این منظرههای رنجآور، آویزان شدن افراد زبالهگرد از مخازنی است که برای جمعآوری زبالهها در خیابانها تعبیه شده است، اتفاقی که خبر از رشد آسیبی اجتماعی در زندگی شهری میدهد و از دلایل مهم آن، بی توجهی به حق و تکلیف شهروندی است.
در این حق و تکلیف، شهرداری وظیفه نظافت شهر و جمع آوری به موقع زبالهها را بر عهده دارد و شهروندان نیز، تکلیف خروج منظم زباله از خانه و از آن مهمتر، تفکیک زبالههاِی خشک و تر را دارند.
اما با وجود اقدامات مختلف در سالهای گذشته، فرهنگ تفکیک زباله از مبدا به سبک زندگی بسیاری از شهروندان وارد نشده و هنوز خیلیها، وظیفه خود نمیدانند زبالههای قابل بازیافت را از درخانه تفکیک و پلاستیک و بطریهای آب و نوشابه را جدای از زبالههای تر جمعآوری کرده و تحویل دهند.
متاسفانه این رفتار برای خیلی از ما شهروندان عادی شده که همه زباله را در کیسه بریزیم و هر ساعتی که اراده کردیم، به صورت تفکیک نشده در مخازن سر خیابان خالی کنیم و این بیمبالاتی و عدم توجه به انتقال زبالهها در ساعت معین، موجب رشد پدید زباله گردی و مافیای زباله و آسیبهای اجتماعی در شهر شود.
باید بپذیریم که همه افراد جامعه با دیدن چهره فردی که با لباس نامناسب از سطل زباله بالا میرود و یا گونی پاره بزرگی را به دوش میکشد، ناراحت میشوند اما هیچگاه به این نمیاندیشند که برای رفع این مشکل بایستی سبک زندگی خود را تغییر دهیم و زحمت تفکیک زباله قابل بازیافت را از خانه بپذیریم.
این در شرایطی است که اگر همین یک کار ساده را انجام دهیم، علاوه بر آسیب نزدن به بهداشت ونامناسب نشان دادن چهره شهر، کمتر شاهد صحنههای زباله گردی و سوءاستفاده از کودکان در مافیاهای زباله خواهیم بود.
برای کمک به تحقق این موضوع نیز شهرداری تهران این شرایط را فراهم آورده تا شهروندان زبالههای خشک را از تر تفکیک و از طریق غرفههای «نوماند» در محلهها یا اپلیکیشن «شهرزاد» در روز و ساعت معینی که خودشان تعیین می کنند، درب منزل زبالهها را تحویل ماموران دهند.
همچنین این امکان نیز فراهم شده که شهروندان در قبال تحویل زباله، اعتبار خرید از میادین میوه و تره بار، فروشگاههای شهروند، مجوز طرح ترافیک، پرداخت کرایه تاکسی و حمل و نقل عمومی را داشته باشند و از این طریق، نه صحنههای آویزان شدن افراد از مخزن زباله پدید آید و نه آسیبهای اجتماعی در شهر بیشتر شود.
فرشید اسحاقی - کارشناس مسایل شهری