به گزارش خبرنگار ایرنا، با وجود پیچ و خم های پیش روی فرش دستباف، در دولت سیزدهم تلاش های خوبی برای رونق و ارتقای این صنعت-هنر انجام شد که منجر به رشد تولید این کالا شد با این وجود ظرفیت و پتانسیل های این حوزه هنوز مغفول مانده و باید از آن در راستای اشتغالزایی، ارزآوری و رونق اقتصادی کشور استفاده شود.
دهمین گردهمایی و کارگاه آموزشی روسای ادارات فرش دستباف اداره کل صنعت، معدن و تجارت سراسر کشور چندروز قبل پس از چندین سال وقفه به میزبانی همدان برگزار شد که در این نشست سرپرست مرکز ملی صنایع خلاق و فرش ایران با اشاره به تولید ۳.۹ میلیون متر مربع فرش دستباف در کشور طی سال گذشته،گفت: تولید این کالا پارسال نسبت به مدت مشابه سال قبل تر ۱۱ درصد رشد یافت.
محمدرضا زارع برزشی میزان صادرات فرش دستباف در سال گذشته را ۴۰ میلیون دلار عنوان کرد و ادامه داد: این آمار به صورت رسمی از گمرک جمهوری اسلامی ایران صادر شده است.
زارع برزشی خاطرنشان کرد: به اذعان بخش خصوصی میزان صادرات فرش دستباف در سال گذشته ۱۵۰ میلیون دلار تخمین زده شده چراکه پس از تحریم ها بیشتر صادرات ما به شکل چمدانی و مسافری انجام می شود.
وی با اشاره به جدیت مدیرکل صمت استان همدان در جذب اعتبارات وزارتخانه و پیگیری مسائل بافندگان و صادرکنندگان فرش،گفت: در ۲ سال اخیر شاهد رشد و رونق این هنرصنعت اصیل در همدان هستیم.
رئیس مرکز صنایع خلاق و فرش ایران به ایجاد ارزش افزوده در فرش دستباف تاکید کرد و گفت: از طریق شناسایی بافندگان، تحت پوشش قرار دادن بافندگان زندانی، زنان سرپرست خانوار و روستائیان می توانیم به ایجاد ارزش افزوده فرش دستباف کمک کنیم.
زارع برزشی با اشاره به رشد ۱۱ درصدی صادرات فرش،افزود: با رفع مشکل تعهد ارزی و ورود موقت فرش به کشور شاهد رونق بازار این کالا خواهیم بود.
وی خاطرنشان کرد: ورود موقت فرش دستباف به کشور برای رفوگری مصوب و ابلاغ شده است که اقدام موثری درجهت شکوفایی این هنر هستیم.
نقش فرش دستباف در تحقق شعار سال
مدیرکل صنعت، معدن و تجارت استان همدان نیز گفت: جهش تولید با مشارکت مردم در هنر صنعت فرش دستباف همدان محقق می شود و این هنر صنعت نیازمند هم اندیشی و برنامه ریزی های کوتاه و بلند مدت است و می تواند مصداق بارز جهش تولید باشد.
احمد شانیان با تاکید بر ظرفیت های بی نظیر استان در زمینه طرح و نقشه، مواد اولیه و نیروی ماهر افزود: فرش همدان باید از روش سنتی به آکادمیک تغییر کند و در این خصوص نیاز به فرهنگسازی دارد.
فرش همدان باید از روش سنتی به آکادمیک تغییر کند و در این خصوص نیاز به فرهنگسازی دارد.وی با بیان اینکه فرش دستباف همدان تشکل های همراه و همدل دارد،خاطرنشان کرد: راه اندازی هنرستان فرش را در سایر شهرستان ها نیز پیگیری می کنیم.
مدیرکل صمت همدان با اشاره به حمایت های دولت سیزدهم در پشتیبانی از مشاغل خانگی به ویژه فرش دستباف گفت: با فعالیت های دولت در این خصوص بدون شک شاهد تداوم رشد تولید و صادرات فرش دستباف خواهیم بود.
کمبود بافنده چالش اصلی صنعت فرش دستباف
رییس اداره فرش صنعت، معدن و تجارت استان کرمان نیز در گفت و گو با خبرنگار ایرنا اظهار کرد: یکی از جلساتی که برای صنعت فرش دستباف کشور همواره بسیار مفید بوده همین گردهمایی ها است که آخرین بار سال ۹۷ برگزار شد و پس از آن به علت شیوع کرونا این گردهمایی برگزار نشد تا اینکه این نشست ها از استان همدان شروع شد که امیدواریم کمک های خیلی مفیدی برای رونق صنعت فرش داشته باشد.
