نغمه مستشار نظامی در گفتوگو با خبرنگار کتاب ایرنا در توضیح آنچه در دیدار رهبر معظم انقلاب با شاعران گذشته است، گفت: برای ششمین بار بود که توفیق داشتم در این دیدار که به «محفل امین» معروف است، شرکت کنم. سابق بر این در سالهای ۱۳۸۵ و ۱۳۸۶ برای نخستین بار در این محفل توفیق حضور داشتم. از آن سالها روند جلسات رو به رشد بوده است، تا جایی که حضرت آقا از محفل امسال راضی بودند.
در هر محفل شعرخوانی نکاتی توسط رهبر معظم انقلاب بیان میشود که بر روند شعر انقلاب امروز موثر است
این شاعر با اشاره به تاثیر برگزاری نشستهای دیدار شاعران با رهبر معظم انقلاب بر روند شعر انقلاب، توضیح داد: سابقه سالیان نشان داده است که برگزاری این محفل تاثیر عمیقی بر جریان فکری شعر انقلاب اسلامی داشته است؛ زیرا در هر محفل شعرخوانی نکاتی توسط ایشان بیان میشود که بر روند شعر انقلاب امروز موثر است. نظرهای رهبر انقلاب تخصصی است و با توجه به تسلط ایشان به وزن و قافیه و مضامین و قالبهای ادبی، نکات برجستهای بیان میفرمایند.
وی افزود: یک استاد زبان فارسی اهل هندوستان هم مهمان این برنامه بود و از اینکه دید علاوه بر این که رهبر انقلاب به شعر علاقهمند و به آن مسلط هستند و درباره نکات تخصصی نظر میدهند ابراز شگفتی کرد. این شاعر هندی رئیس دپارتمان زبان فارسی در هند است، شاعران زیادی را میشناسد و به کشورهای مختلف سفر کرده است. میگفت «فردی مانند رهبر انقلاب را در هیچ جای دنیا ندیده است»؛ ما هم در جایی ندیدیم و نشنیدیم که عالیترین مقام کشور که بلندپایهترین متولی فرهنگی کشور هم است از شعر و شاعران و زبان رسمی کشور حمایت کند.
لزوم معرفی شعر فارسی به جهانیان
مستشارنظامی با اشاره به نکات مطرح شده در بیانات رهبر انقلاب، ادامه داد: ایشان روی نهضت ترجمه شعر تاکید داشتند، همچنین تاکید داشتند حافظه شعری مردم قوی شود تا بتوانند از ابیات مناسب در مواقع لازم بهره ببرند. رهبر انقلاب به پاسداشت زبان فارسی تاکید ویژه داشتند. این نعمت بزرگی است، رهبری داریم که به شعر و ادبیات علاقهمند هستند و به ارتقای آن تاکید دارند.
رهبر معظم انقلاب به پاسداشت زبان فارسی و نهضت ترجمه شعر تاکید ویژه داشتند
وی با تاکید بر اینکه رهبر معظم انقلاب پیش از این هم به «نهضت ترجمه» در بیانات خود اشاره کرده بودند، افزود: بعد از آن حوزه هنری در این زمینه شروع به کار کرد که خوشبختانه آثار متعددی به زبانهای عربی، اردو، انگلیسی، فرانسه و سایر زبانها ترجمه و در کشورهای مختلف منتشر شد. امسال تاکید ایشان به ترجمه شعر بود و بعد از قرائت شعری که یکی از شاعران درباره غزه خواندند ایشان گفتند که چه خوب است که این شعر ترجمه شود تا مبارزان در غزه آن را بشنوند و باعث قوت قلب آنها شود.
وی افزود: تاکید رهبر معظم انقلاب این است که شعر فارسی را به جهانیان معرفی کنند. این نکته بسیار مهم است و حتی شاید در آن کوتاهی کرده باشیم؛ در جهانی شدن و رساندن پیام شاعر که نماینده و زبان مردم به جهان است اگر بتوانیم به گفته ایشان جامه عمل بپوشانیم، میتوانیم نشان دهیم که نگاه شاعر و جوان ایران نسبت به موضوعات جهانی تا چه اندازه وسیع است. بنده هم به عنوان عضو کوچکی از جامعه ادبی سعی میکنم به گفته حضرت آقا عمل کنم و اشعار شاعران معاصر را به زبانهای دیگر ترجمه کنم. پیش از این هم در مجموعهای اشعار شاعران را به زبان انگلیسی ترجمه کردم.
بهتر است به فارسیگویی روی بیاوریم
مستشارنظامی با تاکید بر اینکه رهبر معظم انقلاب پیش از این هم چندین بار به پاسداشت زبان فارسی اشاره کرده بودند، ادامه داد: کارگروه دائمی شورای هماهنگی پاسداشت زبان فارسی در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی با توجه به تاکیدات معظمله تشکیل شده است و در استانهای مختلف فعالیت میکند. وقتی ایشان به این نکته اشاره دارند منظورشان این است که بیش از پیش به این مساله و معادلهایی که در فرهنگستان زبان و ادب فارسی ساخته میشود توجه شود.
رهبر انقلاب به ورود شعر به کتابهای درسی تاکید داشتند و میگفتند که جوانان باید به شعر علاقهمند شوند
این شاعر ادامه داد: رهبر انقلاب تاکید داشتند که از واژگان و ترکیبات زبان فارسی بهره ببریم و از افزایش حجم لغات فرنگی مورد استفاده خودداری کنیم، بنابر این لازم است تکتک ما به این موضوع بیشتر توجه داشته باشیم و این نکته مهم را هم در مناسبات خود در نظر داشته باشیم، زیرا یک دستگاه خاص به تنهایی نمیتواند موفق باشد. اگر هر کدام از ما اسم فرزند، شرکت و مغازه را با نام مناسب انتخاب کنیم تاثیرگذار خواهد بود.
