به گزارش خبرنگار گروه علم‌وآموزش ایرنا، سقوط بالگرد حامل رئیس‌جمهور و همراهانش موجب شد چهاردهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری یک سال زودتر از موعد مقرر و در هشتم تیرماه برگزار شود. با برگزاری ثبت نام از نامزدهای چهاردهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری طی روزهای ۱۰ تا ۱۴ خرداد ماه، شورای نگهبان بلافاصله کار بررسی صلاحیت داوطلبان نامزدهای این دوره از انتخابات را آغاز و در نهایت ۲۰ خرداد اسامی ۶ نامزد از سوی ستاد انتخابات وزارت کشور اعلام شد.
براین اساس نامزدهای ریاست‌جمهوری فعالیت انتخاباتی خود را ۲۱ خرداد آغاز کردند و از آنجا که زمان تبلیغات ۲۴ ساعت قبل از زمان رای‌گیری پایان می‌یابد، نامزدها در مجموع ۱۷ روز برای تبلیغات خود وقت داشتند و در این مدت از اشکال مختلف ارائه برنامه و تبلیغات از دیدار حضوری با مردم و اقشار مختلف جامعه، سفر به استان‌های متنوع، حضور در برنامه‌های تلویزیونی متعدد و حضور در نشست‌های انتخاباتی در دانشگاه‌ها استفاده کردند.
اگرچه با آغاز دوره تبلیغات در انتخابات نیمسال دوم ۱۴۰۲-۱۴۰۳ پایان یافت و دانشگاه‌ها بیشتر یا در ایام تعطیلات قبل از امتحانات بودند یا امتحانات آغاز شده بود، وزارت علوم تحقیقات و فناوری بر کنشگری دانشگاه در انتخابات تاکید داشت.
محمدعلی زلفی گل وزیر علوم و تحقیقات از معاونان فرهنگی و اجتماعی دانشگاه‌ها خواست فضای مناظره و فضای معرفی برنامه‌های نامزدهای ریاست جمهوری را در محیط دانشگاه‌ها فراهم کنند. وی تاکید کرد که فراهم کردن زمینه مشارکت حداکثر وظیفه و تکلیف برای دانشگاه‌ها است و انتظار می‌رود مسئولان دانشگاه از هیچ یک از نامزدها حمایت خاصی انجام ندهند و عدالت و قانون را رعایت کنند.
معاون فرهنگی وزارت علوم به عنوان رئیس ستاد انتخابات دانشگاهیان
وزیر علوم همچنین در همان روزهای نخست شروع تبلیغات نامزدهای چهاردهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری عبدالحسین کلانتری، معاون فرهنگی و اجتماعی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری را به عنوان رئیس ستاد انتخابات دانشگاهیان کشور منصوب کرد.
وی در این حکم ضرورت نقش‌آفرینی شایسته دانشگاهیان در انتخابات ریاست جمهوری را دلیل انتصاب کلانتری عنوان کرد و خواست با همکاری تمام ارکان آموزش عالی اعم از ستاد وزارت علوم و دانشگاه‌ها، دانشگاه نقش پرشوری در چهاردهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری داشته باشند.
توجه به آموزش عالی خواسته روسای دانشگاه‌ها از نامزدها
در همان روزهای نخست فعالیت انتخاباتی نامزدها رؤسای شش دانشگاه مستقر در تهران (دانشگاه‌های علامه طباطبائی، شهید بهشتی، صنعتی شریف، علم و صنعت ایران، تربیت مدرس و صنعتی امیرکبیر) طی نامه‌ای به نامزدهای ریاست جمهوری، ضمن ضروری دانستن تدابیر عالمانه برای جلب مشارکت مردم، بر توجه ویژه به بخش آموزش عالی و سرمایه‌های انسانی مولد تأکید کردند.
