به گزارش خبرنگار ایرنا، ایران از لحاظ اقلیمی کشوری غنی است از این رو گفته می شود که تعداد پرندگان در ایران از تمام قاره اروپا بیشتر است در واقع وجود تالاب های فراوان باعث شد که پرندگان زیادی این آب و خاک را خانه خود برگزینند و حتی سالانه تعداد زیادی پرنده به کشور ما مهاجرت می کنند تا آنها نیز حظی از این اقلیم غنی ببرند.
گونه های زیادی از پرندگان مهاجر هستند، مهاجرت یا سفر پرندگان معمولا منظم و به صورت فصلی و رفت و برگشت است، به گفته کارشناسان سفر پرندگان ممکن است در پاسخ به تغییرات آب و هوایی، دسترسی به مواد غذایی و یافتن زیستگاه مناسب باشد، حضور پرندگان در یک منطقه نشانه هایی است که متوجه می شویم کدام زیستگاه در تعادل است و اینکه چرخه طبیعت دارد کار خود را درست انجام می دهد یا نه.
ایران به دلیل موقعیت خاص جغرافیایی هر ساله پذیرای تعداد زیادی از پرندگان مهاجر است، آمارها نشان می دهد سالانه حدود ۲ میلیون بال پرنده مهاجر وارد ایران می شود که از تنوع بالایی برخوردارند، به نظر می رسد بیش از ۱۶۰ گونه پرنده آبزی و کنار آبزی برای زمستان گذرانی وارد کشور می شوند، اما مسائل مختلفی مانند شکار بی رویه، خشکسالی، خشک شدن تالاب ها و رودخانه ها، تغییرات اقلیمی و ورود پساب های آلوده به طبیعت حیات پرندگان را تهدید می کند و به نظر می رسد که پرندگان چه در کشور ما و چه در دنیا حال و روز خوبی ندارند.
مازندران به دلیل برخورداری از ظرفیت های خوب استقرار و حضور پرندگان مهاجر از جمله تالاب ها و آب بندان ها از کانون های پذیرایی از این پرندگان در کشور به شمار می رود.
رییس اداره حیات وحش اداره کل محیط زیست مازندران روز شنبه در گفت و گو با خبرنگار ایرنا افزود: کمتر گونه ای از پرندگان مهاجر خشکی زی وجود دارد که از حشرات تغذیه نکنند و همین طور بیش از نیمی از پرندگان مهاجر آبزی و کنار آبزی نیز از انواع حشرات آبزی و لارو کرم ها تغذیه می کنند.
کورورس ربیعی افزود: حشرات در تامین انرژی و تغذیه پرندگان مهاجر نقش غیر قابل جایگزینی دارند و به دلیل سرشار بودن از منبع بالای پروتئین انرژی مورد نیاز بالای پرندگان را تامین می کنند.
وی ادامه داد: پرندگان علاوه بر اینکه از حشرات برای تغذیه و تامین نیازهای زیستی خود استفاده می کنند در عین حال جمعیت این گروه از موجودات را که می توانند برای محصولات زراعی و کیفیت زندگی انسان ها تاثیر منفی بگذارند کنترل می کنند.
رییس اداره حیات وحش اداره کل محیط زیست مازندران گفت: پرندگان با تغذیه از حشرات در حفظ سلامت محیط زیست از طریق کاهش مصرف سموم شیمیایی در مبارزه با حشرات و آفات کمک می کنند.
وی خاطرنشان کرد: بسیاری از پرندگان مهاجر خشکی زی در شکار حشرات تخصصی عمل می کنند و حتی نام این پرندگان از نوع رژیم غذایی که از حشرات دارند گرفته شده است نظیر زنبورخوار ها و مگس گیر ها که مهارت خاصی در گرفتن حشرات در پرواز دارند.
ربیعی افزود: جمعیت بالای پرستو ها یا چلچله ها و بازخورک ها که بهار را مهمان کشور و به ویژه شمال هستند تماما از حشرات تغذیه می کنند و حتی برخی از پرندگان که رژیم غذایی دانه خواری دارند در فصل جوجه آوری جوجه هایشان را از حشرات تغذیه می کنند.
