به گزارش ایرنا، امروزه همگان متوجه ارزش و قیمت محیط زیست در تداوم زندگی بشر شده اند و اشتغالزایی و راه اندازی کارخانجات صنعتی بزرگ را به قیمت تخریب محیط زیست نمی پذیرند.
سازمان محیط زیست به عنوان متولی اصلی در این حوزه، وظیفه سنگینی بر عهده دارد و باید جلوی تخریب محیط زیست توسط واحدهای صنعتی کوچک و بزرگ را بگیرد.
البته صیانت و حفاظت از محیط زیست به عنوان میراث ارزشمند آیندگان تنها از عهده یک نهاد و دستگاه بر نمی آید و به عزم عمومی در جامعه و فرهنگ سازی لازم نیازمند است.
امروزه خود سازمان حفاظت محیط زیست نیز از افتتاح بسیاری واحدهای تولیدی و صنعتی بدون حضور محیط زیست گلایه دارد چون بعدا که با مشکلات زیست محیطی مواجه می شوند رفع مشکلات آنها از محیط زیست درخواست می شود.
استان زنجان به عنوان یک استان صنعتی، سرمایه گذاری های بزرگ و کوچک را در این حوزه جذب کرده که برخی با مشکلات و معضلات زیست محیطی مواجه شده اند و هم اینک سازمان محیط زیست برای رفع آنها وارد میدان شده است.
خبرنگار ایرنا در این خصوص با محمدرضا یافتیان مدیرکل محیط زیست استان زنجان گفت و گو کرده است.
ایرنا. محیط زیست استان دستور توقف موقت یکی از واحدهای صنعتی بزرگ استان را صادر کرده است، دراین خصوص توضیح دهید.
بله، اخطاریه ها و تذکرات فراوان به مجتمع صنعتی" ریخته گری" آندیا فولاد و بی توجهی به مسائل زیست محیطی موجب شد تا این اداره کل در دوم اردیبهشت سال جاری از دادستانی زنجان درخواست توقف فعالیت این مجتمع را داشته باشد که پیگیری ها همچنان ادامه دارد.
به صراحت باید گفت اخطاریه ها و تذکرات محیط زیستی نتوانست از فعالیت های نامطلوب این مجموعه جلوگیری کند.
ایرنا. درخصوص تاریخچه این مجتمع صنعتی اشاره می کنید.
این مجتمع سال ۹۰ با عنوان شرکت ریخته گری سهند " تولید شمش فولاد" برای ۲۵۰ هزار تن مجوز استقرار دریافت کرد و اساس فعالیت آن به این شکل بود که قراضه های آهن را جمع آوری، ذوب و سپس به شمش تبدیل می کرد.
این مجتمع فعالیتی نداشت تا اینکه در سال ۹۴ اداره کل صمت وقت از اداره کل محیط زیست استان مجوز بهره برداری ۸۰۰ هزار تن شمش فولادی را درخواست کرد.
به این مهم باید توجه داشت وقتی واحدی استقرار می یابد، همه ضوابط آن باید منطبق با محیط زیست باشد و تمامی پروسه های محیط زیستی باید مد نظر قرار گیرد از قبیل اینکه آلایندگی زیست محیطی دارد یا نه؟ و در صورتی که واحد صنعتی ضوابط را رعایت کرده باشد مجوز فعالیت به آن داده می شود در حالیکه واحد یاد شده هیچ اقدامی در این زمینه انجام نداده بود و این موضوع حتی برای کارشناسان نیز تایید شد.
سازمان محیط زیست از ابتدا با مجوز بهره برداری این واحد مخالف بود و آن را اعلام کرد ولی به رغم مخالفت اداره کل محیط زیست، اداره کل صنعت، معدن و تجارت این موضوع را در کارگروه تسهیل مطرح کرد که مجوز مربوط داده شد و این واحد با این مجوز فعالیت خود را از سر گرفت.
