به گزارش ایرنا،کمتر کسی را می‌توان نام برد که با انیمیشن معروف پهلوانان آشنا نباشد، همان انیمیشن معروف که پهلوان «پوریای ولی»، معرفت، اصالت، غیرت و در یک کلام پهلوان واقعی یک ایرانی را که رگه‌های غیرت حضرت علی(ع) در آن موج می‌زند، درس‌های بسیاری به مخاطبانش می‌دهد.
پوریای ولی، پهلوان دوست داشتنی ایرانی‌ها
شاید دورانی که این انیمیشن در قاب تلویزیون جای می‌گرفت، ورزش زورخانه‌ای برای نوجوانان در قالب این انیمیشن و برنامه عصر جدید شناسانده و یادآوری شد و برخی از طریق آداب و منش پوریای ولی، با ورزش زورخانه‌ای آشنا بودند.
متاسفانه اکنون به اذعان بسیاری از ورزش دوستان و کارشناسان، ورزش زورخانه‌ای که معرف فرهنگ اصیل ایران اسلامی است، گرد فراموشی بر روی آن نقش بسته است چون که ظهور ورزش‌های جدید برای کودکان، نوجوانان و خانواده‌های ایرانی عامه پسند تر شده و کمتر کسی تمایل ورود به ورزش زورخانه‌ای را دارد.
اگر به وضع این ورزش در تبریز در سال‌های اخیر نگاه کنیم، نمونه بارز افول آن را می‌توانیم بیابیم که یک به یک زورخانه‌های قدیمی و بااصالت تعطیل یا به مکانی برای گردهمایی‌های جوانان تبدیل شده بود که اثری از اصول پهلوانی و رفتار و منش حضرت علی(ع) در آن دیده نمی‌شد.
این شرایط برقرار بود تا اینکه رفته رفته جرقه‌های امید این ورزش در شهر اولین‌ها روشن و به نقطه‌ای رسید که تبریز در سال ۱۴۰۲ میزبان مسابقات جهانی ورزش‌های زورخانه شد.
برای آشنایی هرچه بیشتر از وضع کنونی این ورزش در تبریز و حتی آذربایجان شرقی به سراغ رئیس هیأت ورزش زورخانه‌ای و کشتی پهلوانی آذربایجان شرقی رفتیم.
زورخانه های آذربایجان شرقی در حال رونق گرفتن است/رتبه پانزدهم استان
رسول برپور در گفت‌وگو با ایرنا، با بیان اینکه سیره و منش حضرت علی(ع) در ورزش زورخانه‌ای جاری است، اظهار کرد: یک پهلوان مهم نیست که در کدام مکان یا محل پرورش یابد، ممکن است کسی که از زورخانه خارج می‌شود، پهلوان باشد یا پهلوان دیگری از مسجد و هر مکان دیگر رشد یابد.
وی افزود: تمام تلاش و پیگیری‌های ما این است که بتوانیم مصادیق پهلوانی را در زورخانه جاری و ساری کنیم و امیدواریم برای تحقق این هدف، خداوند متعال به ما لطف عنایت کند تا بتوانیم حضرت علی(ع) و فاطمه(س) را در تمام شئونات زندگی برای خود الگو قرار دهیم.
وی با بیان اینکه سنت گلریزان را در ورزش زورخانه‌ای استان برپا کرده‌ایم، اظهار کرد: سال ۹۳ زمانی که سرپرستی این هیات را به دست گرفتم، هیات زورخانه پهلوانی آذربایجان شرقی، آخرین استان کشور و حتی از کیش که زورخانه ندارد نیز عقب تر بود که در گام نخست، برای نخستین بار مسابقات قهرمانی جوانان کشور را با ۷۰۰ میلیون ریال هزینه در تبریز برگزار کردیم و حدود ۳۰۰ نفر جوان به این مسابقات آمدند.
برپور گفت: زورخانه‌های آذربایجان شرقی تا آن زمان، رها شده بود اما اکنون در حال شکوفایی است، به هر ترتیب تمام تلاش خود را به کار می‌گیریم تا ورزش زورخانه پهلوانی را بین جوانان رونق دهیم و آشنا کنیم تا جوانان بیشتری به این ورزش سوق یابند.
وی افزود: ورزش زورخانه‌ای، ورزشی است که از کودک تا جوان و میانسال در یک گود ورزش می‌کنند و این ورزش، احترامات خاصی برای خود دارد.
وی با بیان اینکه هیات ورزش‌های زورخانه‌ای آذربایجان شرقی اکنون به رتبه پانزده رسیده و در رتبه بندی جدید، این رتبه بهبود خواهد یافت، گفت: اکنون همکاری ویژه‌ای با فدراسیون داریم.
