به گزارش خبرنگار ایرنا؛ حضور زائران اربعین در استان کرمانشاه طی سالهای اخیر حال و هوای این استان مرزی را معنوی تر از قبل کرده و مردم کرمانشاه نیز از کنگاور به عنوان دروازه ورودی استان تا قصرشیرین به عنوان آخرین نقطه کشور در میزبانی از زائران عتبات عالیات سنگ تمام گذاشته‌اند چرا که خود را مفتخر به میزبانی از زائران اباعبدالله الحسین (ع) می‌دانند.
کرمانشاهی‌های عاشق اهل بیت (ع) در مرز رسمی خسروی در شهرستان قصرشیرین میزبان زائران اربعین هستند، طی سالهای اخیر با بازگشایی این مرز روند تردد زائران به اماکن مقدس کشور عراق از سر گرفته شده به طوریکه سال گذشته بیش از یک میلیون زائر از این مرز عازم عراق شدند و پس از اربعین نیز هم اکنون روزانه حدود یک هزار زائر به صورت انفرادی و یا کاروانی از خسروی عازم عراق می شوند.
هر ساله شمار زیادی از زائران ایرانی و خارجی از طریق مرز رسمی خسروی به قصد زیارت عتبات عالیات عازم کشور عراق می شوند و این موضوع منجر به تقویت و ارتقای سطح دیپلماسی کشورمان با کشور عراق شده است.
علاوه بر زائران ایرانی، سال گذشته حدود ۱۰ هزار نفر زائر خارجی نیز از طریق مرز خسروی عازم کشور عراق شدند.
مراودات مردم استان کرمانشاه با کشور عراق تنها مربوط به تردد زوار نیست و این ارتباطات در طول سال و در بخش های مختلف برقرار است بطوریکه حدود سه هزار دانشجویی عراقی در کرمانشاه مشغول به تحصیل هستند و مراکز درمانی استان هم در کنار بیماران داخلی، توان و ظرفیت خوبی برای پذیرش بیماران عراقی دارند.
مرز رسمی خسروی در فاصله ۱۵ کیلومتری قصرشیرین واقع شده و تا بغداد پایتخت عراق ۱۹۰، نجف ۳۸۰، کربلا ۳۰۰، کاظمین ۲۰۳ و سامرا ۳۲۶ کیلومتر فاصله دارد. این گذرگاه به دلیل مسافت کوتاهی که نسبت به سایر مرزهای کشورمان با شهرهای زیارتی و مهم عراق دارد یکی از بهترین گذرگاه های ارتباطی تردد مسافران و زائران ایرانی و عراقی است.
آیین معنوی اربعین در سال ۱۴۰۳ نیز مصادف با چهارم شهریورماه است و از هم اکنون مسوولان استان کرمانشاه به دنبال فراهم کردن بسترهای لازم برای حضور زائران در استان هستند و جلسات مرتبط با ستاد اربعین استان نیز با آغاز شده است.
استاندار کرمانشاه در اولین جلسه مربوط به اربعین در سال ۱۴۰۳ و در دیدار رییس و معاونان ستاد توسعه و بازسازی عتبات عالیات استان با اشاره به پیگیری ها برای آمادگی کرمانشاه برای میزبانی از جمعیت میلیونی زائران اربعین حسینی در تابستان امسال، ضمن تعریف چند ماموریت برای ستاد بازسازی عتبات استان، بر ضرورت رفع برخی موانع موجود برای میزبانی شایسته از زائران اربعین تاکید کرد.
در همین راستا نیز طی روزهای پایانی فروردین ماه نیز نخستین کنگره بین‌المللی «اربعین و آینده علمی - فرهنگی جهان اسلام» به همّت انجمن علمی مطالعات جهان اسلام، با همکاری دانشگاه رازی کرمانشاه، پژوهشکده مطالعات فرهنگی و اجتماعی غرب کشور و تعدادی از مراکز علمی و دانشگاهی ایران و عراق در بخش‌های متعدد و با حضور صاحب‌نظران، استادان و محققان حوزه مطالعات جهان اسلام در تالار اشراق مجموعه فرهنگی هنری ایوان شمس شهرداری تهران برگزار شد.
رییس دانشگاه رازی کرمانشاه به عنوان یکی از سخنرانان اصلی این کنگره طی سخنانی گفت: رویداد اربعین، دیپلماسی علمی میان جمهوری اسلامی ایران و عراق را در سالهای آینده به سطح جدیدی ارتقاء خواهد داد.
