به گزارش ایرنا، ریزگردها هراز چند گاهی در آسمان خراسان شمالی خودنمایی کرده و ریه مردم را آماج حمله های خاموش خود می کنند، این لشکرکشی در شب گذشته شاخص کیفی هوا در مرکز استان را به ۲۰۰ رساند.
امروز هم شاخص کیفی هوای بجنورد به ۱۵۴ رسید و هوای این شهر در وضعیت ناسالم برای گروه های حساس قرار گرفت. آلودگی هوا با شدت کمتر در سایر شهرهای استان هم گزارش شده است.
اگرچه مسوولان می گویند که شاخص گرد و غبار تا مرز ۲۵۰، خطر جدی برای سلامتی ندارد اما آنان که نسبت به آلایندگی ها حساسیت بیشتری دارند، این روزها شرایط سختی را سپری می کنند.
ذرات گردوغبار تا زمانی که ریزتر و قطر آن کمتر از ۲.۵ میکرون نباشد، خطری جدی برای سلامت ایجاد نمی کند و خوشبختانه امسال جولان ذرات با این شرایط در استان حاکم نشده است.
گرد و خاک ریزگردها در آسمان ساخته دست بشر است، دست اندازی بشر در طبیعت اکنون تازیانه ای شده بر بدن نحیف کودکان و در این میان مسوولان اذعان دارند که کار زیادی از دستشان ساخته نیست و در برابر هیاهو و هجوم و توفان ریزگردها کم می آورند.
جولان ریزگردها فراتر از مرز جغرافیا
تغییر اقلیم، خشکسالی ها و کاهش بارندگی ها علت اصلی ایجاد کانون های گردو غبار به شمار می رود، کانون های گردوغبار به علت برداشت های بی رویه از آب های زیرزمینی توسعه یافته است.
کانون هایی که حد و مرز نمی شناسد و آسمان را فراتر از مرزهای جغرافیایی، جولانگاه ریزگردهای خود ساخته است به طوری که بیابان بزرگ قره قوم در کشور ترکمنستان در همسایگی استان و نیز ریزگردهای مرز غربی کشور هر از چند گاهی کیفیت هوای این استان در شمالشرق کشور را تحت تاثیر قرار می دهد.
بیابان قره قوم کشور ترکمنستان، به عنوان بزرگترین کویر شنی جهان است و بیش از ۷۰ درصد از خاک همسایه شمالی کشور را در بر گرفته است.
معاون نظارت و پایش اداره کل حفاظت محیط زیست خراسان شمالی در این باره می گوید: علت اصلی کاهش کیفیت هوا در استان، ریزگردها است، البته این ریزگردها که اکنون درگیر آن هستیم در اندازه درشت است از این رو تهدیدها و خطرات آن برای سلامتی کمتر است.
حسین هراتی اظهار می کند: یکی از کانون های مهم گردوغبار صحرای قره قوم در کشور همسایه است در داخل استان هم زمین های کشاورزی رها شده در جنوب استان و دشت قره میدان در شهرستان سملقان از کانون های گرد و غبار محسوب می شوند.
وی می افزاید: خشکسالی ها و کاهش میزان بارندگی، برداشت بی رویه از منابع آب های زیرزمینی، کاهش دبی آب رودخانه ها و خشک شدن بستر آن و پایین آمدن سطح آب سدها، از بین رفتن مراتع و فضای سبز به دنبال چرای بی رویه دام باعث تغییر در بافت خاک شده که با وزش باد گرد و غبار برخاسته از این مناطق به آلودگی هوا دامن می زند.
معاون نظارت و پایش اداره کل حفاظت محیط زیست خراسان شمالی با بیان اینکه سهم سنگ شکن ها و کارخانه ها در تولید گرد و غبار و آلایندگی هوای بجنورد ۱۵ تا ۲۰ درصد برآورد می‌شود خاطرنشان می‌کند: تخریب ساختمان ها، ساخت و سازهای جدید، وجود معابر خاکی در سطح شهر باعث ایجاد گرد و غبار بیشتر در سطح شهر می‌شود.
مهار ریزگردها امری مشکل
مدیرکل حفاظت محیط زیست خراسان شمالی هم در این باره می گوید: یکی از علت های وقوع پدیده گرد و غبار، فقر پوشش گیاهی است در این باره باید مدیریت چرای دام، جلوگیری از تخریب مراتع، جلوگیری از قطع درختان و کاشت درختان مقاوم به خشکسالی مورد توه باشد.
رضا شکاریان با بیان اینکه تغییرات اقلیم و کاهش بارندگی سبب شده تا برطرف کردن گرد و غبار بسیار مشکل باشد اظهار می کند: روزهایی که میزان آلودگی هوا بالا است، تعطیلی برخی صنایع در دستور کار قرار می گیرد و این امر کمک قابل توجهی در کاهش میزان آلاینده ها دارد، علاوه بر آن تلاش شده تا از ساخت صنایعی نظیر سنگ شکن در نزدیکی یا حریم شهر جلوگیری شود.
وی می افزاید: سنگ شکن ها مکلف به استفاده از مه پاش و مصالح مرطوب هستند تا از ایجاد گرد و غبار کاسته شود.
وی درباره نظارت بر آلایندگی صنایع می گوید: صنایع ملزم به استفاده از فیلترهای تصفیه کننده هستند و در صورت مشاهده تخلف و افزایش میزان آلایندگی هشدار لازم به این واحدها داده می شود.
مدیرکل حفاظت محیط زیست خراسان شمالی تاکید می کند: مانیتورینگ صنایع استان به صورت برخط و ادواری انجام می شود.
براساس این گزارش در شاخص سنجش هوا وضعیت صفر تا ۵۰ هوای پاک، ۵۱ تا ۱۰۰ هوای سالم، ۱۰۱ تا ۱۵۰ ناسالم برای گروه های حساس، ۱۵۱ تا ۲۰۰ ناسالم برای تمام گروه های سنی، ۲۰۱ تا ۳۰۰ خیلی ناسالم و بیش از ۳۰۰ خطرناک و بحرانی است.
کاسه‌ای بودن شهر بجنورد سدی در برابر رفع آلودگی هوا است از این رو باید اقدامات پیشگیرانه مورد توجه باشد.