به گزارش خبرنگار ایرنا، خانه سرشار از عشق و محبت است و در واقع آنچه خانه را از مکان های دیگر جدا می کند، آرامشی است که در این محیط حکمفرما است. انگار خانگی بودن، تبدیل به یک ویژگی شده که استفاده از آن معنای زیبایی همچون یکرنگی، یکدلی و صمیمیت را با خود به همراه دارد.
حال اگر یک مفهوم معنوی همانند روضه و عزای سیدالشهدا را با صفت خانگی بودن درآمیزیم، نتیجه آن یک عزاداری خالص، صمیمی و بی‌ریا می‌شود. محفل هایی که بی نشان و علامت خاص، به ساده ترین شیوه و کمترین مخارج در گوشه و کنار شهر برپا می شود.
برپایی روضه های خانگی به عنوان یکی از قدیمی ترین سنت های عزاداری در میان مردم ایران، همواره از اهمیت خاصی نزد عزاداران برخوردار بوده است و بیشتر آن هایی که ارادت خاصی به خاندان اهل بیت(ع) دارند، بانی و یا مستمع این مجالس هستند.
این روزها وقتی در کوچه های شهر مشهد قدم بر می داری، صدای نوحه های عزاداری را از بیشتر نقاط می شنوی و پرچم های سیاه "یا اباعبدالله الحسین" چشم نوازتر از همیشه بر سر در خانه ها خودنمایی می‌کند که حال و هوایی وصف ناشدنی را در شهر ایجاد کرده است.
حال و هوایی که این ماه را برای همه مردم با هر فکر و سلیقه ای به دورانی خاص و ماندگار تبدیل کرده است.
شهروندان ولایتمدار مشهدی که امسال هم مانند سال های گذشته از روزها قبل با نصب پرچم ها و بنرهای سالروز شهادت سرور و سالار شهیدان به استقبال ماه عشق و ایثار رفته اند، با برگزاری مجالس مختلف به ویژه عزاداری های خانگی، خالصانه ارادت خویش را به سومین امام شیعیان جهان بیان کرده اند.
روضه های خانگی و ورود با پای دل
روضه‌های خانگی سنتی دیرینه با قدمتی ۵۰۰ ساله، از جمله مظاهر دلدادگی مردم ایران به اهل بیت پیامبر اسلام(ص) است که به دلیل اجر معنوی، در متون دینی نیز بر برپایی آن تاکیدات فراوانی شده است.
مسوول امور فرهنگی مساجد منطقه ۶ مشهد در خصوص فضیلت برپایی روضه های خانگی به خبرنگار ایرنا گفت: در روایات آمده است پیامبر اکرم (ص) می فرمایند: خانه‌ای که در آن قرآن زیاد تلاوت شود، خیر و برکتش زیاد می‌شود و اهل خانه در وسعت قرار می‌گیرند و آن خانه برای اهل آسمان می‌درخشد، همان گونه که ستارگان برای اهل زمین می‌درخشند.
حجت الاسلام محمد بختیاری با بیان اینکه یاد اهل بیت (ع) مصداق یاد خداست، خاطرنشان کرد: امام باقر (ع) نسبت به کسانی که در روز عاشورا نمی‌توانند به زیارت آن حضرت بروند، اینگونه دستور عزاداری داده و فرمودند که "بر حسین علیه السلام ندبه، عزاداری و گریه کرده و از اهل خانه خود بخواهند که بر او بگریند".
وی در ادامه این حدیث تصریح کرد: این امام رئوف در ادامه حدیث فرموده اند که در خانه با اظهار گریه و ناله بر حسین علیه السلام، مراسم عزاداری برپا کنید و یکدیگر را با گریه و تسلیت گویی ملاقات کنید.
این مسوول فرهنگی تصریح کرد: دﺭ ﻋﺰﺍﺩﺍﺭﯼ ﻭ ﺯﯾﺎﺭﺕ ﺣﻀﺮﺕ ﺳﯿﺪﺍﻟﺸﻬﺪﺍ علیه‌السلام ﻣﺴﺎﻣﺤﻪ نشود، ﺭﻭﺿﻪ ﻫﻔﺘﮕﯽ هرچند با حضور ﺩﻭ ﺳﻪ ﻧﻔﺮ ﺑﺎﺷﺪ، ﺍﺳﺒﺎﺏ ﮔﺸﺎﯾﺶ ﺍﻣﻮﺭ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺍﮔﺮ ﻫﻔﺘﮕﯽ ﻫﻢ ﻧﺸﺪ ﺩﻫﻪ ﺍﻭﻝ ﻣﺤﺮﻡ برگزار شود.
حجت الاسلام بختیاری گفت: روضه‌های خانگی موجب طول عمر و زیاد شدن رزق و روزی صاحب خانه می‌شود که در روایات مختلف به آن اشاره شده است.
یک عمر عزاداری ....
روضه خانگی از دهه ها قبل، اسمش با مجالس بانوان گره خورده است. شاید، چون در آن زمان امکان حضور زنان در مساجد و تکایای مذهبی کمتر بوده است و بانوان با برپایی روضه در خانه، اینگونه ارادت خود به ائمه اطهار نشان می‌داده اند. در این بین به سراغ بانویی رفتیم که به طور مستمر ۳۵ سال توفیق برگزاری روضه خانگی امام حسین (ع) را در منزلش داشته است.
وی به خبرنگار ایرنا گفت: به لطف پروردگار از سال ۱۳۶۷ همزمان با دهه نخست ماه محرم، مجالس عزاداری امام حسین (ع) را در منزل برپا کرده ام و در هر شرایطی افتخار برگزاری آن را از دست نداده ام.