به گفته او رهبر معظم انقلاب به ورود شعر به کتابهای درسی تاکید داشتند و میگفتند که جوانان باید به شعر علاقهمند شوند. این نشان میدهد که شعرهای موجود در کتابها را کافی نمیدانند. بنده هم فرزند نوجوان دارم، اگر اشعار خوب بیشتر شود در آینده جوانان تاثیرگذار خواهدبود؛ به این شکل جوانان میتوانند در فرصت مناسب از اشعار مناسب استفاده کنند.
این کنگره هر سال یک موضوع ویژه دارد
مستشارنظامی با تاکید بر اینکه بیانات رهبر معظم انقلاب در شعر انقلاب تاثیرگذار بوده است، ادامه داد: جریانهایی که در شعر انقلاب صورت گرفته، همه تحت تاثیر بیانات ایشان بوده است. برای مثال سال گذشته به کمبود شعر درباره مقام والای حضرت خدیجه کبری(س) اشاره کردند. در کنگره بانوان عاشورایی که سال گذشته برگزار شد و من دبیر علمی آن بودم، بخش ویژهای را به موضوع حضرت خدیجه (س) اختصاص دادیم. بیش از ۶۰۰ اثر به دبیرخانه رسید، که آنها را در کتابی با عنوان «بانوی نخستین» گردآوری و خدمت معظمله تقدیم کردیم.
جریانهایی که در شعر انقلاب صورت گرفته، همه تحت تاثیر بیانات ایشان بوده است
این شاعر افزود: این کنگره هر سال یک موضوع ویژه دارد. اشعار خوبی از شاعران ایران و شاعران سایر کشورها به دبیرخانه ارسال میشود. رهبر انقلاب یک سال موضوع «شهدای مدافع حرم» و یکسال موضوع «یمن» را مطرح کردند و هر سال این موضوعها موجب جریانسازی در شعر انقلابی شده است.
به گفته او در نتیجه نگاه ویژهای که برگزارکنندگان در این دوره داشتند، اشعاری قرائت شد که رنگبندی ویژهای داشت. اشعاری با موضوع فلسطین و غزه و با موضوع خانواده، پدر و مادر خوانده شد.
از بانوان شاعر حمایت شد
مستشارنظامی با بیان اینکه رهبر معظم انقلاب تاکید کردند بانوان برای همسر و خانواده شعر بگویند، افزود: این موضوع، مودت را در خانواده تقویت میکند. در سابقه تاریخی بانوان کمتر در حوزه شعر دیده میشدند. تک ستارههایی در شعر بانوان داشتیم اما در ۴۵ سال اخیر از بانوان شاعر حمایت شد. در دهه محرم یک شب شعر داریم، سال گذشته در این شب شعر ۲۷۰ بانوی شاعر «شعر آیینی» خواندند، پس بانوان شاعری داریم که اشعار متعهد مینویسند.
وی افزود: یکی از ویژگیهای دیدار امسال با رهبری این بود که تعداد بانوانی که شعر خواندند نسبت به سالهای گذشته رشد داشت و شعرهای خوبی توسط آنها خوانده شد. همچنین شعرهایی که توسط افرادی که برای نخستین بار در حضور حضرت آقا شعر میخواندند مورد توجه ایشان قرار گرفت و تاکید داشتند که شعر جوانها بسیار خوب شده و این نشان دهنده رویشها است. اگر شعر هر قدر قدرت داشته باشد، اما رویش نداشته باشد نمیتواند تاثیرگذار باشد.
ضرورت ایجاد نهضت ترجمه اشعار فارسی
رهبر انقلاب در آن دیدار به بیان چند توصیه خطاب به شاعران و دستاندرکاران شعر و ادب فارسی پرداختند و در توصیه اول با اشاره به ضعف ترجمه و برگردان اشعار خوب و قوی فارسی به دیگر زبانها، گفتند: شعر خوب باید در معرض استفاده افکار عمومی دنیا قرار بگیرد؛ بنابراین باید نهضت ترجمه ایجاد شود تا اشعار با نثر شاعرانه، گویا و قوی در اختیار دیگران قرار بگیرد که این کار مهم و سخت، کار دولت است.
ایشان با تأکید بر ضرورت انس با شعر از دوران کودکی تا نوجوانی و جوانی، وارد کردن بیش از پیش اشعار در کتابهای درسی به عنوان بخشی از ابزار انتقال تمدن، فرهنگ و معارف را وظیفه وزارت آموزش و پرورش برشمردند.
«تقویت حافظه ادبی مردم و خلاق کردن ذهن جوانان در استفاده بجا و صحیح از اشعار و تأکید بر مطالعه و درسآموزی از آثار شعری شاعران برجسته دو توصیه دیگر حضرت آیتالله خامنهای بود.
ایشان با ابراز تأسف از مظلوم واقع شدن زبان فارسی در برابر هجوم لغات بیگانه، در توصیهای دیگر، پاسداشت این زبان پُر کشش و قابل توسعه را مورد تأکید قرار دادند و گفتند: در مقابل این هجمه باید کلمات معادل فارسی که بعضاً بسیار زیباتر و استعمال آنها آسانتر است، استفاده شود و با کاستن از لغات فرنگی، به خلوص زبان فارسی افزوده شود.