فضای سیاسی کشور در فاصله زمانی کوتاهی بعد از شهادت آیت الله «سیدابراهیم رئیسی» به ناچار انتخاباتی شده و پس از ثبت نام ۸۰ نفر، بسیاری به نتیجه کار شورای‌نگهبان چشم دوخته‌اند که از میانه خردادماه کار بررسی صلاحیت نامزدها را آغاز کرده است.
حمیدرضا ترقی: شهید رئیسی سنتی بر جای گذاشت که هر رئیس جمهوری به جای ایشان روی کار بیاید راهی جز ادامه روش و منش وی نخواهد داشت؛ لذا تحول چندانی را شاهد نخواهیم بود
در چارچوب رقابت‌های سیاسی برای ورود به پاستور و تشکیل دولت چهاردهم، نسبت نامزدها با گفتمان رئیس‌جمهوری فقید یکی از محورهای مهم انتخابات پیش رو به شمار می‌آید و اظهارنظرهای گوناگونی در این زمینه صورت می‌گیرد.
«حمیدرضا ترقی» نماینده ادوار مجلس و عضو شورای مرکزی حزب موتلفه اسلامی و «حسین کنعانی‌مقدم» فعال سیاسی اصولگرا و دبیرکل حزب سبز ایران در گفت‌وگو با پژوهش ایرنا از ویژگی‌های شهید رئیسی در قامت رئیس جمهوری اسلامی ایران و دولت سیزدهم سخن گفته‌اند که مشروح پرسش‌وپاسخ‌ها در این زمینه را در ادامه می‌خوانیم.
شاخص‌ترین ویژگی‌های شهید رئیسی به عنوان یک دولتمرد و سیاستمدار چه بود؟
ترقی: شاخص‌ترین ویژگی‌های شهید رئیسی اخلاص، مجاهدت، تلاش‌گری، خستگی‌ناپذیری، فسادناپذیری و خدمتگزاری به مردم بود. وی جمیع جهات و صفات مثبت را در خود جمع کرده بود در واقع یک الگوی تمام‌نمای انقلابی و ولایت‌پذیر بود.
کنعانی‌مقدم: شهید رئیسی در تمام دورانی که مسئولیت داشتند، فردی بسیار سخت‌کوش، جهادگر، دلسوز و همیشه به دنبال خیر و صلاح و رسیدگی به امور مردم بودند. خصلت خستگی‌ناپذیری وی را رئیس جمهور میدانی کرده بود نه رئیس جمهور پشت میز و صندلی. ایشان به دنبال پاک کردن صورت مساله در کار نبودند بلکه تلاش می‌کردند که مشکلات را حل کنند. با توجه به سابقه ایشان در مجمع تشخیص مصلحت نظام، در قوه قضاییه و در دادستانی اشراف بسیار خوبی نسبت به مسایل داشتند.
فردی بودند نقدپذیر و تلاششان این بود که مشکلات را خوب بشناسند و حل مساله کنند. در دیدار اخیرشان با احزاب با وجود اینکه از جناح‌های مختلف در این جلسه حضور داشتند و برخی به نقد پرداختند و حتی بداخلاقی سیاسی کردند، ایشان خیلی فراجناحی به مساله نگاه کرده و پدرانه و مسئولانه نقدها را شنیدند و به شبهات پاسخ دادند و از این جهت یک چهره فراجناحی بودند.
حسین کنعانی‌مقدم: برخی از کشورها پشیمان خواهند شد که چرا در این فرصت تعهدات و پروتکل‌ها را اجرایی نکردند و فرصت طلایی از دست دادند
پس از انتشار اخبار حادثه هوایی برای رئیس‌جمهوری و پس از آن مشخص شدن سرنوشت حادثه، این موضوع صدر اخبار جهان قرار گرفت و سران کشورها واکنشی گسترده به این رخداد داشتند. چه تشریحی از اهمیت جهانی این حادثه و فرجام کار رئیس جمهوری اسلامی ایران دارید؟
ترقی: پیامدهای این حادثه که شاهد آن بودیم نه تنها شاخص بودن و عظمت شخصیت آن شهید را به تصویر کشید بلکه جایگاه کنونی جمهوری اسلامی در سطح بین‌الملل مخصوصا بعد از عملیات وعده صادق نمایان و برجسته شد. حتی دشمنان ما با ما وجود خصومتشان در مقابل شخصیت ایشان سر تعظیم فرود آوردند و این ناشی از عملکرد شهید رئیسی در طول این سه سال است.
جسارت، جرات، شهامت و صداقت ایشان در بیان نظرات خود در سطح بین‌الملل برای همه برجسته بود، ایشان در دو سالی که در سازمان ملل حضور پیدا کرد با برجسته کردن تصویر سردار قاسم سلیمانی در یک جلسه و جلسه بعد بلند کردن قرآن در شرایطی که به قرآن اهانت می‌شد، جایگاه خودش را و اعتماد راسخی که به اصول اسلام و انقلاب اسلامی داشت، نشان داد.
ایشان به خاطر کاریزمایی که داشت در ملاقات‌هایشان در سطح بین‌الملل سران کشورهای دیگر را تحت تاثیر قرار داد. سران کشورهای قدرتمندی مانند روسیه و چین ایشان را به عنوان دوست خود که از دست دادند، یاد می‌کنند در حالی که شهید رئیسی تعداد ملاقات‌هایی که با ولادیمیر پوتین و شی جی پینگ داشته، محدود بود اما همان ملاقات‌ها موقعیت ایشان را کاملا برجسته کرده بود.
