بیرجند - ایرنا - پهنه خراسان جنوبی سرشار از انواع گوهرسنگ‌هاست که میراثی ارزشمند در دل کویر به شمار می‌رود اما یکی از مهمترین موضوعاتی که در گذشته مغفول مانده عرضه و بازاریابی محصولات تولیدی از این سنگ‌ها بوده که اکنون این زنجیره ارزشی در نمایشگاه اکسپو ۲۰۲۴ فرصت خودنمایی یافته است.

به گزارش ایرنا استان مرزی و کویری خراسان جنوبی از نظر دارا بودن مواد معدنی در کشور جایگاه ممتازی دارد به گونه‌ای که از ۶۵ نوع ماده معدنی شناخته شده در ایران، ۵۰ نوع آن در خراسان جنوبی وجود دارد.

یکی از مواد معدنی موجود در خراسان جنوبی انواع سنگ‌های قیمتی و نیمه‌قیمتی یا همان گوهرسنگ‌ها است که در سراسر این استان گسترده شده‌ است تاکنون پنج نشان جغرافیایی فلورین طبس، عقیق فردوس، عقیق شجر زیرکوه، عقیق پاییزه سه قلعه و کارنت نهبندان در حوزه گوهرسنگ خراسان جنوبی ثبت ملی شده‌ است.

همچنین روستای "خور" به عنوان روستای ملی گوهرسنگ‌ها و فردوس به عنوان شهر ملی گوهرسنگ‌ها در کشور به ثبت رسیده‌ است.

با وجود آن که تا دستیابی به صنایع تبدیلی سنگ‌های قیمتی و نیمه‌قیمتی در خراسان جنوبی راه نرفته وجود دارد اما توسعه تراش گوهرسنگ‌ها از طریق راه‌اندازی کارگاه‌های تولیدی و اشتغال خانگی نیز گام مثبتی در جهت ایجاد ارزش افزوده برای این مواد معدنی و جلوگیری از خام‌فروشی آنها بوده‌ است.

موضوع مهم گوهرسنگ‌ها درآمدهای اقتصادی و اشتغال به‌ویژه اشتغال خانگی است که با سرمایه‌گذاری چند میلیونی می‌تواند در کنار بازاریابی آن برای رونق اقتصاد خانوارها نقش بسیار موثری ایفا می‌کند.

صنعت گوهر سنگ امروز به منبع درآمد بالایی برای بسیاری از کشورها تبدیل شده است، به‌ویژه هند و تایلند ۲ کشور شاخص محسوب می‌شوند که درآمد میلیاردی از این محل و اشتغال وسیع آن دارند، یکی از زنجیره‌های ارزش افزوده در خراسان جنوبی تکمیل زنجیره گوهرسنگ‌ها و گسترش مشاغل خانگی درآمدزا و صادرات‌محور در این بخش تعریف شده‌است، پس اکنون که دولت به توسعه اشتغال می‌اندیشد پرداخت تسهیلات ارزان قیمت در این بخش مهم است.

همچنین بخش زیادی از اشتغال‌زایی در این بخش به‌ وسیله اجرای برنامه‌هایی است که به عنوان رونق مشاغل خانگی، ایجاد کارگاه‌های کوچک، بازارچه های خرید و فروش تراش در استان محقق می‌شود.

گوهرسنگ‌ها به عنوان یکی از مهمترین زنجیره‌های ارزش خراسان جنوبی در کنار زرشک در ششمین نمایشگاه توانمندی‌های صادراتی جمهوری اسلامی ایران در حال معرفی و درخشش است که امیدواریم خراسان جنوبی با وجود منابع معدنی متنوع و ظرفیت‌های مناسب در حوزه گوهرسنگ‌ها، همچنین کارشناسان و متخصصان زبده در زمینه طراحی، ساخت و صادرات بتواند بهره مناسبی را با بازاریابی در زمینه صادرات این محصول راهبردی کسب کنند.

استاندار خراسان جنوبی ۱۶ اردیبهشت ماه در جلسه برنامه‌ریزی حضور موثر خراسان جنوبی در نمایشگاه ایران اکسپو ۲۰۲۴ گفت: در نمایشگاه اکسپو ۲۰۲۴ بر زنجیره ارزش افزوده زرشک و گوهرسنگ‌های استان تمرکز خواهیم داشت.