روح الله اسلامی با ارائه راهکارهای مهم برای رونق بخشی به فرش دستباف افزود: در سالیان گذشته تحریم ها و پیمان سپاری ارزی از موضوعات اثرگذار بر صنعت فرش بوده که این مشکلات و موانع باید با هم اندیشی مسوولان و ارائه راهکارهای مناسب برطرف شود.
وی چالش اصلی در زمینه صنعت فرش را کمبود بافنده فرش عنوان کرد و ادامه داد: این مشکل و معضل مهم باید با ارائه مشوق هایی که مرکز ملی فرش می دهد و آموزش های لازم فرش بافی رفع شود.
ارائه تسهیلات کم بهره و حمایت از قالی بافان لازمه رونق صنعت فرش
رییس مرکز فرش صنعت معدن و تجارت استان آذربایجان شرقی نیز به خبرنگار ایرنا گفت: پیمان سپاری ارزی مقوله بسیار مهمی است و از مهم ترین دغدغه ها در زمینه صادرات فرش محسوب می شود و اگر پیمان سپاری ارزی لغو شود شاهد افق روشنی در حوزه صادرات فرش خواهیم بود.
علی سلیمانی ادامه داد: الزام به پیمان سپاری ارزی برای صادارات فرش موجب شده که صادرات در این زمینه پنهانی و به شکل چمدانی انجام شود.
وی بیمه قالی بافان را یکی دیگر از مشکلات این بخش عنوان کرد و افزود: بیمه قالی بافان در کشور اجرا شد ولی از سال ۹۳ نزدیک به ۹ سال است که برای این موضوع ردیف و بودجه اختصاص داده نشده است و حوزه حمایتی نداشته و اجرا نمی شود.
سلیمانی خواستار ارائه تسهیلات کم بهره و حمایت از قالی بافان شد و گفت: تاکنون در این زمینه اقدام مثبتی صورت نگرفته است، با حمایت های مالی می توان تولید و اشتغال زایی و سرمایه گذاری در زمینه فرش را افزایش داد.
وی بازاریابی و بازارسازی را یکی دیگر از راهکارهای رونق بخشی به صنعت فرش عنوان و اظهار کرد: این بخش یکی از معضلات است و در این زمنیه با مشکل مواجه هستیم.
سلیمانی تولید، طراحی، نقاشی، رفوگری و صادرات را زنجیره ارزش فرش دانست.
وی خاطر نشان کرد: اگر با نگاه هویتی و اصالت به فرش توجه شود نه نگاه ارزآوری این بخش رونق گرفته و به دنبال آن صادرات، جذب سرمایه گذار و ارزآوری هم دارد.
سلیمانی با بیان اینکه ایران را به نام فرش و فرش را به نام ایران می شناسند،اظهار کرد: هم اینک حمایت از فرش تنها در حوزه مشاغل خانگی است و حمایت ها باید بیشتر شود.
رییس اداره فرش اداره کل صنعت، معدن و تجارت استان همدان نیز در گفت و گو با خبرنگار ایرنا گفت: مهم ترین دستاوردی که این گردهمایی داشت الزام برای شناسنامه دار کردن فرش دستباف است که این کار با هدف تایید اصالت و کیفیت آثار هنری است.
مهدی خورشیدی ادامه داد: صدور شناسنامه فرش دستباف، اطلاعات را شفاف و از قاچاق و کپی برداری این صنعت جلوگیری می کند.
وی همچنین یکی از مشکلات پیش روی صادرکنندگان فرش را پیمان سپاری ارزی عنوان کرد و گفت: سال گذشته با تلاش های مرکز ملی فرش در این خصوص مصوبه ای گرفته و مشکل حل شد و همچنین مشکل برگشت موقت فرش برای رفو رفع شده است.
خورشیدی ادامه داد: در سال های گذشته بر اساس قانون در هنگام برگشت موقت فرش برای اصلاح، ترمیم و یا رفو، دولت ۸۰ درصد ارزش فرش را به قیمت روز به عنوان امانت دریافت می کرد و به دلیل اینکه این کار زمان بر بود و دستمزد کمی داشت برای رفوگران به صرفه نبود که با پیگیری های انجام شده این مشکل هم حل شده و این مبلغ دریافت نمی شود بلکه به ازای پول نقد، چک و یا سفته دریافت می شود.
رییس اداره فرش اداره کل صنعت، معدن و تجارت استان همدان افزود: این استان حدود ۷۰ هزار بافنده فرش دارد که از این تعداد ۳۰ تا ۳۵ هزار نفر به صورت مستمر در این رشته فعال هستند.
