به گزارش خبرنگار حوزه دولت ایرنا، در پی وقوع سانحه سقوط بالگرد حامل آیت الله سید ابراهیم رئیسی در بعدازظهر یکشنبه ۳۰ اردیبهشت ۱۴۰۳ و شهادت رئیس جمهور و جمعی از همراهان وی، اصل ۱۳۱ قانون اساسی مورد استفاده قرار گرفت.
اصل ۱۳۱ قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران از تشکیل شورایی برای اداره امور اجرایی کشور برای مدت ۵۰ روز و تدارک انتخابات ریاست جمهوری روایت دارد که جزئیات این اصل بدین شرح است:
«در صورت فوت، عزل، استعفاء، غیبت یا بیماری بیش از دو ماه رئیسجمهور یا در موردی که مدت ریاست جمهوری پایان یافته و رئیسجمهور جدید بر اثر موانعی هنوز انتخاب نشده یا امور دیگری از این قبیل، معاون اول رئیسجمهور با موافقت رهبری اختیارات و مسئولیتهای وی را بر عهده میگیرد و شورایی متشکل از رئیس مجلس و رئیس قوه قضاییه و معاون اول رئیسجمهور موظف است ترتیبی دهد که حداکثر ظرف مدت ۵۰ روز رئیسجمهور جدید انتخاب شود، در صورت فوت معاون اول یا امور دیگری که مانع انجام وظایف وی گردد و نیز در صورتی که رئیسجمهور معاون اول نداشته باشد مقام رهبری فرد دیگری را به جای او منصوب میکند.»
رهبر معظم انقلاب در پی شهادت آیت الله رئیسی، پیام تسلیتی صادر کردند که در بخشی از این پیام آمده است: «جناب آقای مخبر طبق اصل ۱۳۱ قانون اساسی در مقام مدیریت قوهی مجریه قرار میگیرد و موظف است به همراهی رؤسای قوای مقنّنه و قضائیه ترتیبی دهند که ظرف حداکثر پنجاه روز رئیس جمهور جدید انتخاب شود.»
با این حساب با موافقت رهبر معظم انقلاب محمد مخبر معاون اول رئیس جمهور به همراه محمدباقر قالیباف رئیس مجلس شورای اسلامی و غلامحسین محسنی اژهای رئیس قوه قضائیه مدیریت قوه مجریه تا زمان برگزاری انتخابات ریاست جمهوری را بر عهده خواهد گرفت.
صبح امروز نیز جلسه فوق العاده هیأت دولت به ریاست مخبر با حضور اعضای دولت برگزار شد که مصوباتی در پی داشت و امور جاری کشور پیگیری شد. به گفته بهادری جهرمی سخنگوی دولت، از جمله مصوبات امروز هیأت وزیران، تعیین کمیته هایی برای اجرای برنامه ها و امور کشور از جمله کمیته های تشریفات، اجرایی، اقتصادی، بین الملل و ... با حضور تعدادی از وزرا و معاونان رئیس جمهور در هر یک از کمیته ها بود.
دوره ریاست جمهوری رئیس بعدی قوه مجریه چند ساله است؟ + فیلم
هادی طحان نظیف نیز صبح امروز در برنامه زنده تلویزیونی درباره جانشینی رئیس جمهور فقید با تشریح روند اجرای اصل ۱۳۱ قانون اساسی، اعلام کرد در پایان این ۵۰ روزی که معاون اول رئیس جمهور ریاست شورای متشکل از رؤسای دو قوه دیگر و معاون اول رئیس جمهور را بر عهده دارد، رئیس جمهور منتخب به مدت ۴ سال در سمت ریاست قوه مجریه خواهد بود.
به گفته سخنگوی شورای نگهبان، این موضوع علاوه بر اینکه در قانون اساسی هم آمده، رویه دوره های قبل هم بوده است کما اینکه وقتی محمد علی رجایی به شهادت رسید، حضرت آیت الله خامنه ای برای دوره ۴ ساله در کسوت رئیس جمهور منتخب مردم ایران قرار گرفت.
بنابراین با اعلام سخنگوی شورای نگهبان، برخی اظهارنظرها مبنی بر اینکه قانون اساسی در خصوص اینکه رئیس جمهور منتخب، مدت باقی مانده از رئیس جمهور فقید را ادامه می دهد یا یک دوره جدید مستقل خواهد شد، نیاز به تفسیر شورای نگهبان دارد، محلی از اعراب نخواهد داشت.
به گزارش ایرنا، آیت الله رئیسی برای برگزاری مراسم افتتاح مشترک سد مرزی قیزقلعهسی میان ایران و آذربایجان به همراه الهام علیاف رئیس جمهور این کشور به آذربایجان شرقی رفته بود که پس از برگزاری این مراسم برای افتتاح طرح توسعه و ارتقای کیفیت فرآورده های نفتی پالایشگاه تبریز با استفاده از بالگرد به این شهر در حرکت بود که دچار سانحه سقوط شد.
در این سانحه، علاوه بر آیت الله رئیسی، آیت الله آل هاشم نماینده ولی فقیه در آذربایجان شرقی، رحمتی استاندار این استان، حسین امیرعبداللهیان وزیر امور خارجه، خلبان، کمک خلبان، کروچیف (Crew Cheif) (رئیس خدمه پرواز) سرتیم حفاظت و یکی از محافظان و چند تن دیگر از همراهان از جمله سرنشینان این بالگرد بودند که به شهادت رسیدند.
آیت الله رئیسی در انتخابات ۲۸ خرداد ۱۴۰۰ به عنوان هشتیم رئیس جمهوری اسلامی ایران منتخب شد و از ۱۷ مرداد همان سال فعالیت خود به عنوان رئیس دولت سیزدهم را آغاز کرد.
وی در بیش از ۳۲ ماه حضور در ریاست دولت سیزدهم همه استان ها را یک دور و ۱۶ استان را در دور دوم بازدید کرده بود؛ برخی استان ها از قبیل خوزستان (۷ بار)، سیستان و بلوچستان و ... را نیز بیش از دو بار سفر کرده بود که تقریبا در تمام دولتهای پس از انقلاب بی نظیر بوده است.