جواد قناعت افزود: علاوه براین همه ظرفیت‌های سرمایه‌گذاری خراسان جنوبی در این‌ نمایشگاه معرفی و عرضه خواهد شد.

هدف‌گذاری برای تکمیل زنجیره ارزش زرشک و گوهرسنگ‌ خراسان جنوبی

استاندار خراسان جنوبی در حاشیه بازدید از پایون استان در ششمین نمایشگاه توانمندی‌های صادراتی ایران گفت: تکمیل زنجیره ارزش ۲ محصول زرشک و گوهرسنگ استان، دانش بنیانی کردن و افزایش صادرات آنها هدفگذاری شده و در نمایشگاه اکسپو ۲۰۲۴ نیز تمرکز بر زنجیره‌های ارزش راهبردی خراسان جنوبی است.

جواد قناعت افزود: خراسان جنوبی از لحاظ وسعت سومین استان پهناور کشور است و یک درصد جمعیت کشور را دارد.

امضای تفاهم‌نامه تکمیل زنجیره گوهرسنگ‌ها در نمایشگاه اکسپو ۲۰۲۴

وی با تاکید بر ضرورت تکمیل چرخه فرآوری محصولات استان عنوان کرد: یکی از راهکارهای توسعه خراسان جنوبی توجه به زنجیره ارزش محصولات استان است و توجه ویژه ما هم بر محصولات راهبردی و توسعه متمرکز است.

قناعت با اشاره به طرح زنجیره‌های ارزش استان‌ها در وزارت کشور، گفت: زمانی که این طرح آغاز شد ما دوره کاری را تشکیل دادیم و در کنار ظرفیت‌های مختلفی که داریم روی ۲ محصول زرشک و گوهرسنگ بیشتر متمرکز شدیم و در کنار همه ظرفیت‌ها، این محصولات در نمایشگاه توانمندی‌های صادراتی جمهوری اسلامی ایران هم غرفه دارند.

همچنین در نمایشگاه ایران اکسپو ۲۰۲۴ رقم تفاهم‌نامه بین استاندار خراسان جنوبی و قائم مقام و معاون وزیر صمت با موضوع تکمیل زنجیره ارزش افزوده گوهرسنگ های خراسان جنوبی به امضا رسید که گام موثری در معرفی، بازاریابی و تکمیل زنجیره ارزش این محصول راهبردی استان است.

ثبت ملی پنج نشان جغرافیایی گوهرسنگ‌ها در خراسان جنوبی

مدیرکل میراث‌ فرهنگی، گردشگری و صنایع‌ دستی خراسان جنوبی هم گفت: گوهرسنگ استان در قالب زنجیره ارزش راهبردی در ششمین نمایشگاه توانمندی‌های صادراتی جمهوری اسلامی ایران معرفی شد.

هادی شاهوردی افزود: ظرفیت‌های گردشگری، سرمایه‌گذاری و صنایع‌ دستی خراسان جنوبی در این نمایشگاه معرفی شده‌اند.

وی یادآور شد: توانمندی در صادرات، تنوع و کیفیت بالای این گوهر خدادادی سبب شد تا سنگ‌های قیمتی و نیمه قیمتی استان به عنوان یکی از سه رشته زنجیره‌های ارزش استان (گوهرسنگ‌ها، زرشک و بنتونیت) معرفی شود.

مدیرکل میراث‌ فرهنگی، گردشگری و صنایع‌ دستی خراسان جنوبی گفت: تاکنون پنج نشان جغرافیایی فلورین طبس، عقیق فردوس، عقیق شجر زیرکوه، عقیق پائیزه سه قلعه و کارنت نهبندان در حوزه گوهرسنگ خراسان جنوبی به ثبت رسیده است.

وی اضافه کرد: اداره‌ کل میراث‌ فرهنگی، گردشگری و صنایع‌ دستی با سه محور برنامه‌ریزی شده در حوزه سرمایه‌گذاری، محصولات صادراتی و زنجیره ارزش حضور پیدا کرده است.

شاهوردی گفت: صنعتگران صنایع‌ دستی استان در این نمایشگاه، محصولات رشته‌های نساجی سنتی، سنگ‌های قیمتی، چرم، گلیم و رودوزی‌های سنتی به عنوان رشته‌هایی که توانمندی صادراتی دارند را در سالن‌های c۲۵ و E ۲۵ و سالن ۴۱ عرضه و معرفی می‌کنند.