استفاده از ظرفیت دانشگاه‌ها، نگهداشت سرمایه‌های انسانی و نخبگان در کشور، بهبود وضعیت دانشگاه‌ها و فراهم کردن شرایطی در شان نخبگان دانشگاهی، داشتن برنامه کاردبردی برای آموزش عالی و برقراری تعامل بین دانشگاه و حاکمیت از جمله خواسته‌های روسای دانشگاه‌ها از نامزدهای چهاردهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری بود.
معاون فرهنگی و اجتماعی وزیر علوم و رئیس ستاد انتخابات دانشگاهیان کشور، نیز در ادامه در نامه ای به ۶ نامزد انتخابات ریاست جمهوری از آن ها برای حضور در دانشگاه دعوت کرد.
عبدالحسین کلانتری بر هماهنگی دیدار تشکل های دانشجویی و استادی، انجمن های علمی و کانون های فرهنگی، زمینه سازی جهت حضور در سطح دانشگاه و دیدار با دانشگاهیان، تشکیل جلسات نقد و بررسی در کرسی های آزاد اندیشی و مناظره و پرسش و پاسخ و معرفی ظرفیت های آموزش عالی تاکید کرد.
برخی دانشگاه‌ها نیز از این رویه استقبال کرده و برای نمونه دانشگاه علامه طباطبائی در نامه‌ای از نامزدها خواست برای برگزاری نشست انتخاباتی و ارائه برنامه‌ها و دیدگاه‌های فرهنگی، سیاسی و اقتصادی در این دانشگاه حاضر شوند.
سوابق دانشگاهی نامزدهای ریاست جمهوری
نامزدهای این دوره از انتخابات دارای تحصیلات عالی دانشگاهی و حوزوی هستند. همچنین سه نفر از آنها در رشته‌های پزشکی تحصیل کرده‌اند. سه نفر دیگر نیز دانش‌آموخته یکی از رشته‌های علوم سیاسی، جغرافیای سیاسی و حوزه علمیه هستند.
مسعود پزشکیان پزشک و فوق تخصص جراحی، علیرضا زاکانی دکترای حرفه‌ای پزشکی هسته‌ای و عضو هیات‌علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران، سعید جلیلی دکترای علوم سیاسی از دانشگاه امام صادق، مدرس این دانشگاه، محمدباقر قالیباف دکترای جغرافیای سیاسی، عضو هیات علمی و دانشیار گروه جغرافیای سیاسی دانشکده جغرافیا دانشگاه تهران و سیدامیرحسین قاضی زاده هاشمی پزشک، متخصص گوش، حلق و بینی است. همچنین حجت الاسلام مصطفی پورمحمدی در سطح چهار فقه و حقوق اسلامی در حوزه علمیه تحصیل کرده است.
پزشکیان به دانشگاه تهران رفت
شاید اولین نشست انتخاباتی در دانشگاه با مسعود پزشکیان روز ۲۷ خرداد ماه به دعوت انجمن اسلامی دانشگاه تهران و علوم پزشکی در سالن شهید چمران دانشکده فنی دانشگاه تهران رقم خورد. وی در این نشست انتخاباتی ضمن تشریح برنامه‌های خود به پرسش های دانشجویان پاسخ داد.
پزشکیان در این نشست بر حل اختلافات تاکید کرد و گفت که نمی توانیم به دیگران چنگ و دندان نشان دهیم. باید با دنیا تعامل و مدارا کنیم.
من آیین نامه انضباطی و نوع برخورد با دانشجویان و اساتید را عوض می کنم. کسی که دانشمند است به خاطر تفکرش نباید با او برخورد شود اما شما دانشجویان هم باید احترام افراد را نگه دارید و توهین نکنید.
پزشکیان با بیان اینکه اعتراض حق دانشگاه است، افزود: جامعه‌ای که اعتراض نکند مرده است. اعتراض با اغتشاش فرق دارد. آن طرف یک عده می‌خواهند مملکت ما را به هم بریزند. نباید به اساتید بی‌احترامی کرد. برای ماندن استعدادها باید جایگاه و احترام آنها را حفظ کنیم. حق نداریم به نخبگان بی‌احترامی کنیم.
