به‌گزارش خبرنگار میراث فرهنگی ایرنا، فاطمه داوری روز یکشنبه -۱۹ فروردین ۱۴۰۳ - در نشست خبری با اصحاب رسانه با موضوع تشریح برنامه‌های روز جهانی بناها و محوطه‌های تاریخی، اظهار داشت : یک برنامه سه ساله از چندی پیش از سوی ایکوموس (شورای بین‌المللی بناها و محوطه‌های تاریخی) انجام شده که میراث مقاوم در برابر بلاهای طبیعی، واکنش و ارزیابی این برنامه است و از سال ۲۰۲۴ در سه سال پیش رو اجرایی خواهد شد. همچنین سال ۲۰۲۴ مقارن با شصتمین سال ابلاغ منشور ونیز است.
مدیرکل حفظ و احیای بناها، بافت‌ها و محوطه‌های تاریخی اضافه کرد:افزود: شعار امسال روز جهانی بناها و محوطه‌های تاریخی «بحران‌ها و منازعات از دریچه منشور ونیز» است. بنابراین ایکوموس به کشورها توصیه کرده که در این باره برنامه‌های خود را ارائه دهد.امسال در ایران به این مناسبت نیز یک شعار درنظر گرفته شده که به موضوع تاب‌آوری بناهای تاریخی در برابر بحران‌های طبیعی اشاره دارد.
وی گفت: برنامه‌هایی را در سطح ملی و استانی به همین مناسبت داریم که روز ۳۰ فروردین بازدید از بناها و اماکن فرهنگی تاریخی رایگان خواهد بود و تورهای بازدید از اماکن و بناهای تاریخی برنامه‌ریزی و اجرا خواهد شد. ضمن این که در روز ۳۰ فروردین مراسم بزرگداشت روز جهانی بناها و محوطه‌های تاریخی در محل وزارت میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی برگزار خواهد شد و از استادان و پیشکسوتان این حوزه تجلیل به عمل خواهد آمد.
مدیرکل حفظ و احیای بناها، بافت‌ها و محوطه‌های تاریخی اضافه کرد: همچنین با همکاری صندوق توسعه، از بهره‌برداران موفق که مفهوم میراث‌فرهنگی را به خوبی توانسته‌اند ارائه دهند، تجلیل می‌شوند. این در حالی است که برنامه‌های پیوسته نیز داریم که برگزاری دو نشست تخصصی، برگزاری کنگره بررسی معماری از دیدگاه میراث‌فرهنگی، سمینار بین‌المللی به میزبانی استان سمنان از جمله این برنامه‌ها است.
وی یادآور شد: برگزاری ۱۰ نشست تخصصی در سراسر کشور با محوریت شعار سال، برگزاری نشست تخصصی به میزبانی شهر همدان از دیگر برنامه‌هایی است که به این مناسبت در نظر گرفته‌ایم.
داوری در ادامه این نشست خبری یادآور شد: برنامه سال گذشته ایکوموس نیز درباره میراث‌فرهنگی و اقلیم بود. پیام و محور شعار و سال گذشته ایکوموس به دنبال این بود که جامعه جهانی خوانش کند و به دانش نهفته در این حوزه تاکید داشته باشد.
مدیرکل حفظ و احیای بناها، بافت‌ها و محوطه‌های تاریخی اظهار کرد: در سال گذشته ۳۵ پروژه با مشارکت مردمی مرمت شد. در این باره خانه‌های تاریخی انتخاب شد که در بافت تاریخی باشند تا سکونت در آن بافت‌ها حفظ شود.
وی گفت: در سال گذشته با حضور بخش فنی استان‌ها یک دوره آموزشی را در سالن فجر وزارت میراث‌فرهنگی با موضوع فرونشست برگزار کردیم. یکی از اتفاقاتی که مد نظر ما است این است که در نشست سمنان در دو هفته آینده، روش‌های نوین بین‌المللی بررسی خواهد شد و نتایج آن به همکاران و فعالان ابلاغ خواهد شد.
