، بوشهر، سمنان، فارس، گلستان، مرکزی، مازندران، خراسان شمالی، کهگیلویه و بویراحمد، خوزستان، کرمانشاه، لرستان، کرمان و هرمزگان برگزار شد.
اهدای ۶ نشان هنری
در آیین اختتامیه شانزدهمین جشنواره موسیقی نواحی ایران با حضور محمدمهدی اسماعیلی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی نشان درجه یک هنری به پنج هنرمند پیشکسوت موسیقی؛ محمد قیوم امینی خلیلی‌ها هنرمند آواز مقامی خراسان، فرامرز رستمی ترانه‌خوان شمال خراسان، خداداد صحراروشن نوازنده قومشه شمال خراسان، مجتبی خان قیطاقی دوتارنواز شمال خراسان و علی پویانیا آوازخوان مقامی بویراحمدی نشان درجه یک هنری معادل دکترا اهدا شد.
در آیین اختتامیه سی و نهمین جشنواره موسیقی فجر، نشان درجه یک هنری به سیدجلال محمدیان خواننده قطعه مشهور «مردان خدا» اهدا شد. آیین نکوداشت این هنرمند نیز تیرماه با حضور جمعی از هنرمندان برگزار شد.
نمایشگاه صنعت موسیقی
نخستین نمایشگاه صنعت موسیقی با مدیریت جلال ذکایی با هدف معرفی آخرین دستاوردهای موسیقی و ارتباط بیشتر فعالان این حوزه و با تمرکز بر وجوه صنعتی و تجاری هنر موسیقی، از پنجم تا هشتم دی ماه در مرکز نمایشگاهی برج میلاد برگزار شد. فردین خلعتبری دبیر هنری این نمایشگاه بود و نشست‌های تخصصی با مدیریت وی در بخش جنبی این نمایشگاه برگزار شد.
چهارمین دوره نمایشگاه «سازخانه» به همت خانه موسیقی ایران و کانون سازندگان ساز در شاخه‌های سازهای ایرانی، کلاسیک و ابداعی ۲۵ تا ۲۹ دی ماه در گالری‌های خانه هنرمندان ایران برپا شد و همچنین نمایشگاه «سازخانه» ایرج طباطبایی با نمایش سازهای تنبک، سه‌تار، قیچک، رباب آلتو و ساز ابداعی «قیچک وارون» در گالری کاخ سعدآباد برپا شد.
«جمعیت حیدر» محسن چاوشی، کنسرت «آزادی» ناصر زینعلی و کنسرت ویژه رضا صادقی
محسن چاوشی ترانه‌سرا، خواننده و آهنگساز موسیقی پاپ در راستای فعالیت‌های خیرخواهانه خود، همزمان با عید سعید غدیر «جمعیت حیدر» را برای حمایت از ایتام و نیازمندان راه‌اندازی کرد. در معرفی این نهاد آمده که «جمعیت حیدر» با هدف شناسایی خانواده‌های نیازمند و ایتام ایجاد شده است و پس از تشکیل پرونده و بررسی‌های به عمل آمده، تحت پوشش این مرکز قرار می‌گیرند.
این خواننده ۲۷ اسفندماه در صفحه شخصی خود در فضای مجازی اعلام کرده است؛ «مجموع کمک‌های مردمی تا این لحظه، منجر به آزادی ۱۹۱۶ زندانی جرایم غیرعمد، تأمین هزینه درمان ۲۳۳۳ بیمار، تأمین دیه ۷۸ زندانی محکوم به اعدام، تأمین کمک‌هزینه ۶۴ مسکن و اهدای ۳۷۰۰ بسته ارزاق شده است. در این بین، با راه‌اندازی «جمعیت حیدر» و با حمایت سخاوتمندانه مردم شریف ایران، پروژه‌های آبرسانی به مناطق محروم سیستان و بلوچستان، تأسیس کلینیک سیار دندان‌پزشکی حیدر، توزیع غذا در میان کارتن‌خواب‌ها و فقرا و اهدای اسباب‌بازی به ۱۵۰۰ یتیم به سرانجام رسیدند. شما هموطنان عزیز بانی هزاران لبخند بوده‌اید؛ لبخند خدا نثار دل‌هایتان باد.»