وی اضافه کرد: از دست رفتن جمعیت حشرات در محیط های تولید مثل و جوجه آوری پرندگان بویژه در دوران مهاجرت، بقای پرندگان را تهدید می کند.
رییس اداره حیات وحش اداره کل محیط زیست مازندران گفت: آب بندان ها، مراتع و محیط های حاشیه تالاب ها مکان بسیار مناسبی برای تولید مثل و تکثیر طبیعی انواع حشرات می باشند که می توانند به عنوان منابع غذایی پرندگان مورد استفاده قرار گیرند بدون اینکه انسان ها برای کنترل جمعیت آنها نیاز به مداخله و یا استفاده از سموم داشته باشد.
وی گفت: حفاظت از اکوسیستم های طبیعی و محیط های زیست پرندگان مهاجر در کنترل حشرات ضرورتی انکار ناپذیر است و از دست رفتن شرایط برای زیست پرندگان مهاجر سبب طغیان حشرات و آفات و بروز خسارت های سنگین به محصولات زراعی و از دست رفتن کیفیت محیط زیست انسانها می شود.
ربیعی توضیح داد: چلچله ها، مگس گیرها، سسک ها، زنبورخوارها، هدهد، سارها، سنگ چشم ها، بادخورک ها، بلبل ها و گلاریول ها مهمترین پرندگان مهاجر بهاره خشکی زی به مازندران هستند که تماما از حشرات تغذیه می کنند.
وی عنوان کرد: تغییرات اکوسیستم های طبیعی ناشی از فرایند توسعه جامعه انسانی موجب از بین رفتن و کاهش جمعیت حشرات به عنوان اصلی ترین منابع تغذیه ای پرندگان مهاجر شده است.
ربیعی تاکید کرد: از بین رفتن و یا نبود حشرات باعث می شود تا مازندران محیط مملو از منابع غذایی پرندگان مهاجر نباشد و دور از دهن نیست که سالهای نه چندان دور مسیر مهاجر پرندگان از مازندران به سمت و سوی نقاط دیگر تغییر کند.
وی ادامه داد: دسترسی به منابع غذایی اصل مهم در بقای پرندگان مهاجر به شمار می رود که با توجه به حشرخوار بودن اکثر این پرندگان مساله مهمی به شمار می رود.
رییس اداره حیات وحش اداره کل محیط زیست مازندران گفت: سالانه ۱۷۰ گونه پرندگان مهاجری زمستان گذر، تابستان گذر و عبوری به استان مازندران می آیند.
مازندران دارای ۲ تالاب بین‌المللی میانکاله و فریدونکنار و چندین تالاب و آبگیر محلی چون ساهون، لپو و پلنگان، ولشت، استخرپشت، گل‌پل، خضر نبی، شورمست، دریوک، سراندون و بالندون، گز و کندوچال است.
مازندران همچنین افزون بر ۸۰۰ قطعه آب‌بندان به مساحت ۱۷ هزار هکتار دارد. همه ساله در فصل زمستان۱۰۰ گونه پرنده مهاجر زمستان گذران با جمعیتی حدود ۳۰۰ هزار بال به مازندران مهاجرت می‌کنند.
بر اساس آمارهای رسمی، تاکنون بیش از ۴۹۰ گونه جانوری از رده‌های مختلف مهره‌داران اعم از پرندگان، پستانداران، خزندگان، دوزیستان و ماهی‌ها در زیست‌بوم مازندران شناسایی شده‌اند.
پرندگان با ۳۱۷ گونه از ۵۸ خانواده، پستانداران با ۶۳ گونه و ۱۹ خانواده، دوزیستان با ۹ گونه از ۶ جنس و ۶ خانواده، خزندگان با ۲۶ گونه از ۲۱ جنس و ۱۱ خانواده و ماهی‌ها با ۷۵ گونه بخشی از تنوع زیستی حیات وحش مازندران را تشکیل می‌دهند.