رئیس هیأت ورزش زورخانه‌ای و کشتی پهلوانی آذربایجان شرقی با اشاره به برگزاری مسابقات جهانی ورزش زورخانه‌ای با همکاری اداره کل ورزش و جوانان استان و باشگاه ورزشی شهرداری در تبریز، گفت: قبل از این فقط یک زورخانه تختی فعال بود اما زورخانه‌های جدیدی در شهرستان‌های تبریز، سراب، اهر، مرند و مراغه و جلفا در همین سال‌های اخیر افتتاح شده است.
تربیت ۱۳۰ مرشد جوان در آذربایجان شرقی
وی از تربیت ۱۳۰ مرشد جوان با عنوان طرح شهید طوقانی خبر داد و گفت: اکنون نزدیک به ۱۵ زورخانه در شهرهای مختلف آذربایجان شرقی فعال بوده و در ۲ سال گذشته زورخانه‌های مسکوت در شهر تبریز احیا شده‌اند. تقریبا ۵۸۰ ورزشکار زورخانه‌ای دارای بیمه و ساماندهی شده در استان داریم که با احتساب ورزشکاران بدون کارت و بیمه، تعداد ورزشکاران زورخانه‌ای آذربایجان شرقی به هزار نفر می‌رسد.
۵۸۰ ورزشکار زورخانه‌ای ساماندهی شده در استان داریم که با احتساب ورزشکاران بدون کارت و بیمه، تعداد ورزشکاران زورخانه‌ای آذربایجان شرقی به هزار نفر می‌رسد.
وی از راه اندازی آکادمی نونهالان ورزش زورخانه‌ای آذربایجان شرقی خبر داد و افزود: امسال مسابقات انتخاباتی تیم‌های تمام سنین را در استان برگزار می‌کنیم و تلاش داریم تا میزبان یکی از مسابقات قهرمانی کشور باشیم؛ همچنین لیگ زورخانه استانی را برای تمام سنین برگزار خواهیم کرد.
ورزش زورخانه ای در آلمان به عنوان کهن ترین ورزش جهان بازشناسی شده است
عضو هیات رئیسه ورزش زورخانه‌ای و کشتی پهلوانی آذربایجان شرقی که یکی از ورزشکاران پای کار زورخانه است، نیز در گفت‌وگو با خبرنگار ایرنا، اظهار کرد: ورزش زورخانه‌ای را به نام امام علی(ع) گره می‌زنند زیرا ایشان در جنگ خندق، علی رغم بی ادبی عمرابن عبدود، از خون او می‌گذرد و بار بعدی برای خدا بر او غالب می‌شود.
محمدرضا کیهانی با اشاره به قدمت بالای ورزش زورخانه‌ای و پهلوانی که به عنوان ورزش‌های باستانی جزو میراث فرهنگی یونسکو به ثبت رسیده است، افزود: ورزش زورخانه ای در آلمان به عنوان کهن ترین ورزش جهان بازشناسی شده است.
وی ادامه داد: قدمت این ورزش به دوران قبل از اسلام بازمی‌گردد که پس از آن نیز ادامه پیدا کرده است در این ورزش، علاوه بر تقویت بدن و به نوعی بدن سازی، تقویت روحیه و اخلاق نیز مورد توجه ویژه است.
وی ادامه داد: ورزشکاران زورخانه‌ای، زورخانه را مکان اخلاق، بزرگی و نیکی برای خود می‌دانند و آیین مختصی برای خود دارند که بر اساس آن، فقط قدرت را در زور و بازو ندیده‌اند بلکه به مقابله با نفس خود توجه ویژه داشته‌اند.
ورزشکاران زورخانه‌ای، زورخانه را مکان اخلاق، بزرگی و نیکی می‌دانند و آیین مختصی برای خود دارند که بر اساس آن، قدرت را در زور و بازو ندیده‌اند بلکه به مقابله با نفس توجه ویژه داشته‌اند.کیهانی گفت: با توجه به اینکه در زمان‌های قدیم، همواره تاخت و تاز و تهاجم وجود داشت، این ورزش نیز جنبه مبارزه و جنگجویی را تقویت می‌کرد و هر وسیله‌ای که در این ورزش وجود دارد، مثل میل، گرز و سایر ابزارها از آن زمان باقی مانده‌اند و هر کدام معنای خاص دارند.
