شیراز- ایرنا- ثبت نظام انجیر استهبان در سال گذشته زمینه‌ تولید با کیفیت این محصول در استان فارس را فراهم کرد و در حال حاضر هم متولیان کشاورزی اعلام کرده‌اند که برای تولید هر چه بهتر این محصول، عملیات گرده‌افشانی در ۲۲ هزار و ۵۰۰ هکتار باغات بارور این شهرستان آغاز شده است.

به گزارش خبرنگار ایرنا، استهبان که در فاصله ۱۷۴ کیلومتری شرق شیراز قرار دارد از ۲۶ هزار هکتار انجیر دیم بهره می‌برد که ۲۳ هزار هکتار مثمر و مابقی آن به صورت درختان نونهال است.

این شهرستان سهم ۹۵درصدی از صادرات انجیر کشور را به خود اختصاص داده و ۷۵ درصد محصول آن هم به حوزه خلیج فارس و کشورهای اروپایی و آمریکایی صادر می‌شود.

انجیرستان‌های استهبان عمدتا دیم بوده و محصول آنها به لحاظ کمی و کیفی، جایگاهی ویژه در کشور، منطقه و حتی جهان دارد.

باغ‌های انجیر استهبان چگونه به ثبت جهانی رسید؟

در طول سال‌های گذشته باغداران و کشاورزان این منطقه تلاش کرده‌اند که تعامل و هم‌زیستی مناسبی را با طبیعت داشته باشند و یک شیوه سازگار با محیط زیست در خصوص منابع آب یعنی تولید محصول کم آب بَر و دیم را دنبال کنند.

نظام انجیر در استهبان نسل به نسل و سینه به سینه منتقل شده، لذا انجیرستان‌های این شهرستان در طول سال‌های گذشته با تدابیری در مسیر ثبت جهانی قرار گرفتند و تلاش‌های بسیاری برای تحقق این امر در استان شکل گرفت.

با شروع سال ۱۴۰۲ اقدامات لازم جهت به نتیجه رساندن این امر به صورت جدی دنبال و پیگیری شد و بر همین اساس شورای فرهنگ عمومی شهرستان استهبان ۱۱ اردیبهشت‌ماه همان سال به منظور هماهنگی و برنامه‌ریزی با حضور نماینده نظام‌های میراث کشاورزی مهم جهانی (جیاس) برای ثبت جهانی انجیر این شهرستان برگزار شد.

۱۶تیرماه سال ۱۴۰۲ نظام میراثی باغ‌های انجیر دیم شهرستان استهبان، در جیاس فائو به ثبت جهانی رسید؛ اقدامی بزرگ که سرآغازی برای هر چه بهتر پیش رفتن در مسیر کشت و تولید این محصول و رعایت هر چه بیشتر استانداردهای جهانی شد.

در خردادماه ۱۴۰۲ نیز رییس مؤسسه پژوهش‌های برنامه‌ریزی، اقتصاد کشاورزی و توسعه روستایی وزارت جهاد کشاورزی از انجام آخرین مرحله این فرآیند در کشور با حضور پروفسورلی قائم مقام گروه مشاوران علمی دبیرخانه جیاس فائو به صورت میدانی خبر داد و گفت: فرآیند ثبت نظام انجیر استهبان به عنوان چهارمین نظام میراثی کشاورزی مهم جهانی در ایران از چند سال گذشته در مرحله نهایی قرار گرفته است.

قائم مقام گروه مشاوران علمی دبیرخانه جیاس فائو هم در سفری که به استهبان داشت، یادآور شد که پروپوزال تهیه شده در زمینه "ثبت نظام انجیر استهبان" توسط همه اعضای گروه جیاس بررسی شده و حضور نماینده گروه مشاوران علمی در این شهرستان قطعا بدین معناست که نتیجه بررسی پروپوزال نشان می دهد که نظام مذکور واجد معیارهای ثبت جهانی نظام میراثی است.

بدین‌ترتیب تلاش‌ها برای ثبت جهانی باغات انجیر استهبان نتیجه داد و بالاخره در ۱۶تیرماه سال ۱۴۰۲ نظام میراثی باغ‌های انجیر دیم شهرستان استهبان، در جیاس فائو به ثبت جهانی رسید.

ثبت شدن نظام میراثی باغ‌های انجیر دیم شهرستان استهبان‌ در جیاس فائو اقدامی بزرگ جهت توسعه کشاورزی فارس بود که این اقدام سرآغازی برای هر چه بهتر پیش رفتن در مسیر کشت و تولید انجیر و رعایت هر چه بیشتر استاندارهای جهانی شد.