مزیت منطقه‌ای خراسان جنوبی در صنعت گوهرسنگ

سرپرست معاونت هماهنگی امور اقتصادی استانداری خراسان جنوبی هم در گفت و گو با خبرنگار ایرنا گفت: گوهرسنگ استان در قالب زنجیره ارزش راهبردی در ششمین نمایشگاه توانمندی‌های صادراتی جمهوری اسلامی ایران معرفی شد.

مهدی جعفری افزود: توانمندی در صادرات، تنوع و کیفیت بالای این گوهر خدادادی سبب شد تا سنگ‌های قیمتی و نیمه قیمتی استان به عنوان یکی از زنجیره‌های مهم ارزش استان در کنار زرشک در نمایشگاه اکسپو ۲۰۲۴ در معرفی شود.

وی بیان کرد: تاکنون پنج نشان جغرافیایی فلورین طبس، عقیق شکوفه بهاری فردوس، عقیق شجر زیرکوه، عقیق پائیزه سه قلعه و گارنت نهبندان در حوزه گوهرسنگ خراسان جنوبی به ثبت ملی رسیده است.

جعفری ادامه داد: همچنین روستای خور به عنوان روستای ملی گوهرسنگ‌ ثبت شده و فردوس به عنوان شهر ملی گوهرسنگ‌ مراحل نهایی ثبت را طی می کند.

وی در خصوص فرصت‌های کلیدی زنجیره ارزش گوهرسنگ‌ها در خراسان جنوبی گفت: وجود ذخایره غنی انواع سنگ‌های نیمه قیمتی در کشور و کشورهای همسایه از جمله افغانستان و پاکستان، ساخت داخلی تجیهزات و ارزش افزوده بسیار بالا و بالغ بر هزار درصد، رشد بالای گردش مالی این صنعت، بازار داخلی قابل توجه و بازار منطقه‌ای بسیار قوی امارات متحده عربی و نیاز به سرمایه نسبتا پایین از مهمترین فرصت‌های کلیدی این زنجیره ارزش در خراسان جنوبی است.


سرپرست معاونت هماهنگی امور اقتصادی استانداری خراسان جنوبی با اشاره به وجود ۴۵۵ کارگاه تراش گوهرسنگ در خراسان جنوبی، گفت: آمار اشتغال حوزه فرآوری گوهرسنگ‌ها در خراسان جنوبی بالغ بر هزار و ۲۰۰ نفر است.

جعفری عنوان کرد: بهبود فرآیندهای استخراج گوهرسنگ، بهبود روش‌های پردازش گوهرسنگ، بهینه‌سازی زنجیره تامین، ایجاد سیستم‌های کنترل کیفیت گوهرسنگ و بهبود فرآینده‌های بازاریابی و برندسازی از مهمترین عوامل در ارتقای فرآیندی گوهرسنگ‌ها است.

وی همچنین ایجاد ارتباط بین زنجیره گوهرسنگ و زنجیره جواهرات، ظروف لوکس و تزئینی و پوشاک و چرم را از عوامل مهم در ارتقای گوهرسنگ‌های ذکر و اضافه کرد: افزایش کیفیت محصول، تنوع و توسعه محصولات و بهبود کیفیت در طراحی و تراش از مهمترین عوامل در ارتقای محصولی سنگ‌های نیمه قیمتی است.

جعفری افزود: توسعه فعالیت‌های با ارزش افزوده بالاتر و هزینه کمتر شناخت حلقه‌های مفقوده و حرکت به سمت حلقه‌های دارای ارزش افزوده بیشتر و ایجاد ساز و کاری برای مدیریت فرآیندهای درون زنجیره ارزش از جمله عوامل مهم در ارتقای عملکرد این محصول راهبردی و زنجیره ارزش استان است.

وی با بیان اینکه تقریبا تمام شهرهای استان دارای انواعی از سنگ‌های قیمتی و نیمه قیمتی است که می‌توان در راستای اشتغال و توسعه اقتصادی از آن بهره برد، بیان کرد: وجود مرز مشترک با کشور افغانستان و وجود نیروی آموزش دیده مزیت منطقه‌ای خراسان جنوبی در صنعت گوهرسنگ است.