به گزارش ایرنا آذربایجان غربی استانی با ۲۳۵ هزار بهره بردار در بخش کشاورزی است که سالانه انواع محصولات زراعی مانند گندم، جو، چغندر قند و محصولات باغی مانند سیب درختی، انگور ، انواع هسته دارها و در کنار آن دام و طیور و محصولات و فرورده های دامی را تولید و روانه بازار داخلی و خارجی می کنند.
رییس سازمان جهاد کشاورزی آذربایجان غربی در تشریح پیشرفت ها و افزایش میزان تولید در سال زراعی جاری و گذشته در گفت و گو با خبرنگار ایرنا گفت: به علت قرار گرفتن کشور در یک منطقه خشک نیازمند برنامه ریزی دقیق در بخش کشاورزی بخصوص در منابع آبی آن هستیم.
خسرو شهبازی افزود: سال گذشته تولید استان از ۶.۵ میلیون تن محصول به بیش از هفت میلیون تن رسید و اقدامات خوبی انجام شد که دسترنج کشاورزان بود و در سایه تلاش محققان و کارشناسان کشاورزی حاصل شد.
در مصاحبه ای که ایرنا با مدیرکل سازمان جهاد کشاورزی آذربایجان غربی ترتیب داده، آمار بسیار خوبی از بخش کشاورزی استان ارائه شده است.
ایرنا: مهمترین محصول کشت شده در آذربایجان غربی چیست و چه اقداماتی در کشت این محصول داشتید؟
شهبازی: گندم از مهمترین محصول تولید شده در آذربایجان غربی است و این استان در تولید گندم برای اولین بار در سال زراعی گذشته به تولید حدود یک میلیون تن رسید و از این میزان تولید ۶۸۳ هزار تن گندم مازاد بر نیاز کشاورزان خریداری و تحویل سیلوها شد.
آذربایجان غربی در سال زراعی گذشته ۴۱ درصد افزایش تولید گندم داشت و به رتبه پنجم کشور رسید که یک آمار خوب و جهش در بخش خود کفایی و امنیت غذایی است.
با توجه به اینکه یکی از محصولات اساسی مورد نیاز در کشور و استان آذربایجان غربی گندم است، برنامه های منسجمی در زمینه افزایش ضریب نفوذ علم و دانش در بین کشاورزان و تامین نهاده های مورد نیاز از جمله بذر مورد نیاز داریم.
مصرف بذر اصلاح شده در بین کشاورزان استان در سال زراعی جاری و پاییز بسیار قابل توجه بود و تمامی بذرهای اصلاح شده و تولیدی با ۳۰ درصد افزایش مصرف نسبت به سال قبل مورد استفاده قرار گرفت.
سال ۱۴۰۲ نسبت به سال ۱۴۰۰ حدود ۴۰ درصد مواد غذایی خاک را برای کشاورزان تامین کردیم و با بارش های خوب در فصل زمستان و بهار امید است که محصول خوبی تولید شود و رکورد سال گذشته حفظ شود.
ایرنا: چه سطحی از گندم زارهای استان به طرح جهش تولید در دیم زارها اختصاص داده شده است؟
شهبازی: طرح های اجرایی بخشی در اراضی آبی و بخشی در دیم زارهاست، سطح زیر کشت گندم امسال ۳۰۳ هزار هکتار گندم دیم و ۱۰۵ هزار هکتار آبی است که از این میزان ۲۳۵ هزار هکتار تحت طرح جهش تولید گندم در دیم زار قرار گرفته است.
بیشترین شهرستان که در این طرح همکاری دارد، بوکان است که ۴۵ هزار هکتار گندم زار آن در طرح جهش تولید در دیم زارها مشارکت دارد.
ارقام گندم کشت شده در گندمزارهای آذربایجان غربی شامل ارقام پیشگام، میهن، حیدری، حیران و زرینه و ارقام دیم شامل واران، صدرا، باران، هما، هشترود و آذر است.
امسال سعی شده با اب سبز تولید بیشتر شده و در اراضی دیم با بهره گیری از آب باران کشت گندم افزایش یابد.
هم اکنون فصل مبارزه با آفات امراض و بیماری هاست و از کشاورزان در خواست می شود با توجه به اینکه شرایط اقلیمی نسبت به بلند مدت افزایش درجه دما (۲.۵ درجه سانتیگراد) داشتیم، سن مضر غلات چاق تر شده و تخم ریزی بیشتر است که با سن ها مبارزه جدی داشته باشند تا محصولات را بتوان حفظ کرد و سایر بیماریهای قارچی هم مد نظر باشد تا عملکرددر واحد سطح افزایش یابد و تغذیه گیاهی مزارع فراموش نشود و علاوه برکود های فسفاته و پتاس و ازت میکرو ها در نظر داشته باشند تا بتوانیم تولید بهینه ای داشته باشیم.
مدیریت محصولات کشاورزی از مزرعه تا سفره از اولویتهای دولت است و در بحث تولید گندم خرید تصمینی را دولت دارد و جزو محصولات امنیتی و استراتژیک کشور است و خرید از طرق کارخانجات ارد می شود و کمک یارانه ای دولت را شامل می شود .
ایرنا: با توجه به اینکه این استان در تولید چغندر قند نیز در کشور پیشتاز است در این زمینه چه اقداماتی داشتید؟
شهبازی: ۳۰ درصد تولیدچغندر قند کشور سهم آذربایجان غربی است که به رغم کاهش سطح زیر کشت و برنامه حفاظت از دریاچه ارومیه و کاهش محصولات کم آب بر به یک میلیون و ۶۷۰ هزار تن در پاییز گذشته رسید.
