تاریخ انتشار: ۱ اردیبهشت ۱۴۰۳ - ۰۹:۳۰

تهران- ایرنا- موضوع کلی کتاب «فلسفه حقوق بین‌الملل» مربوط به بیان و دفاع از موضوعات فلسفی -اخلاقی و تا حدی سیاسی است که باید بر ارزیابی رویدادهای بین‌المللی، رفتار بین‌المللی دولت‌ها و توسعه حقوق و نهادهای بین‌المللی اثر گذاشته و سپس آن‌ها را هدایت کند.

به گزارش خبرنگار کتاب ایرنا، حقوق بین‌الملل اکنون به عنوان یک حوزه پررونق تحقیقات فلسفی ظاهر شده است. فلسفه حقوق بین‌الملل با وجود اینکه درک و استدلال‌پردازی دانشجویان را بسیار افزایش می‌دهد چندان مورد اهمیت تدریس و تحصیل قرار نگرفته است. آن بخش از دوره آشنایی و مطالعه فلسفه حقوق بین‌الملل برای دانشجویان که در دروه دکترا اختصاص یافته است، به دلیل وجود مباحث پیشرفته و بازگویی مباحث گسترده در این حوزه، دوره اثربخشی کمتر از فهم حقوق بین‌الملل است چرا که درک حقوق بین‌الملل مستلزم مطالعه جدی فلسفه حقوق بین‌الملل در دوره کارشناسی ارشد است.

این کتاب، در ابتدا به پرسش‌های فلسفی محوری درباره حقوق بین‌الملل می‌پردازد. موضوع کلی این کتاب مربوط به بیان و دفاع از موضوعات فلسفی -اخلاقی و تا حدی سیاسی است که باید بر ارزیابی رویدادهای بین‌المللی، رفتار بین‌المللی دولت‌ها و توسعه حقوق و نهادهای بین‌المللی اثر گذاشته و سپس آن‌ها را هدایت کند.

برخی از فصول به موضوعات کلی در حقوق بین‌الملل می‌پردازد، البته حجم آن جامع نیست. این کتاب با فصول مشخصی از گفتمان آزاد مبتنی بر بازگویی برخی اندیشه‌های فلسفی مکاتب مختلف و تحلیل رفتارهای بین‌المللی دولت‌ها متمایز می‌شود به نحوی که هر فصل می‌تواند مستقل از سایر فصل‌ها، به عنوان متنی مستقل از فلسفه حقوق بین‌الملل خوانده شود.

قسمتی از متن کتاب

«البته کانت نمی گوید که غیرممکن است شهروندان تصمیم بگیرند که به یک ماجراجویی جنگ طلبانه بپردازند. او فقط می گوید بعید است. بر این اساس، در این بحث، کانت این استدلال را می‌کند که شهروندان دموکراتیک، پس از تامل مناسب، هزینه‌های هنگفت جنگ را پیش از ورود به جنگ ارزیابی می کنند. امنیت، آمال، غرور ملی یا ترکیب برخی از این عوامل می‌تواند از هزینه‌ای که مردم مایل به پرداخت آن در قالب ورود به جنگ هستند، مهمتر باشد.

البته در این مورد استدلالی که کانت برای ممانعت یا تردیدی که مردم جمهوری خواه جهت هرگونه جنگ دارند صرفاً سودمندانه است و مبنای اخلاقی ندارد. این به خودی خود نشان می‌دهد که کانت به خوبی می‌داند که دولت جمهوری، که به عنوان نظام مبتنی بر مردم سالاری شناخته می‌شود، به خودی خود برای اطمینان از صلح کافی نیست.

گذشته از این، همانطو که تاریخ به وفور نشان داده است گاهی اوقات ممکن است مردم (یا اکثریت مردم) به شدت با جنگ موافق باشند هرچند از دلیل آن باخبر ولی از عواقب و آثار آن بر کشور خود و کشور قربانی بی‌خبر باشند، نمونه چنین نگرشی را امروزه در جنگ‌های نیابتی در برخی از کشورهای درگیر تروریسم در منطقه خاورمیانه می‌توان مشاهده کرد.

در شرایط دومِ مضاف پیرامون دولت جمهوری، کانت می‌گوید باید تفکیک مشخصی از قوا وجود داشته باشد. به ویژه، قانونگذاری باید به خوبی از مجریه جدا شود. کانت جنگ را ریشه همه شر و بداخلاقی بشر می‌داند و باترسیم «حقوق اخلاقی جهانشمول» اصل بشریت را در آن مدافع صلح و پرهیز از جنگ می‌داند. این خصیصه در دولت جمهوری موجب می‌شود تصمیم و فرمان آغاز یا حتی پایان جنگ در یک دولت لیبرال متکی بر شخص واحد یا ارگان واحد نباشد و بر اساس تصمیم گیری مبتنی بر مشارکت جمعی قوای حاکمیت مبتنی بر نمایندگی مردم باشد.» (صفحه ۱۵۵ و ۱۵۶)

کتاب فلسفه حقوق بین‌الملل تالیف مرتضی قهرمانی منامن در ۵۳۱ صفحه، با تیراژ ۲۰۰ نسخه، در قطع رقعی در سال ۱۴۰۲ منتشر شد.