به گزارش گروه علم و آموزش ایرنا از دانشگاه صنعتی امیرکبیر، علیرضا علیاکبری دانش آموخته دکترای دانشکده مهندسی عمران و محیط زیست این دانشگاه در این خصوص توضیح داد: سالانه حدود ۲۰ هزار تن ماده پسماند از تصفیه روغن موتور تولید میشود. این پسماند به نام لجن اسیدی شناخته میشود و متشکل از اسید سولفوریک، تراشههای موتور وسایل نقلیه، پلیمرهای سوخته شده و مقداری روغن موتور مستعمل است.
وی با تاکید بر اینکه به دلیل غلظت بیش از حد مجاز فلزات سنگین و اسیدی بودن، لجن اسیدی در دسته پسماندهای خطرناک طبقهبندی میشود، اظهار داشت: بر اساس مطالعات انجام شده، در صورت دفع غیراصولی، این پسماند میتواند آبهای سطحی و زیرزمینی را تا بیش از یک میلیون برابر حجم خود آلوده کند که با توجه به حجم تولید این پسماند، یک تهدید برای محیط زیست محسوب میشود.
علی اکبری دفع اصولی و بهداشتی این پسماند را همراه با هزینههای گزاف دانست و یادآور شد: ارائه راهکاری مناسب که علاوه بر دفع بهداشتی این پسماند بتواند هزینههای مربوطه را به حداقل برساند، میتواند پاسخی مناسب به چالش موجود در صنعت تصفیه روغن موتور باشد و استفاده از این پسماند در تولید مخلوط آسفالتی یکی از راهکارهای مناسب برای دفع بهداشتی پسماند تصفیه روغن موتور به شمار میرود.
این محقق دانشگاه صنعتی امیرکبیر تاکید کرد: از آنجا که دفع بهداشتی پسماند حاصل از تصفیه روغن موتور همراه با هزینههای گزاف بوده و این دفع بهداشتی از منظر زیست محیطی حائز اهمیت است، اقتصادی کردن تولید روغن موتور تصفیه شده همراه با رعایت استانداردهای زیست محیطی اهمیت بالایی دارد. این تحقیق با اقتصادی کردن فرآیند دفع پسماندهای ناشی از تصفیه روغن موتور با ارائه یک روش ساده و کارآمد علاوه بر اینکه معضل صنایع تصفیه روغن موتور را حل کرده، با جایگزین کردن محصول به دست آمده به عنوان بخشی از مصالح تولید مخلوط آسفالتی کمک شایانی به بهبود خواص مخلوط آسفالتی در برابر خرابیهای شیارشدگی، حساسیت رطوبتی و ترکخوردگی دمای پایین خواهد کرد.
این دانش آموخته دانشگاه صنعتی امیرکبیر خاطرنشان کرد: با توجه به ساختار و عملکرد پیچیده و غیرمعلوم پسماند تصفیه روغن موتور، در این مطالعه به صورت گام به گام عمل و یافتههای گام پیشین در راستای تعیین مسیر و رویکرد گام آتی استفاده شد. در اولین گام مراکز اصلی تصفیه روغن موتور، میزان تولید سالانه پسماند، تنوع موجود در پسماندها و مولفههای شناسایی و تفکیک این پسماند شناسایی و تعیین و با برنامهریزی مناسب و با بهرهگیری از آزمایشهای شیمیایی و عملکردی رفتار نمونهها معین شد.
علی اکبری تاکید کرد: با توجه به نبود امکان استفاده از این پسماند به صورت مستقیم در مخلوط آسفالتی، روشهایی با قابلیت اجرا در صنعت برای اصلاح پسماند استفاده شد و با اضافه کردن محصول به دست آمده از این روشها به قیر و مخلوط آسفالتی، تاثیر آن بر اساس معیارهای مهندسی سنجیده شد. با توجه به این نتایج، بهترین روش برای این منظور شناسایی و محصول آن که پسماند اصلاح شده است با استفاده از آزمایشهای پیشرفتهتر و تکمیلی ارزیابی شد.
وی اضافه کرد: نتایج به دست آمده نویدبخش بوده و منجر به تولید یک محصول با ارزش برای اصلاح خواص مخلوط آسفالتی شد. در گام نهایی به منظور اطمینان از دفع بهداشتی این پسماند در پیکره راه، آزمایشهای زیست محیطی نشر آلایندهها استفاده شد که مقادیر نشر با فاصله اطمینان قابل توجهی کمتر از حدود حداکثر مجاز قرار گرفته بودند.
محقق این طرح، انتخاب روش ساده و در دسترس خنثی سازی پسماند اسیدی به وسیله آهک و استفاده از محصول خنثی شده به دست آمده به عنوان جایگزین مصالح سنگی در تولید مخلوط آسفالتی را از دستاوردهای این پژوهش دانست و گفت: نتایج این مطالعات در کارخانههای تصفیه روغن موتور به عنوان تولید کننده این پسماند از کاربردهای این دستاورد است.
علیاکبری افزود: با وجود اینکه در مطالعات پیشین داخلی و خارجی تلاشهایی برای استفاده از این پسماند در تولید قیر انجام شده است، به دلیل تاثیر مخرب این مواد بر رفتار قیر و مخلوط آسفالتی مورد استقبال و استفاده قرار نگرفت ولی در این مطالعه با استفاده از روش های مختلف در ابتدا پسماند تصفیه روغن موتور به صورت فیزیکی و شیمیایی اصلاح شد که به تولید یک محصول نوین ختم شده است.
طرح تولید افزودنی بهبوددهنده خواص رئولوژیکی و مکانیکی مخلوط آسفالتی از پسماند تصفیه روغن موتور با هدایت و راهبری دکتر علی خدایی و دکتر پوریا حاجی کریمی از اعضای هیات علمی دانشگاه صنعتی امیرکبیر اجرایی شد.