وی تاکید کرد: ورزش زورخانه‌ای، تنها ورزشی است که با نوای مرشد و به شیوه موسیقیایی اجرا می‌شود در زمان‌های گذشته، زورخانه، محل گلریزان و رفع مشکلات مردم گرفتار بود که در این محل، مردم از مشکلات یکدیگر باخبر شده و برای برطرف کردن آن تلاش می‌کردند در عین حال نیز حرمت نیازمندان را نگه می‌داشتند.
وی ادامه داد: زورخانه، یک محل برای افتادگی و فروتنی است، دَر ورودی آن کوتاه است و هنگام ورود باید خم شویم و وارد شویم تا به خودبزرگ بینی غلبه کنیم.
گود زورخانه نیز ۷٠ سانتی متر پایین تر است، قبل ها چهار زاویه داشت که نشان از چهار نفس انسان یا همان چهار عنصر حیات بود ولی اکنون هشت ضلعی است. سقف آن، گنبدی شکل شده که به مکان‌های عبادت شباهت دارد.
عضو هیات رئیسه هیات ورزش زورخانه‌ای و کشتی پهلوانی آذربایجان شرقی اظهار کرد: باید پیش از ورود به داخل گود، طهارت نفس و جسم داشته باشیم، ورود به گود، آداب خاصی دارد، به طور مثال سیدها، بزرگان و ریش سفیدان اول باید وارد شوند.
وی در خصوص اینکه چقدر از آداب و رسوم این ورزش باقی مانده و به مقید هستند، گفت: یک فدراسیون برای این ورزش در سطح کشور براساس یک آیین نامه در حال فعالیت است.
وی با اشاره به تاکید رهبر معظم انقلاب ورزش زورخانه ای، اظهار کرد: این ورزش باید در جامعه نهادینه شود، وظیفه ما صرف عمل به آیین نامه‌ها نیست بلکه باید سایر سازمان‌ها و ادارات نیز به کمک فدراسیون و هیات ورزشی بیایند و این ورزش زیبا را به بقیه نشان دهند.
امسال بودجه ۱۵ هزار میلیارد ریالی برای توسعه ورزش تبریز در نظر گرفته شده که بخشی از آن برای ورزش زورخانه‌ای است
رئیس کمیسیون ورزش شورای شهر تبریز، پهلوان سابق ایران و پیشکسوت ورزش کشتی نیز در گفت‌وگو با خبرنگار ایرنا از حمایت مجموعه شهرداری و شورای شهر تبریز از ورزش زورخانه‌ای این شهر خبر داد و اظهار کرد: در سال ۱۴۰۳ بودجه ۱۵ هزار میلیارد ریالی برای توسعه ورزش شهر در نظر گرفته شده که بخشی از آن برای ورزش زورخانه‌ای است و طرح های افتتاح سه زورخانه جدید را در شهر تبریز داریم.
پرویز هادی افزود: یکی از برنامه‌های مهم شهرداری با هدف حمایت از ورزش این شهر، برگزاری ۵۲ هفته ورزشی است که نشان از نگاه ویژه شهرداری به این بخش دارد.
وی ادامه داد: ورزش پهلوانی و زورخانه‌ای از اهمیت بالایی برای فرهنگ و جامعه ایرانی برخوردار است به طوری که در دیدار اخیر ورزشکاران با رهبر معظم انقلاب نیز اجرای ورزش زورخانه‌ای را در محضر ایشان شاهد بودیم که نشان می‌دهد باید توجه بیش از پیشی به این ورزش اصیل داشته باشیم.
وی خاطرنشان کرد: با توجه به افتتاح چند پروژه زورخانه‌ای در تبریز و تکمیل و تجهیز آنها، شاهد استقبال بی نظیر جوانان این محلات بودیم، افتتاح طرح های ورزشی، تاثیر بسیار مثبت و مهمی بر جذب جوانان داشته و این موضوع موجب جلوگیری از بروز معضلات و آسیب‌های جدی بر روح و جسم جوانان می‌شود.
هادی با اشاره به آداب و رسوم ورزش زورخانه‌ای و درس‌هایی که برای ورزشکاران دارد، گفت: دَر زورخانه کوچکتر از اندازه درهای معمولی است تا ورزشکاران هنگام ورود به آن با قدی خمیده و با تواضع وارد شوند و این موضوع را در زندگی خود فراموش نکنند که باید همواره خود را کوچکتر از همه ببینند و خود کم بین باشند.
ورزش زورخانه ای در حقیقت یک میراث ناملموس است که ریشه در تاریخ، فرهنگ و هویت ایرانیان دارد و در تاریخ ۲۵ آبان سال ۱۳۸۹ در فهرست میراث‌فرهنگی و معنوی یونسکو به پیشنهاد ایران به ثبت جهانی رسیده است.