به گزارش گروه علم و آموزش ایرنا از معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش بنیان ریاست جمهوری، فناوری اطلاعات و ارتباطات یکی حوزه های پیشرو و تاثیرگذار در زیست بوم علم و فناوری است و ناظر به اهمیت این موضوع، معاونت علمی در سال گذشته ستاد توسعه فناوری‌های اتصال پذیری و ارتباطات را تاسیس کرد.
محمد کرباسی در مورد فعالیت‌های این ستاد گفت: ستاد توسعه فناوری‌های اتصال پذیری و ارتباطات بر زیرساخت‌های ارتباطاتی، هوشمندسازی صنایع و تحول دیجیتال متمرکز است. فاصله ما در این سه حوزه با فناوری‌هایی که در سطح بین الملل وجود دارد به اندازه‌ای است که تاسیس یک ستاد برای توسعه فناوری‌های این حوزه‌ها را بیش از پیش برجسته می کرد.
وی در مورد فعالیت‌های این ستاد در زمینه کیفیت اینترنت داخلی اظهار داشت: یکی از موضوعات قابل پیگیری در ستاد، توسعه فناوری است. به دلیل زمان بر بودن بیشتر نگاه ما به آینده است و اینکه زیرساخت های ارتباطی نسل پنجم را در کشور توسعه دهیم و از ظرفیت های کشور برای بومی سازی آن استفاده کنیم.
همچنین شاید از نظر هوشمندسازی و اینترنت اشیاء کم و کاستی از نظر فناوری نداشته باشیم؛ اما هدف توسعه ارتباطات نسل پنجم این است که بتوانیم به اینترنت سیار با کیفیت و پهنای باند بالا برسیم که این تنها یکی از سه محور مهم نسل پنج اینترنت است. چون نسل پنج علاوه بر بحث توسعه ارتباطات سیار، بحث توسعه هوشمندسازی و استفاده از اینترنت اشیا و توسعه ارتباطات با پهنای باند بالا و حساس با تاخیر کم در خودروهای هوشمند را هم شامل می شود.
پیشرفت شبکه ملی اطلاعات؛ ۶۰ درصد
وی موضوع دیگر را شبکه ملی اطلاعات دانست و گفت: وقتی شبکه ملی اطلاعات وجود ندارد، درخواست خدمات اینترنتی متقاضیان از مرز خارج شده و به یک سرور خارجی می رسد و آن سرور خارجی به میزبان داخلی دوباره درخواست می دهد و دوباره همین مسیر طی می شود یعنی چهار بار مرز را به دلیل همین مساله طی می کنیم. در حالیکه اگر اینترنت ملی که همان شبکه ملی اطلاعات است، شکل بگیرد به کیفیت اینترنت کمک قابل توجهی خواهد کرد و بیش از ۶۰ درصد کار شبکه ملی هم پیش رفته است. یکی از اولویت ها و ضرورت هایی که در ستاد تعریف کرده ایم، پیگیری محورهای بومی سازی این محورها است. این موارد در ارتباط با وزارت ارتباطات است منتهی ماموریت این وزارت خانه، ارائه خدمت است نه توسعه فناوری. رویکرد آن ها نسبت به کیفیت اینترنت داخلی، حمایت از بومی‌سازی است.
کرباسی درتوضیح حمایت ها گفت: حمایت به این معنا که از نظر سیاست گذاری و انتخاب بازار تامین کننده جزو اولویت ها قرار دارد؛ ولی ماموریتی از جنس توسعه فناوری ندارند. در تعاملی که با معاونت نوآوری و فناوری وزارت ارتباطات شکل داده ایم، یک فراخوان مشترک را با این معاونت و یکی اپراتورها منتشر کرده ایم.
وی در مورد طرح‌های اصلی این ستاد نیز گفت: سه موضوع محوری را به عنوان پروژه های کلیدی ستاد تعریف کرده ایم. نخست انتقال داده نوری؛ یعنی ما از طریق لینک نوری بتوانیم بین دو نقطه اطلاعات را منتقل کنیم که در این زمینه یکی از شرکت های دانش بنیان از چند سال قبل فعالیت کرده است و درصدد هستیم در قالب یک طرح کلان از این طرح حمایت کنیم.
به گفته دبیر ستاد توسعه فناوری‌های اتصال‌پذیر و ارتباطات محور دوم، آزمایشگاه ساخت سریع اینترنت اشیاء و پروژه تجهیز این برنامه در پارک علم و فناوری دانشگاه تهران در حال انجام است و برنامه ریزی شده تا تابستان راه اندازی شود. در قالب همین آزمایشگاه بحث هکاتون اینترنت اشیاء در موضوعات مختلف و کاربردش را هم برگزار شده و موضوع سوم هم بحث تقسیم شبکه دسترسی رادیویی یا OPEN RAN است که یکی از موضوعات مهم در توسعه فناوری ارتباطات بوده و تلاش می شود تا به زودی شرکت مجری آن مشخص شود.