«محمدنبی احمدی» با قدردانی از دست‌اندرکاران برگزاری این کنگره ابراز امیدواری کرد که مباحث علمی محققان در تقویت و استمرار پدیده راهپیمایی اربعین نقش به سزایی داشته باشد.
رییس دانشگاه رازی سپس در باب «اربعین و نقش حکمرانی علمی در آینده روابط ایران و عراق» به سخنرانی پرداخت و بارزترین نقش پیاده‌روی اربعین را تقویت مناسبات رسمی ایران و عراق دانست و اظهار کرد: این ۲ کشور دارای اشتراک‌های مختلفی برای همکاری هستند که نقطه عطف آن نماد وحدت ۲ ملت در راهپیمایی اربعین حسینی (ع) است. این مراسم هر ساله وحدت و دوستی دو ملت ایران و عراق را بیش از پیش نمایان می‌کند و جلوه‌ای از همزیستی برادرانه را به نمایش می‌گذارد.
وی گفت: بی‌تردید استفاده از راهپیمایی اربعین در عرصه دیپلماتیک و امضای اسناد همکاری در این زمینه (به عنوان مثال، حذف ضرورت اخذ روادید برای حضور در گردهمایی اربعین) روابط دو کشور را از دیگر روابط متمایز و اهمیت مناسبات فی‌مابین را دوچندان کرده است و ادامه این روند منافع تهران و بغداد را تأمین و امید دشمنان را نسبت به اخلال در روابط این دو کشور خنثی می‌سازد.
احمدی با اشاره به نقش اربعین در دیپلماسی عمومی اظهار کرد: در عرصه دیپلماسی عمومی نیز اربعین فرصت کم نظیری فراروی جمهوری اسلامی ایران قرار داده است. پیشرفت ارتباطات و اطلاعات در جامعه جهانی و ظهور سیاست‌های بین‌المللی به ظهور دیپلماسی نوینی انجامیده است که با فاصله گرفتن از روش‌های سنتی، بر اموری چون شفافیت و همکاری با کنشگران جامعه مدنی و فراملی در حوزه همگانی استوار است.
وی تصریح کرد: دیپلماسی عمومی، افکار عمومی جهان را مخاطب خود قرار داده و این توان را دارد که آنان را هر چند به شکل موقت از سلطه سیاسی و رسانه‌ای ابرقدرت‌ها رهایی بخشد. در شرایطی که جمهوری اسلامی ایران با توطئه منزوی‌سازی از سوی دشمنان و فشارهای سیاسی، تحریم‌های اقتصادی و جنگ روانی مواجه است، دیپلماسی عمومی بهترین ابزار برای عبور از این فشارها و تحکیم جایگاه خود نزد افکار عمومی محسوب می‌شود.
او نقش اربعین در دیپلماسی علمی را مورد اشاره قرار داد و بیان کرد: جنبه‌ای از این گردهمایی بزرگ که تا به امروز کمتر مورد توجه قرار گرفته؛ تعامل متقابل بین رویداد بزرگ اربعین و دیپلماسی علمی است. مراد از دیپلماسی علمی بهره‌گیری از ظرفیت‌های علمی و فناوری با هدف تأمین اهداف و منافع ملی و رسیدن به سطح مشخصی از همکاری‌های بین‌المللی است.
رییس دانشگاه رازی کرمانشاه پیشران اصلی و موتور محرکه دیپلماسی علمی در هر دولت را مراکز علمی دانشگاهی در کشورهای متبوع دانست و افزود: در حقیقت دیپلماسی علمی نوعی کاربست از پایین به بالاست که هسته اولیه آن عموماً در نتیجه تعامل بین اعضای هیأت علمی شاغل در دانشگاه‌های دو یا چند کشور مختلف شکل می‌گیرد. زمانی که چگالی این تعامل به سطح قابل توجهی برسد، خواسته یا ناخواسته دولتهای متبوع نیز به موضوع وارد خواهند کرد تا تعامل بین اعضای هیأت علمی دو کشور را تسهیل کرده و موجبات تأمین منافع دو جانبه را فراهم آورند. این منافع هم در قالب روابط بین دو کشور و هم در چارچوب پروژه‌های مشترک دو کشور در سازمان‌ها و نهادهای بین‌المللی قابل پیگیری است.