فعالیت مجدد این واحد از نظر محیط زیست پذیرفتنی نبود، بررسی ها بیانگر آن است این واحد صنعتی در طول سال ها نه تنها کار خود را انجام نمی داد بلکه از سال ۹۶ در زمینه های دیگر از قبیل تولید کنسانتره آهن، منگنز و گندله سازی فعالیت می کرد و به هیچ عنوان مجوزی از این اداره کل نداشته است.
ایرنا. طرح شکایت از این واحد صورت گرفت؟
به طور کلی طرح شکایت مبتنی بر فرآیندهایی انجام می گیرد و غیر مجاز بودن واحد صنعتی صرفا نمی تواند مبنایی برای شکایت سازمان باشد و باید آلایندگی آن احصا شود.
حدود ۳۰ فقره اخطاریه از زمان فعالیت این واحد صنعتی تاکنون صادر شده است و شکایتی نیز در سال ۹۶ مبنی بر دستور توقف واحد داده شد که در سال ۹۷ هم یک حکم قضایی شعبه اول ایجرود صادر گردید.
در سال ۹۷ دوباره و در سال ۹۹ نیز شکایتی از مجموعه انجام گرفت ولی یکی از محدودیت های این اداره، طولانی شدن زمان بررسی شکایات بنا به دلایل مختلف است که این موضوع به صورت استانی مورد پیگیری جدی قرار گرفت.
این واحد بالاخره در سال ۱۴۰۰ به دلیل آلایندگی خاک و آرسینیک بالا به عنوان واحد آلاینده تشخیص داده شد که می تواند آب های زیر زمینی و سطحی را تحت تاثیر قرار دهد، به خصوص اینکه حتی در اراضی کشاورزی نیز مشکلاتی را ایجاد کرده بود.
پس از شکایت و اعلام حکم این واحد در سال ۱۴۰۰ به مبلغ ۶۰ میلیارد ریال جریمه شد که در همان سال به دلیل استمرار آلایندگی، علیه این واحد اعلام جرم شد و دوباره سال ۱۴۰۱ نیز شکایتی از این واحد انجام گرفت.
ایرنا. آیا برای پلمب این واحد با توجه به تخلفات مذکور اقدام شد؟
با شکایت این اداره کل در آبان سال گذشته تصمیم به پلمب موقت آن گرفته شد که اداره کل صنعت، معدن و تجارت در جلسه ای اعلام کرد مدیریت جدیدی در این مجموعه صنعتی بر سر کار آمده که درصدد رفع مشکلات است.
بنا بر پیشنهاد اداره کل صمت استان در جلسه دیگر استانی با هدف حمایت از تولید این مجموعه و الزام به رفع مشکلات زیست محیطی آن، فرصت چهارماهه تا پایان ۱۴۰۲ به آن داد شد تا مسائل و موارد را به طور قطع برطرف کند.
مقرر شد این مجتمع صنعتی برنامه و پیشرفت ماهانه کاری خود را به این اداره کل اعلام کند که این مجتمع پس از ۲ ماه مکاتبات فراوان برنامه ای ناقص را ارائه کرد که این مسائل از سوی این اداره کل پذیرفتنی نبود.
با توجه به فرصت داده شده این واحد تخلف بزرگتری یعنی ورود پسماند غیر مجاز را انجام داد و حتی از ورود کارشناسان اداره کل نیز برای بازدید از کارخانه ممانعت کرد که مراکز فروشنده پسماندها به ۲ استان آذربایجان شرقی و خراسان رضوی اختصاص داشت که با مکاتبه صورت گرفته یکی از استان ها پیگیری های لازم را انجام داد.
این اقدام این واحد به نوعی مصوبه استانی را زیر سوال برد و همین مساله به شکایت مجدد از آن منجر شد.
با توجه به اینکه تغییری در میزان آلایندگی این واحد ایجاد نشد، بنابراین روز گذشته دستور توقف آن را از دادستانی درخواست کردیم.
این واحد صنعتی همواره از زمان شروع فعالیت خود تاکنون در فهرست آلاینده ها قرار داشته است.