میزبانی تالار علامه امینی از جلیلی
سعید جلیلی دیگر نامزد ریاست جمهوری بود که به دانشگاه تهران رفت و روز ۳۰ خرداد در تالار علامه امینی این دانشگاه میزبان برخی استادان دانشگاه شد. جلیلی ضمن دیدار با اساتید و دانشجویان به سوال‌ها و دغدغه‌های آنها پاسخ داد.
جلیلی با بیان اینکه دانشگاه در جهش کشور باید نقش ایفا کند اظهار کرد: اگر برای دانشگاه ماموریت تعریف شود، بودجه‌ای که در تشکیلات دیوان سالاری به هدر می‌رود و نتیجه هم نمی‌دهد، می‌تواند در اختیار دانشگاه‌ها قرار بگیرد که قطعا جواب خواهد بود.
سعید جلیلی تصریح کرد: دانشجو وقتی احساس می‌کند از توانایی او استفاده نمی‌شود به فکر مهاجرت می‌افتد؛ وزارت علوم باید در پشتیبانی و حمایت از تمام وزارتخانه ها کمک کند و نخبه تحویل آنها دهد.
جلیلی با بیان اینکه باید در عرصه‌های مختلف از ظرفیت دانشگاهی استفاده کرد گفت: نباید به عده محدود نفرات تشکیلات دیوان‌سالاری اکتفا کرد؛ بیش از اینکه دانشگاه به دولت نیاز داشته باشد، دولت به دانشگاه نیاز دارد؛ حتما عده‌ای در مقابل تغییر تشکیلات و سپردن کار به دانشگاه‌ها مقاومت خواهند کرد.
جلیلی در شریف و پاسخ به سوالات دانشجویان
وی روز دوم تیرماه نیز به دانشگاه صنعتی شریف رفت و در جلسه پرسش و پاسخ تعدادی از دانشجویان حول محورهای سربازی اجباری، شرکت نکردن برخی اطرافیان جلیلی در مناصب دولتی، راهکارهای بهبود معیشت، کوچک شدن سفره مردم، برجام و FATF گفت‌وگو کرد.
وی در پاسخ به سوال یکی از دانشجویان در مورد برخورد دولت وی در صورت پیروزی در انتخابات ریاست‌جمهوری با تجمعات اعتراضی دانشجویان، اظهار کرد: در حوادث سال ۱۴۰۱ در جمع دانشجویان حاضر شدم؛ گفت‌وگو و به راه حل‌ها فکر کردیم. دانشگاه‌ها بهترین جا برای بررسی نقاط ضعف و قوت کشور است؛ موتور پیشران یک جهان فرصت و یک ایران در تجمعات دلنشجویی است. اینکه برخی می‌گویند ما حرف نسل زد Z را نمی‌فهمیم را قبول ندارم.
بنده عضو تیم مذاکره کننده بودم؛ معتقدم نباید کشور را معطل مذاکرات نگه داشت که نتیجه آن بتن ریزی در بسیاری از سانتریفیوژها شود و در مقابل تمام خواسته‌های طرف مقابل گردن خم کنیم؛ در آخر هم دلار ۱۰ برابری را تحویل دولت بعدی دهیم.
نامزد انتخابات ریاست جمهوری با اشاره به بیان حاشیه‌هایی در مساله اف‌ای‌تی‌اف توسط یکی از نامزدها، توضیح داد: در این بحثی که آقای پورمحمدی در مناظره بیان کردند، اصل ماجرا بر سر مبارزه با پولشویی بود، ما ۳۹ بند آن را اجرا کرده بودیم و دوستان به جای طلبکاری، می خواستند بدهکار شوند که ما زیر بار نرفتیم. به آقای پورمحمدی هم گفتم شما که می‌گویی این قانون اینطور باید اجرا شود چرا خودتان آن را اجرا نمی‌کنید؟
پورمحمدی در دانشکده فنی و توضیح در مورد کرسنت
حجت‌الاسلام مصطفی پورمحمدی یکی دیگر از نامزدهای چهاردهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری چهارم تیر در تالار شهید رجب‌بیگی دانشکده فنی دانشگاه تهران حاضر شد و ضمن تشریح برنامه‌های خود، درباره دغدغه ها و انتظارهای دانشجویان با آنها به گفت وگو نشست.