حدود یک میلیون و ۴۵۰ هزار تن از این محصول توسط کارخانه‌های قند استان خریداری شده و مابقی به سایر مصارف از قبیل تازه خوری و دام رسیده است.
با توجه به ضرورت خودکفایی در تولید محصولات استراتژیک از جمله گندم و شکر افزایش عملکرد تولید در واحد سطح و بالا بردن راندمان آبیاری در مزارع چغندر قند و تغییر آرایش کشت این محصول در اولویت برنامه های اجرایی قرار دارد.
توسعه آموزش های ترویجی در بین کشاورزان برای توسعه کشت این محصول در شمال استان ، تغییر آرایش کشت و توسعه نوار تیپ در جهت مدیریت بهینه مصرف آب و تجهیز و نوسازی ناوگان مکانیزاسیون این محصول در جهت افزایش عملکرد تاکید کرد.
ایرنا: با توجه به اینکه تولید گوجه فرنگی در این استان در بین صیفی جات قابل توجه است، میزان تولید چقدر بود؟
شهبازی: در تولید گوجه فرنگی در سال زراعی گذشته به ۷۰۰ هزار تن رسیدیم و ۴۰۰ هزار تن به صنایع تبدیلی و تکمیلی بخش کشاورزی تحویل شد و به صورت رب و کنستانتره در آمد و ۳۰۰ هزار تن هم به صورت تازه خوری مصرف شد.
این محصول در ارقام مختلف مانند سان‌ست، سما، پارس، ۸۳۲۰ کارن، فورمونت، لونا، سوپر لونا، کومودور، کامنتا و سایر ارقام کشت و برداشت شد.
۴۵ تا ۵۰ درصد این محصول در داخل استان به اشکال مختلف اعم از تازه خوری و فراوری شده مصرف می‌شود و شهرستان ارومیه، میاندوآب، شاهین‌دژ و بوکان بیشترین سطح زیر کشت این محصول را به خود اختصاص داده‌اند.
گوجه فرنگی در استان به صورت رب و سس بیشتر مصرف می‌شود و کار عمل آوری آن در کارخانه های داخل استان و یا به صورت خانگی صورت می‌گیرد، متوسط عملکرد در هکتار این محصول ۶۵ تن است که علاوه بر تامین نیاز مردم داخل استان، مازاد محصول تولید شده به سایر استان های کشور نیز صادر می‌شود.
ایرنا: در زمینه کشت محصولات و علوفه کم آب بر چه برنامه ای دارید؟
شهبازی: در تولید علوفه (منهای علوفه یونجه که پرآب بر است) جهاد کشاورزی در حال برنامه ریزی و حرکت به سمت محصولات کم آب بر از جمله چغندر و ذرت علوفه ای است تا بتواند علوفه مورد نیاز دامها را تولید کند در حالیکه هم اکنون تولید استانی حدود ۹۰۰ هزار تن در سال است.
هدف پیش بینی شده این است که از پسماند محصولات کشاورزی یک علوفه بسیار خوب تولید شود که این اقدام با مشارکت موسسه تحقیقات علوم دامی کشور و بخش خصوصی و بخش تحقیقات جهاد کشاورزی انجام می شود.
هم اکنون با این تعامل به فرمولی دست یافته اند که با بهره گیری از ضایعات بخش کشاورزی از تفاله سیب و گوجه فرنگی گرفته تا انگور و سایر محصولات و ترکیب آن با علوفه هایی که هستند و غنی سازی آنها به عنوان کنستانتره های دامی محصولی تولید شود تا علوفه های پر آب بر دیگر در استان کاهش یافته و یا تولید نشود.
ایرنا در راستای مدیریت تولید از مزرعه تا سفره چه برنامه هایی دارید؟
شهبازی: در بازار رسانی و قیمت گذاری از مزرعه تا بازار ضعفهایی وجود دارد و این موجب افزایش دو تا سه برابری در عرضه محصولات می شود.
در زمینه عرضه محصولات دولت اعتقادی به دخالت در این زمینه ندارد چرا که اتحادیه ها و تعاونی های تولیدی بسیار ی در کشور وجود دارد و سعی می شود از این ظرفیتها استفاده شود به خصوص در اراضی شمال و جنوب استان که هدف برنامه ریزی برای عرضه مستقیم محصول از مزرعه تا رسیدن به دست مردم است مدیریت اب و مزرعه و فروش و فراوری برعهده این تعاونی هاست.
ایرنا: در زمینه سردخانه ها و ظرفیت بسته بندی وضعیت این استان چه گونه است؟
شهبازی: ظرفیت سردخانه ای آذربایجان غربی بالاست و تا یک میلیون و ۲۰۰ هزار تن ظرفیت نگهداری دارند و این استان رتبه دوم کشوری را داراست؛ در سال های اخیر ظرفیت واحدهای سورت و بسته بندی در استان از ۲۲ هزار تن به ۳۲۰ هزار تن رسیده است که جهش مطلوبی است.
به گزارش ایرنا آذربایجان غربی یک میلیون هکتار اراضی قابل کشت کشاورزی دارد که سالانه ۸۴۲ هزار هکتار زیر کشت انواع محصولات قرار می‌گیرد و حدود ۳۵۰ تا ۴۰۰ هزار هکتار آن گندم است.