به گزارش خبرنگار علم و آموزش ایرنا، سید محمد مقیمی امروز (دوشنبه) در پنجمین همایش بین المللی مطالعات صلح و حل منازعه در محل دانشکده مطالعات جهان دانشگاه تهران اظهارداشت: تحقق عدالت مستلزم این است که پیش زمینههای لازم آن فراهم شود.
وی با اشاره به موضوع این همایش؛ یعنی صلح و حل منازعه گفت: ابتدا باید تعریف روشنی از صلح داشته باشیم. البته تعریف جامع از این واژه دشوار است. در مرتبه دوم باید بدانیم منازعات بشر در چه زمینههایی است و آنها را رتبهبندی و زمینههای منازعات را شناسایی کنیم تا به تناسب آن راهکارهای لازم ارائه شود. همچنین باید بدانیم با چه نوع تعارضاتی مواجه هستیم و راهبردهای لازم را برای رفع منازعات اجرا کنیم.
مقیمی با بیان اینکه تفاوت و تعارض در جامعه بشری طبیعی است، افزود: البته در بسیاری موارد این تعارض جنبه غیرکارکردی دارد و موجب جنگ میشود و نباید به بهانه صلح و آرامش در برابر بیعدالتی سکوت کنیم.
انواع تعارض و شیوههای واکنش به آن
استاد دانشکدگان مدیریت دانشگاه تهران مهمترین نوع تعارض را تعارض در هدف دانست و گفت: در بحث نوعشناسی تعارض، مهمترین نوع آن تعارض نهادینه شده؛ یعنی اختلاف در آرمانها است. برای مثال اختلاف ما با استکبار از این نوع است و طبق آیات قرآن کریم باید در موارد اینچنینی به شدت برخورد شود.
رئیس دانشگاه تهران ادامه داد: نوع دیگر تعارض از نوع اختلاف در منافع است و در حل این مشکل باید ملایمتر برخورد کنیم. در دنیا بسترهای مختلفی در تعارض وجود دارد و شیوههای متفاوتی برای مدیریت نیز اعمال میشود. برای مثال تعارض در بحث بهرهوری از منابع آب تعارض نهادینه شده نیست و باید راهبردهایی برای مدیریت آن اندیشیده شود و از طریق مذاکره به راهبردهایی میتوان دست یافت.
مقیمی به سخنی از امام خمینی (ره) اشاره کرد و افزود: ایشان فرمودند ما تنها با دو کشور مشکل داریم و در خصوص مساله اسرائیل مشکل ما در واقع تعارض ما از نوع نهادینه و در هدف است و آنها به دنبال بی عدالتی هستند. استکبار و نظام سلطه در مقایسه با نظام اسلامی اعتقاد دارد صلحی پایدار است که استکبار در آن حاکم باشد و دیگران از آنها پیروی کنند؛ اما نظام اسلامی معتقد است باید عدالت برقرار باشد.
رئیس دانشگاه تهران تاکید کرد: در فلسطین برای رسیدن به صلح پایدار باید همه مردم فلسطین فارغ از مذهب، نژاد و قومیت بر اساس اراده خود حکومتی را تشکیل دهند.
رشد و توسعه در سایه صلح است
دبیر پنجمین همایش بین المللی مطالعات صلح و حل منازعه نیز در این همایش اظهارداشت: همایش ۴۰ سخنرانی خارجی و بیش از ۴۵ سخنرانی داخلی انجام میشود و امیدواریم این بحثهای جدی راهگشای مسائل و مشکلات باشد.
علی اکبر علیخانی درباره ضرورت برگزاری کنفرانس حل منازعه گفت: از معجزات بزرگ خلقت تفاوت است و در این بین تفاوت انسانها اهمیت بسزایی دارد؛ زیرا این تفاوت باعث اختلاف نظر میشود. اختلاف نظر و تفاوت باعث تضاد و تعارض منافع میشود بنابراین آنچه اهمیت دارد این است که تفاوتها نباید منجر به خشونت و تضییع حقوق شود.
دبیر همایش بیان کرد: اختلاف، تضاد و تعارض منافع باید به صورت عقلانی حل شود بر همین اساس در دنیای امروز حل اختلافات تبدیل به رشتههای تخصصی شده است و بیش از ۵۰ تا ۶۰ رشته تخصصی دانشگاهی برای حل تعارضها در دنیا ایجاد شده است.
وی تاکید کرد: اختلاف و تضاد در جوامع طبیعی است ولی مهم است که این اختلافات را با مسالمت حل کنیم بدون اینکه حقی ضایع شود. بخشی از علوم و روشهای حل منازعه بالینی است و حل منازعه موجب میشود از خونریزی و جنگ جلوگیری کنیم.
علیخانی اظهارداشت: رشد و توسعه انسان در سایه صلح و آرامش محقق میشود و هیچ خیری در جنگ و خشونت نبوده است.