شاید برای بعضی از شماها اتفاق افتاده باشد که زمان طولانی را صرف مطالعه کرده باشید اما چیزی یاد نگرفته باشید. یا وقتی می خواهید تکالیفتان را انجام دهید متوجه شده اید که اصلا انرژی لازم برای این کار را ندارید یا بعد از روزها مطالعه زیاد نتیجه ای که می خواستید را نگرفتید اگر شما این موارد را تجربه کرده اید، ممکن است که دچار فرسودگی تحصیلی شده باشید.
فرسودگی تحصیلی به حالتی گفته می شود که فرد بعد از یک مطالعه طولانی مدت دچار واکنش های منفی عاطفی، جسمی و ذهنی می شود، به صورتی که فرد علائمی از جمله کاهش انگیزه، افت تعداد ساعات مطالعه در روز، ناامیدی از تحصیل و کاهش فعالیت در زمینه تحصیل را از خود نشان می دهد.
گاهی اوقات این مشکل بسیار شدید است و افراد به بیماری های روانی از جمله افسردگی نیز ممکن است مبتلا شوند، افرادی که با این مشکل دچار می شوند خیلی سریع از درس خواندن خسته می شوند و انگیزه و توان برای درس خواندن ندارند از این رو این موضوع باید سریع درمان شود.
افسردگی تحصیلی نتیجه مطالعه طولانی مدت است
مدیر و موسس خانه تاب‌آوری ایران در گفت و گو با ایرنا معتقد است: فرسودگی تحصیلی یک واکنش منفی عاطفی، جسمی و ذهنی به مطالعه طولانی است که منجر به خستگی، ناامیدی، بی انگیزگی و کاهش توانایی در مدرسه و یا دانشگاه می‌شود.
محمدرضا مقدسی افزود: فرسودگی تحصیلی می تواند در مقابل سرزندگی و یا تاب آوری تحصیلی قرار بگیرد آما آنچه که مسلم است فرسودگی تحصیلی که در طبقه بندی بیماری های مزمن جا می گیرد یک بیماری مزمن ناشی از مطالعه طولانی مدت یا کار مدرسه است و می تواند باعث مشکلات واقعی و روان تنی مانند سردرد، بی خوابی و افسردگی شود.
وی مهمترین علائم این بیماری مزمن را احساس خستگی بدون توجه به میزان خواب، نداشتن انگیزه برای شرکت در کلاس ها یا شروع تکالیف، سرزنش کردن دیگران و افزایش تحریک پذیری به دلیل ناامیدی، کمبود انگیزه و یا خلاقیت برای انجام پروژه ها و بحث های کلاسی، از دست دادن اعتماد به نفس بالاخص مرتبط با توانایی های تحصیلی، ناتوانی در انجام ضرب الاجل های مهم، افزایش درد و تنش در بدن، دفعات بیشتر بیماری به دلیل استرس و خستگی، افزایش عادات بد مانند پرخوری، تا دیر وقت بیدار ماندن، ناخن جویدن عنوان کرد.
فرسودگی تحصیلی یک مشکل فراگیر جهانی است
مقدسی یادآور شد: فرسودگی تحصیلی یک مشکل فراگیر جهانی است که دانش‌آموزان را در تمام مقاطع تحصیلی و البته در سراسر دنیا آزار می‌دهد و در بین دانشجویانی که علاقه کمتری به رشته تحصیلی خود دارند، بیشتر دیده می‌شود.
وی گفت: مطالعات نشان داده است که زمان مطالعه با نمره فرسودگی تحصیلی ارتباط دارد و در دانشجویانی که درس خواندن خود را به روزهای پایانی ترم موکول کردند، فرسودگی تحصیلی بالاتری گزارش شده است.
این کارشناس معتقد است: برای جلوگیری از فرسودگی تحصیلی، توصیه می‌شود برای فعالیت‌های لذت‌بخش، ورزش و فعالیت بدنی، گلگشت و تفریح در طبیعت، وقت گذاشتن برای فعالیت‌های اجتماعی، ایجاد روابط خوب با اساتید و همکلاسی ها ، تعیین اهداف معقول، قابل تحقق و پایبندی به آنها، پرهیز از تعلل واهمال کاری که منجر به تلنبار دروس در شب امتحان شود، آموزش و اعمال مدیریت زمان و توصیه همیشگی این است که برقراری تعادل بین درس خواندن و سایر ابعاد زندگی برقرار باشد.
تفریح و کاهش استرس نقش مهمی در کنترل فرسودگی تحصیلی دارد
مدیر و موسس خانه تاب آوری ایران تاکید کرد: اگر چنین احساسی دارید برای بهبودی فرسودگی تحصیلی، از یک متخصص کمک بگیرید، علائم را بشناسید و ذهن و بدن خود را نادیده نگیرید، استرس را مدیریت کنید و تغییرات مهم و لازم را به وجود آورید.
وی گفت: تمرینات تنفسی، غذا خوردن، معاشرت و به تناوب درس خواندن و ایجاد فاصله های زمانی کوتاه می تواند در این زمینه کمک کند ضمن آنکه توصیه شده است که زمانی را برای تفریح، رفع فشار و کاهش استرس برای خود اختصاص دهید.
مقدسی یادآور شد: این جنس از خستگی و استهلاک حتی می تواند تأثیرات منفی بر کارایی دانشجویان، عملکرد تحصیلی، تعامل با اعضای هیأت علمی و کارکنان و علاقه به تحصیل داشته باشد و باعث ایجاد برخی اختلالات روانی از جمله اضطراب، افسردگی، ناامیدی، خصومت و ترس در دانشجویان شود از اینرو به مدیران تمامی واحدهای آموزشی توصیه می شود که شناسایی و رسیدگی به فرسودگی تحصیلی را نیز در کنار سایر وظایف و مسوولیت های خود لحاظ کنند.