ناصر زینعلی خواننده موسیقی پاپ کنسرت «آزادی» را تیرماه در سالن میلاد نمایشگاه بین‌المللی تهران برای کمک به آزادی زندانیان برگزار کرد. کنسرت رضا صادقی دیگر خواننده موسیقی پاپ ۱۴ اسفندماه با میزبانی از ۱۵۰۰ کودک کار از مناطق مختلف تهران به صورت رایگان در برج میلاد برگزار شد.
رونمایی از اثر چکناواریان برای مریم میرزاخانی
اثر موسیقایی استاد لوریس چکناواریان در نکوداشت پروفسور مریم میرزاخانی ریاضیدان فقید در برنامه‌ای با عنوان «دلنوازی نت‌ها بر مقام اعداد» در مجتمع آموزشی نیکوکاری رعد رونمایی شد. این اثر شامل چهار قسمت است که قسمت اول؛ اعتراض، قسمت دوم؛ زندگی میرزاخانی، قسمت سوم؛ تشییع پیکر و در پایان با اعتراض به پایان می‌رسد.
ابلاغ سند موسیقی پس از ۴۵ سال
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی ۱۶ اسفندماه در حاشیه جلسه هیات دولت اعلام کرد: سند موسیقی از سوی رئیس جمهور ابلاغ شد. اتفاق بسیار مبارکی برای حوزه هنر است. ۴۵ سال بود که این حوزه قانون بالادستی نداشت، سند به تصویب شورای عالی انقلاب فرهنگی رسیده و سند بسیار مترقی است.
براین اساس رییس شورای عالی انقلاب فرهنگی «سند ملی موسیقی جمهوری اسلامی ایران» را برای اجرا به نهادهای مربوطه ابلاغ کرد. بر اساس این سند، مسئولیت اجرایی‌سازی سند ملی موسیقی، بر عهده «ستاد اجرایی موسیقی کشور» گذاشته شده است.
رونمایی از لوح ثبت جهانی ساز عود و جشنواره عودنوازی قشم
آیین رونمایی از «لوح ثبت جهانی عود» به مناسبت هفته میراث فرهنگی با حضور مسئولان کشوری، هنرمندان و عودسازان، عودنوازان و عودشناسان کشور به خصوص منطقه تنگه هرمز و ساحل نشینان خلیج فارس در تالار آیینه اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی منطقه آزاد قشم برگزار شد. «هنر ساختن و نواختن عود» سال ۱۴۰۱ به عنوان هجدهمین عنصر میراث فرهنگی ناملموس ایران در هفدهمین نشست کمیته بین‌الدولی پاسداری از میراث‌فرهنگی ناملموس یونسکو در پرونده‌ای مشترک، به نام ایران و سوریه ثبت جهانی شد.
نخستین جشنواره ملی عود نوازی قشم به دبیری ارسلان کامکار با آیین رونمایی از فراخوان و هویت بصری این رویداد دی ماه در این جزیره آغاز به کار کرد. با انتشار فراخوان جشنواره، ۱۳۷ نفر، ۱۵۷ اثر را به دبیرخانه ارسال کردند که از بین آثار ارسالی، ۳۶ هنرمند به مرحله نهایی راه پیدا کردند و آثار آنان ۱۶ و ۱۷ اسفندماه در تالار آیینه جزیره قشم داوری شد و برگزیدگان جشنواره در آیین اختتامیه معرفی شدند. در این آیین محمدرضا درویشی آهنگساز و پژوهشگر موسیقی و ارسلان کامکار آهنگساز و نوازنده عود به صورت افتخاری شهروند جزیره قشم شدند.