پورمحمدی در پاسخ به دانشجویان دانشگاه تهران در مورد ماجرای پرونده کرسنت که در یکی از مناظره‌های انتخاباتی مطرح شده بود، گفت: داستان کرسنت خسارت‌های زیادی به کشور وارد کرد، اما در دوره‌ای که من مسئولیت داشتم اتفاق نیفتاد و افراد دیگری باید پاسخگو باشند. قرارداد کرسنت در سال ۱۳۸۱منعقد شد و از همان ابتدا مساله داشت. قرارداد در دولت احمدی نژاد پیگیری شد و شخص رئیس جمهور دوبار اقدام کرد
من سال ۱۳۸۸ به سازمان بازرسی رفتم، در حالی که پیش از آن پرونده به دیوان عدالت و دادگستری ارجاع داده شده بود.آن وقت من باید پاسخگوی این قرارداد باشم؟ قبل از اینکه من به سازمان بازرسی بروم اطلاعات پرونده را آماده کرده بودند، در دوره حضور من برخی اطلاعات تکمیلی آن را گرفتم. بنابراین من هیچ نقشی در این پرونده نداشتم.
وی اظهار داشت: آن نامزد محترمی که شب مناظره پاسخگویی مرا در قبال کرسنت خواستار شد، از پرونده دیگری هم نام برد که اصلاً نمی‌دانست چیست؛ اما افتخار می‌کنم که وظیفه خود را بدون دوستی، قرابت و آشنایی انجام داده و گزارش‌های خود را فرستادم. اسناد این گزارشات موجود بوده قابل انتشار است و حتی می‌توانیم در صورت لزوم سند آن را رو کنم.
قاضی‌زاده هاشمی در دانشکده علوم
دانشجویان دانشگاه تهران نیز سوم تیر در دانشکده علوم این دانشگاه میزبان سید امیرحسین قاضی‌زاده هاشمی بودند؛ ابتدا نماینده تشکل‌های دانشجویی سوالات خود را در ارتباط با برنامه‌های دولت احتمالی قاضی‌زاده پرسیدند و در ادامه این نامزد انتخابات ریاست جمهوری ضمن پاسخ به سوالات دانشجویان به بعضی از مهم‌ترین اولویت‌های خود اشاره کرد.
قاضی‌زاده هاشمی در این نشست در مورد مسائل مختلفی حرف زد که از نرخ ارز، تا وضعیت بیکاری در دولت شهید رئیسی و ضرورت داشتن نگاه جامع و بدون تبعیض‌های قومی و قبیله‌ای را دربرمی‌گرفت. وی در بخشی از سخنان خود در مورد آموزش و پرورش گفت: بیشترین بودجه را باید به آموزش و پرورش اختصاص دهیم و سهم آن را به ۳۰ درصد می رسانیم.
در دولت مردم، هرم افراطی تمرکزگرایی قدرت که از دوران قاجار و پهلوی کشور بر اساس طوایف اداره می‌شد، تغییر می‌دهیم. از زمان رژیم پهلوی و باز شدن پول نفت تمامی امکانات در چند استان مرکزی متمرکز شد و حاشیه ها محروم شدند که باید ساختار را معکوس کنیم. باید برای هر شهرستان‌ها نقش قائل شویم.
وی در باره انتخاب اعضای دولت خود گفت: در بنیاد شهید سامانه‌ای ایجاد کردیم تا کسانی که توانایی مدیریتی دارند را ارزیابی کنیم. وقتی می گوییم دولت مردم کسانی می توانند جامعه هدف وزارتخانه ها او را قبول داشته باشند. علاوه بر این باید شرایطی داشته باشد که شامل تجربه مدیریتی است. اینکه بین افراد چه کسی برای مدیریت کلان انتخاب می شود باید دید کسی که بیشترین ارتباط و شناخت را با جامعه هدف خود داشته باشد. الان نمی‌توانم هیچکدام از اعضای هیات دولت را انتخاب کنم.