هم‌اندیشی برای راه‌اندازی کنسرسیوم صادراتی

از این رو تقویت استان فارس در عرصه صادرات انجیر در اولویت متولیان امر قرار گرفت و حتی در دی ماه سال گذشته هم نشست هم‌اندیشی راه‌اندازی کنسرسیوم صادراتی انجیر استهبان در فرمانداری این شهرستان برگزار و در خصوص ایجاد این کنسرسیوم صادراتی بحث و تبادل نظر شد.

در این نشست که با حضور مدیر توسعه بازار و امور بین‌الملل سازمان صنایع کوچک و شهرک‌های صنعتی ایران و مسئول توسعه کنسرسیوم های سازمان و همچنین برخی از مدیران دستگاه‌های اجرایی شهرستان و تعدادی از صادرکنندگان انجیر برگزار شد تدابیر لازم برای راه‌اندازی کنسرسیوم صادراتی انجیر مورد بررسی قرار گرفت؛ نشستی که در آن مدیر توسعه بازار و امور بین‌الملل سازمان صنایع کوچک و شهرک‌های صنعتی ایران از فعالیت ۳۰کنسرسیوم صادراتی در کشور خبر داد و گفت: تشکیل و راه‌اندازی کنسرسیوم‌های صادراتی از برنامه‌های مهم حمایتی این سازمان در بخش توسعه بازار محسوب می شود.

آغاز فرآیند گرده‌افشانی در نظام میراثی باغات انجیر دیم استهبان

تلاش برای ارتقای کیفی انجیر استهبان همچنان ادامه یافت و در حال حاضر هم مدیر جهاد کشاورزی شهرستان استهبان اعلام کرده که عملیات گرده‌افشانی درختان انجیر (بَردهی) که مهمترین اقدام در چرخه تولید این محصول به شمار می‌رود در بزرگترین انجیرستان دیم استان آغاز شده و این امر از اوایل خردادماه تا اوایل تیرماه در سطح ۲۲هزار و ۵۰۰هکتار باغات بارور انجام می‌شود.

به گفته مهدی اعیان منش سطح باغات بَرانجیر این شهرستان حدود ۶۵۰ هکتار مثمر و غیر مثمر است که عمده درختان برانجیر در منطقه ایج استهبان قرار دارند و سالانه بین ۹۵۰ تا هزار و ۱۰۰ تن بَرانجیر با ارقام پوزه دمبالی، دانه سفید، خاکستانی و جوهری در شهرستان تولید می‌شود.

عملیات گرده‌افشانی درختان انجیر (بَردهی) که مهمترین اقدام در چرخه تولید این محصول به شمار می‌رود در بزرگترین انجیرستان دیم دنیا آغاز شده و این امر از اوایل خردادماه تا اوایل تیرماه در سطح ۲۲هزار و ۵۰۰هکتار باغات بارور انجام می‌شودآن طور که اعیان منش می‌گوید در بازه زمانی گرده‌افشانی، بزرگترین بازارچه توزیع و فروش بَرانجیر در این شهرستان برپا می‌شود و کارشناسان مدیریت جهاد کشاورزی و شرکت‌های وابسته در این بازار برای ارائه مشاوره در زمینه انتخاب رقم مناسب بَرانجیر، راه‌های کنترل آفت بَرانجیر، شناسایی زنبور قرمز مُخل عملکرد زنبور بلاستوفاگا و سایر آموزش‌های لازم مستقر می‌شوند.

او معتقد است در فرایند گرده‌افشانی انجیر، دانه گرده از میوه بهاره ی درخت بَرانجیر، به محصول تابستانه درخت انجیر خوراکی، توسط زنبور بلاستوفاگا منتقل و عملیات لقاح انجام می‌شود و انتخاب مناسب بَرانجیر و زمان بردهی می‌تواند تأثیر بسیاری بر میزان و کیفیت محصول برداشتی داشته باشد.

مدیر جهاد کشاورزی استهبان بهترین زمان بردهی را ساعات خنک روز مانند صبح زود یا عصر در دمایی بین ۲۵ تا ۲۷ درجه می‌داند و بر این باور است که درجه حرارت بالا، فعالیت زنبور بلاستوفاگا را کم کرده به نحوی که به ازای هر سه درجه افزایش دما ۲۰ درصد از عمر زنبور بلاستوفاگا کاسته می‌شود.

نهال انجیر استهبان یکی از نهال‌های بسیار اقتصادی است، این نهال بومی ایران و متعلق به استان فارس و شهر استهبان است و از پیوند ۲ نهال کاملاً متفاوت تولید شده که از محصول مرغوبی نیز برخوردار است.

بدون شک بهره‌گیری از این محصول ارزشمند در حوزه صادرات می‌تواند کمک شایانی به رشد اقتصاد کشاورزی فارس کند.