به گزارش گروه علم و آموزش ایرنا از دانشگاه صنعتی امیرکبیر، بابک نگاهداری در پانزدهمین نشست مجمع دانشگاهیان انقلاب اسلامی در این دانشگاه به بررسی شرایط داخلی و جهانی حاضر پرداخت و تاکید کرد: در دهه ای قرار داریم که تحولات و انتقال قدرت در دنیا صورت می گیرد و نظریه‌پردازان معتقد هستند جابه‌جایی قدرت از غرب به شرق از آمریکا به سمت چین در حال انجام است. کشورهایی که نتوانند در این انتقال قدرت و ثروت جانمایی درستی برای خود در عرصه اقتصاد بین المللی ثروت داشته باشند، یک قرن سرنوشت آنها تحت تاثیر قرار بگیرد.
وی تصریح کرد: در حال حاضر جریان ثروت در حال انتقال از دنیای غرب به شرق است و منطقه ای که در آن قرار داریم؛ یعنی غرب آسیا به نوعی آوردگاه نبرد بین غرب و شرق است و قرار نیست فقط در میدان نبرد در عرصه بین الملل باشیم و آسیب های این زد و خوردها به ما برسد بلکه باید کنشگر باشیم و از همه ظرفیت ها برای جانمایی بهتر ایران اسلامی در اقتصاد بین المللی استفاده کنیم.
رئیس مرکز پژوهش های مجلس شورای اسلامی خاطر نشان کرد: چین موضوع کمربند راه و روسیه کریدور مسیر شمال به جنوب را طی می کند. بخش عمده نقطه تلاقی همه این موارد در غرب آسیا به جمهوری اسلامی ایران مرتبط است. آمریکا قصد دارد چین و روسیه را در این منطقه به نوعی زمین گیر کند و مانع رسیدن این دو کشور به اهدافشان یعنی دست یابی چین در باز کردن مسیر زنجیره ارزش اقتصادی در اروپا و روسیه به دریاهای جنوب شود. بنابراین پروژه آمریکا تا اطلاع ثانوی ناامن کردن منطقه و جمهوری اسلامی ایران یکی از هدف های ناامن کردن است.
آمریکا در شرایط کنونی علاقه ای به اینکه با ما وارد صلح و همکاری شود ندارد، ما نیز طبق سیاست ها و روحیه استکبارستیزی در نظام جمهوری اسلامی ایران، تمایل ذاتی برای برقرار ارتباط را نداریم. ضمن اینکه دو کشور روسیه و چین تمایل دارند تا حد امکان منطقه ما امن باشد. زیرا مسیرهای اقتصادیشان به این منطقه گره خورده است. بنابراین شاید بتوانیم با قدرت های منطقه یعنی روسیه و چین وارد تعاملات دیپلماتیک اقتصادی شویم از رشد زنجیره اقتصادی کشور ما و رشد زنجیره های تجاری نظیر محصولات کشاورزی بهره ببریم.
دیپلماسی اقتصادی؛ فرصتی برای رئیس‌جمهور آینده
به گفته نگاهداری یکی از پنجره فرصت هایی که رئیس جمهور آینده باید روی آن تمرکز کند دیپلماسی فعال اقتصادی است؛ یعنی وزارت خارجه ایران باید در سال های پیش رو رویکرد دیپلماسی اقتصادی داشته باشد.
وی یادآور شد: اگر پنجره فرصت دیپلماسی اقتصادی و جانمایی در زنجیره های ارزش های اقتصادی بین الملل یکی از پنجره فرصت های محدود کشور ما در سال های پیش رو باشد، دومین پنجره فرصت، اقتصاد دانش بنیان است. به نوعی رهبری زنجیره های صنعتی منطقه را می شود با این رویکرد پیش گرفت. بر این اساس ما باید پنجره فرصت های خود را درست بشناسیم و از حداکثر توان خود در این زمینه استفاده کنیم. یکی از ظرفیت های مهم تاکنون جغرافیای سیاسی مقاومت بود که از آن استفاده کردیم و پیش رفتیم. اما در سال های پیش رو باید با توجه به سیاست های محور مقاومت و کریدور این محور، از دیپلماسی اقتصادی نیز استفاده کنیم.
نگاهداری افزود: رئیس‌جمهوری باید روی کار بیاید که از ظرفیت های فوق استفاده کند و در کنار استفاده از ظرفیت جغرافیای سیاسی محور مقاومت، اعتقاد داشته باشد باید از این شرایط حداکثر بهره برداری را برای کشور، عراق و فلسطین داشته باشد. بنابراین باید دید در شعارها و رویکردهای سیاست خارجی کدام یک از کاندیداها دیپلماسی اقتصادی و به ویژه توجه به ظرفیت های محور مقاومت و کریدرهای غرب به شرق، شمال به جنوب بیشتر بروز دارد.
