به گزارش ایرنا، وقتی زائران وارد مسجد الحرام می شوند با مکان های متعددی روبرو می شوند که هر کدام فضیلتی دارد و در آیات و روایات به هر یک از این مکان های مقدس اشاره شده است؛ از ملتزم و حطیم گرفته تا حَجَر الاسود و حِجر اسماعیل.
محلی برای بخشش گناهان
به قسمتی از دیوار و پایین دیوار کعبه ملتزم می گویند که در یک سوی آن حجرالاسود و در سوی دیگر آن باب کعبه قرار دارد. این محل را از آن روی ملتزم می نامند که مردم در آن قسمت می ایستند و به دیوار ملتزم شده، می چسبند و دعا می خوانند. در روایتی آمده که رسول خدا (ص) صورت و دست های خود را روی این دیوار قرار می داد و یکی از کارهایی که در اینجا انجام می شود، آن است که بنده دست بر دیوار این بخش گذاشته و به گناهان خود اعتراف کند.
در اسلام اقرار به گناه جایز نیست مگر به درگاه الهی و ملتزم همان جایی است که توبه آدم پذیرفته شد. وقتی حضرت آدم آرامش پیدا کرد، به درگاه الهی عرضه داشت «خدایا! وضعیت فرزندان و افراد مسلم چه می شود؟» که خدا فرمود هر کسی بیاید اینجا و اقرار به گناهانش کند و لب به استغفار بگشاید، او را می بخشد.
در سیره امام صادق (ع) هم آمده است که هر بار به ملتزم می آمدند، می فرمود «از من فاصله بگیرید که می خواهم دعا کنم.» آن حضرت معمولاً بعد از شوط هفتم طواف یا بعد از طواف این کار را می کردند به گونه ای که دو دست خود را باز کرده و صورت و سینه خود را به کعبه می چسباندند.
پیامبر (ص) فرمود «هیچ کس در ملتزم چیزی از خدا نخواست، مگر آن که اجابت شد» و حضرت علی (ع) فرمود «هر کس در این مکان به گناه خود اقرار کند و آن را برشمرد و از خداوند طلب آمرزش کند، بر خداوند است او را ببخشد».
سنگی که با گناهان انسان سیاه شد
حجرالأسود که به معنای سنگ سیاه است، از اجزای مقدس مسجدالحرام بوده و در رکن حجرالاسود کعبه، در ارتفاع یک و نیم متری قرار گرفته است و قطر آن حدود ۳۰ سانتی متر است و گفته شده وزن آن دو کیلوگرم است. در قرآن به صراحت از حجر الاسود یاد نشده است ولی این سنگ مقدس پیش از اسلام و پس از آن همواره مورد اعتنا و توجه کامل بوده است.
طبق روایات حجر الاسود از آیات بینات الهی شمرده شده و امام باقر (ع) فرمود «خداوند حجر الاسود را در حالی به ابراهیم سپرد که از کاغذ، سفیدتر بود و از خطاهای بنی آدم سیاه شد». حجرالأسود تکیه گاه حضرت مهدی (عج) به هنگام بیعت مردم با ایشان و آغاز قیام جهانی و عدالت گستر آن حضرت است.
حِجر اسماعیل
حجر اسماعیل فضایی است در شمال کعبه که دیواری کوتاه و نیم دایره ای به ارتفاع یک متر و نیم و به پهنای نیم متر، در فاصله رکن شامی و عراقی است و عرض آن از دیوار کعبه ۶ متر و ۸۰ سانتی متر است. منابع تاریخی و روایی نشانگر آن است که بنای حجر به زمان بنای بازسازی کعبه توسط حضرت ابراهیم و اسماعیل بر می گردد و در آنجا اسماعیل (ع) مادر خویش، هاجر را به خاک سپرد و اطراف آن را سنگ چین کرد تا قبر او زیر گام های زائران کعبه واقع نشود و اسماعیل خود و دخترانش نیز در آن جا به خاک سپرده شده اند.
برای واژه حجر معانی مختلفی ذکر شده است که از جمله آن‌ها منع و بازداشتن، فراگیری، عقل، دامن، پناه و حمایت است. در کتاب مقاییس اللغه آمده است «حجر، بازداشتن و فراگیری چیزی را گویند، همچنین به عقل حجر می گویند، چون انسان را از انجام کارهای ناشایست باز می دارد و به حطیم مکه نیز حجر می گویند و آن عبارت از مکانی گرد و قوسی شکل در نزد کعبه است.