به گزارش گروه علم و آموزش ایرنا از تک اکسپلور، هوش مصنوعی چند سال گذشته رشد سریعی داشته است و صنایع با کمک خودکارسازی (اتوماسیون) ناشی از توسعه هوش مصنوعی توانستند کار خود را پیش ببرند و بهره‌وری در عملیات را ارتقا دهند. یک مقاله انتشار یافته در نشریه وابسته به مهندسان شیمی موسسه آمریکایی/ AIChE چالش‌ها و مزایای استفاده از تقویت هوش مصنوعی را در سامانه‌های ایمنی فرایند بررسی کرده است. از جمله مولفان این مقاله دکتر یوهی تیان از دانشگاه ویرجینیا غربی است که چشم‌انداز نوآورانه استفاده از هوش مصنوعی در کارخانه‌های پردازشی را از یک منظر ایمنی مطرح کرده است.
به گفته دکتر فیصل خان استاد و رئیس دانشکده مهندسی شیمی دانشگاه تگزاس و از مولفان این مقاله، پایه و اساس این تحقیقات، استفاده از یک رویکرد هوش مصنوعی به ایمنی فرایند در کنار انسان‌ها است به جای اینکه انسان‌ها در تصمیم‌سازی عملیاتی با هوش مصنوعی جایگزین شوند.
وی افزود: هدف از این تحقیق ابداع و ایجاد یک چهارچوب جامع بر اساس تقویت هوش مصنوعی است؛ طوری که هوش مصنوعی و هوش انسانی را درون سامانه‌ای ایمنی فرایند یکپارچه‌سازی کرده و افزایش ایمنی و بهره‌وری را تضمین کند. قصد داریم شناخت روشنی از ظرفیت‌ها و محدودیت‌های هوش مصنوعی ارائه کرده و راهبردهای تقویت هوش را برای اجرای موثر آنها برای به حداقل رساندن خطرات و بهبود نتایج ایمنی پیشنهاد دهیم.
کمک به انسان‌ها به جای جایگزین کردن آنها
خان بر این باور است که هوش مصنوعی و هوش انسانی قابل ترکیب هستند و این هراس را نابجا می‌داند که هوش مصنوعی با بهبود توانایی در اجرای وظایف ممکن است سرانجام جانشین انسان‌ها بشود. به گفته محققان، این مطالعه چالش‌های موجود در مسیر وارد کردن فناوری هوش مصنوعی در کاربردهای صنعتی جهان واقعی و چگونگی بهبود نظارت بر فرایندها و شناسایی نواقص و تصمیم‌سازی از طریق تقویت هوش برای بهبود ایمنی فرایند را بررسی می‌کند.
دکتر فیصل خان می‌گوید هوش مصنوعی از طریق تحلیل داده‌های آنی، پیش بینی نیازهای نگهداری و شناسایی اتوماتیک نواقص موجب بهبود ایمنی خواهد شد. با این حال، رویکرد تقویت هوش با استفاده از تصمیم‌سازی انسانی انتظار می‌رود میزان حوادث و هزینه‌های عملیاتی را کاهش و قابلیت اعتماد را افزایش بدهد.
به گفته این محققان، کاربرد هوش مصنوعی در مهندسی شیمی چالش‌های بزرگی همراه دارد؛ یعنی تضمین ایمنی جامع فرایند کافی نیست. برای غلبه کردن بر این محدودیت‌ها، تقویت هوش مصنوعی معرفی شده تا در کنار دانش و تجربه انسانی کار کند نه اینکه جانشین آن شود.
این تحقیق چند ریسک مرتبط با اجرای تقویت هوش و هوش مصنوعی در صنایع پردازشی را شناسایی کرده است. ریسک‌های هوش مصنوعی شامل مسائل کیفیت داده‌ها، اتکای بیش از حد بر هوش مصنوعی و فقدان شناخت زمینه‌ای می‌شود. از سوی دیگر، ریسک‌های مرتبط با تقویت هوش شامل خطای انسانی در فیدبک، قضاوت سوگیرانه، پیچیدگی در اجرا و مسائل مربوط به قابلیت اعتماد است.
خان معتقد است این تحقیق بر اهمیت توسعه سامانه‌های هوش مصنوعی ایمن و قابل اعتماد طراحی شده برای انطباق با کاربردهای صنعتی تاکید کرده است.