اگرچه اشتغال واحدهای صنعتی اهمیت زیادی دارد اما رعایت مسائل زیست محیطی اولویت دارد و از اساسی ترین اصول فعالیت یک واحد به شمار می رود.
ایرنا. نمونه دیگر از فعالیت چنین واحدهایی در استان داریم؟
بله در پی انتشار عکس و مطلبی درخصوص دپو پسماند صنعتی در محل غیر مجاز در اراضی روستای دیزج بالا از توابع شهرستان زنجان وارد عمل شدیم و بررسی لازم صورت گرفت.
یکی از واحدهای صنعتی استان در اراضی متعلق به خود در این روستا اقدام به دپو پسماندهای خود کرده بود ولی مجوز و حق دپو پسماند را در آن محل نداشت.
کارشناسان محیط زیست استان طی پایش صورت گرفته نسبت به شناسایی واحد صنعتی متخلف اقدام و تذکرات شفاهی را ارائه کردند.
همچنین در تاریخ ۲۷ فروردین ۱۴۰۳ اخطاریه کتبی مبنی بر جمع آوری پسماندهای مذکور و پاک تراشی محل و انتقال پسماندها به محل مجاز طی ۴۸ ساعت صادر شد.
در صورت انجام ندادن موارد خواسته شده مطابق ضوابط، قوانین و مقررات مربوطه پیگیری لازم از طریق معرفی به مراجع قضایی انجام خواهد شد.
ایرنا: شعار امسال روز جهانی زمین پاک به موضوع پلاستیک نامگذاری شده در این خصوص چه اقداماتی انجام شده است؟
امسال شعار جهانی روز زمین پاک «امروز من، بدون پلاستیک» و شعار کشور ما نیز «مشارکت مردم ایران در برابر پلاستیک، نجات زمین» تعیین شده است و محوریت برنامه‌های امسال مقابله با پسماندهای پلاستیکی است که آسیب جدی به محیط زیست وارد می‌کند.
موضوع پلاستیک و تولید بی رویه آن یک موضوع جهانی است که این روند در کشورهای توسعه یافته پررنگتر بوده، در این ارتباط کشورها برای فرهنگسازی و آگاه سازی عمومی تلاش بیشتری کرده اند اما این موضوع در برخی کشورها همانند استرالیا به معضل تبدیل شده است.
رهاسازی پلاستیک ها در طبیعت به مدت ۳۰۰ سال باقی می ماند و برای کاهش مضرات زیست محیطی آن تحقیقات بر تولید کیسه های تجزیه پذیر متمرکز شده که هنوز به قطعیت کامل در استفاده از آن نرسیده اند و همچنان محصولات قبلی تولید می شود و مورد استفاده قرار می گیرد.
این استان هم در خصوص استفاده از پلاستیک ها و فرهنگ سازی های آن گام هایی برداشته است و در این میان سازمان محیط زیست اواخر سال ۱۴۰۱ ابلاغیه ای به سازمان صمت صادر کرد مبنی بر اینکه در مدت پنج سال باید کیسه یا پلاستیک های زیر ۲۵ میکرون که عموما در فروشگاه ها برای خرید از آن استفاده می شود توزیع آن به صفر برسد.
به همین دلیل، یکی از سیاست های این اداره کل نیز حمایت از متقاضیان احداث، استقرار و بهره برداری از واحدهای تولید پلاستیک منطبق با قوانین زیست محیطی است که ممنوعیت تولید کیسه های زیر ۲۵ میکرون را یادآوری و ابلاغ می کنیم.
در این خصوص هم یک واحد صنعتی به این اداره مراجعه و علاقه مندی خود را برای تولید مطابق اصول محیط زیستی اعلام کرد.
این واحد ۲ هزار کیسه جا کفشی برای نمازگزاران نماز جمعه شهر زنجان طراحی کرد که در هر هفته چیزی در حدود پنج کیلوگرم پلاستیک ضایعاتی برای این کار استفاده می کردند که امیدواریم برای کل استان این حرکت نمادین تداوم یابد اما موضوع مهم مشارکت مردمی است.