تهران- ایرنا- عیدفطر موضوعی جذاب و از طرفی دشوار برای فهم کودکان است، آیا این مساله می‌تواند موجب کاهش توجه نویسندگان و تصویرگران به این مساله باشد؟ در این گزارش به بررسی این موضوع پرداخته شده است.

به گزارش خبرنگار کتاب ایرنا، نویسندگان برای تالیف کتاب در حوزه کودک و نوجوان، علاوه بر مسائل نگارشی، فن بیان و داستان‌پردازی، باید به نکاتی مانند ضرورت حفظ سلامت روان کودک، قابل فهم بودن داستان برای کودک و استفاده از زبانی ساده و جذاب برای کودکان توجه کنند. به همین دلیل گاه نوشتن درباره موضوع‌های ظریف و حساس برای کودکان دشوار است.

نوشتن درباره موضوع‌های خاص برای کودکان نیاز به ظرایف بسیار دارد، از طرفی در ایران نویسندگان توانمند در حوزه کودک و نوجوان کم نیستند. در چنین شرایطی چرا تعداد محدودی کتاب با موضوع عید فطر برای کودکان نوشته شده است؟

عیدفطر، یکی از موضوع‌هایی است که نیاز به رعایت ظرایف خاص برای فهم‌پذیر کردن آن برای کودکان دارد. در نتیجه بررسی خبرنگار کتاب ایرنا، فقط دو عنوان کتاب «عید گنجشک‌ها» نوشته کلر ژوبرت و با تصویرگری او و «من عید فطر هستم» نوشته مجید ملامحمدی و تصویرگری سیدحسام‌الدین طباطبایی با موضوع عید فطر برای کودکان پیدا شد.

بعد از اینکه داستان «عید گنجشک‌ها» را نوشتم، متوجه شدم که به جز یک مورد، کتاب دیگری در این موضوع نیست

چرا فقط دو عنوان کتاب با موضوع عید فطر برای کودکان نوشته شده است؟ آیا دشواری انتقال این مفهوم تنها دلیل است؟

کلر ژوبرت نویسنده فرانسوی مقیم ایران در گفت‌وگو با خبرنگار کتاب ایرنا، با اشاره به محدود بودن کتاب با موضوع عیدفطر برای کودکان، گفت: بعد از اینکه داستان «عید گنجشک‌ها» را نوشتم، متوجه شدم که به جز یک مورد، کتاب دیگری در این موضوع نیست. در کتاب «عید گنجشک‌ها» سعی کردم داستان تخیلی با حضور گنجشگ‌ها بنویسم.

نویسنده کتاب کودک با بیان جمله‌ای از امام موسی صدر که کتاب «عید گنجشگ‌ها» بر اساس آن نوشته شده است، ادامه داد: قرار بود با موسسه امام موسی صدر برای بخش کودک همکاری کنم، دنبال موضوعی بودم که کودکانه و مرتبط با موسسه باشد. موسسه گزیده‌ای از نوشته‌های امام موسی صدر را برایم فرستادند، در میان آن‌ها این جمله را «خدا صدقه روز عید فطر را به ما واجب کرده تا دیگران را در خوشحالی عید شریک کنیم …» پیدا کردم. برایم جالب بود در این جمله به شکل ساده مساله فطریه بیان شده است و بر اساس این جمله این داستان را نوشتم.

کتاب من هم کمی مستقیم‌گویی دارد

ژوبرت با اشاره به سختی‌های نوشتن در این حوزه، توضیح داد: این موضوع‌ها سختی‌هایی دارد؛ به این دلیل که معمولا باید در آن مقداری «مستقیم‌گویی» اتفاق بیفتد. کتاب من هم کمی مستقیم‌گویی دارد و این انتقاد بر آن وارد است. جایی که معنی فطریه را از زبان مادربزرگ توضیح می‌دهم حالت مستقیم‌گویی پیدا می‌کند. هرچند تلاش کردم که حالتی کودکانه داشته باشد.

به گفته نویسنده کتاب کودک، نویسندگان ناچارند برای اینکه موضوع را جا بیاندازند، گاهی مستقیم‌گویی کنند و این مساله کار را برای آن‌ها سخت می‌کند.

او با تاکید بر اینکه در تلاش برای رفع مستقیم‌گویی در کتاب‌هایش است، افزود: در داستان کودک برای اینکه مفهوم را به کودکان منتقل کنیم، در موارد خاصی ناچاریم که مقداری مستقیم‌گویی کنیم. اگر من می‌خواستم از راه داستان‌پردازی و بدون اینکه مادربزرگ (شخصیت داستان) بیانی داشته باشد، این مفهوم را جا بیاندازم، شاید به خوبی منتقل نمی‌شد.

انتقال مفاهیم برای کودکان نیاز به ظرایف خاصی دارد

ژوبرت درباره نقش والدین در فهم‌پذیر کردن کتاب برای کودکان، گفت: فکر می‌کنم کودک کتاب را متوجه می‌شود، اینطور که به این موضوع پرداختم فکر نمی‌کنم گُنگ باشد و لازم نیست والدین توضیح بیشتری به کودکانشان بدهند. مساله «بیان هنری» است که می‌خواهیم مفهوم و به دور از مستقیم‌گویی باشد. توضیح مسائلی مانند فطریه برای کودکان بدون مستقیم‌گویی بسیار دشوار است.

نویسنده کتاب کودک درباره اثری که در حال تکمیل آن است، بیان کرد: در حال نوشتن تعدادی داستان هستم، اما یک داستان در مورد مرضیه حدیدچی معروف به طاهره دباغ نوشتم، باید تصویرگری کنم. نوشتن برای کودکان درباره این شخصیت بسیار دشوار است. انتقال مفاهیم اینچنین برای کودکان نیاز به ظرایف خاصی دارد.