خورشیدی افزود: از این تعداد حدود پنج هزار و ۹۰ بافنده زیر پوشش بیمه تامین اجتماعی و ۲ هزار و ۸۰۰ بافنده نیز زیر پوشش بیمه روستاییان و عشایر قرار دارند.
وی ادامه داد: بافندگان فرش در استان همدان سالانه ۴۰ هزار متر مربع انواع فرش از جمله قالی، قالیچه، کناره ، تابلو فرش و غیره تولید می کنند.
خورشیدی همچنین در خصوص صادرات فرش نیز توضیح داد: از گمرک استان صادرات فرش نداریم و بیشتر از تهران انجام می شود و طبق آخرین آمارها، استان همدان در صادرات فرش دستباف رتبه سوم تا پنجم کشور را به خود اختصاص داده است.
فعالیت ۱۸۰ کارگاه فرش بافی در استان همدان
رییس اداره فرش اداره کل صنعت، معدن و تجارت استان همدان خاطر نشان کرد: هم اینک ۱۸۰ کارگاه فرش بافی در استان فعال است که در هر کارگاه چهار تا ۱۰ نفر مشغول فعالیت هستند و تعدادی هم با نصب دار قالی در منزل به این رشته می پردازند.
خورشیدی در خصوص برگزاری دوره های آموزشی قالی بافی نیز توضیح داد: در سال گذشته ۸۵ دوره ارتقای سطح مهارت برای هزار و ۱۰۰ نفر به صورت رایگان با کمک و همکاری سازمان برنامه و بودجه و استانداری همدان برگزار شد.
خورشیدی در خصوص برگزاری دوره های آموزشی قالی بافی نیز توضیح داد: در سال گذشته ۸۵ دوره ارتقای سطح مهارت برای هزار و ۱۰۰ نفر به صورت رایگان با کمک و همکاری سازمان برنامه و بودجه و استانداری همدان برگزار شد.وی اظهار کرد: همچنین سال گذشته ۱۵ دوره بازیابی تخصصی فرش برای ۴۵۰ تولید کننده برگزار شده است.
خورشیدی ادامه داد: برای آموزش و ترویج قالی بافی و فرش دستباف، برگزاری جشنواره ها، نمایشگاه و تورهای هم اندیشی سال گذشته ۱۰ میلیارد ریال هزینه شد و برای سال جاری نیز ۳۰ میلیارد ریال پیش بینی شده است که با پیگیری استانداری همدان و سازمان مدیریت و برنامه ریزی اختصاص می یابد.
احیای هنرستان فرش در همدان
وی از احیای هنرستان فرش پس از چند سال در همدان خبر داد و گفت: هنرستان نور دانش شهرک فرهنگیان همدان در دوره متوسطه دوم با جذب ۱۶ تا ۱۸ هنرجو دختر فعال شده است و در شهرستان رزن نیز از پیش فعال شده بود.
رییس اداره فرش اداره کل صنعت، معدن و تجارت استان همدان افزود: دانشگاه علمی کاربردی نیز برای جذب دانشجو در مقطع کاردانی و کارشناسی اعلام آمادگی کرده است که در صورت رسیدن دانشجو به حد نصاب فعال می شود.
وی پرداخت تسهیلات مشاغل خانگی برای ایجاد کارگاه های فرش را از دیگر برنامه ها برای احیای این صنعت عنوان کرد و ادامه داد: در این راستا ۱۵۰ نفر به بانک ها معرفی شدند که به صورت میانگین بین ۵۰ تا ۱۰۰ میلیون تومان با سود چهار درصد به متقاضیان پرداخت می شود.
به گفته وی برای دریافت تسهیلات مشاغل خانگی هزار نفر در نوبت هستند.
وی از برگزاری المپیاد فرش بین دانش آموزان و دانشجویان در شهرستان های بهار، تویسرکان، کبودرآهنگ و در مراحل بعدی نهاوند و ملایر با هدف معرفی برندهای فرش استان خبر داد و افزود: سال گذشته این جشنواره در تویسرکان و شیرین سو برگزار شد.
رهاورد:
فرش دستباف با توجه به اشتغالزایی و ارزآوری قابل توجه باید مورد حمایت جدی تری دولت قرار بگیرد، در کنار آموزش های قالی بافی باید زمینه حمایت مالی از قالی بافان با ارایه تسهیلات ارزان قیمت، بیمه دار کردن این قشر و مقابله با قاچاق به طور جدی در دستور کار قرار بگیرد تا شاهد تقویت این صنعت اصیل و قدیمی در کشور باشیم.