فریبا بریمانی روز دوشنبه در گفت و گو با خبرنگار ایرنا، مداخلات به هنگام و پیشگیری از شدت یافتن اختلال اوتیسم در افراد مبتلا را از اهداف و وظایف بهزیستی برشمرد و تصریح کرد: در این راستا برنامه تشخیص و غربالگری اختلال طیف اوتیسم توسط مراکز اوتیسم دارای مجوز غربالگری، برای کودکان ۲ تا پنج سال، صورت می گیرد.
وی با اشاره به اینکه در صورت تشخیص قطعی اوتیسم، این کودکان می توانند از خدمات آموزشی و توانبخشی مراکز روزانه اوتیسم زیر نظارت بهزیستی مازندران بهره‌مند شوند. تصریح کرد: هم اکنون پنج مرکز روزانه آموزشی و توانبخشی مبتلایان به اختلال طیف اوتیسم در شهرستان‌های ساری، بابل، آمل و چالوس از ساعت ۸ تا ۱۳ در حال ارائه خدمات به این گروه هدف هستند.
وی با بیان اینکه کارکنان تخصصی این مراکز در دوره های آموزشی سازمان بهزیستی کشور شرکت و گواهی دریافت کرده اند، ادامه داد: در این مراکز علاوه بر ارایه خدمات توانبخشی به افراد دارای اختلال طیف اوتیسم، خانواده ها نیز از مشاوره روانشناختی استفاده می کنند.
مدیرکل بهزیستی مازندران افراد متخصص در مراکز آموزشی و توانبخشی مبتلایان به طیف اوتیسم در مازندران را شامل کار درمان‌گر، گفتار درمان‌گر و مددکار اجتماعی ذکرکرد و اظهار داشت: تشخیص اختلال اوتیسم در افراد نیز بر عهده متخصص روانپزشکی است.
بریمانی با بیان اینکه در مراکز روزانه آموزشی و توانبخشی مبتلایان به اختلال طبف اوتیسم در مازندران افراد ۲ تا ۱۵ سال پذیرش می شوند، خاطرنشان کرد: تلاش می شود تا با توجه به امکانات موجود، بهترین خدمات به این قشر ارایه شود.
وی ادامه داد: با توجه به رسالت سازمان بهزیستی در جهت ارتقای کیفیت زندگی و توانمندسازی جامعه هدف، به افراد دارای اختلال طیف اوتیسم و خانواده های آنان خدمات مستمر و غیر مستمری مانند پرداخت کمک هزینه معیشت، پرداخت حق پرستاری و مددکاری افراد دارای معلولیت واجد شرایط در خانواده، هزینه خدمات توانپزشکی، کمک هزینه تردد، کمک هزینه درمان، کمک هزینه توانبخشی و درمان اختلالات دهانی و بلع و تغذیه پرداخت می شود.
این مقام مسئول، سن طلایی تشخیص اختلال طیف اوتیسم را ۲ تا ۵ سال عنوان کرد و افزود: با تشخیص و مداخلات بهنگام می توان عملکرد آنان را افزایش داد بنابراین خانواده ها باید به این مساله توجه جدی داشته باشند.
بریمانی با بیان اینکه اوتیسم نوعی اختلال شخصیتی و روانی است که فرد در آن بیشتر به درون‌گرایی و فاصله گرفتن از محیط پیرامون و انسان‌های اطرافش، حتی خانواده دچار می‌شود، افزود: اوتیسم بیشتر در دوران کودکی در افراد ظاهر می‌شود و علایم آن در فرد بیشتر قبل از رسیدن به سه سالگی پدیدار می‌شود.
وی علائم عمومی اوتیسم در کودکان را شامل مواردی مانند پرخاش کردن در مقابل ایجاد ارتباط با اطرافیان عنوان کرد و با اینکه کودک در چنین حالتی، هیجان خود برای بازی‌های دسته جمعی را از دست می‌دهد و گوشه‌گیر و عصبی جلوه می‌کند، اظهار داشت: ریشه این اختلال به تعاملات اجتماعی بر می‌گردد و در همان نقطه، خلل ایجاد می‌کند.
اوتیسم ( Autism) یا درخودماندگی، نوعی اختلال رشدی از نوع روابط اجتماعی است که با رفتارهای ارتباطی و کلامی غیرطبیعی مشخص می‌شود و علایم این اختلال تا پیش از سه سالگی بروز می‌کند و علت اصلی آن هنوز ناشناخته است.
به افرادی که این اختلال را دارند اوتیستیک یا درخود مانده گفته می‌شود. این اختلال در پسران شایع‌تر از دختران است و وضعیت اقتصادی، اجتماعی، سبک زندگی و سطح تحصیلات والدین نقشی در بروز اوتیسم ندارد.
این اختلال بر رشد طبیعی مغز در حیطه تعاملات اجتماعی و مهارت‌های ارتباطی تأثیر می‌گذارد و کودکان و بزرگسالان مبتلا به اوتیسم در ارتباطات کلامی و غیرکلامی، تعاملات اجتماعی و فعالیت‌های مربوط به بازی، مشکل دارند و ارتباط با دیگران و دنیای خارج برای آنان دشوار می‌شود.
آمارها در سطح بین‌المللی نشان می‌دهد که ازهر ۶۸ کودک یک تن به یک اختلال طیف اتیسم (ASD) مبتلا است. اختلال طیف اتیسم، در خود فرورفتن، بی‌توجهی به جهان خارج، ناتوانی در رشد و گسترش مهارت های اجتماعی است که می‌تواند باعث ایجاد ارتباطات اجتماعی قابل توجه و چالش‌های رفتاری شود.
طبق داده های آماری، شمار دانش‌آموران در حال تحصیل در مدارس استثنایی مازندران هشت هزار نفر است که از این تعداد ۲ هزار و ۷۵۰ دانش‌آموز استثنایی با نیازهای ویژه در ۵۵ باب آموزشگاه دولتی و غیردولتی و ۲۴ مرکز دولتی آموزشی ویژه اختلالات یادگیری و ۱۸ مرکز غیردولتی مشغول ادامه تحصیل و روند درمانی هستند.
بهزیستی مازندران ۱۶۲ هزار خانوار با ۳۶۰ هزار نفر جمعیت را زیرپوشش دارد.
بهزیستی مازندران ۶۲ هزار معلول را زیرپوشش دارد و معلولان جسمی حرکتی با ۲۷ هزار نفر بیشترین تعداد معلولان زیر پوشش این نهاد حمایتی در استان را به خود اختصاص داده اند، این نهاد همچنین ۱۳ هزار معلول کم توان ذهنی، بیش از هفت هزار معلول نابینا و هفت هزار و ۴۳۰ معلول ناشنوا و کم شنوا، ۶ هزار و ۵۰۰ بیمار روانی مزمن و ۷۳۰ معلول صوت و گفتاری را در مازندران زیرپوشش دارد.