داوری خاطرنشان کرد: ایکوموس یک ساختار اصلی دارد و متشکل از کمیته‌هایی است و تعدادی نیز کمیته ملی دارد که نقش تسهیل‌گری را دارند و یک نهاد غیردولتی است.
وی خاطرنشان کرد: برگزاری مراسم بزرگداشت روز جهانی و تجلیل از فعالان و کنشگران بناها و محوطه‌های تاریخی، تقدیر از استادکاران و پیشکسوتان مرمت و معماری سنتی، خیرین حفاطت و مرمت بناها و محوطه‌های تاریخی و فعالان و کنشگران اجتماعی و سازمان های مردم نهاد میراث فرهنگی، برترین‌ها در تحقق مسئولیت اجتماعی در حوزه بناها ومحوطه‌های تاریخی، برگزاری نشست تخصصی بحران‌ها و منازعات از دریچه منشور ونیز، برگزاری سمینار بین‌المللی تاثیر بحران های طبیعی بر بناهای تاریخی (با رویکرد کاربرد فناوری‌های نوین در بناهای تاریخی) با حضور رئیس و اعضای کمیته علمی بررسی، تحقیق و مرمت سازه‌های تاریخی بین‌المللی (ایسکارسا) و برپایی نشست سراسری اعضای شوراهای فنی استان‌ها از جمله برنامه‌های روز جهانی بناها و محوطه های تاریخی است.
وی گفت: در قالب دستورالعملی که تابع قانون مدیریت بحران تدوین شده در تلاشیم برنامه حفاظت را تدوین کنیم. تأثیراتی مثل زلزله آنی است و باید هشیارتر با آن مواجه شد. یکی از کارهایی که در سال ۱۴۰۲ انجام دادیم این بود که تکلیف ماده ۱۳ قانون حمایت می‌گوید دستگاه‌ها مکلف هستند هزینه مرمت آثار را تأمین کنند در این باره بانک اطلاعاتی روشنی وجود نداشته است همیشه در فرایند ثبت آثار به شکل دولتی و خصوصی ثبت می شده است و اگر مالکیت دولتی داشته نمی‌دانستیم متعلق به کدام نهاد است. وی اکنون پایش انجام شد به سراغ ۷۰ نهاد رفتیم و دو مرحله آثار، پایش شد. از بین ۱۴ هزار بنای تاریخی می‌دانیم که ۲ هزار بنا در مالکیت یا تولیت دستگاه‌هایی هستند که از منابع دولتی بهره مند می‌شوند و ۱۹۰۰ اثر آن وقفی هستند.
وی گفت: برنامه مرمت ۵۰ بنای مشترک را داریم که همکاری‌های استانی برای آنها اتفاق افتاده است هدف این بوده که ۵۰ بنای در اضطرار را مرمت کنیم آن هم در قالب برنامه دو ساله‌ای که اگر تخصیص منابع یاری کند آن را به پایان می‌رسانیم. یک بسته اقدام مشترکی با همکاری وزارت میراث فرهنگی و بنیاد مسکن دیده‌ایم که با تمرکز بر صد روستا بتوانیم با استفاده از ظرفیت‌های گردشگری و صنایع‌دستی و اقتصادی، پروژه صد روستا را پیش ببریم تقریباً حدود ۴۰ روستا از آن تعداد عملیاتی شده است. در حال توافق برای تأمین منابع ۶۰ روستای دیگر هستیم تا به نتیجه برسد.
داوری بیان کرد: ایکوموس نهاد غیردولتی هستند و کمیته‌های ملی دارند که آنها هم تلاش‌هایی را در حوزه‌های مطالعاتی دارند ما تفاهم‌نامه ای با آنها در سال گذشته داشتیم که هدف آن بهره گیری از دانش آنها بوده و قرار بوده به همکاری دو نهاد شکل بدهیم این همکاری اکنون با صورت مطلوب‌تری اتفاق افتاده است.