به گزارش خبرنگار ایرنا، امام حسین(ع) سومین اختر تابناک امامت و ولایت به همراه یاران باوفایش روز دهم محرم (عاشورا) سال ۶۱ هجری قمری، در راه دین اسلام و ترویج آموزه‌های آن، احیای احکام دین و زدودن انواع انحراف‌های دینی به شهادت رسیدند و مردم دامغان در آیینی کهن روز یازدهم محرم هم صدا با کاروان اسرای اباعبدالله الحسین(ع)، بر ماتم و مظلومیتش اشک می ریزند.
آیین کهن عزاداری ۱۱ محرم دامغان، در سال ۱۳۹۱ به شماره ۶۵۳ در فهرست میراث معنوی و ناملموس ملی کشور ثبت شده است.
روز یازدهم محرم هیات‌های مذهبی حدود ۳۰ روستا با ورود به شهر دامغان، به یاد مظلومیت اباعبدالله و ۷۲ شهید کربلا در فضای تعیین‌شده شهر گردهم‌می‌آیند و به صورت منظم و هماهنگ‌شده عزاداری می‌کنند.
آیین سوگواری یازدهم محرم در دامغان ریشه ای بیش از ۱۰۰ ساله دارد و مورد توجه مردم شهر و روستای این شهرستان است و در کنار عزاداری، آیین نخل گردانی نیز انجام می‌شود.
آیین مذهبی «شاطری» روستای جَزَن دامغان در استان سمنان نمادی از ارادت فرشتگان به واقعه عاشورا و شهید دشت کربلا جزو آثار ثبت‌شده ملی از دیگر آیین‌های عزاداری روز یازدهم محرم در دامغان است.
عزاداری از ۲ مکان امامزاده علی و ولی (ع) و حسینیه اعظم حضرت ابوالفضل (ع) آغاز می شود و در محل زیارتگاه بَکیربن اَعیُن، با اجتماع و اقامه نماز جماعت پایان می‌یابد.
هیات‌های عزاداری با حضور خود در آیین یازدهم محرم دامغان در عزای شهیدان دشت کربلا نخل‌گردانی، سینه‌زنی، زنجیرزنی و سنج‌زنی می‌کنند و با اجرای نمادین حرکت کاروان اُسرا و تعزیه‌خوانی، واقعه کربلا را برای عزاداران به تصویر می‌کشند.
اهالی شهرستان دامغان در کنار استقبال از هیات روستاهای این شهرستان، با برپایی ایستگاه‌های صلواتی، اطعام و دادن نذورات، از عزاداران حسینی پذیرایی می‌کنند و با آغاز اذان ظهر به وقت دامغان، هیات‌های مذهبی که هنوز به اجتماع نرسیده اند، از خیابان خارج شده و فضا را برای حرکت نخل مهیا می کنند. نخل بر روی دوش عزاداران و با نواهایی همچون «وای حسین کشته شد» و «واحسینا»، و سینه‌زنی حاضران حرکت داده می شود.
به گزارش ایرنا، آیین سنتی یازدهم محرم با سابقه تاریخی، علاوه بر شهرستان دامغان و شاهرود در استان سمنان، در کشور تنها در شهر یزد همه ساله اجرا می شود.
آیین «ای دوستان ماه محرم آمده» روستای جزن، آیین سنتی علم بندان، سنگ زنی روستای صالح آبادو با قدمت بیش از ۲۰۰ سال، آیین «شاطری جزن» و طوق جامه کردن، از جمله آیین های سنتی دامغان است که در فهرست آثار ملی ناملموس قرار دارد.
شهرستان دامغان در بخش مرکزی دارای ۶۰ روستا و در بخش امیرآباد دارای ۳۷ روستا است، این شهرستان ۵۶ دهیاری مصوب دارد.
امام حسین(ع) سومین اختر تابناک امامت و ولایت در سوم شعبان سال چهارم هجری قمری در خانه حضرت امیرالمومنین(ع) پیشوای اول شیعیان و حضرت فاطمه زهرا(س) یگانه دختر رسول اکرم(ص) در مدینه دیده به جهان گشود.
آن حضرت در مکتب نورانی حضرت محمد(ص) و پدرش مولای اول شیعیان(ع) و مادری چون حضرت زهرا(س) درس آزادی، ایستادگی و جوانمردی را آموخت و پس از شهادت پدرش، همدوش با برادرش امام حسن مجتبی(ع) در راه تبلیغ دین اسلام و آموزه‌های آن گام برداشت. هنگامی‌که امام دوم شیعیان در سال ۵۰ هجری قمری به شهادت رسیدند، رسالت سنگین امامت و هدایت مردم بر دوش امام حسین(ع) واگذار و آن حضرت به مدت ۱۱ سال عهده‌دار این امر مهم شدند.
سرانجام در روز دهم محرم (عاشورا) سال ۶۱ هجری قمری، امام حسین(ع) و یارانش باوفایش در راه دین اسلام و ترویج آموزه‌های آن، احیای احکام دین و زدودن انواع انحراف‌های دینی به شهادت رسیدند و درس آزادی و ولایتمداری را در تاریخ ماندگار کردند.