اعظم عمرانی ادامه داد: در این سالها و با عنایت ویژه سیدالشهدا، توفیق برگزاری روضه خانگی را داشته ایم و حتی در دوران کرونا با کمترین نفرات و رعایت پروتکل های بهداشتی نیز این جلسه مذهبی لغو نشده است.
وی ادامه داد: پیش از آغاز ماه محرم به همراه فرزندانم منزل خویش را غبار روبی می کنیم و با نصب پارچه های مشکی به استقبال این ماه بزرگ می رویم تا حال و هوای یک حسینیه کوچک در خانه مان زنده شود.
عمرانی تصریح کرد: در این آیین عزاداری همه همسایگان حضور می‌یابند و در خانه ما به روی همه باز است. در واقع کسی برای ورود تعارف نمی شود و بهترین مکان و یا دم در خانه با هم فرقی ندارد مهم حضور قلبی است که همه با پای دل به آن وارد می شوند.
این بانوی مشهدی اظهار داشت: معمولا بین ۳۰ تا ۵۰ نفر در هر مراسم روضه حضور دارند و از بالا تا دنج ترین مکان خانه مشغول عزاداری امام حسین علیه الاسلام می‌شوند و جز شفاعت و عاقبت بخیری برای خود و دیگران، دعایی ندارند.
روضه های خانگی تعاملات را افزایش می دهد
روضه خانگی بر تقویت روابط میان اهالی محل و خانواده بیش از پیش می‌افزاید و فرصت بسیار مناسبی برای ترویج بسیاری از هنجارهای اجتماعی مانند آموزش مذهبی، صله رحم و دیگر موارد است.
یک جامعه شناس مذهبی در این خصوص به خبرنگار ایرنا گفت: روضه‌های خانگی موجب تقویت روابط میان اهل محل و خانواده می‌شود، در خانه‌های آپارتمانی این روضه‌ها می‌تواند زمینه ساز آشنایی هر چه بیشتر همسایه‌ها با یکدیگر شود.
حجت الاسلام احمد مولایی خاطرنشان کرد: مجالس روضه محمل بسیار مناسبی برای صله رحم با اقوام و آشنایان است. در این مجالس از سلسله مراتب و ساختار سازمانی برای نظام‌بخشی خبری نیست که این موضوع سبب می‌شود افراد شرکت کننده با هم‌دلی هر چه بیشتر کارها را به سرانجام برسانند.
وی ادامه داد: یکی از محاسن برگزاری روضه‌های خانگی ایجاد ارتباط صمیمانه بین مومنان و روحانیت است. در این مجالس مردم می‌توانند مسائل دینی و سوالات شرعی خود را با روحانی مراسم در میان گذاشته و به صورت مستقیم پاسخ سوالات خود را دریافت کنند.
این جامعه شناس مذهبی بیان کرد: در روضه‌های خانگی فرزندانمان از کودکی می‌آموزند که چگونه با اهل بیت علیه السلام ارتباط برقرار کنند و به صورت غیرمستقیم مسائل دینی را به آنها آموزش می‌دهیم.
حجت الاسلام مولایی ادامه داد: همچنین در خانه‌هایی که مراسم روضه برگزار می‌شود، کودکان با کمک در برگزاری و پذیرایی از مهمانان، از نظر روحیه مسوولیت پذیری تقویت می‌شوند.
وی اضافه کرد: مجالس و آیین روضه های خانگی گاهی با یک پذیرایی چای و قند و با تعداد افرادی کمتر از ۱۰ نفر برگزار شود که بانی آن با برگزاری یک مراسم بی تکلف، دین خویش را به اهل بیت علیه الاسلام ادا می‌کنند.
حسینیه ای به وسعت یک شهر
شهرداری مشهد با همت جوانان خوش ذوق و با هدف حمایت از تشکل های فرهنگی، به منظور اجرای طرح ها و ایده های خلاقانه با هزینه مقرون به صرفه، نمایشگاهی ایجاد کرده است تا افرادی که تصمیم به برپایی مراسم های کوچک و خانگی در زمینه ترویج فرهنگ حسینی دارند، اقلام مورد نیاز خویش را از آن تهیه کنند.
معاون فرهنگی و هنری سازمان فرهنگی و اجتماعی شهرداری مشهد در این خصوص گفت: نمایشگاه "حسینیه ای به وسعت یک شهر" برای عرضه محصولات فرهنگی ویژه تشکل ها و مجموعه های مردمی برای دهه اول محرم برگزار شده است.
سجاد اسماعیل زاده ادامه داد: امسال مانند ۲ سال گذشته شهرداری بانی برگزاری این نمایشگاه نیست و فقط برگزاری آن را که به همت مردم و هیات ها برگزار می شود، تسهیل کرده است.
وی در زمینه تسهیل‌گری برگزاری مراسم های عزاداری بیان کرد: نمایشگاه حسینیه ای به وسعت یک شهر برای فضا آرایی مورد نیاز هیات ها و مردم است و همچنین اقلامی برای پذیرایی در موکب ها با تخفیف ارائه می شود.
وی برگزاری این نمایشگاه را با همکاری شورای هیئات مذهبی و امور مساجد دانست و افزود: هیات ها و تکایایی که توسط این ۲ نهاد معرفی می شوند از تخفیف ویژه تری برخوردار می شوند و البته همه شهروندان می توانند از این نمایشگاه خرید کرده و از تخفیفات آن بهره مند شوند.
اسماعیل زاده سامانه "سما" را متعلق به مشارکت های مردمی برشمرد و ادامه داد: تشکل های مردمی می توانند در این سامانه ثبت نام کرده و اقلام مورد نیاز خود برای برپایی روضه های خانگی را دریافت کنند.