به گزارش ایرنا، پس از یکماه روزه داری در آخرین ساعات تا فرارسیدن عید فطر بازارهای سیستان و بلوچستان حال و هوای خاصی به خود گرفته و مردم در تکاپوی خرید لباس، شیرینی و آجیل هستند.
عید فطر بین مردمان سیستان و بلوچستان از جایگاه بالایی برخوردار بوده به طوریکه اهل سنت این عید را یکی از اعیاد بزرگ اسلام دانسته و سه روز به جشن و شادمانی می‌پردازند.
در این میان مردم شیعه و سنی سیستان و بلوچستان همچون مردمان سایر استان ها آداب و رسوم خاص خود را دارند و برای این عید از چند روز قبل تدارک می‌بینند، زنان این منطقه قبل از رسیدن عید نان، شیرینی و کلوچه خرمایی مخصوص محلی را تهیه کرده و برای پذیرایی از میهمانان آماده می‌شوند.
سیستان و بلوچستان آیینه تمام نمای سنت‌های دیرینه بوده، سبک زندگی سنتی و باورهای عمیق و قلبی مردم این استان در طول سالیان دراز دست نخورده به جای مانده و در گذر روزگار و پیشرفت‌های دنیای صنعتی و فناوری اعتقادات و سنت‌های خود را به بهترین شکل حفظ کرده است.
یکی از عرصه‌های نمود فرهنگ و آئین‌های کهن عید سعید فطر است که در این منطقه اهمیت ویژه‌ای دارد و با توجه به پایبندی مردم منطقه به دین و آئین خود برای این عید سعید سنت‌های خاصی قائل هستند.
کیسه برکت با هدف جمع آوری نذورات
پژوهشگر ستاد میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری سیستان و بلوچستان پیرامون آداب و رسوم عید سعید فطر در استان با بیان اینکه مردم سه روز قبل از فرارسیدن عید به نظافت و خانه‌تکانی می‌پردازند و لباس‌های نو تهیه می‌کنند، گفت: در این روز نان‌های روغنی به نام قلیفی و کلوچه‌های محلی پخت و بین همسایه‌ها و خویشاوندان توزیع کرده، و در روز عید فطر در مکانی که به منظور اقامه نماز در نظر گرفته شده حضور یافته و پس از خواندن نماز و پرداخت فطریه، عید را به یکدیگر تبریک گفته و برای عرض تبریک به خانه‌های اقوام و آشنایان می‌روند.
محمدعلی ابراهیمی بیان کرد: تهیه کلوچه و پخت غذای محلی، حضور بر سر مزار درگذشتگان، قربانی‌کردن دام یا حتی یک مرغ زنده در بین مردم از جایگاه ویژه‌ای برخوردار است به‌طوری‌که مردم معتقدند بعد از یک ماه بندگی و تطهیر در درگاه الهی باید با ریختن خون این مهمانی را به پایان برد تا از شر شیطان و هوای نفس دور ماند.
وی یکی دیگر از آداب و رسوم مردمان این خطه را «کیسه برکت» عنوان کرد و ادامه داد: بزرگان روستا چه مرد و چه زن با دوختن یک کیسه به جمع‌آوری نذورات، کفاره و فطریه مردم مشغول می‌شوند که آنها را در اختیار فقرا و نیازمندان قرار دهند، همچنین عده‌ای با تهیه و بسته‌بندی آجیل مشکل‌گشا بعد از نماز مغرب روز عید به‌قصد نیت و طلب حاجت به مسجد می‌روند و پس از اقامه نماز مغرب بین زنان نمازگزار تقسیم می‌کنند.
پژوهشگر ستاد میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری سیستان و بلوچستان اظهار کرد: در شب پایانی ماه مبارک رمضان، زنان بلوچ با تهیه و آماده‌کردن حنا که معمولا حنای محلی آن منطقه است، خود را برای مراسم حنابندان آماده کرده و در این مراسم که شب قبل از عید فطر برگزار می‌شود، زنان و دختران با حنا نقش‌های مختلف و زیبایی را بر روی دست‌های خود می‌کشند و کار بستن حنا بر دست زنان توسط فردی که در این زمینه مهارت خاص دارد انجام می‌شود.
عید سعید فطر از مهم‌ترین اعیاد
وی با اشاره به اینکه عید فطر نیز در بین مردمان بلوچستان این استان از جایگاه بالایی برخوردار است، تاکید کرد: قوم بلوچ اهل‌سنت این عید را یکی از اعیاد بزرگ اسلام می‌دانند و سه روز به جشن و شادمانی می‌پردازند.
ابراهیمی افزود: همه ساله در آستانه عید سعید فطر بویژه در بخش پوشاک زنان، مشتری‌های این بازار تا پنج برابر در مقایسه با روزهای عادی افزایش می‌یابد، مردان این روزها کمتر خرید می‌کنند، آنان بیشتر وقت خود را به خرید شیرینی و تنقلات اختصاص می‌دهند و بانوان بلوچ بیشتر برای خرید به بازار می‌آیند.
وی بیان کرد: در روز عید فطر اکثر مردم بلوچستان به دیدار بزرگ‌ترها و بیماران رفته و اگر در طول چند ماه فردی یکی از نزدیکان خود را از دست بدهد، مردم برای دلداری به منزل وی می‌روند.
پژوهشگر ستاد میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری سیستان و بلوچستان ادامه داد: با توجه به زمان بر بودن دوخت البسه سوزن‌دوزی شده، زنان بلوچ در ماه رمضان به محض فراغت از کار منزل تا عصر به دوخت و دوز و سوزن‌دوزی لباس‌های مخصوص عید فطر خود و فرزندانشان مشغول می‌شوند.
وی گفت: زنان بلوچ با خرید و تهیه «زی‌آستون» در انواع طرح‌ها و رنگ‌های مختلف که از جمله گران‌ترین آنها را طرح «کوه تفتان» و «فنوج» شامل می‌شود برای زینت لباس‌ها در عید فطر استفاده می‌کنند، «زی آستون» به سوزن‌دوزی بخش جلویی لباس بانوان بلوچ از زیر گردن تا نزدیکی‌های زانو همچنین سرآستین لباس‌های آنان اطلاق می‌شود و بسته به نوع سوزن‌دوزی یا آینه‌کاری، طرح یا نوع دوخت آن که در این روز توسط بیشتر زنان بلوچ خریداری می‌شود.
ابراهیمی ادامه داد: یکی از آداب عید سعید فطر در دیار بلوچستان، برگزاری مراسم حنابندان بانوان است با این توصیف که در شب پایانی ماه مبارک رمضان زنان بلوچ با تهیه و آماده‌سازی حنا، خود را برای شرکت در مراسم حنابندان آماده می‌کنند، در این مراسم زنان و دختران به وسیله حنا دستان خود را با نقش‌های مختلف و زیبا می‌آرایند.