به گزارش ایرنا از وزارت نفت، امید شاکری در حاشیه دومین روز از بیست‌وهشتمین نمایشگاه بین‌المللی نفت ایران در نشست تخصصی «بررسی ظرفیت‌های ایران برای تبدیل به قطب گازی ضمن تأکید بر راهکارهای ایجاد تراز مثبت گازی» با بیان اینکه دستیابی به جایگاه مرکز تبادلات گازی در منطقه برای ایران، لازم و شدنی است، افزود: برای محقق‌شدن این هدف، باید ضمن سرمایه‌گذاری بیشتر در بخش تولید، پروژه‌های بهینه‌سازی مصرف را هم با جدیت بیشتری دنبال کنیم.
مدیرکل سیاستگذاری، برنامه‌ریزی راهبردی و مدیریت انرژی وزارت نفت با اشاره به اینکه صنعت گاز ایران به‌لحاظ توسعه‌یافتگی، هم از نظر مقدار تولید و هم از نظر گسترش شبکه کارنامه درخشانی دارد، اظهارداشت: مقدار تولید گاز در ایران سالانه حدود ۳۳۰ میلیارد لیتر مترمکعب بوده است و با این مقدار تولید، با وجود همه مشکلات و تحریم‌ها، پس از آمریکا و روسیه رتبه سوم بیشترین تولید گاز در دنیا را در اختیار داریم.
وی تصریح کرد: در کنار این افتخارات، از حدود ۲۰ تا ۳۰ سال گذشته با این فرض که مزیت رقابتی اقتصاد کشور ما دسترسی به منابع انرژی فراوان و ارزان است، سیاست صنعتی کشور به‌صورت نانوشته بر توسعه صنایع به‌شدت انرژی‌بر بنا شده است.
شاکری با بیان اینکه عمده ساخت‌وسازها بدون درنظرگرفتن ملاحظات، به بهینه‌سازی مصرف انرژی مربوط بوده و تولید برق نیز مبتنی بر نیروگاه‌های حرارتی شده است، تصریح کرد: این سیاست‌ها موجب شد امروز با وجود کسب رتبه سوم در حوزه بیشترین تولید گاز، چهارمین مصرف‌کننده بزرگ گاز در دنیا هم محسوب شویم. این در حالی است که مقدار مصرف گاز در بسیاری از کشورهای صنعتی و اروپایی از ایران بسیار کمتر است و ما نتوانستیم تولید ناخالص داخلی زیادی داشته باشیم و بهره‌وری انرژی در کشور بسیار پایین است.
اتلاف ۱۴ میلیارد دلار مایعات نفتی برای جبران ناترازی گاز
وی با اشاره به برنامه‌ریزی‌ها برای جبران ناترازی گاز در سال ۱۴۰۳ گفت: امسال به‌طور تقریبی باید ۲۴ میلیارد لیتر سوخت مایع مصرف کنیم که عمده آن به مصرف نیروگاه‌ها می‌رسد.
مدیرکل سیاستگذاری، برنامه‌ریزی راهبردی و مدیریت انرژی وزارت نفت افزود: ارزش دلاری این مقدار سوخت مایع، حدود ۱۴ میلیارد دلار برآورد می‌شود که قابلیت صادرات دارد، اما فقط به دلیل مهار مصرف باید این حجم مایعات را بسوزانیم.
در صورت نبود سرمایه‌گذاری، ناترازی گاز تا ۱۴۱۰ دو برابر می‌شود
شاکری با طرح این پرسش که در چنین شرایطی آیا در آینده چشم‌انداز مثبتی مبنی بر تعادل‌بخشی میان عرضه و تقاضای گاز وجود خواهد داشت، پاسخ داد: سال گذشته، در دوران پیک مصرف، روزانه با ۳۲۵ میلیون مترمکعب مصرف روبه‌رو بودیم و طبق بررسی‌های انجام‌شده اگر اقدامی نکنیم و هیچ سرمایه‌گذاری‌ای در حوزه افزایش یا حفظ تولید انجام نشود و از طرف دیگر روند افزایشی مصرف با همین شتاب ادامه یابد، این مقدار ناترازی گاز تا سال ۱۴۱۰ حدود ۲ برابر می‌شود.