مناظره نمایندگان نامزدها
غیر از حضور خود نامزدهای انتخابات ریاست‌جمهوری در دانشگاه، برخی نمایندگان آنها نیز در نشست‌های مختلفی برای مناظره حاضر شدند. برای نمونه علی خضریان و مجید فراهانی به ترتیب به عنوان نمایندگان سعید جلیلی و مسعود پزشکیان دو نامزد چهاردهمین انتخابات ریاست‌جمهوری روز سوم تیر در مناظره‌ای مواضع آنان را در حوزه‌های مختلف تبیین کردند.
افزون بر این، نمایندگان نامزدها در حوزه زنان و خانواده نیز برای شرکت در مناظره‌ای در دانشکده زن و خانواده دانشگاه تهران به تاریخ سوم تیر دعوت شدند.
هم اندیشی انتخابات، فرصت ها و چالش ها در تربیت مدرس
بسیاری از دانشگاه‌ها هم در تهران و شهرهای مختلف نشست های هم اندیشی انتخاباتی را به منظور افزایش مشارکت، آگاهی رسانی به مردم و ارائه اطلاعات از وضعیت کشور و برنامه‌های نامزدها برگزار کردند. برای نمونه نشست هم‌اندیشی انتخابات، فرصت ها و چالش ها به همت دفتر هم اندیشی اساتید و نخبگان دانشگاهی دانشگاه تربیت مدرس دوشنبه (چهارم تیر) با حضور فرامرز میرزایی و وحید حسین زاده برگزار شد با هدف بالابردن آگاهی دانشگاهیان پیرامون موضوع مهم سیاسی و اجتماعی انتخابات ترتیب برگزار شد.
البته برنامه‌های دیگری هم برای حضور نامزدهای انتخابات در برخی دانشگاه‌های مستقر در تهران اعلام شده بود که گاه بعضی از آنها لغو شد.
زاکانی در دانشکده حقوق
علیرضا زاکانی نیز روز چهارشنبه (۶ تیر) به دعوت بسیج دانشجویی دانشکده حقوق و علوم سیاسی به این دانشکده رفت و در گفت: مردم باید سالار بودن خود را با بازخواست و نظارت مسئولان تحقق بخشند و کار آنها با حضور پای صندوق رأی به پایان نمی‌رسد.
وی اظهار کرد: انقلاب اسلامی پیامی برای جهان داشت که شامل شعار آزادی، استقلال و جمهوری اسلامی است. در ۴۵ سالی که از پیروزی انقلاب اسلامی می‌گذرد، پرونده استبداد بسته شد و آزادی هدیه انقلاب به مردم شد. مردم باید سالار بودن خود را با بازخواست و نظارت مسئولان تحقق بخشند و کار مردم با حضور پای صندوق رأی به پایان نمی‌رسد.
نامزد چهاردهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری گفت: استقلال سیاسی داریم اما استقلال فرهنگی و اقتصادی نداریم، هرچند در این زمینه حرکت کردیم اما باید حرکت خود را کامل کنیم. در حوزه عدالت نیازمند تحول هستیم. در حوزه رفاه افرادی در حال مکیدن خون مردم هستند و بدون تحقق کامل عدالت، تامین تمام و کمال رفاه انجام نمی‌شود.
ما در برخی حوزه‌ها پیشرفت داشتیم اما در برخی حوزه‌ها نتوانستیم این کار را انجام دهیم. در حوزه فناوری و علم به نقاط افتخارآمیز رسیدم اما چطور می‌شود که ما در صنعت خودروسازی به این نقطه افتخارآمیز نرسیدیم؟ ما باید فاصله بین نقطه فعلی با همه قوت‌ها و پیشرفت‌ها را با نقطه آرمانی انقلاب طی کنیم. شهید رئیسی در همین زمینه حرکت می‌کرد و ضرورت استمرار این جهت‌گیری بسیار بالاست.