وی در ادامه بیان کرد: از دیدگاه دیپلماسی علمی، فرصت‌هایی که از طریق جذب دانشجویان بین‌المللی ممکن است برای کشور و آموزش عالی ایجاد شود را می‌توان در چهار دسته فرهنگی، علمی، اقتصادی و سیاسی تقسیم‌بندی کرد.
احمدی همچنین ابراز امیدواری کرد که با مشارکت دادن دانشجویان عراقی، دعوت از مدیران امور بین‌المللی دانشگاه‌ها و نهادهای علمی و پژوهشی ایران و عراق، روابط علمی بر بستر اربعین بیش از پیش تقویت گردد.
وی ضمن بیان جایگاه اربعین در فرهنگ و تمدن اسلامی، بر تداوم برگزاری سالانه کنگره بین‌المللی اربعین و تقویت رویکرد دانش‌بنیان اینگونه برنامه‌ها با همکاری دانشگاه‌های ایران و عراق تأکید کرد.
رییس دانشگاه رازی کرمانشاه تأکید کرد: ایجاد تمهیدات لازم برای برگزاری هر چه باشکوه‌تر گردهمایی سالانه اربعین، اثر این رویداد مبارک بر دیپلماسی علمی به طور محسوس قابل مشاهده است. به نظر می‌رسد؛ دیپلماسی علمی بین دو کشور در سالهای پیش رو به سطح جدیدی ارتقا یابد و به احتمال زیاد شاهد وضع قوانین جدید در دولتهای متبوع دو کشور برای تسهیل رفت و آمد و تعامل بیش از پیش بین اعضای هیأت علمی و تبادل دانشجو بین ایران و عراق خواهیم بود.
اربعین منظومه آیینی و معنوی با ظرفیت‌های متعدد است
رییس پژوهشکده مطالعات فرهنگی و اجتماعی غرب کشور (مستقر در دانشگاه رازی کرمانشاه) نیز در این کنگره در خصوص «اربعین، ظرفیت‌های دیپلماتیک و تعاملات میان فرهنگی» سخنرانی کرد و اربعین را نه صرفاً یک رویداد بلکه، یک منظومه عظیم از ظرفیت‌های بزرگ سیاسی، اجتماعی، فکری، فرهنگی و معنوی ریشه‌دار دانست و با بیان اینکه اربعین فراتر از تلقی‌های مذهبی است، افزود: اربعین، منظومه آیینی و معنوی است که می‌تواند ظرفیت‌های متعدد معنوی و آیینی را فعال نماید.
«روح‌اله بهرامی» اربعین را از حیث دیپلماسی فرهنگی به عنوان بخشی برجسته از دیپلماسی عمومی و فرهنگی دانست که با توجه به تلاقی جوامع مختلف می‌تواند از زوایا و ابعاد مختلف مورد بهره‌برداری گسترده قرار گیرد.
وی فراهم آمدن اجتماع میلیونی و عظیم اربعین حسینی را بهترین فرصت برای تقویت و استحکام هویت معنوی و فرهنگی جامعه شیعه و به‌ویژه جامعه ایرانی دانست و افزود: اربعین می‌تواند در سطح ملی، منطقه‌ای و جهانی بسیار اثربخش باشد.
رییس پژوهشکده مطالعات فرهنگی و اجتماعی غرب کشور بیان کرد: اربعین یک آیین است اما بر خلاف سایر آیین‌ها صرفا یک آیین قومی، منطقه‌ای و حتی ملی نیست بلکه دارای ظرفیت‌های عظیم عمومی، جهانی و انسانی است. ظرفیت اربعین بسیار فراتر از آن است که در حصارهای تنگ قومی، ملی یا منطقه‌ای محدود شود لذا بایستی از قدرت جهانی اربعین به عنوان یک منظومه آیینی و ظرفیت‌ها و ارزش‌های اخلاقی، معنوی و انسانی آن بهره برد.
بهرامی همچنین یادآور شد: پژوهشکده مطالعات فرهنگی و اجتماعی با همکاری استانداری کرمانشاه و استانداری دیاله عراق و اعضای هیأت علمی دانشگاه رازی و دانشگاه‌های عراق پیش‌نشست کنگره بین‌المللی در عراق را به‌زودی برگزار خواهد کرد.