کنعانی‌مقدم: سخنان مقام معظم رهبری فصل‌الخطابی بود در قضاوت‌هایی که در این خصوص می‌شود و یک آب پاکی بود روی دست کسانی که می‌خواستند جنگ روانی و ایجاد فتنه کنند. سخنان مقام معظم رهبری من را یاد زمان شهادت باهنر و رجایی انداخت. در آن زمان تهران پر از ترور و انفجار بود. از یک طرف خطر منافقین وجود داشت و از طرف دیگر جنگ و جبهه و تهدید تجزیه‌طلبی اما با این وجود دو هفته بعد انفجار دفتر نخست وزیری در حالی که همه نگران بودیم که بدون رئیس جمهور و نخست وزیر کشور چه خواهد شد، امام (ره) خطاب به دشمنان نظام گفتند: ما را بکشید ما زنده‌تر می‌شویم این جمله سکینه قلبی برای همه مردم ایران بود. سخنان مقام معظم رهبری تقریبا همان محتوای کلام امام را داشت باعث آرامش روح جامعه شد.
ترقی: شهید رئیسی با اتخاذ سیاست متوازن و اولویت دادن به همسایگان توانست در سیاست خارجی دیپلماسی فعالی در پیش بگیرد که کاملا نسبت به گذشته بی‌نظیر بود
جامعه جهانی هم خودشان را با سیاست‌های همگرایی، همبستگی و همراهی شهید رئیسی و وزیر خارجه هماهنگ کرده بودند و الان آنان هم دچار شوک شده‌اند که در سیاست‌های ایران چه اتفاقی خواهد شد. ایران راه خود را با قدرت ادامه خواهد داد و هیچ گونه مساله‌ای پیش نخواهد آمد.
مهم‌ترین رهاورد دولت سیزدهم و میراث شهید رئیسی را برای کشور چه می‌دانید؟
ترقی: هم در سیاست خارجی و هم داخلی کارهای فوق‌العاده برجسته‌ای انجام دادند. ایشان با اتخاذ سیاست متوازن و اولویت دادن به همسایگان توانست در سیاست خارجی دیپلماسی فعالی در پیش بگیرد که کاملا نسبت به گذشته بی‌نظیر بود. وی توانست بسیاری از تنش‌ها و اختلافات که میان ما و دولت‌های همسایه مانند عربستان سعودی بود، برطرف کند و تحت تاثیر قرار دهد.
در سیاست داخلی به مساله جهش تولید و به کار انداختن کارخانه‌ها و مبارزه با فساد توجه داشت. وی برای حق عمومی مردم و مخصوصا محرومان از هیچ تلاشی دریغ نکرد.
کنعانی‌مقدم: ایشان در بسیاری از جاها وزرا را دور می‌زد و شخصا به حوزه آنان می‌رفت و از نزدیک مسائل بررسی می‌کرد. ایشان دنبال مشکلات می‌گشت. قاعدتا یک رئیس جمهور میدانی تلاش می‌کند در عمل مشکلات را حل فصل و حل کند، لقب «طبیب دوّار بطبّه» مصداق شهید رئیسی است.
پس از شهادت رئیس‌جمهوری انتظار می‌رود چه تحولاتی در عرصه‌های داخلی پدید آید؟
ترقی: شهید رئیسی سنتی برجای گذاشت که هر رئیس جمهوری هم به جای ایشان روی کار بیاید راهی جز ادامه روش و منش وی نخواهد داشت؛ لذا تحول چندانی را شاهد نخواهیم بود.
کنعانی مقدم: ایشان در بسیاری از جاها وزرا را دور می‌زد و شخصا به حوزه آنان می‌رفت و از نزدیک مسائل بررسی می‌کرد. ایشان دنبال مشکلات می‌گشت. لقب «طبیب دوّار بطبّه» مصداق شهید رئیسی است
کنعانی‌مقدم: آنهایی که قضاوت‌های غلط در مورد ایشان می‌کردند، پشیمان خواهند شد، آنان باید بدانند کسانی را که خادم ملت هستند باید حمایت کرد. در تشیع پیکر ایشان قیامتی برپا شد و مردم در تقدیر و قدرشناسی سنگ تمام گذاشتند. این مقدمه‌ای شد برای اینکه وحدت و انسجام ملی یک نفس جدیدی بکشد.
سیاست خارجی ایران، تحولات منطقه و بین‌الملل چه تاثیری از این رخداد خواهد پذیرفت؟
ترقی: شاید برخی‌ها دچار توهماتی بشوند که با شهادت ایشان مسیر سیاست خارجی جمهوری اسلامی تغییر کند و به سمت دیگر برود اما ایشان با سنتی که در سیاست خارجی برجای گذاشت و دیپلماسی موفقی که در پیش گرفت، مورد تایید مقام معظم و مردم قرار گرفت؛ بنابراین تحول خاصی صورت نخواهد گرفت. من یقین دارم رئیس جمهور بعدی همان مسیر و برنامه شهید رئیسی را در پیش خواهد گرفت چرا که راه دیگری پیش پای او نخواهد بود.
کنعانی‌مقدم: برخی از کشورها پشیمان خواهند شد که چرا در این فرصت تعهدات و پروتکل‌ها را اجرایی نکردند و فرصت طلایی از دست دادند. آنان تلاش مضاعفی برای اقدامات عملی برای تحقق آن توافق نامه‌ها در پیش خواهند گرفت. یک جهش جدیدی در مناسبات بین‌المللی و منطقه‌ای ایجاد خواهد شد و همگرایی کشورهای منطقه بیشتر خواهد شد.