سید محمد رستگاری، روز چهارشنبه در حاشیه بازدید رسانه ها از بهسازی و آماده سازی بافت تاریخی این روستا در گفت و گو با ایرنا افزود: آنچه روستای تاریخی فهرج را منحصر به فرد کرده ، وجود مسجد کهن و قدیمی ترین مسجد کشور، بافت تاریخی ارزشمند و بسیاری از ویژگی‌های دیگری است که از حیث میراث فرهنگی آن را ارزشمند کرده است.
وی ادامه داد: به عنوان یکی از هشت روستای منتخب کشور برای قرار گرفتن در لیست برترین دهکده های گردشگری دنیا ، این روستا نیز مطرح است و این انتخاب از سوی سازمان گردشگری جهانی اتفاق خواهد افتاد.
مدیرکل میراث فرهنگی ، گردشگری و صنایع دستی استان یزد گفت: با توجه به اعلامی که انجام گرفت عزمی در روستا شکل گرفت و اهالی روستا، استانداری و مجموعه دستگاه های ذی‌ربط در راستای بازسازی و نوسازی بافت تاریخی روستای تاریخی فهرج تلاش کردند و این اقدام ارزشمند انجام شد.
رستگاری ادامه داد: زمینه دسترس پذیری آسان برای معلولان، بازسازی ساختمان ها، کاهگل معابر، سرویس های بهداشتی استاندارد و نصب تابلوهای بین المللی در روستا فراهم می شود تا گردشگران بیشتری در روستا حضور یابند.
وی افزود: همچنین رویدادها و آداب و رسوم فهرج نیز باید معرفی شود و امیدواریم با شاخصه هایی که معرفی شده، همتی که صورت گرفته و محتوایی که تهیه می شود، روستای فهرج بتواند امتیازات لازم را کسب کند تا این اتفاق مهم برای کشور با معرفی فهرج به عنوان یکی از روستاهای برتر گردشگری دنیا رخ دهد.
مدیرکل میراث فرهنگی ، گردشگری و صنایع دستی استان یزد گفت: خوشبختانه همه ظرفیت های لازم برای انتخاب روستای تاریخی فهرج وجود دارد و از بین ۲ هزار روستا به عنوان دومین روستا در کشور توسط میراث فرهنگی مورد موافقت قرار گرفت تا اقدامات لازم انجام شده و پرونده این روستا به میراث جهانی ارسال گردد.
ناظر حوزه مرمت و ساماندهی روستای تاریخی فهرج یزد نیز در گفت و گو با ایرنا گفت: فهرج یکی از روستاهای تاریخی کشور و فرهنگی با پیشینه بسیار غنی و مردمانی بومی است که این روستا را حفظ و این امانت را نگه داشته اند.
نجمه نادری افزود: روستای فهرج به عنوان یکی از هشت کاندیدای کشور در راستای روستای گردشگری انتخاب شده و اقدامات زیرساختی در حوزه گردشگری در حال انجام است و تلاش شده به حوزه زیرساخت ها توجه ویژه ای شود.
وی ادامه داد: مرمت و حفاظت از بناهای اصیل و تاریخی در روستا، لکه گیری و ساماندهی جداره و کف سازی، اصلاح وضعیت نورپردازی و روشنایی و توجه به مسیری که زندگی مردم است در دست اقدام است .
ناظر حوزه مرمت و ساماندهی روستای تاریخی فهرج یزد گفت: ۲۵۰ متر طول مسیر گردشگری روستا با اضافه کردن کف سازی و بدنه سازی در قالب مشارکت نهادهای مختلف در حال انجام است و دستگاه های مختلفی دست به دست هم داده اند تا بتوانیم در یک بازه زمانی فشرده اقداماتی که شاید سال ها خلا آن در روستای فهرج وجود داشته را انجام دهیم.
نادری ادامه داد: یکی از شاخص ترین اقدامات دسترس پذیری روستا است تا مسیری برای افراد توان خواه آماده شود، البته با توجه به اینکه عمر زیادی از کف سازی گذشته و اکنون مردم روستا دچار مخاطراتی هستند، در طول ۳۵۰ متر مسیری آماده شده تا دسترس پذیری آسان شود.
ناظر حوزه مرمت و ساماندهی روستای تاریخی فهرج یزد گفت: مشارکت بالای مردم در این طرح قابل تقدیر است و حضور و مشارکت بالای مردم توانسته در حوزه حفاظت موثر باشد و این نشان می دهد علاقه مردمی وجود دارد و امیدواریم حفاظت از اقداماتی که انجام می شود به دست مردم روستا بماند و ماندگار شود.
خبرنگاران در این بازدید از قسمت های در حال بهسازی روستا، باغ شتری ، حمام قدیمی و مسجد تاریخی فهررج نیز بازدید کردند.
روستای تاریخی فهرج در ۲۲ کیلومتری جنوب شرقی شهر یزد و در مسیر جاده یزد به بافق واقع شده و پنج اثر این روستا از جمله مسجد جامع فهرج متعلق به صدر اسلام در تاریخ ۳۰ آذر ۱۳۴۹ با شمارهٔ ثبت ۹۰۶ در فهرست آثار ملی ایران ثبت شده است.
قدمت این روستای تاریخی به قبل از پیدایش اسلام برمی‌گردد؛ بعضی قدمت روستای فهرج رو در حدود ۵۰۰۰ سال تخمین زده‌اند.
فهرج در گذشته‌های دور، دروازه ایساتیس ( نام قدیم یزد) و یکی از چهار بخش مهم و اصلی شهر تاریخی یزد قدیم بوده است ؛ این روستا تا قرن هشتم هجری قمری به‌عنوان یکی از شهرهای مهم یزد مطرح بوده و ابن بلخی در توصیفات خود از این شهر به جایگاه مهم کشاورزی آن می‌پردازد.
نام روستای فهرج مانند پیشینه آن به دوره قبل از اسلام مربوط است؛ این روستا در ابتدا با نام «فرافر» شناخته می‌شد؛ اما با گذشت زمان در قرون چهارم و پنجم هجری قمری به «پهره» یا «پهرشت» و پس از آن به «فهرج» تغییر نام یافت.
فهرج با داشتن ۱۰۲ یادگار تاریخی از دوران هخامنشیان، اشکانیان و ساسانیان، گنجینه‌ای از جلال و شکوه ایران است و از شهرهای تاریخی تراز اول جهان به شمار می‌آید.
مسجد جامع فهرج جاذبه‌ای مهم و شاخص در این روستا است. قدمت این مسجد که یکی از قدیمی‌ترین مساجد ایران است، به نیمه اول قرن اول هجری باز می‌گردد. مسجد جامع فهرج با نام مسجد امام حسن (ع) نیز مشهور است. این مسجد تنها مسجد جهان اسلام است که با وجود قدمت زیاد، ساختمان آن از ابتدا تا به امروز به همین شکل حفظ شده است.