وی با بیان اینکه وزارت نفت برنامه‌ریزی لازم برای برون‌رفت از شرایط ناترازی گاز را انجام داده است، گفت: طبق دستور رئیس‌جمهور، در اسفند ۱۴۰۲ برنامه‌ای در قالب دو گزارش به‌منظور رفع ناترازی در حوزه گاز و فراورده‌های نفتی تهیه و تدوین شده است.
مدیر کل سیاستگذاری، برنامه‌ریزی راهبردی و مدیریت انرژی وزارت نفت با اشاره به برخی پیشنهادهای وزارت نفت در برنامه رفع ناترازی گاز گفت: برای رفع ناترازی تنها در همین حوزه تا سال ۱۴۱۰ باید نزدیک به ۱۰۴ میلیارد دلار سرمایه‌گذاری شود که به‌معنای نیاز سالانه ۱۳ میلیارد دلاری است.
شاکری ادامه داد: با این مقدار سرمایه‌گذاری، پیش‌بینی شده است که مقدار تولید گاز به اندازه ۲۷۵ میلیون لیتر در روز بیشتر شود که این افزایش از محل توسعه میدان‌های جدید گازی، انجام طرح ملی فشارافزایی به‌منظور حفظ تولید در پارس جنوبی و جمع‌آوری گازهای همراه محقق خواهد شد، همچنین مقدار ذخیره‌سازی به ۱۳۰ میلیون مترمکعب در روز خواهد رسید.
بهینه‌سازی مصرف گاز چگونه محقق می‌شود؟
وی با تأکید بر بهینه‌سازی مصرف سوخت توضیح داد: جالب است بدانید با همه اقدام‌های انجام‌شده در حوزه افزایش تولید، با توجه به رشد مصرف همچنان قادر به رفع ناترازی گاز نخواهیم بود، مگر اینکه اراده جدی برای بهینه‌سازی مصرف سوخت داشته باشیم که طبق پیش‌بینی‌ها، در صورت انجام اقدام‌هایی مشخص، مقدار مصرف ۲۰۰ میلیون مترمکعب در روز کاهش می‌یابد.
مدیرکل سیاستگذاری، برنامه‌ریزی راهبردی و مدیریت انرژی وزارت نفت افزود: «اصلاح وضع موجود نیروگاه‌های حرارتی» شامل کنارگذاشتن نیروگاه‌های فرسوده با بازدهی پایین و سرعت‌بخشی به توسعه انرژی‌های تجدیدپذیر، همچنین «اصلاح و تعویض سیستم‌های گرمایشی بخش خانگی از جمله‌ها موتورخانه‌ها و بخاری‌ها»، مهم‌ترین اقدام‌های پیش‌بینی‌شده در حوزه بهینه‌سازی مصرف به شمار می‌رود.
شاکری تصریح کرد: در دو سال آینده باید حداقل ۱۰ هزار مگاوات نیروگاه تجدیدپذیر داشته باشیم و در سال‌های بعد هم این روند باید ادامه یابد زیرا اکنون در دنیا تولید برق از انرژی خورشیدی از منابع فسیلی هم ارزان‌تر شده است.
به جای توسعه صنایع انرژی‌بر باید به‌سمت تکمیل زنجیره ارزش حرکت کنیم
وی با بیان اینکه سیاست‌های موجود باید به‌گونه‌ای تغییر یابد که از ایجاد مصرف غیربهینه در حوزه‌های مختلف جلوگیری شود، گفت: برای نمونه، اگر طرحی داریم که قرار است طبق آن، بخاری‌های مردم را عوض کنیم، این طرح هنگامی نتیجه می‌دهد که به‌طور هم‌زمان از تولید بخاری‌های پرمصرف جلوگیری شود، یا اینکه در سیاست صنعتی باید تجدیدنظر اساسی شود و به‌جای اقدام‌هایی مانند اعطای مجوز به پنج کارخانه فولادسازی در مناطق کویری و پافشاری بر توسعه صنایع انرژی‌بر، بر تکمیل و توسعه زنجیره ارزش تمرکز کنیم.