رئیس مرکز پژوهش های مجلس شورای اسلامی اقتصاد دانش دانش بنیان را پنجره فرصت کشور دانست و تاکید کرد: با رهنمودها و تاکیدات رهبر منظم انقلاب در دهه های گذشته، ظرفیت چند هزار تایی از شرکت های دانش بنیان در کشور شکل گرفت و یکی از پنجره فرصت های تحول و پیشرفت در جمهوری اسلامی ایران ایجاد شد.
به گفته این پژوهشگر، همه موسسات بین المللی که تحولات جهان را تا سال ۲۰۵۰ پیش بینی می کنند، پیشران همه تحولات در دنیا تا سال ۲۰۵۰ را پیشرفت های علم و فناوری مانند فناوری های نوظهور از جمله هوش مصنوعی، اینترنت اشیا، اتوماسیون و غیره می دانند که می تواند به عنوان رویکردهای اقتصاد دانش بنیان، زنجیره ارزشی قابل توجهی را برای دولت ها فراهم آورد. بنابراین رئیس جمهوری که به استقبال تحولات دنیا برود و به رویکردها و فناوری های نوین توجه داشته باشد؛ یعنی پنجره فرصت جمهوری اسلامی ایران را درست تشخیص داده است.
نگاهداری ادامه داد: واقعیت این است توانمندی دولت آینده مهم است؛ یکی از مشکلات در کشور نوشتن برنامه نیست؛ بلکه گاهی قابلیت اجرای ما دچار ضعف جدی است و توان حل مساله را در مواردی از دست دادیم. بنابراین به دولتی نیاز داریم که با بررسی دقیق و هماهنگ مرحله اجرایی را دنبال و تمام کند.
دولتِ توانمند در اجرا
وی شکست هماهنگی را یکی از مشکلات اصلی پیشبرد امور در جمهوری اسلامی ایران دانست و گفت: کسی که در راس نشسته است باید توان مدیریت و هماهنگی بین اجزای مختلف را داشته باشد. دوران سیاست گذاری های ساده به سر آمده است و دیگر هیچ موضوعی را ما با سیاست گذاری و تفکر خطی نمی توانیم حل کنیم. عصر تفکر چرخه ای است و سیاست گذاری ها پیچیده شده است. هر موضوعی ابعاد سیاسی، اجتماعی و فرهنگی دارد و اگر مدیر و رئیس جمهور قوی نتواند اجزای دولت را در مسائل مختلف با هم هماهنگ کند، در پیشبرد برنامه ها و سیاست ها موفق نخواهد شد حتی اگر بهترین برنامه ها را بنویسد.
رئیس مرکز پژوهش های مجلس شورای اسلامی خاطر نشان کرد: یکی از مهم ترین عوامل در پیشبرد هر دولت سرمایه اجتماعی در آن کشور است؛ یعنی اینکه چقدر بتواند اعتماد و همراهی مردم را در برنامه های خود جلب کند. رئیس‌جمهوری که در برنامه های خود به ظرفیت های اجتماعی، توانمندسازی مردم و مردمی سازی توجه دارد، موفق است.
نگاهداری همچنین به تشریح ویژگی های شخصیتی رئیس جمهور آینده و افرادی که به کار می گیرد اشاره کرد و یادآور شد: حکمران باید فضیلت داشته باشد. این ویژگی کمک می کند تخصص داشته باشد، اینکه در دو راهی ها تشخیص بدهد کدام مسیر به نفع کشور است. بنابراین بینش، کنش، منش و روش چهار ویژگی است که یک حکمران از آن برخوردار باشد. هر تصمیمی در کشور کار کارشناسی و کار سیاسی لازم دارد. هیچ وقت یک حمکران خوب نمی تواند تصمیم سیاسی را به کارشناس واگذار کند.
دومین ویژگی رئیس جمهور آینده شرافت است و کمک می کند اگر در مسیری که تصمیم گیری کرد دچار لرزش نشود و مسیر را با استواری پیش ببرد. سومین ویژگی نیز کارآمدی فرد است، اینکه بتواند اگر مسیر را درست تشخیص داد و شرافت لازم را هم داشت توانمندی مدیریتی و کارآمدی لازم را برای پیشبرد تصمیمات داشته باشد.
رئیس مرکز پژوهش های مجلس شورای اسلامی افزود: در کنار برنامه هایی که روسای جمهور ارائه می دهند، حتما باید کارنامه فرد نیز مد نظر قرار بگیرد. همه ما می خواهیم مسائل را به بهترین نحو انجام بدهیم اما آیا در کارنامه ای که در گذشته داشتیم چقدر توانستیم اهداف و برنامه ها را اجرایی کنیم.
