بهگزارش ایرنا، سعید قطبی زاده در یازدهمین جلسه از نهمین فصل پاتوق فیلم کوتاه گفت: سال گذشته در جشنواره فیلم کوتاه تهران که من نیز داوری آن را به عهده داشتم، فیلم «مدیر مدرسه» حضور داشت که به نظرم یک فیلم عالی بود. گرچه یک جوی در فضای مجازی علیه این فیلم شکل گرفت اما هرکسی که میگفت «مدیر مدرسه» یک فیلم سیاسی است، این فیلم را ندیده بود. «مدیر مدرسه» از نگاه من بهترین فیلم جشنواره سال گذشته بود.
یازدهمین جلسه از نهمین فصل پاتوق فیلم کوتاه با نمایش ۴ فیلم کوتاه «سیزده سالگی» به کارگردانی صمد علیزاده، «پذیرایی سیمین» به کارگردانی علی بنائیان، «لیدی» به کارگردانی فردین انصاری و «بدون عبا» به کارگردانی کمیل ارجمندی در پردیس سینمایی بهمن برگزار شد. پس از نمایش فیلم سعید قطبیزاده نویسنده و منتقد سینما کارشناس و محمد صابری مجری کارشناس به بررسی این آثار پرداختند.
قطبی زاده درباره فیلم «بدون عبا» گفت: من به نسل جدید فیلمنامهنویسان خیلی امیدوارم اما فیلم «بدون عبا» خیلی تلاش داشت مخاطب را شیرفهم کند که این تلاش تعجببرانگیز است. سادگی از حدی که بگذرد به ابتذال میرسد، یک جایی باید بگذاریم مخاطب با شعور خودش اثر را تفسیر کند. با این حال بازی کاراکتر پسر و انتخاب قصه فیلم خوب بود.
وی تأکید کرد: فیلم خوب ساختن با هر نگرشی برای من قانعکننده است، حتی اگر یک فیلمِ بهفرموده و سفارشی به صورت خوب ساخته شود به نظرم خوب است. امروز این خطر را حس میکنم که به مضمون یک فیلم اهمیت میدهند نه کارگردانی، در حالی که فیلم کوتاه تمرینی برای کارگردانی بلند است. ما چه بسیار کارگردانی داریم که فیلم بلند میسازند اما هنوز کارگردانی بلد نیستند، چراکه صرفا مضامین آثارشان تحسین میشود.
سکانسی که توسط کارگردان حذف شد
صمد علیزاده کارگردان «سیزده سالگی» گفت: نسخهای که دیدید نسخه نهایی این فیلم نیست. آن دورهای که ما میخواستیم فیلم را به جشنواره برسانیم این نسخه را آماده کردیم. نسخه تازه حذف و اضافاتی داشت که کاش آن را میدیدیم. مثلاً آن سکانسی که دختر نوجوان قرص ژلوفن میخورد، در نسخه نهایی حذف کردهایم. 13 سالگی سنی است که فشارها و محدودیتهای خانواده نسبت به یک نوجوان شروع میشود. از طرف دیگر برخی هم میگویند سیزده عدد نحسی است، به همین دلیل این نام را برای فیلم انتخاب کردیم.
قطبیزاده در واکنش به سکانس حذفشده گفت: به نظرم این سکانس از ابتدا اشتباه بود و حذفش به هر دلیلی اتفاق بهتری شده است. چون این موضوع آنقدر نسبت به خط اصلی داستان فرعی بود که نیازی به این کارها نداشت. شخصا وقتی «سیزده سالگی» را دیدم آنچه برایم جالب بود این بود که فیلم درباره دوران بلوغ یک دختر به جزییاتی اشاره میکند که پیشتر کمتر در سینما دیده بودیم و وقتی متوجه شدم کارگردانش یک مرد است، این ویژگی فیلم اهمیت بیشتری برایم پیدا کرد.
قطبیزاده در بخش دیگری از نقد فیلمکوتاه «سیزدهسالگی» عنوان کرد: چند ایده در اجرای این فیلم بود که خوشم آمد؛ یکی تکنیک حذف بود. حذف تصویر و صدا را در چند سکانس فیلم داریم که بسیار خوب است، بعد در سکانسی دیگر کار به جایی میرسد که کاراکتر دختر هم حذف میشود و تنش خارج از قاب رخ میدهد که خیلی خوب است. از نظر من کارگردانی یعنی همین. کارگردانی فقط مصور کردن قصه نیست، بلکه ایدهپردازی هم هست.
«لیدی» و چالشهای یک هجویه از «مکبث»
قطبیزاده در اولین واکنش نسبت به فیلمکوتاه «لیدی» گفت: صادقانه میگویم که از فیلم چیزی نفهمیدم! انصاری در واکنش توضیح داد: من فیلم و فیلمنامه را عین به عین با نمایشنامه مکبث تطبیق ندادم، لیدی مکبث برای من منبعی بود که برداشت هجوآمیز و ارجاعاتی به کلیت آن داستان داشته باشم. بعد از چند سال وقتی باز هم نمایشنامه را خواندم متوجه شدم مواجهه من با آن به شکل دیگری است. این فیلم حاصل تخیلات من و بر اساس یک ایده شخصی است.
وی در پاسخ عنوان کرد: یک سری عناصر فانتزی و یک سری عناصر آشنا در فیلم وجود دارد که من ترکیب آنها با یکدیگر را نفهمیدم و این من را اذیت کرد. در «لیدی» شخصیت مکبث مثل حیوان نیمهجان یک گوشه افتاده است، گریمها هم ترکیبی آشنا و غیرآشنا دارد. من این فیلم را سه بار دیدم اما باز هم نفهمیدم.
در ادامه نشست سعید قطبیزاده در واکنش به صحبتهای یکی از تماشاگران که خطاب به کارگردان که گفت «شما حتما باید فیلم قصهگو بسازی»، مطرح کرد: ما به هیچ عنوان حق نداریم به یک فیلمساز بگوییم چه کند یا نکند، اینکه من سینمای قصهگو دوست دارم یا نه مربوط به خودم است. مشکل من با این فیلم این است که عناصر یک سینمای آوانگارد را ندارد، هر چیزی را باید در کانتکس (متن) خود سنجید.
انصاری در واکنش به صحبت تماشاگر دیگری که گفت در این فیلم به نمایشنامه مکبث وفادار نبودی و اقتباس خوبی صورت نگرفته است، توضیح داد: فیلم من اساسا اقتباس نیست. من یک نگاه هجوآمیزی به مکبث داشتم. پس برخورد منطقی با دنیای این فیلم اشتباه است. فیلم روی مضمونی متکی است؛ اینکه ظلم و جنایت همچنان وجود دارد اما عدهای نمیگذارند دیده شود. پس نکته این است که اگر مضمون دیکتاتوری و ظلم در فیلم نباشد من اشتباه کردهام!
یک فیلم آبرومند و فکرشده
در بخش پایانی پاتوق فیلم کوتاه، در غیاب علی بنائیان کارگردان فیلمکوتاه «پذیرایی سیمین» قطبیزاده در اظهاراتی کوتاه درباره این فیلم گفت: میزانسن صمیمانه و میزانسن خودنما دو موضوع جداست. حرفی که این فیلم میخواهد بگوید با جلوهگریهایی که دارد سازگار نیست و فکر میکنم جلوهگریها بیش از حرف فیلم است.
وی در عین حال تأکید کرد: با این حال، فیلم آبرومند و فکرشدهای است و ایده نویی دارد. «پذیرایی سیمین» یک فیلم کوتاه استاندارد است اما انتخاب من در این بسته همان «سیزده سالگی» است.