به گزارش خبرنگار ایرنا، روز دهم محرم روستای جزن دامغان حال و هوای دیگری دارد، در منازلی که از قبل تعیین شده، عده ای از مردان داوطلب اجرای آیین «شاطری جزن» حاضرشده و لباس های مخصوص به این آیین را می‌پوشند و بر چشمان خود سرمه می کشند.
طبق روایتی، در روز عاشورا فرشتگان اجازه شرکت در جنگ را نداشتند و در آیین «شاطری» روستای جزن در واقع افراد با پوشدن لباس خاص و چندرنگ در نقش فرشتگانی درمی‌آیند که قصد جلوگیری از شهادت امام حسین(ع) و ۷۲ تن را داشتند.
شنیده‌های تاریخی حکایت می‌کند که در عاشورا، شاطران به ۲ دسته شاطران سیاه‌پوش و شاطران سبزپوش تقسیم می‌شدند که ۲ سیاه‌پوش همراه امام حسین (ع)، ۲ سبزپوش همراه حضرت ابوالفضل (ع) و یک سیاه‌پوش و یک سبزپوش همراه حضرت زینب (س) بودند.
پوشش خاص مردان در آیین شاطری
رییس اداره میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی دامغان در این باره می‌گوید: آیین شاطری از صبح تا ظهر عاشورا در روستای جَزَن شهرستان دامغان برگزار شد.
مجتبی اکبرپور افزود: آیین شاطری باوری مذهبی در بین اهالی روستا جَزَن است که این رسم با پوشش خاص از صبح تا ظهر عاشورا در این روستا ادامه دارد.
وی ادامه داد: شاطران در این آیین، در روز عاشورا پس از پوشیدن لباس و کشیدن سرمه بر چشمان، از منزل خارج‌شده، جلوی هیات قرارگرفته و به‌نوعی راه را برای عزاداران باز می‌کنند.
وی اضافه کرد: «شاطری» از جمله آیین‌های معنوی برای نشان دادن مراتب ارادت افراد به سیدالشهدا و یاران باوفایش است.
به گفته این مسوول، آیین شاطری به شماره ثبت ۶۴۹ در فهرست آثار ملّی ایران به‌عنوان میراث فرهنگی ناملموس در دفتر ثبت آثار و حفظ و احیای میراث معنوی و طبیعی به ثبت رسیده است.
رییس اداره میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی دامغان گفت: در دوران صفویه افراد چالاکی جلوی موکب‌ها می‌دویدند و راه را باز می‌کردند، این رسم با نام شاطری معروف بود، اما هم‌اکنون افرادی با پوشش خاص درحالی‌که چوب‌دستی مخصوص (ارژن) در دست می‌گیرند، جلوی آیین تعزیه راه می‌روند و به عبارتی راه را باز می‌کنند.
وی افزود: لباس‌های این افراد مخصوص است و پارچه‌های رنگی فراوانی دارد که به‌نوعی آن‌ها را شبیه فرشته‌های آسمانی می‌کند.
رییس اداره میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی دامغان گفت: عده‌ای از مادران نیز با پوشاندن لباس و سرمه کشیدن بر چشمان فرزندان و نوه‌های خود، آن‌ها را برای این آیین آماده می‌کنند.
پیوند آیین شاطری با تعزیه
وی اظهار کرد: آیین شاطری تا آغاز تعزیه روز عاشورا ادامه دارد و در زمان برگزاری تعزیه نیز، این افراد جلوی اسب امام حسین (ع) و یارانش می‌دوند و به‌نوعی از ورود سیدالشهدا و شهدای کربلا به میدان جنگ ممانعت می‌کنند.
رییس اداره میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی دامغان گفت: صبح روز دهم محرم، در منازلی که از قبل تعیین‌شده، مردان برای اجرای این آیین لباس‌های مخصوص را می‌پوشند و بر چشمان خود سرمه می‌کشند.
به گزارش خبرنگار ایرنا، امام حسین(ع) سومین اختر تابناک امامت و ولایت در سوم شعبان سال چهارم هجری قمری در خانه حضرت امیرالمومنین(ع) پیشوای اول شیعیان و حضرت فاطمه زهرا(س) یگانه دختر رسول اکرم(ص) در مدینه دیده به جهان گشود.
آن حضرت در مکتب نورانی حضرت محمد(ص) و پدرش مولای اول شیعیان(ع) و مادری چون حضرت زهرا(س) درس آزادی، ایستادگی و جوانمردی را آموخت و پس از شهادت پدرش، همدوش با برادرش امام حسن مجتبی(ع) در راه تبلیغ دین اسلام و آموزه‌های آن گام برداشت. هنگامی‌که امام دوم شیعیان در سال ۵۰ هجری قمری به شهادت رسیدند، رسالت سنگین امامت و هدایت مردم بر دوش امام حسین(ع) واگذار و آن حضرت به مدت ۱۱ سال عهده‌دار این امر مهم شدند.
سرانجام در روز دهم محرم (عاشورا) سال ۶۱ هجری قمری، امام حسین(ع) و یارانش باوفایش در راه دین اسلام و ترویج آموزه‌های آن، احیای احکام دین و زدودن انواع انحراف‌های دینی به شهادت رسیدند و درس آزادی و ولایتمداری را در تاریخ ماندگار کردند.