نگاهداری یادآور شد: یکی از آفت های کشو جدی نگرفتن احزاب سیاسی است. احزاب فقط در مقاطع انتخابات فعال می شوند. در صورتی که در کشورهای دیگر یکی از زمینه‌های تربیت نیروها احزاب است و افراد علاقه مند حکمرانی و مدیریت کلان کشور در احزاب سیاست ورزی را تمرین می کنند.
نگاهداری یادآور شد: دولت ها در کشور سازو کار تربیت نخبگانی را نداشتند، همچنین فرهنگ ما باعث شده نخبگان تمایلی برای حضور در عرصه حمکرانی نداشتند. در واقع ما دو نوع افراد، در کشور نیاز داریم، افرادی که به دنبال کسب قدرت هستند نظیر کسانی که دنبال هیجان هستند و شور انتخاباتی ایجاد می کنند اما چون احراب را جدی نمی گیریم مجبور می شویم پست های مهم مدیریتی را به این افراد بدهیم که توانمندی اداره قدرت را ندارند. دوم افراد نخبگانی که متاسفانه دانشگاهیان ما ماخوذ به حیا هستند و در گوشه ای می نشنیند تا کارت دعوت برای آنها ارسال شود. در حالی که در سال های پیش رو بدون دانش فنی و تخصصی نمی توانیم کشور را اداره کنیم و باید از مشارکت نخبگان استفاده کنیم.
به گزارش ایرنا، آیت الله سید ابراهیم رئیسی هشتمین رئیس جمهوری اسلامی ایران عصر یکشنبه (۳۰ اردیبهشت ۱۴۰۳) در مسیر بازگشت از مراسم افتتاح سد «قیز قلعه‌سی» به سمت تبریز، در منطقه ورزقان استان آذربایجان شرقی دچار سانحه هوایی شد و به مقام رفیع شهادت نائل آمد. حسین امیرعبداللهیان وزیر امور خارجه، حجت‌الاسلام والمسلمین محمدعلی آل هاشم نماینده ولی فقیه در استان آذربایجان شرقی و مالک رحمتی استاندار آذربایجان شرقی همچنین خدمه این پرواز نیز در این حادثه شهید شدند.
اصل ۱۳۱ قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران از تشکیل شورایی برای اداره امور اجرایی کشور برای مدت ۵۰ روز و تدارک انتخابات ریاست جمهوری روایت دارد که جزئیات این اصل به این شرح است: «در صورت فوت، عزل، استعفاء، غیبت یا بیماری بیش از دو ماه رئیس‌جمهور یا در موردی که مدت ریاست جمهوری پایان یافته و رئیس‌جمهور جدید بر اثر موانعی هنوز انتخاب نشده یا امور دیگری از این قبیل، معاون اول رئیس‌جمهور با موافقت رهبری اختیارات و مسئولیت‌های وی را بر عهده می‌گیرد و شورایی متشکل از رئیس مجلس و رئیس قوه قضاییه و معاون اول رئیس‌جمهور موظف است ترتیبی دهد که حداکثر ظرف مدت ۵۰ روز رئیس‌جمهور جدید انتخاب شود، در صورت فوت معاون اول یا امور دیگری که مانع انجام وظایف وی گردد و نیز در صورتی که رئیس‌جمهور معاون اول نداشته باشد مقام رهبری فرد دیگری را به جای او منصوب می‌کند.»
رهبر معظم انقلاب در پی شهادت آیت الله رئیسی، پیام تسلیتی صادر کردند که در بخشی از این پیام آمده است: «جناب آقای مخبر طبق اصل ۱۳۱ قانون اساسی در مقام مدیریت قوه‌ی مجریه قرار می‌گیرد و موظف است به همراهی رؤسای قوای مقنّنه و قضائیه ترتیبی دهند که ظرف حداکثر پنجاه روز رئیس جمهور جدید انتخاب شود.»
سران قوا در جلسه‌ای روز ۳۱ اردیبهشت با بررسی زمانبندی فرایند انتخابات، هشتم تیر را زمان انتخابات برای تعیین رئیس‌جمهور جدید تعیین و اعلام کردند: ثبت نام نامزدها در روزهای دهم تا چهاردهم خرداد انجام می‌شود و زمان تبلیغات انتخاباتی هم از ۲۳ خرداد تا هفتم تیر خواهد بود. همچنین روز ۸ تیر نیز روز رای گیری چهاردهمین دوره انتخابات ریاست‌جمهوری تعیین شده است.