در بحث توزیع کلید کوانتومی که باز یکی از محورهای آینده امنیت ارتباطات را تضمین می‌کند، طرح های پژوهشی ای را داشته ایم و درصدد حمایت از آنها هستیم.
فعالیت ۲ هزار شرکت دانش‌بنیان در زمینه فناوری اطلاعات و ارتباطات
وی در موردتعداد از شرکت های دانش بنیان فعال در حوزه اتصال پذیری و ارتباطات گفت: از تعداد ۱۰ هزار شرکت دانش بنیان، حدود دو هزار شرکت مرتبط با حوزه فناوری اطلاعات و ارتباطات هستند. ولی میزان همبستگی آنها با حوزه متفاوت است. چون شرکت هایی هم که در حوزه فناوری ارتباطات مشغول هستند، در این حوزه قرار می گیرند. این شرکت ها در بحث صادرات فعالیت چندانی نداشته اند که یکی از دلایل آن تحریم است و به همین دلیل آمار شفافی در این زمینه نداریم؛ اما نقش شرکت های دانش بنیان در پیشبرد توسعه اقتصاد دانش بنیان نیاز به بررسی دارد.
کرباسی در مورد نقش دانشگاه ها در این زمینه افزود: پنج رده مخاطب داریم؛ یکی از مهم ترین مخاطبان ما در لایه پژوهش، دانشگاه ها و دانشجویان هستند. در حوزه کارشناسی، مخاطب ما از دانشگاه بیشتر از جنس برنامه های ترویج و آموزش است ولی در تحصیلات تکمیلی هم دانشجویان و هم فارغ‌التحصیلان به نوعی مخاطب شرکت های دانش بنیان خواهند بود تا بدنه نیروی انسانی این شرکت ها را تامین کنند. بنابراین ماموریت ما توانمندسازی فارغ‌التحصیلان با کمک شرکت‌های دانش‌بنیان است. علاوه بر اینها فراخوان‌هایی هم از جنس حمایت از پایان‌نامه‌ها و پسادکتری داریم.
وی به امنیت سایبری پرداخت و اظهار داشت: یکی از دغدغه‌ها در بحث امنیت سایبری، تربیت نیروی متخصص است. در حوزه امنیت سایبری هم این مساله (کمبود نیرو متخصص) موضوعیت دارد. در همین راستا، طی جلساتی که با کارگروه تخصصی امنیت ستاد و مذاکراتی با بعضی خبرگان این زیست‌بوم، به این جمع‌بندی رسیده‌ایم که طرحی را برای تربیت نیروی متخصص تدوین‌کنیم. البته درصدد هستیم این طرح را با همکاری وزارت ارتباطات پیش ببریم. این وزارت خانه، با توجه به ماموریتی که در برنامه هفتم عهده دار شده است تربیت سالانه ۱۰۰ نیروی متخصص را جزو تکالیف خود قرار داده و ما هم در ستاد توسعه فناوری های اتصال پذیری و ارتباطات درصدد هستیم تا ذیل آن برنامه به وزارت ارتباطات کمک کنیم.
روند تحولات در حوزه فناوری ارتباطات و اطلاعات پررنگ تر و این سرعت و شتاب شمشیر دو لبه است؛ از همان طرف که باعث عقب افتادن سریع تر ما می شود از همان طرف یک راه میانبر محسوب می‌شود و خیلی از اوقات می توانیم از تجربیات کشورهای دیگر در توسعه این فناوری ها استفاده کنیم.
وی گفت: در زمینه حرکت به سمت ارتباطات نسل، پنجم عقب هستیم. حدود هفت سال پیش دقیقا مسیری را برای توسعه ارتباطات نسل پنجم در معاونت تبیین شده بود منتهی آن زمان هم آن حوزه در اولویت قرار نگرفته بود. باید بعد از شش یا هفت سال آن عقب افتادگی را جبران کنیم. از طرف دیگر خیلی از مسائلی که مربوط به استانداردهای ارتباطات نسل پنجم است، اکنون کاملا تبیین شده و آن زمان هنوز این استاندارد به این معنا نهایی نشده بود و ابهاماتی داشت. باید بتوانیم با توجه به ظرفیت ها و پتانسیل هایی که در کشور است و با توجه به نیازمندی هایی که از نظر کیفیت و سرعت اینترنت وجود دارد، مسیر بهینه ای را انتخاب کنیم.